Ανακύκλωση... μετ΄εμποδίων ακόμα και για τους δήμους που προσπαθούν - Tι καταγγέλλουν οι δήμαρχοι και γιατί δεν λειτουργεί στην Ελλάδα

Χαμένη σε λανθασμένες πολιτικές, κενά δεκαετιών, ακατάλληλες προμήθειες οχημάτων και εξοπλισμού παραμένει η πολιτική της ανακύκλωσης στην Ελλάδα, την ώρα που η κεντρική Πολιτεία με τις επιλογές της μάλλον βάζει τρικλοποδιές, παρά βοηθά ακόμα και τις μεμονωμένες προσπάθειες δήμων της Αττικής που έχουν κάνει άλματα στο ζήτημα αυτό. Αποτέλεσμα είναι συχνά να χάνονται πολύτιμοι πόροι και να αυξάνεται το κόστος για τους πολίτες, οι οποίοι χρεώνονται το τέλος ταφής, σε μία χώρα, η οποία εξακολουθεί να θάβει τα περισσότερα από τα αστικά της απόβλητα.

Τα παραπάνω κατήγγειλαν σε ημερίδα που διοργάνωσε ο δήμος Βύρωνα πριν λίγες ημέρες, οι ίδιοι οι δήμαρχοι των πόλεων που έχουν ήδη ξεκινήσει με απτά αποτελέσματα μεταξύ άλλων τη διαλογή στην πηγή σε διακριτά ρεύματα αποβλήτων, αλλά και την πολιτική βιοαποβλήτων μέσω του καφέ κάδου.

Όπως επεσήμανε ο δήμαρχος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, ακόμα και πολλά από τα καινούρια απορριμματοφόρα που έχουν αγοραστεί είναι ακατάλληλα για τις πόλεις: «Είναι λάθος οχήματα για αστικό πεδίο μεγάλα και δύσχρηστα. Μάλιστα πολλά έχουν μύλο και όχι πρέσα με αποτέλεσμα η σακούλα του βιοαποβλήτου να θρυμματίζεται». Την αδυναμία να διέλθουν μέσα από τα στενά στις γειτονιές ανέφερε και ο δήμαρχος Καισαριανής, Χρήστος Βοσκόπουλος.

Επιχειρώντας μία προβολή στο μέλλον ο κ. Κωνσταντέλλος είπε ότι η Ελλάδα έχει ανακοινώσει ένα δυσθεώρητο στόχο βάζοντας πολύ ψηλά τον πήχυ της ανακύκλωσης στην αύξηση στο 60% έως το 2030 όταν η Ευρωπαική Ενωση με μεγαλύτερη φειδώ όρισε τη χρονιά – ορόσημο πέντε χρόνια αργότερα, το 2035: «Φτάνοντας εκεί θα δούμε ότι υπολειπόμαστε τρομερά από τον στόχο και θα ακολουθήσουμε το δρόμο της καύσης για τον πράσινο κάδο. Αυτή τη στιγμή οι χωροθετήσεις εκκρεμούν, δεν έχουμε μονάδες, έχουμε μπροστά μας μια μεγάλη φαρσοκωμωδία», σημείωσε προσθέτοντας πως ο ΕΔΣΝΑ θα πρέπει να επιστρέψει στη διαχείριση των δήμων και υπογραμμίζοντας ότι το τέλος ταφής είναι ό,τι πιο άδικο και λιγότερο μελετημένο έχει υπάρξει.

Ο δήμος των 3Β σήμερα θεωρείται ένας από τους πιο προχωρημένους στην Ελλάδα στη διαχείριση των αποβλήτων αφού έχει καταφέρει να μην οδηγεί σε ταφή ποσοστό περίπου 30% των οικιακών απορριμμάτων την ώρα που ο μέσος όρος στο λεκανοπέδιο βρίσκεται στο 12,5%. Περισσότερα από 202.000 νοικοκυριά συμμετέχουν στο πρόγραμμα του καφέ κάδου με κλειδαριά στο δήμο, ενώ άλλα 500 νοικοκυριά συμμετέχουν στο πρόγραμμα πόρτα – πόρτα παραδίδοντας τις ειδικές σακούλες ανακυκλώσιμων και 76 από τις περίπου 300 επιχειρήσεις ήδη χρησιμοποιούν καφέ κάδο.

Πρόβλημα οι κεντρικές πολιτικές

«Παρά τις προσπάθειες, ανακύπτουν πολλά προβλήματα εξαιτίας των κεντρικών πολιτικών», υπογράμμισε από την πλευρά του ο δήμαρχος Βύρωνα, Γρηγόρης Κατωπόδης και εξήγησε:

- Δεν έχει βρεθεί κατάλληλη λύση για τον Σταθμό Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων καθώς παρά την πρόοδο της διαλογής στην πηγή και την ενημέρωση για τη διαχείριση των μπάζων που θα μειώσει τον όγκο των αποβλήτων, θα παραμείνει η ανάγκη για μεταφόρτωση των υπολοίπων.

- Εξακολουθεί να υπάρχει έλλειψη μόνιμου και αναγκαίου προσωπικού καθώς τα τελευταία χρόνια πρακτικά μηδενίστηκαν οι προσλήψεις την ώρα μάλιστα που λόγω και της διαλογής στην πηγή οι ανάγκες αυξάνονται.

- Υπάρχει μία κατακόρυφη αύξηση των τελών ταφής: «Με ευθύνη του ΕΔΣΝΑ και της κακής διαχείρισης δημόσιων κονδυλίων παρατηρείται συνεχής αύξηση του τέλους ταφής, κάτι το οποίο αποτελεί μία άδικη τιμωρία των πολιτών, τους οποίους ουσιαστικά χρεώνουμε για κάτι που οι κεντρικές πολιτικές θα έπρεπε να έχουν λύσει», είπε ο κ. Κατωπόδης.

Προσέθεσε πως «Συνεχίζεται η παντελώς αποτυχημένη λειτουργία των ιδωτικών συστημάτων ανακύκλωσης με αδιαφανή τρόπο, που δεν αποδίδουν ποτέ όσα εισπράττουν για ανακύκλωση με αποτέλεσμα οι δήμοι να μην μπορούν να αναπτύξουν τη διαλογή στην πηγή. Το χειρότερο είναι ότι ο ΕΔΣΝΑ και η περιφερειακή αρχή σκορπά αμύθητα ποσά για πανακριβο εξοπλισμό που μοιράζει στους δήμους χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές ανάγκες τους».

Παρά τα προβλήματα, ο δήμος Βύρωνα έχει προχωρήσει σημαντικά στην ανακύκλωση χωρίς μπλε κάδο, καθώς από το 2008 εφαρμόζεται η διαλογή στην πηγή με τέσσερα ρευματα: χαρτί, αλουμίνιο, πλαστικό και γυαλί σε 130 σημεια της πόλης. Προσεχώς τα σημεία θα διπλασιαστούν με 130 νέες στάσεις, ενώ από το καλοκαίρι έχει ξεκινήσει η διαλογή βιαποβλήτων και επεκτείνεται η συλλογή ρούχων και ηλεκτρικών συσκευών. Παράλληλα ξεκινά η συλλογή τηγανέλαιων, ενώ αναμένεται η παραλαβη 4 νεων απορριμματοφόρων και οχημάτων έργου και ολοκληρώνεται η τοποθέτηση 20 υπόγειων κάδων.

Απογοητευτικά τα στοιχεία

Με μελανά χρώματα περιέγραψε τη διαχείριση των αποβλήτων στην Αττική ο Θωμάς Μπιζάς από τη συλλογικότητα «Δυτικό Μέτωπο». Όπως είπε, τα στοιχεία που παρουσίασε προέρχονται από τις απαντήσεις σε βουλευτές της αντιπολίτευσης στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, καθώς ο ΕΔΣΝΑ Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής (δήμοι και Περιφέρεια) έχει να δημοσιεύσει στοιχεία από το 2018.

Βάσει των δεδομένων που παρουσιάστηκαν:

• Η Αττική παράγει 2 εκατομμύρια τόνους αστικών αποβλήτων το χρόνο εκ των οποίων το 95,94% οδηγείται στη Φυλή.

• Από το ποσοστό αυτό, οι 1,8 εκ. τόνοι οδηγούνται απευθείας για ταφή, ενώ περίπου 200.000 τόνοι παίρνουν το δρόμο για το Εργοστασιο Μηχανικής Ανακυκλωσης. Ωστόσο στο τέλος – όπως σημείωσε ο κ. Μπιζάς – το 85% και αυτών οδγείται σε ταφή. Επιπλέον:

• Τα συμμεικτα απόβλητα του πράσινου κάδου ξεπερνουν το 91%.

• Η ανακύκλωση των μπλε κάδων παραμένει καθηλωμένη στο 5,65%, ενώ

• τα προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα μετά βίας φτάνουν το 2,79% εκ των οποίων το μεγαλύτερο ποσοστό είναι κυρίως πράσινα κλαδεματα και μόνο το 0,47% είναι προδιαλεγμένα στον καφέ κάδο.

Σύμφωνα με τον κ. Μπιζά, το Παρατηρητήριο Ανακύκλωσης κάνει μόνο γενική αναφορά στην αύξηση του ποσοστού διαλογής στην πηγή αναφέροντας ότι το ρεύμα των ανακυκλώσιμων υλικών αυξήθηκε από το 9% στο 9,8%, τα βιοαπόβλητα από το 2,5% στο 3,8, η συνολική διαλογή στην πηγή από το 11,4% στο 13,6% και το συνολικό ποσοστό ανάκτησης από το 6,7% στο 8,4%.

«Εκατομμύρια ευρώ για την προμήθεια απορριμματοφόρων και καφέ κάδων έχουν πάει στο βρόντο. Στο Δυτικό Μέτωπο λαμβάνουμε συγκεκριμένες καταγγελίες πως τα πιο πολλά απορριμματοφόρα που έχουν μοιραστεί σε δήμους της Αττικής δεν πραγματοποιούν συλλογή λόγω έλλειψης προσωπικού, ενώ οι καφέ κάδοι χρησιμοποιούνται ως κοινοί κάδοι απορριμμάτων» επεσήμανε.

Προσέθεσε ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτουν, στο μοναδικό Εργοστάσιο Οργανικής Ανακύκλωσης Αττικής, την ΕΜΑΚ τα εισερχόμενα είναι κυρίως σύμμεικτα, αλλά τα εξερχόμενα φυλάσσονται ως επτασφράγιστο μυστικό.