Ελάχιστες επιθεωρήσεις αποβλήτων ενώ οι πυρκαγιές αυξάνονται - Μόλις 22 σε 4 χρόνια στη Δυτική Αττική

Ελάχιστες είναι οι επιθεωρήσεις και οι αυτοψίες σε εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων, παρόλο που οι πυρκαγιές σε εργοστάσια ανακύκλωσης είναι αρκετά συχνές τα τελευταία χρόνια. Πριν την πρόσφατη πυρκαγιά σε μονάδα στον Ασπρόπυργο στα τέλη Νοεμβρίου, είχε προηγηθεί άλλη σε εγκαταστάσεις στη Μάνδρα τον περασμένο Αύγουστο, ενώ ο κατάλογος είναι μακρύς.

Παρόλα αυτά, όπως ανέφερε στη Βουλή ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς απαντώντας σε σχετική ερώτηση του βουλευτή του ΜέΡΑ25, Κρίτωνα Αρσένη, οι ετήσιες επιθεωρήσεις από εξειδικευμένους επιθεωρητές από το τμήμα Επιθέωρησης Περιβάλλοντος του Σώματος Νοτίου Ελλάδας σε έργα και δραστηριότητες διαχείρισης αποβλήτων στη Δυτική Αττική ήταν μόλις 22 σε διάστημα 4 ετών. Οι έλεγχοι αφορούσαν σε :

• 5 μονάδες διαχείρισης βιομηχανικών επικίνδυνων αποβλήτων
• 2 μονάδες διαχείρισης αστικών απορριμμάτων
• 6 σκραπ μετάλλων και οχημάτων στο τέλος του κύκλου της ζωής τους
• 3 Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ)
• 6 μονάδες διαχείρισης διαφόρων άλλων τύπων αποβλήτων.

Όπως αόριστα είπε ο υφυπουργός, «κατά τους ελέγχους διαπιστώθηκαν παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και βεβαίως επιβλήθηκαν πρόστιμα και έφυγαν οι φάκελλοι για τις εισαγγελικές αρχές για να κινήσουν ενδεχόμενη ποινική διαδικασία και επιβολή κυρώσεων».

Ο κ. Αμυράς δεν ανέφερε συγκεκριμένα ούτε το είδος των παραβάσεων που διαπιστώθηκαν, ούτε τον αριθμό και το ύψος των προστίμων που επιβλήθηκαν και το εάν αυτά εισπράχθηκαν.

Σύμφωνα με τα περιορισμένα στοιχεία που παρουσίασε, η Πυροσβεστική Υπηρεσία Ελευσίνας στην περιοχή της οποίας δραστηριοποιούνται 78 ΚΔΑΥ, «κάνει διαρκώς ελέγχους και τα τελευταία 4 χρόνια έχει διενεργήσει πάνω από 30 τακτικές και έκτακτες αυτοψίες, ανακάλεσε 4 πιστοποιητικά ενεργητικής πυροπροστασίας και βεβαίωσε 4 διοικητικά πρόστιμα», όπως ανέφερε.

Και στις δύο περιπτώσεις των πρόσφατων πυρκαγιών σε τέτοιου τύπου εγκαταστάσεις, εστάλη μήνυμα από το 112 προκειμένου οι ευρισκόμενοι στην ευρύτερη περιοχή να παραμείνουν σε κλειστούς χώρους για λόγους προστασίας από τα εκλυόμενα αέρια από την πυρκαγιά.

«Ο κρατικός μηχανισμός αντέδρασε ακαριαία και αποτελεσματικά στην πυρκαγιά που ξέσπασε πριν από δέκα ημέρες στο ΚΔΑΥ. Η Πυροσβεστική και Αστυνομία επενέβησαν για την κατάσβεση της φωτιάς και η Πολιτική Προστασία έστειλε μήνυμα 112 ενημερώνοντας τους πολίτες για τους κινδύνους από τα εκλυόμενα αέρια», σημείωσε ο κ. Αμυράς.

Ο ίδιος αναφέρθηκε στους κανόνες διασφάλισης της ορθής περιβαλλοντικά λειτουργίας των εργοστασίων επεξεργασίας αποβλήτων από τον Ιούνιο του 2022 και στην υποχρέωση να διαθέτουν σύστημα περιβαλλοντικής και οικολογικής διαχείρισης.

«Με τους ρυθμούς των ελέγχων ούτε μία στις τρεις μονάδες δεν ελέγχεται» απάντησε ο κ. Αρσένης υπογραμμίζοντας ότι η μονάδα στην οποία σημειώθηκε η πυρκαγιά του Νοεμβρίου θα έπρεπε να υπάγεται στους κανόνες της οδηγίας Seveso για τα βιομηχανικά ατυχήματα δεδομένου ότι – όπως είπε – έχει και επικίνδυνα απόβλητα.

