Τα μυστικά του ρήγματος των φονικών σεισμών σε Τουρκία και Συρία - Ποια άλλα μπορεί να ενεργοποιήσει - «Απελευθερώθηκε» γιγαντιαία ποσότητα σεισμικής ενέργειας

Σε μία πλήρη γεωλογική ανακατάταξη βρίσκεται η ευρύτερη περιοχή ύστερα από τους δύο φονικούς σεισμούς της Δευτέρας μεγέθους 7,8 και 7,6 της κλίμακας Ρίχτερ που έθαψαν ολόκληρες περιοχές κάτω από τα συντρίμμια προκαλώντας χιλιάδες θανάτους στην Τουρκία και τη Συρία.

Η σεισμική ενέργεια που εκλύθηκε από τις δύο δονήσεις στο λεγόμενο ρήγμα της ανατολικής Ανατολίας είναι γιγαντιαία και είναι μαθηματικά βέβαιο ότι είναι ικανή να φορτίσει με τη σειρά της και γειτονικά ρήγματα.

Σε ό,τι αφορά τις συνέπειες στη χώρα μας, κρίσιμο είναι να μην ενεργοποιηθεί το ρήγμα της βόρειας Ανατολίας, το οποίο είναι και αυτό που κυρίως την επηρεάζει. Και παρά το γεγονός ότι υπάρχουν πιο κοντινά ρήγματα στις περιοχές των επικέντρων, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο από τη σεισμική διέγερση να φορτιστεί ακόμα και το ρήγμα της βόρειας Ανατολίας.

«Η ευρύτερη περιοχή βρίσκεται σε ανακατάταξη. Κατά την άποψή μου το ρήγμα που έδωσε τον πρώτο σεισμό ήταν πιθανότατα αυτό που ενεργοποίησε και το δεύτερο ρήγμα δίνοντας έναν ακόμα ισχυρό σεισμό με απόσταση μεταξύ των επικέντρων περίπου 130 χιλιόμετρα. Δύο τόσο ισχυροί σεισμοί σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα είναι πρωτοφανές φαινόμενο και για τη βιβλιογραφία. Σαφέστατα υπάρχει μία ενεργότητα στην περιοχή, η οποία θα ενεργοποιήσει και άλλα κοντινά ρήγματα. Αλλωστε απελευθερώθηκε γιγαντιαία ενέργεια. Είναι κρίσιμο η ενέργεια αυτή να μη φορτίσει κάποιο ρήγμα που βρίσκεται ήδη στο όριό του, είναι δηλαδή "ώριμο" να δώσει ένα μεγάλο σεισμό. Αυτό θα ήταν ολέθριο για την περιοχή», εξηγεί στο «ethnos.gr» ο Αλέξανδρος Χατζηπέτρος, καθηγητής στο τμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ.

Οπως ο ίδιος διευκρινίζει, τα ρήγματα αυτά βρίσκονται σε μεγάλες αποστάσεις από την Ελλάδα, την οποία επηρεάζει το ρήγμα της βόρειας Ανατολίας: «Θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί ακόμα και αυτό. Αλλά ισχυρότερη είναι η πιθανότητα να ενεργοποιηθεί κάποιο άλλο προς τον Νότο, το ρήγμα του Ιορδάνη – Λιβάνου – Συρίας, από το οποίο επηρεάζεται η Συρία, ο Λίβανος, το Ισραήλ και η Ιορδανία. Κάποιες προκαταρκτικές αναλύσεις δείχνουν ότι έχει μετατοπιστεί προς τα εκεί ενέργεια. Ωστόσο είναι δύσκολο να πει κανείς σε τι βαθμό μπορεί να έχουν φορτιστεί άλλα ρήγματα».

Σε κάθε περίπτωση αυτά τα μεγέθη σεισμών δεν είναι αναπάντεχα για την περιοχή: «Το ρήγμα της ανατολικής Ανατολίας είναι μία μεγάλη δομή, το δυναμικό της οποίας είναι ικανό να δώσει τέτοια μεγέθη σεισμών. Αυτό που μας ανησυχεί περισσότερο είναι η μεταφορά ενέργειας σε άλλα ρήγματα της ζώνης και το πως θα εξελιχθεί η ακολουθία σε αυτά τα ρήγματα. Το φαινόμενο δε σταμάτησε και δεν αναμένεται να σταματήσει σύντομα».

Ως προς τις πρώτες εκτιμήσεις ότι η πλάκα της Ανατολίας έχει μετατοπιστεί έως και 10 μέτρα ως συνέπεια των σεισμών, ο κ. Χατζηπέτρος σημειώνει ότι ακόμα δεν υπάρχουν αρκετά δεδομένα ώστε να ειπωθεί κάτι τέτοιο με βεβαιότητα: «Είναι βέβαιο ότι μετατοπίστηκε αρκετά, αλλά το πόσο θα μας το δείξουν οι πρώτες δορυφορικές εικόνες τις επόμενες μέρες. Τέτοιοι σεισμοί μπορούν να προκαλέσουν μετατοπίσεις της τάξης αρκετών μέτρων. Στην περίπτωση αυτή πρόκειται για μια οριζόντια μετατόπιση και όχι στον κατακόρυφο άξονα. Η κίνηση της λιθοσφαιρικής πλάκας της Αραβίας προς το Βορρά συνεχώς "σπρώχνει" την Τουρκία προς τα δυτικά, προς εμάς».

Οι πρώτες φωτογραφίες των γεωλόγων από το πεδίο στην επικεντρική περιοχή του πρώτου σεισμού, στο Χατάι και στο Καχράμανμαράς, πάντως, δείχνουν την εντυπωσιακή παραμόρφωση του εδάφους, τη μετατόπιση δρόμων, τη διάρρηξή τους σε διάφορα σημεία, αλλά και σιδηροδρομικές γραμμές που κυριολεκτικά «λύγισαν» και μετατοπίστηκαν από το ισχυρό χτύπημα του Εγκέλαδου.

Οι εικόνες είναι παρόμοιες με αυτές των σεισμών του 1999 στην Τουρκία, όταν και πάλι υπήρξαν μεγάλες παραμορφώσεις στο έδαφος.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Λιγοστεύουν οι ελπίδες όσο περνούν οι ώρες σε Τουρκία και Συρία: Ξεπέρασαν τους 15.000 οι νεκροί από τον σεισμό - Ατελείωτο νεκροταφείο οι πληγείσες περιοχές
• Τρόμος στην Τουρκία: Το Φράγμα Ατατούρκ ίσως ευθύνεται για τον φονικό σεισμό – Αγωνία τώρα για την αντοχή του
• Νικόλας Τομπάζης: Το παιδί που ζωγράφιζε αυτοκίνητα και ονειρευόταν να γίνει οδηγός αγώνων, πήρε τα ηνία της Formula 1
• Συγκινητική μαρτυρία οπερατέρ του OPEN και εθελοντή στην Τουρκία - «Ο καθένας μας να βάλει ένα λιθαράκι για να κάνει τον κόσμο λίγο καλύτερο»
• Π. Πετράκης στην «Η»: Η Τουρκία μπαίνει σε περίοδο αυξημένης οικονομικής αβεβαιότητας