Εκτός σχεδίου δόμηση: Λήγει η προθεσμία χωρίς παράταση - Για «δώρο άδωρο» μιλούν μηχανικοί και ιδιοκτήτες, κριτική και από ΝΔ

Σφοδρές αντιδράσεις ακόμα και από «γαλάζιους» βουλευτές έχει προκαλέσει η αμετακίνητη θέση της κυβέρνησης για την οριστική κατάργηση της δυνατότητας της εκτός σχεδίου δόμησης από τις 9 Δεκεμβρίου και μετά. Σε ανάλογο κλίμα είναι και οι τοποθετήσεις των Τεχνικών Επιμελητηρίων της περιφέρειας, ενώ και οι ιδιοκτήτες ακινήτων εκτιμούν ότι όσοι καταφέρουν να κάνουν χρήση της διευκόλυνσης που ανακοινώθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, είναι αποκλειστικά όσοι ήταν ήδη έτοιμοι καθώς τα περιθώρια του χρόνου είναι ασφυκτικά.

Υπενθυμίζεται ότι η μεταβατική λύση που προτάθηκε από το υπουργείο και αναμένεται να καθοριστεί λεπτομερώς με νομοθετική ρύθμιση που θα κατατεθεί στη Βουλή εντός του μήνα, συνοψίζεται στη δυνατότητα κατοχύρωσης της οικοδομησιμότητας στα μικρότερα των 4 στρεμμάτων οικόπεδα εάν έως την Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου έχει υποβληθεί ηλεκτρονικά:

• Είτε η αίτηση για έκδοση προέγκρισης οικοδομικής άδειας, εφόσον έχει πληρότητα ως προς τα υποβαλλόμενα δικαιολογητικά και μελέτες, ως αυτά εκ του νόμου καθορίζονται.
• Είτε υποβάλουν αίτηση για έκδοση βεβαίωσης όρων δόμησης συνοδευόμενο από τα αναγκαία δικαιολογητικά. Η εναλλακτική αυτή δυνατότητα προβλέφθηκε δεδομένου, ότι πλέον η προέγκριση οικοδομικής άδειας έχει καταστεί προαιρετική. Ωστόσο για αυτές τις περιπτώσεις χρήση της βεβαίωσης όρων δόμησης που θα εκδοθεί, θα μπορεί να γίνει μόνο μέχρι και την 30.9.2023, καθώς έως και την ημερομηνία αυτή είτε θα πρέπει να υποβληθεί αίτημα για έκδοση οικοδομικής αδείας είτε προέγκρισης.

Αμετακίνητο το υπουργείο

Σε κάθε περίπτωση το υπουργείο εμφανίζεται αμετακίνητο στο ζήτημα της μη αλλαγής της ημερομηνίας – ορόσημου της 9ης Δεκεμβρίου παρά το γεγονός ότι στη διετία που προηγήθηκε δεν ολοκληρώθηκε κανένα Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΤΠΣ), παρόλο που η εν λόγω πολεοδομική μεταρρύθμιση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την κατάργηση της κατά παρέκκλισης δόμησης στις εκτός σχεδίου περιοχές.

Παράλληλα οι μελέτες για τον χαρακτηρισμό των οδών δεν έχουν καν προκηρυχθεί, με άγνωστο το χρονικό διάστημα ολοκλήρωσης και έγκρισής τους, ενώ και η ανάρτηση των δασικών χαρτών σε όλη την χώρα δημιούργησε πλειάδα προβλημάτων στις εκτός σχεδίου περιοχές.

Πολλά τα ερωτήματα για απαξίωση περιουσιών

Το ζήτημα του κινδύνου απαξίωσης των περιουσιών εκατοντάδων χιλιάδων ιδιοκτητών έχει φτάσει αρκετές φορές στη Βουλή την τελευταία διετία, όσο δηλαδή «έτρεχε» η προθεσμία του νόμου Χατζηδάκη του 2020 για την κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης μετά την 9η Δεκεμβρίου 2022. Ωστόσο, όσο πλησιάζει η εκπνοή της προθεσμίας και δεδομένου ότι οι βουλευτές έχουν μπροστά τους μία εκλογική χρονιά, τα ερωτήματα πύκνωναν.