«Γίνονται δειγματοληπτικοί έλεγχοι την ώρα που τα κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών καίγονται το ένα μετά το άλλο τα τελευταία χρόνια - αφότου η Κίνα σταμάτησε τις εισαγωγές υλικών προς ανακύκλωση. Ο ρόλος της κυβέρνησης δεν είναι να αφήνει τα ΚΔΑΥ ανεξέλεγκτα, να παρακολουθεί τις πυρκαγιές να ξεσπούν και να στέλνει μηνύματα στο 112 για να μένουν οι κάτοικοι στα σπίτια τους. Οι δεκάδες πυρκαγιές σε τέτοιες βιομηχανικές εγκαταστάσεις έχουν δραματικές συνέπειες στην υγεία του πληθυσμού της Δυτικής Αττικής, καθώς έχουν ρυπάνει τον αέρα, το έδαφος, τα υπόγεια νερά, ζώα και καλλιέργειες, με άγνωστες και μη μετρημένες ακόμα συνέπειες στην υγεία των ανθρώπων που ζουν και εργάζονται στην περιοχή», είπε ο κ. Αρσένης προσθέτοντας ότι δεν έλαβε απάντηση για το λόγο που δε συστήνεται υπηρεσία η οποία να έχει την αρμοδιότητα και τον εξοπλισμό να μεταβαίνει άμεσα στο σημείο ενδεχόμενου ατυχήματος και να μετρά τα επίπεδα της ρύπανσης - όπως συμβαίνει στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

Δραματική μείωση των ελέγχων τα τελευταία χρόνια

Να σημειωθεί ότι οι περιβαλλοντικοί έλεγχοι του Σώματος Επιθεωρητών Περιβάλλοντος έχουν μειωθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια, ενώ από το 2019 δεν έχουν δημοσιευθεί δεδομένα και αποτελέσματα ελέγχων, ούτε καν η ετήσια έκθεση πεπραγμένων που δημοσιευόταν ανελλιπώς από το 2003. Η τελευταία έκθεση που δημοσιεύθηκε το 2020, αφορά πεπραγμένα του έτους 2019.

Επίσης τα αποτελέσματα ελέγχων και οι αποφάσεις επιβολής κυρώσεων δεν δημοσιεύονται, παρά το γεγονός ότι οι αντίστοιχες αποφάσεις για την επιβολή προστίμων από περιφερειακές υπηρεσίες αναρτώνται στη Διαύγεια.

Ταυτόχρονα, όπως προκύπτει από τις καταχωρήσεις στο Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο και στον ιστότοπο για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, στον οποίο αναρτώνται υποχρεωτικά τα αποτελέσματα αυτοψιών και επιθεωρήσεων σχετικών με τη συμμόρφωση εγκαταστάσεων και έργων με τους περιβαλλοντικούς όρους, το σώμα επιθεωρητών περιβάλλοντος διενεργεί ολοένα και λιγότερους ελέγχους.

Έγιναν συχνότερες οι πυρκαγιές

Κατάλογο με 64 πυρκαγιές σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ), Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ) και Κέντρα Διαλογής και Ανακύκλωσης Υλικών (ΚΔΑΥ) κατά την τελευταία 5ετία είχε δώσει στη δημοσιότητα η ΠΟΕ – ΟΤΑ το καλοκαίρι του 2020. Μάλιστα ενώ το 2020 δεν είχε ακόμα εκπνεύσει, το έτος διατηρούσε το θλιβερό ρεκόρ με 25 πυρκαγιές σε διάστημα μηνών.

«Πέραν των 64 αυτών πυρκαγιών, δεκάδες ακόμη πυρκαγιές έχουν εκδηλωθεί τα τελευταία χρόνια σε παράνομες αποθήκες πλαστικών - και όχι μόνο - που δεν έχουν καταγραφεί επίσημα για ευνόητους λόγους. Επίσης, πολλές φωτιές εκδηλώθηκαν και έλαβαν μεγάλες διαστάσεις, με τεράστιες περιβαλλοντικές συνέπειες χωρίς να γίνουν γνωστές», ανέφερε τότε η ΠΟΕ-ΟΤΑ προσθέτοντας ότι «Δεν πρόκειται για ατυχήματα, όπως θέλουν κάποιοι να τα παρουσιάζουν, αλλά για περιβαλλοντικά εγκλήματα, που παραμένουν ατιμώρητα».

Στην ειδική έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για τη διαχείριση των αποβλήτων εκείνη τη χρονιά, επισημαίνεται ότι από την εξέταση σημαντικού αριθμού υποθέσεων ΚΔΑΥ, διαπιστώθηκε ότι «οι εν λόγω μονάδες αν και φέρονται ως «φιλοπεριβαλλοντικές» και διέθεταν τις προβλεπόμενες άδειες και εγκρίσεις, ωστόσο λειτοργούσαν καθ΄υπέρβαση των όρων αυτών και χωρίς να τηρούν τους εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους, με αποτέλεσμα τη ρύπανση του περιβάλλοντος και την πρόκληση συνεπειών στη δημόσια υγεία».

Επιπλέον ανέφερε ότι για κάποια απ΄αυτά τα Κέντρα ενώ δεν είχαν αδειοδοτηθεί για τη διαχείριση των άλλων ρευμάτων ανακυκλώσιμων αποβλήτων, πραγματοποιείτο παράτυπα διαχείρισή τους εντός των χώρων του ΚΔΑΥ π.χ. σκραπ, ελαστικά. «Επιπλέον ο Συνήγορος του Πολίτη διαπίστωσε ότι η μη τήρηση των περιβαλλοντικών όρων συνδέεται με την εκδήλωση πυρκαγιάς στις εν λόγω εγκαταστάσεις».