Ελλάδα|28.10.2022 12:00

28η Οκτωβρίου: Οι πολεμικές μηχανές που έγραψαν το έπος του 1940 και «αναστήθηκαν» από βετεράνο του πολέμου στην Κορέα

Κώστας Ασημακόπουλος

Είναι τα στρατιωτικά οχήματα που έζησαν όλες τις θρυλικές μάχες του Β παγκοσμίου πολέμου και έγραψαν την εποποιία του 1940 στην οροσειρά του Γράμμου, στο Ελ Αλ Αμέιν, στο Ρίμινι αλλά και αλλού. Για πολλά χρόνια ήταν παλιοσίδερα και τα περισσότερα πουλήθηκαν για σκραπ.

Ελάχιστοι γνώριζαν την ύπαρξη τους και ακόμα λιγότεροι πίστευαν στο θαύμα της αναγέννησης τους. Η λατρεία του βετεράνου του πολέμου στην Κορέα Κωνσταντίνου Φάρου και μιας νεότερης γενιάς μηχανικών και νοσταλγών των παλιών στρατιωτικών οχημάτων κατάφεραν να σώσουν αρκετά και να δρομολογήσουν την ανακατασκευή πολλών ακόμα. Το πιο σημαντικό είναι πως τα τελευταία χρόνια η στρατιωτική ηγεσία της χώρας έχει δώσει έμφαση στα ιστορικά αυτά κειμήλια και στο μέτρο του δυνατού υποστηρίζει τις προσπάθειες ανακατασκευής από τον Σύλλογο Διατήρησης Ιστορικών Οχημάτων (ΣΔΙΟ).

Από τον Γράμμο, στο Ρίμινι και στο Ελ Αλαμέιν

Τις προηγούμενες ημέρες πολλά από αυτά τα αυτοκίνητα έκαναν παρέλαση στο Κέντρο Τεθωρακισμένων Αυλώνα (ΚΕΤΘ) προκαλώντας δέος και συγκίνηση παρουσία της στρατιωτικής ηγεσίας. Ανέσυραν μνήμες από τις μεγάλες μάχες και τις εκστρατείες του ελληνικού στρατού στην Ιταλία, στην Αίγυπτο και στην Αλβανία. 

Ο Ταξίαρχος Κωνσταντίνος Φάρος που υπήρξε από τους ιδρυτές του ΣΔΙΟ μίλησε στο ethnos.gr και παρουσίασε τη βαριά ιστορία μερικών οχημάτων όπως το τεθωρακισμένο που συμμετείχε στη μάχη του Ρίμινι στην Ιταλία. 

Το Ford που μπήκε στο Ρίμινι

Αρχικά μας παρουσίασε το θρυλικό τεθωρακισμένο που πρωταγωνίστησε στη μάχη του Ρίμινι:

«Είναι Αγγλικής κατασκευής με κινητήρα Ford 95 ίππων. Χρησιμοποίηθηκε σε πολλές αποστολές. Το συγκεκριμένο όχημα φέρει ιστορικά σήματα. Φέρει το σήμα της 3ης ελληνικής ταξιαρχίας που πολέμησε στο Ρίμινι της Ιταλίας το Σεπτέμβριο του 1994 με διοικητή τον Τσακαλώτο και το νούμερο 56 είναι ο αριθμός του 2ου τάγματος με διοικητή τον Τζανετή που κατέλαβε το Ρίμινι. Η ταξιαρχία είχε τρία τάγματα. Τα οχήματα αυτά μετέφεραν έναν ολόκληρο λόχο στην πρώτη γραμμή της μάχης για να κάνουν την τελική έφοσο. Δυστυχώς ο ελληνικός στρατός είχε πολλά από αυτά τα οχήματα, αλλά  μετά το 1950 επειδή ήταν αγγλικής προελεύσεως όλο το υλικό αντικαταστάθηκε επειδή δόθηκε δωρεάν βοήθεια από τους αμερικανούς. Το παράδοξο είναι πως πολλές ρόδες από αυτά τα οχήματα τα βλέπαμε για χρόνια σε κάρα». 

Βετεράνος της Κορέας

Όσο για τον εαυτό του είπε: «Είμαι ένας βετεράνος της Κορέας και συλλέκτης. Ας αρκεστούμε σε αυτό. Τον ΣΔΙΟ τον ίδρυσα εγώ για να διατηρήσουμε μνήμες μέσω αυτών των οχημάτων και να τιμήσουμε όσους πολέμησαν με αυτά τα οχήματα. Τελευταία αρχίζουν να εκτιμούν την ιστορία και αυτό είναι σημαντικό. Στον σύλλογο υπάρχουν 30 ενεργά οχήματα και περίπου 10 ακόμα που φτιάχνονται».

Το αγγλικό όχημα που επιστρατεύτηκε στα Κρούσσια

Στη συνέχεια περάσαμε σε ένα ελαφρύ αγγλικό όχημα, το Austin που βγήκε. «Το 1939 έγινε η κατασκευή του με μηχανές 35 ίππους. Κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Αλβανία οι Άγγλοι μας έδωσαν 200 τέτοια οχήματα και τα πήρε η 19η μηχανοκίνητη μεραρχία που οργανώθηκε για να αντιμετωπίσει τους Γερμανούς στα Κρούσσια όρη στη λίμνη της Δοϊράνης.

«Οταν μπήκαν μέσα οι Γερμανοί εξαφανίστηκαν. Μετά την περίοδο της αναδιοργάνωσης του στρατού 1945-50 πήραμε έναν ακόμα αριθμό τέτοιων οχημάτων σαν διοικητικά οχήματα. Είναι αξιόπιστα αλλά περιορισμένης ικανότητας. Φέρουν το σήμα της καμήλας γιατί τα περισσότερα από αυτά επιχείρησαν πριν στην Αίγυπτο. Από αυτά υπάρχουν ακόμα 2 ή 3 κομμάτια στην Ελλάδα».

Ο θρύλος με το νούμερο 76

Με καταγωγή από τη Στερεά Ελλάδα αλλά μόνιμος κάτοικος Ηλείας τόπος καταγωγής της συζύγου του που μάλιστα γνώρισε κατά τη διάρκεια της εκστρατείας στην Κορέα, ο Κωνσταντίνος Φάρος παρουσιάζει ένα ακόμα θρυλικό όχημα με κινητήρα Daimler. Xρησιμοποίθηκε σε όλες τις μάχες του Β παγκοσμίου πολέμου. Ο ελληνικός στρατός τα χρησιμοποίησε ενταντικά την περίοδο 1946-50. Παράγονταν από τους Άγγλους που είχαν κινητήρα Daimler και από τους Καναδούς που είχαν κινητήρες Ford. 

Χάθηκαν με τον εμφύλιο

«To συγκεκριμένο όχημα φέρει το νούμερο 76. Είναι ο κωδικός αριθμός μιας μονάδας του ελληνικού στρατού στη Μέση Ανατολή το 1943-44 όταν γίνονταν προσπάθειες να γίνει μεραρχεία με δύο ταξιαρχίες και δημιουργήθηκε και ένα σύνταγμα».

«Δυστυχώς λόγω και του εμφυλίου διαλύθηκε αυτή η προσπάθεια και τα αυτοκίνητα χάθηκαν. Με το σήμα του Ελ Αλαμέιν τιμούμε την ελληνική ταξιαρχία που πολέμησε εκεί το 1942. Για την εποχή του ήταν πολύ εξελιγμένο. Ο κυβισμός του είναι 3.500 κυβικά, συμπαγή λάστιχα, μόνιμη τετρακίνηση και 10 ταχύτητες, 5 μπροστά και 5 όπισθεν. Οι Άγγλοι το θεωρούν ένα από τα καλύτερα του Β παγκοσμίου παγκοσμίου πολέμου». 

Μοναδικό στον κόσμο που είναι σε κίνηση

Το τεθωρακισμένο όχημα ΟΤΤΕR είναι ένα από τα πιο σπάνια οχήματα παγκοσμίως. Είναι όχημα αναγνώρισης. Κατασκευάστηκαν μόνο 1.761 κομμάτια και έχουμε την τύχη να έχουμε ένα από αυτά.

«Αποβιβάστηκε το 1944 από τη RAF σαν δύναμη περιφρούρισης αεροδρομίων και στη συνέχεια παραχωρήθηκε στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις. Είναι ένα από τα ελάχιστα κομμάτια που σώζονται. Μόνο 8 με 10 κομμάτια παγκοσμίως σώζονται και αυτό είναι ένα από αυτά. Εφερε τρία άτομα προσωπικό, οδηγό, συνοδηγό, πολυβολητή».

Το πρώτο αμερικάνικο τανκ που πήρε η Ελλάδα

Το τεθωρακισμένο Μ24 άλλαξε τις ισορροπίες στις μάχες του Β παγκοσμίου πολέμου και μετέπειτα. Είναι αμερικανικής προέλευσης και ήταν το πρώτο αμερικανικό τεθωρακισμένο που προμηθεύτηκε ο ελληνικός στρατός. Το πυροβόλο είναι 75 χιλιοστών, ο αρχηγός έχει 50αρι. Αυτό είναι και το μοναδικό έχει πολεμήσει όταν το είχαν οι αμερικανοί. Εχει 5μελές πλήρωμα.

Το M3A1 έκρινε πολλές μάχες

Η παρουσίαση έκλεισε με ένα ακόμα θρυλικό μοντέλο, το M3A1 αμερικάνικης κατασκευής που είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στον Β παγκόσμιο πόλεμο. Είναι όχημα αναγνωρίσεως. Παρότι είναι αμερικανικό όχημα, το συγκεκριμένο είναι με βρετανικά διακριτικά και βαμμένο με τα χρώματα και τα σήματα του βρετανικού στρατού. Εφερε μάξιμουμ 8 άνδρες με δύο πολυβόλα.

Είχαμε λίγα κατά τη διάρκεια του πολέμου 1942-44 και μετά τον πόλεμο αποκτήσαμε αρκετά όμως σώζονται ελάχιστα. Έχουμε αυτό σε λειτουργία και ένα ακόμα είναι υπό επισκευή.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

28η Οκτωβρίουπαρέλασηστρατιωτικός οπλισμόςελληνικός στρατόςΚωνσταντίνος Φανός