Ελλάδα|20.09.2022 15:10

Νομοσχέδιο ΔΕΚΟ: Καμπανάκι Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων για διερεύνηση της Ελλάδας από Κομισιόν για τις απευθείας αναθέσεις

Μαρία Λιλιοπούλου

«Κόκκινη κάρτα» έδειξε στο υπουργείο Οικονομικών και το Υπερταμείο η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΥΣΥ) για τις παρεκκλίσεις από τη νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων και προμηθειών που εισάγει το νομοσχέδιο για τις ΔΕΚΟ, κρούοντας παράλληλα τον κώδωνα του κινδύνου για διερευνηση της χώρας μας από την Ευρωπαική Επιτροπή για παράβαση του ενωσιακού δικαίου που θα άφηνε έκθετη την Ελλάδα.

Ο αντιπρόεδρος της Αρχής, Αδάμ Καραγλάνης κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής του στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής που συζητά το συγκεκριμένο νομοσχέδιο είπε ξεκάθαρα πως «ένα κράτος μέλος δεν μπορεί να επικαλεστεί εθνικές διατάξεις για να μην εφαρμόσει κανόνες ενωσιακής προέλευσης και να υπενθυμίσουμε κάτι το οποίο το έχουμε θέσει ήδη υπόψη των υπουργείων ότι για άλλα κράτη μέλη για παρόμοιες διατάξεις η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κινήσει διαδικασίες διερεύνησης, το οποίο το θέτουμε υπόψη σας πιο πολύ εν είδει, όχι ακριβώς προειδοποίησης, αλλά για να είμαστε λίγο πιο προσεκτικοί στις διατυπώσεις των διατάξεων μας για να μην βρεθούμε και εμείς σε αντίστοιχη διαδικασία».

Υπενθυμίζεται ότι όπως έχει ήδη γράψει το «ethnos.gr», με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις η κάθε εταιρεία θα μπορεί να καταρτίζει τα δικά της κριτήρια αναθέσεων, ενώ και το Γενικό Πλαίσιο Κανονισμού Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών και οι Κανονισμοί Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών των λοιπών θυγατρικών εταιρειών θα καταρτίζονται, κατά παρέκκλιση του νόμου περί δημοσίων συμβάσεων και παρότι θα υποβάλλονται στην Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, η συμβολή της θα περιορίζεται στην «έκδοση απλής γνώμης» και όχι σύμφωνης γνώμης.

Νομικοί κύκλοι είχαν ήδη επισημάνει ότι η ρύθμιση αυτή αντίκειται στο ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων, κάτι το οποίο επιβεβαίωσε και η Αρχή.

Ο κ. Καραγλάνης έκανε λόγο για:

  • «Περαιτέρω κατακερματισμό του πλαισίου των Δημοσίων Συμβάσεων» προσθέτοντας ότι με το νόμο 4412 του 2016 επιχειρήθηκε ως πολιτική επιλογή της πολιτείας να δημιουργηθεί ένα ενιαίο και συνεκτικό νομικό πλαίσιο για τις Δημόσιες Συμβάσεις με σκοπό την μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα συνεκτικότητα, διαφάνεια και ασφάλεια δικαίου. «Άρα το να δίνεται δυνατότητα εξαίρεσης και παρατηρήσεων οδηγεί σε έναν κατακερματισμό που δεν εξυπηρετεί αυτές τις βασικές επιλογές».
  • Ενδεχόμενο ζήτημα ορθής μεταφοράς των ευρωπαικών οδηγιών λόγω της γενικής διατύπωσης της διάταξης, η οποία μπορεί να δημιουργήσει ερμηνευτικά και εφαρμόστηκα ζητήματα.
  • Τη μετατροπή της γνώμης της Αρχής που απαιτείται για τους κανονισμούς από σύμφωνη σε απλή. «Αυτό το επισημαίνουμε ότι όχι μόνο επειδή αφορά δική μας αρμοδιότητα αλλά και επειδή η αρμοδιότητα αυτή έρχεται ακριβώς για να δημιουργήσει μια δικλείδα ως προς τη συνεκτικότητα και την εφαρμογή ενωσιακού δικαίου. Επομένως βλέπουμε μια χαλάρωση αυτής της δικλείδας», είπε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Καραγλάνης σημείωσε επίσης ότι στην περίπτωση του σχεδίου νόμου δεν τηρήθηκε η διαδικασία που προβλέπεται στο νόμο για την Αρχή παρά υπήρξε μια αποστολή των διατάξεων για άποψη σε πολύ σύντομη προθεσμία.