Το απόγευμα της Δευτέρας συζητήθηκε σχετική ερώτηση του βουλευτή της ΝΔ, Γιώργου Βλάχου, ο οποίος απευθυνόμενος στον υφυπουργό Περιβάλλοντος, Γιώργο Αμυρά που παρίστατο να απαντήσει αν και δεν έχει την αρμοδιότητα της πολεοδομίας – χωροταξίας, δε δίστασε να κάνει λόγο για ρύθμιση σε λανθασμένη κατεύθυνση που απειλεί να απαξιώσει περιουσίες ταλαιπωρώντας τους πολίτες: «Δεν υπάρχει λόγος να επιμείνουμε σε κάτι που έχει αποδειχτεί εκ των πραγμάτων ότι είναι σε λάθος κατεύθυνση. Δεν προστατεύει τίποτα. Μόνο περιορίζει και ταλαιπωρεί τους πολίτες και απαξώνει τις περιουσίες τους», είπε χαρακτηριστικά.

Ο ίδιος σημείωσε ότι η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος το 2020 είχε δεσμευτεί ότι θα ολοκλήρωνε τα ΤΠΣ στη διετία που θα ακολοθούσε, κάτι που δεν έγινε: «Η ουσία ήταν να καταργηθούν οι παρεκκλίσεις, αλλά να συνδεθούν με κάτι. Δεν μπορεί να μη συνδέονται με τίποτα. Δεν μπορεί να είναι μια σκέτη απαγόρευση. Πρέπει να πάμε με κάποια συγκεκριμένα πλαίσια. Και να υπάρχει στη λογική και στην πρότασή μας αρχή, μέση και τέλος. Οχι ευκαιριακή αντιμετώπιση. Δεν υπάρχει λόγος αυτήν την ώρα να βάλουμε σε περιπέτεια τους πολίτες σώνει και καλά σε δύσκολους καιρούς που υπάρχει φόρτος εργασίας στα πολεοδομικά γραφεία, στις υπηρεσίες δόμησης, στο Κτηματολόγιο», σημείωσε ο κ. Βλάχος προσθέτοντας πως δεν μπορεί η Πολιτεία να μετατρέπει τα οικόπεδα των πολιτών σε χωράφια.

«Όταν μου στερείς κάθε άλλο εργαλείο, όπως θα μπορούσαν να είναι τα ΤΠΣ, δεν μπορεί η Πολιτεία να μου λέει ότι αυτό που εγώ αγόρασα και που το είχα για δεκαετίες ως γήπεδο προς οικοδόμηση στο μετατρέπω σε χωράφι. Αυτή η απαξίωση των περιουσιών δεν πρέπει να γίνει. Δε ζητάω να μην καταργηθούν οι παρεκκλίσεις, αλλά πρέπει να συνδέονται με κάτι» υπογράμμισε ζητώντας αφενός να ενημερωθεί ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης και αφετέρου η νομοθετική ρύθμιση που θα φέρει το υπουργείο να είναι «γενναία».

Για λύση αμφιβόλου αποτελέσματος μιλούν μηχανικοί 

Λύση «αμφιβόλου αποτελέσματος» έχει χαρακτηρίσει αυτήν που δρομολογεί το υπουργείο αντί της καθαρής παράτασης της προθεσμίας, ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ανατολικής Κρήτης, Γιώργος Ταβερναράκης σημειώνοντας ότι εφόσον το υπουργείο δηλώνει ότι έως το 2025 θα έχει ολοκληρωθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός για το 70% της χώρας δεδομένου ότι χρηματοδεοτείται με πόρους του Ταμείου Ανάκμψης, «ποιός είναι ο λόγος να προχωρήσουμε τώρα στον ξαφνικό θάνατο και σε ένα κενό τριων ετών που θα έχει ως συνέπεια την απαξίωση της γης».

Τοποθετήσεις για το ζήτημα έχει κάνει και ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμλητηρίου Βορείου Αιγαίου, Ευστράτιος Μανωλακέλλης, φωτίζοντας μια επικίνδυνη διαφαινόμενη συνέπεια. Αυτή έχει να κάνει με το γεγονός της δανειοδότησης πολλών ιδιοκτητών από τις τράπεζες, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε ένα νέο γύρο «κόκκινων δανείων» και σε αναστάτωση στην κτηματαγορά καθώς η αξία αυτών των οικοπέδων ως εγγύησης θα μειωθεί κατακόρυφα και οι τράπεζες θα χάσουν ένα σημαντικό μέρος των υποθηκών τους.

Η αντίδραση των Επιμελητηρίων ειδικά της περιφέρειας είναι έντονη και εκφράζεται με την κοινή επιστολή που έστειλαν στον Πρωθυπουργό και την ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος οι πρόεδροι των νησιωτικών Περιφερειακών τμημάτων ΤΕΕ (Κέρκυρας, Ανατολικής Κρήτης, Δυτικής Κρήτης, Δωδεκανήσου, Εύβοιας και Βορειοανατολικού Αιγαίου).

Το βασικό αίτημα των προέδρων είναι η κατάθεση νομοθετικής ρύθμισης, η οποία θα παρατείνει τη δυνατότητα αξιοποίησης τέτοιων οικοπέδων τουλάχιστον μέχρι την έγκριση των ανά περιοχή Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων και την αναγνώριση των οδών. Ζητούν μάλιστα «να το πράξετε άμεσα ώστε να επέλθει η κανονικότητα στη ζωή των ιδιοκτητών, των επαγγελματιών του κλάδου, αλλά και της αγοράς ακινήτων».

Οι πρόεδροι των Επιμελητηρίων αφού αναφέρουν ότι τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια όχι μόνο δεν έχουν εγκριθεί, αλλά στις περισσότερες περιοχές της χώρας δεν έχουν καν προκηρυχθεί, οι μελέτες για τον χαρακτηρισμό των οδών δεν έχουν προκηρυχθεί, με άγνωστο το χρονικό διάστημα ολοκλήρωσης και έγκρισης, η στελέχωση των Πολεοδομικών Υπηρεσιών είναι τραγικά ελλιπής και μετά από δώδεκα χρόνια μηδενικών προσλήψεων αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στον αναμενόμενο αριθμό των αιτούμενων οικοδομικών αδειών, επισημαίνουν πως όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα:

• πολλοί ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες να μην έχουν την δυνατότητα, αν και θα το επιθυμούσαν, να εξασφαλίσουν την οικοδομησιμότητα της περιουσίας τους μέχρι τις 09/12/2022, που λήγει η προθεσμία της κατά παρέκκλισης δόμησης,
• έχει απορρυθμισθεί η κτηματαγορά με ορατό και άμεσο κίνδυνο να απαξιωθεί η περιουσία των πολιτών, ιδίως στην νησιωτική χώρα που ο κλήρος είναι παραδοσιακά μικρός,
• κινδυνεύουν με ματαίωση επενδυτικά σχέδια και η απορρόφηση κονδυλίων από Κοινοτικά προγράμματα, ενώ διαφαίνεται και η δημιουργία νέου κύκλου “κόκκινων δανείων” στις Τράπεζες, αποκλειστικά σε εγγυήσεις που έχουν δοθεί σε τέτοια οικόπεδα,
• ο συνδυασμός της μη ύπαρξης δομήσιμης γης και αυξημένων αναγκών σε στέγη, λόγω της ανάπτυξης, θα δημιουργήσει νέα γενιά αυθαιρέτων κτισμάτων με όλες τις συνέπειες.

Ιδιοκτήτες: Απαξιώνεται η περιουσία των πολιτών

«Θλιβερή ιστορία» χαρακτηρίζει όσα έχουν γίνει την τελευταία διετία αναφορικά με την εκτός σχεδιου δόμηση με δηλώσεις του στο «ethnos.gr» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), Στράτος Παραδιάς, ο οποίος προσθέτει: «Δεν ήταν πουθενά γραμμένο στο πρόγραμμα της ΝΔ ότι θα απαξιώσει την περιουσία των πολιτών. Την απαξίωση την επέβαλλαν οικονομικά συμφέροντα στο όνομα του περιβάλλοντος».

Ο ίδιος επισημαίνει ότι η λύση ανάγκης που δόθηκε από το υπουργείο εξυπηρετεί μόνο όσους ιδιοκτήτες ήταν έτοιμοι να υποβάλουν αίτηση προέγκρισης: «Το τοπογραφικό δεν είναι κάτι που φτιάχνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Και η ρύθμιση αυτή δεν αποτελεί λύση. Θα έπρεπε να είχε δοθεί τουλάχιστον ένας χρόνος παράταση. Η διευκόλυνση αυτή δεν έχει καμία ιδιαίτερη αξία παρά μόνο αν κάποιος ήταν σχεδόν έτοιμος, αλλιώς όλοι οι υπόλοιποι είναι χαμένοι, τελειωμένοι» καταλήγει ο κ. Παραδιάς.