Ελλάδα|16.11.2022 13:19

Μεγάλη η οικολογική καταστροφή στο Λούρο: Χιλιάδες νεκρά ψάρια από τη διακοπή ροής νερού

Μαρία Λιλιοπούλου

Χιλιάδες νεκρά ψάρια και ανυπολόγιστη οικολογική καταστροφή προκάλεσαν οι εργασίες που γίνονται στον ποταμό Λούρο για λογαριασμό της Περιφέρειας Ηπείρου, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα ουσιαστικά να στερέψει το νερό σε μήκος πολλών χιλιομέτρων και να διακοπεί η ροή του ποταμού!

Οι διαστάσεις της καταστροφής είναι άγνωστες καθώς αυτό το διάστημα διανύουμε την περίοδο αναπαραγωγής της Ενδημικής Πέστροφας του Λούρου και επομένως αν υπήρχαν ενδιαιτήματα αναπαραγωγής του συγκεκριμένου είδους στην περιοχή των παρεμβάσεων στην κοίτη του ποταμού, αυτά πλέον δεν υφίστανται, χωρίς προφανώς να είναι γνωστές οι επιπτώσεις στη διατήρηση του ενδημικού είδους.

Αυτό αναφέρει ανακοίνωση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ύστερα από τις δύο αυτοψίες που πραγματοποίησαν η Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Ηπείρου του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής και την τρίτη αυτοψία από Επιθεωρητές Περιβάλλοντος του Υπουργείου.

Κατά τη διάρκεια της αυτοψίας, στο μέσο περίπου του μέγιστου πλάτους των έργων, όπου είχε διακοπεί η ροή του ποταμού, και εντός της κοίτης, έγινε εκσκαφή σε δύο σημεία, περίπου σε βάθος 80 εκ., προς αναζήτηση νερού. Το υπόστρωμα ήταν υγρό, όμως, δεν διαπιστώθηκε παρουσία νερού.

«Συμπερασματικά, το φαινόμενο της εξαφάνισης του νερού σε μήκος αρκετών χιλιομέτρων του ποταμού, αποδίδεται σε συνδυασμό παραγόντων, όπως αύξηση χωρητικότητας κοίτης λόγω των διαπλατύνσεων και της απομάκρυνσης νησίδων και φερτών, αλλοίωσης του αδιαπέρατου σχετικά υποστρώματος του πυθμένα λόγω των εργασιών κ.ά».

Είχε προηγηθεί έγγραφο του δημάρχου Δωδώνης, Χρήστου Ντακαλέτση προς τους αρμόδιους, με το οποίο κατήγγειλε πως «εκτελούμενες εργασίες διευθέτησης της κοίτης του ποταμού Λούρου, μεταξύ του συνοικισμού Ραψαίοι Τερόβου και του Κουκλεσίου, έχουν ως αποτέλεσμα την αλλοίωση του φυσικού βιοτόπου και την ανατροπή της ισορροπίας του ποτάμιου οικοσυστήματος, με αποτέλεσμα την εμφάνιση μεγάλου πλήθους από νεκρά ψάρια και οστρακοειδή». 

Ο ίδιος εξηγούσε ότι οι εκτεταμένες εργασίες επέφεραν τη διακοπή της ροής των υδάτων σε μήκος αρκετών χιλιομέτρων της κοίτης του ποταμού, καθώς και την στέρεψη των φυσικών οβιρών, οι οποίες αποτελούν ενδιαίτημα τόσο της ενδημικής πέστροφας του Λούρου όσο και των άλλων ειδών της ιχθυοπανίδας και ζητούσε την άμεση διακοπή των εργασιών.

Σημειώνεται ότι στην περιοχή εκτελούνται εργασίες από εργολάβο της Περιφέρειας Ηπείρου για καθαρισμό της κοίτης του ποταμού Λούρου, κοπή και απομάκρυνση νεκρών δέντρων για προληπτική προστασία από πλημμύρες. Ο Περιφερειάρχης Ηπείρου, Αλέκος Καχριμάνης, παραδέχτηκε την εκτέλεση εργασιών, ωστόσο όπως αναφέρουν τοπικά μέσα ενημέρωσης απέδωσε τους θανάτους των ψαριών στην ...παρατεταμένη ανομβρία.