Απευθείας ανάθεση και η παράταση των συμβάσεων με τα ΚΤΕΛ

Σοβαρά ζητήματα συμβατότητας με το ενωσιακό δίκαιο που μπορούν να οδηγήσουν σε διερεύνηση της χώρας μας από την Ευρωπαική Επιτροπή, όπως έχει γίνει με άλλα κράτη – μέλη δημιουργεί και η ετησια παράταση της αρχικά διετούς σύμβασης ανάθεσης συγκοινωνιακού έργου της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης στα ΚΤΕΛ έναντι 82,6 εκατομμυρίων ευρώ, σύμφωνα με την Αρχή.

Ο κ. Καραγλάνης μάλιστα είπε πως η ΕΑΑΔΗΣΥ δεν ειχε γνωμοδοτήσει καθώς το ζήτημα δεν είχε τεθεί ποτέ υπόψη της. Ωστόσο στην εξέτασή της από την Επιτροπή έκανε ξεκάθαρη αναφορά στο ότι ουσιαστικά αποτελεί μία απευθείας ανάθεση, η οποία μπορεί να αφήσει έκθετη τη χώρα μας.

Αφού ανέφερε ότι αποτελεί μία εκ του νόμου παράταση μιας σύμβασης, η οποία είχε συναφθεί με βάση εξαντλητικές διαδικασίες μέσω μίας Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου του 2020, ξεκαθάρισε ότι «κάθε τροποποίηση σύμβασης θα πρέπει να πληροί προϋποθέσεις που θέτει το ενωσιακό δίκαιο. Αν δεν πληροί αυτές τις προϋποθέσεις, τότε πρόκειται για ασύμβατη με το ενωσιακό δίκαιο απευθείας ανάθεση, δηλαδή εξομοιώνεται με απευθείας ανάθεση. Αν λάβουμε υπόψη μας δε ότι εδώ η αρχική σύμβαση ανατέθηκε με κατεπείγουσα διαδικασία, βλέπουμε ότι οι προϋποθέσεις εφαρμογής αυτών των τεχνικών διαδικασιών ανοίγουν αρκετά».

Επεξηγώντας τη θέση της Αρχής συμπλήρωσε ότι με τη συγκεκριμένη διάταξη «μπορεί να δημιουργηθεί ζήτημα συμβατότητας με το Ενωσιακό δίκαιο, γιατί οι διαδικασίες διερεύνησης που έχουν ξεκινήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εναντίον άλλων κρατών έχουν να κάνουν με διατάξεις τέτοιου τύπου. Και δεν είναι η πρώτη διάταξη που συναντάμε που έχει τέτοια χαρακτηριστικά».

Κι αυτό διότι οι Οδηγίες προβλέπουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις τις οποίες δεν μπορεί να παρακάμψει ούτε ο νομοθέτης.

Απαντώντας ο διευθύνων σύμβουλος του Υπερταμείου, Γρηγόρης Δημητριάδης τόνισε ότι ο κανονισμός των συμβάσεων είναι κατακερματισμένος και γι΄αυτό το Υπερταμείο θα θέσει ένα πλαίσιο βασικών αρχών για το πώς θα μπορούν να γίνονται οι προμήθειες. Συμπλήρωσε ότι δεν έχει καμία λογική να μιλάμε για απευθείας αναθέσεις στα 5 εκατομμύρια ευρώ ή σε οποιοδήποτε τέτοιο ποσό, καθώς «έτσι κι αλλιώς δεσμευόμαστε από την κοινοτική νομοθεσία και αυτό το οποίο κάνουμε είναι ότι είμαστε σε αυτό το «ταβάνι» που έχει η κοινοτική νομοθεσία, αλλά από κει και πέρα τα εθνικά όρια, τα οποία έχουν τεθεί, αυτά θεωρούμε ότι μπορούν ανάλογα και με το μέγεθος της εταιρείας να διαφοροποιηθούν, πάντα κάτω από τα ευρωπαϊκά όρια που ισχύουν έτσι κι αλλιώς για όλες μας τις θυγατρικές».

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

νομοσχέδιοσυμβάσειςΔΕΚΟειδήσεις τώρα