Αυτοψίες: Μεγάλοι οι πληθυσμοί νεκρών ψαριών

Τη διακοπή της ροής του ποταμού και το θάνατο μεγάλου αριθμού ψαριών, επιβεβαίωσαν και οι αυτοψίες που πραγματοποιήθηκαν τις προηγούμενες ημέρες. Σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος, σε διάστημα πέντε ημερών έγιναν δύο αυτοψίες από τη Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Ηπείρου του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής και μία τρίτη από Επιθεωρητές Περιβάλλοντος του Υπουργείου.

Την Τρίτη στην περιοχή βρέθηκε κλιμάκιο των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος που θα πραγματοποιήσει και μετρήσεις προκειμένου να συνταχθεί σχετικό πόρισμα το οποίο θα σταλεί στην αρμόδια Εισαγγελία μαζί με το υλικό των ελέγχων των υπαλλήλων της Μονάδας Διαχείρισης Προστασίας Προστατευόμενων Περιοχών του ΟΦΥΠΕΚΑ.

Η πρώτη αυτοψία πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 10 Νοεμβρίου 2022 από κλιμάκιο δύο υπαλλήλων της Μονάδας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Ηπείρου του ΟΦΥΠΕΚΑ που μετέβησαν στο σημείο, όπου διαπιστώθηκαν:

  • διακοπή της ροής σε μήκος 3 χιλιομέτρων
  • στάσιμο νερό με μεγάλη συγκέντρωση ψαριών
  • μεγάλες ποσότητες νεκρών ψαριών
  • ζημιές σε ιχθυοτροφείο πέστροφας

Το Σάββατο 12 Νοεμβρίου 2022, κλιμάκιο τεσσάρων υπαλλήλων της Μονάδας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Ηπείρου του ΟΦΥΠΕΚΑ μετέβη αρχικά στη θέση Πλατανάκια, όπου εκτελούνταν εργασίες, και στη συνέχεια στο Κουκλέσι, όπου υπήρχε ροή νερού στο πλαίσιο δεύτερης αυτοψίας.

Κατά την αυτοψία διαπιστώθηκαν:

  • διακοπή της ροής σε μήκος 8 χιλιομέτρων
  • τοποθέτηση ογκόλιθων στα πλαϊνά της κοίτης
  • διάνοιξη της κοίτης κατά τμήματα (το μέγιστο πλάτος έφτανε τα 28-30μ)
  • απομάκρυνση νησίδων και φερτών υλικών από την κοίτη, ενώ σε κάποιες εκτάσεις παρατηρήθηκε ισοπέδωση
  • αναμόχλευση και εξομάλυνση του υπάρχοντος επιφανειακού εδάφους της κοίτης απομακρύνοντας το σχετικά αδιαπέρατο υπόστρωμα
  • σημαντική αλλοίωση του ποτάμιου οικοσυστήματος με αποτέλεσμα την απώλεια των ενδιαιτημάτων της υδροχαρούς βλάστησης και της πανίδας του ποταμού, όπως έντομα, μαλάκια, αμφίβια και ιχθυοπανίδα
  • σε ξερούς νερόλακους και στις άκρες του ξεραμένου ρου του ποταμού παρατηρήθηκαν πολλά νεκρά ψάρια που σε μερικές περιπτώσεις ήταν αρκετά μεγάλα και σε μεγάλες ποσότητες όπως το Cyprinus carpio (Γριβάδι), Luciobarbus albanicus (Στρωσίδι), Squalius pamvoticus (Ποταμοκέφαλος), καθώς και μικρότερα σε μέγεθος ψάρια όπως το Telestes pleurobipunctatus (Λιάρα) και Pelasgus thesproticus (Θεσπρωτικός Πελασγός)
  • συσσωματώματα νεκρού γόνου από είδη που ήταν αδύνατον να αναγνωρισθούν
  • δεν παρατηρήθηκαν νεκρά άτομα από το είδος Salmo lourosensis (Ενδημική Πέστροφα του Λούρου), όπως και από άλλα είδη ψαριών που θεωρούνται ενδημικά όπως CobitisHellenica (Λουροβελονίτσα), EconomidichthysPygmaeus (Λουρογωβιός) κ.λπ.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ποταμόςψάριαειδήσεις τώραΛούροςυπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας