Τέμπη: Όσα ορίζει το νομοσχέδιο για την στήριξη των θυμάτων - Εθνική σύνταξη, απαλλαγή από φόρους και δαπάνες νοσηλείας

Σε νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης, το οποίο κατατέθηκε την Παρασκευή στη Βουλή εντάχθηκαν τα μέτρα στήριξης για τους πληγέντες και τις οικογένειες των θυμάτων της σιδηροδρομικής τραγωδίας των Τεμπών. Ειδικά σε ό,τι αφορά την ειδική σύνταξη καθορίζεται ότι είναι αφορολόγητη, δεν μεταβιβάζεται, δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα, δεν κατάσχεται στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης, δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένες κατά την ημερομηνία του συμβάντος οφειλές προς το Δημόσιο ή χρηματοδοτικά ή πιστωτικά ιδρύματα, και καταβάλλεται ανεξαρτήτως της καταβολής κάθε άλλης σύνταξης ή μισθού

Συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο προβλέπει τη χορήγηση ειδικής σύνταξης στους παθόντες και στην οικογένειά τους. Σε όσους υπέστησαν μόνιμη αναπηρία ποσοστού 50% και άνω λόγω του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023, καθώς και στην οικογένεια όσων απεβίωσαν, χορηγείται από 1ης Μαρτίου 2023 ειδική σύνταξη ίση με το τετραπλάσιο της πλήρους εθνικής σύνταξης. Η καταβολή της σύνταξης διενεργείται, για κάθε πρόσωπο που απεβίωσε, ως εξής:

• Σε περίπτωση έγγαμου αποβιώσαντος ή συμβίου χωρίς τέκνα, το ποσό της σύνταξης καταβάλλεται ολόκληρο στον ή στην εν ζωή σύζυγο ή συμβίο - συμβία.
• Σε περίπτωση έγγαμου ή συμβίου αποβιώσαντος με τέκνα, το ήμισυ του ποσού καταβάλλεται στον ή στην εν ζωή σύζυγο ή συμβίο – συμβία και το υπόλοιπο μισό ισομερώς στα τέκνα του αποβιώσαντος μέχρι την ενηλικίωσή τους, ή μέχρι την ολοκλήρωση των σπουδών τους και πάντως όχι πέραν από τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους, ή εφ’ όρου ζωής, εφόσον είναι άγαμα, ανίκανα σε ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω και ανίκανα για την άσκηση κάθε βιοποριστικού επαγγέλματος.

Μετά την απώλεια του δικαιώματος των τέκνων, το μερίδιό τους προσαυξάνει αυτό του ή της εν ζωή συζύγου ή συμβίου. Αν ο ή η εν ζωή σύζυγος ή συμβίος - συμβία αποβιώσει, παντρευτεί, συνάψει σύμφωνο συμβίωσης ή το δικαίωμά του τεθεί σε αναστολή, το μερίδιό του προσαυξάνει ισομερώς το μερίδιο των τέκνων.

• Σε περίπτωση χήρου ή διαζευγμένου ή άγαμου αποβιώσαντος με τέκνα, το ποσό καταβάλλεται ισομερώς στα τέκνα μέχρι την ενηλικίωσή τους, ή την ολοκλήρωση των σπουδών τους και, πάντως, έως τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους, ή εφ’ όρου ζωής, εφόσον είναι άγαμα, ανίκανα σε ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω και ανίκανα για την άσκηση κάθε βιοποριστικού επαγγέλματος. Τα ηλικιακά όρια της δεν ισχύουν για τα 10 έτη από την έναρξη ισχύος του νόμου.
• Σε περίπτωση άγαμου και άτεκνου αποβιώσαντος, το ποσό της σύνταξης καταβάλλεται στους γονείς του, κατανεμημένο σε ίσα μερίδια. Εάν ο ένας από τους δύο γονείς αποβιώσει, το μερίδιό του προσαυξάνει το μερίδιο του εν ζωή γονέα.
• Σε περίπτωση άγαμου, άτεκνου και ορφανού αποβιώσαντος, το ποσό της σύνταξης καταβάλλεται ισομερώς στα αδέλφια του ή μέχρι την ενηλικίωσή τους, ή την ολοκλήρωση των σπουδών τους και πάντως έως τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους, ή εφ’ όρου ζωής, εφόσον είναι άγαμα, ανίκανα σε ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω και ανίκανα για την άσκηση κάθε βιοποριστικού επαγγέλματος.

Να σημειωθεί ότι το δικαίωμα του ή της εν ζωή συζύγου ή συμβίου - συμβίας κρίνεται ανεξάρτητα από τη χρονική διάρκεια του έγγαμου βίου ή της συμβίωσης, κατά περίπτωση. Το ποσοστό ανικανότητας των παθόντων κρίνεται κατά τον χρόνο του δυστυχήματος και εντός του επόμενου εξαμήνου από αυτό και βεβαιώνεται με γνωμάτευση της Ανωτάτης Στρατού Υγειονομικής Επιτροπής (Α.Σ.Υ.Ε.).

Φόροι και οφειλές

Παράλληλα το νομοσχέδιο προβλέπει την απαλλαγή από φόρο κληρονομιάς των κληρονομιαίων περιουσιακών στοιχείων των αποβιωσάντων καθώς επίσης και τη διαγραφή ατομικών οφειλών αποβιωσάντων ή σοβαρά πληγέντων, καθώς και στενών συγγενών τους . Η ρύθμιση αφορά τα θύματα του σιδηροδρομικού δυστυχήματος που υπέστησαν μόνιμη αναπηρία σε ποσοστό άνω του 50%, όσους νοσηλεύτηκαν σε μονάδα εντατικής θεραπείας (Μ.Ε.Θ.) εξαιτίας του σιδηροδρομικού δυστυχήματος, γονείς, συζύγους ή συμβίους, τέκνα, και αδελφούς.

Επίσης ορίζεται ότι διαγράφονται αυτοδικαίως ανεξόφλητες κατά την 31η.3.2023, βεβαιωμένες και μη, προς ασφαλιστικά ταμεία των αποβιωσάντων καθώς και των γονέων, των τέκνων, των αδελφών, των συζύγων ή των συμβίων τους των θυμάτων τα οποία υπέστησαν μόνιμη αναπηρία ή νοσηλεύτηκαν σε μονάδα εντατικής θεραπείας (Μ.Ε.Θ.), καθώς και των γονέων, των τέκνων, των αδελφών, των συζύγων ή των συμβίων των αποβιωσάντων.

Ο χρόνος ασφάλισης, ο οποίος αντιστοιχεί στις οφειλές, οι οποίες διαγράφονται, παραμένει σε ισχύ. Για τον υπολογισμό των παροχών λογίζεται ότι οι εισφορές, οι οποίες διαγράφονται, έχουν καταβληθεί.

Δικαίωμα διορισμού στο δημόσιο ή τον ευρύτερο δημόσιο τομέα

Η ρύθμιση περί διορισμού στο δημόσιο ή στον ευρύτερο δημόσιο τομέα μέλους της οικογένειας, συζύγου ή συμβίου λόγω θανάτου κατά και εξαιτίας της εκτέλεσης υπηρεσιακού καθήκοντος εργαζόμενου, εφαρμόζεται αναλόγως και στην περίπτωση συγγενών των θυμάτων του δυστυχήματος των Τεμπών.

Το δικαίωμα διορισμού παρέχεται και σε πρόσωπα που νοσηλεύτηκαν σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) ή για τα οποία προκύπτει ποσοστό μόνιμης αναπηρίας τουλάχιστον εξήντα επτά τοις εκατό (67%) συνεπεία του δυστυχήματος. Αν δεν είναι δυνατός ο διορισμός τους, για λόγους υγείας, το δικαίωμα διορισμού μεταβιβάζεται στον/στη σύζυγό τους ή στον/στην συμβίο/α τους ή σε ένα τέκνο τους. Αν δεν έχουν σύζυγο ή συμβίο/α, το δικαίωμα διορισμού μεταβιβάζεται σε έναν από τους γονείς ή σε ένα από τα αδέλφια τους.

Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών ορίζονται οι φορείς υποδοχής, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, ο τρόπος βεβαίωσης της αιτίας του θανάτου, η σειρά προτεραιότητας των δικαιούχων, η προθεσμία και η διαδικασία υποβολής των δικαιολογητικών και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμογή του παρόντος.

Κάλυψη δαπανών νοσηλείας και αποκατάστασης τραυματιών

Ο Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.) καλύπτει πλήρως τις δαπάνες νοσηλείας και αποκατάστασης των τραυματιών του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023, σε υλικά και υπηρεσίες, σε όλες τις δομές δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και τα έξοδα μετάβασής τους σε δομές αποκατάστασης του εξωτερικού, χωρίς οποιαδήποτε συμμετοχή αυτών.

Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.

Παροχή δωρεάν εξατομικευμένης ψυχολογικής υποστήριξης 

Οι τραυματίες, τα μέλη των οικογενειών των αποβιωσάντων και οι επιβαίνοντες στις αμαξοστοιχίες του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023 δικαιούνται, δια ζώσης και κατ’ οίκον, δωρεάν εξατομικευμένη ψυχολογική υποστήριξη μέσα από το δίκτυο Μονάδων Ψυχικής Υγείας του Εθνικού Συστήματος Υγείας μέσω των νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που διαθέτουν άδεια Μονάδων Ψυχικής Υγείας, καθώς και τηλεφωνικά, μέσω της Δωρεάν Εθνικής Γραμμής Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης 10306.

Μέτρα ενίσχυσης σε φοιτητές και υποψηφίους 

Εισάγονται ρυθμίσεις που αφορούν στους φοιτητές και στους υποψήφιους για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι οποίοι επέβαιναν στις αμαξοστοιχίες του ανωτέρω σιδηροδρομικού δυστυχήματος καθώς και στους φοιτητές και στους υποψήφιους για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, των οποίων τα τέκνα, οι γονείς, οι αδελφοί και οι σύζυγοι ή οι συμβιούντες αυτών απεβίωσαν ή απέκτησαν μόνιμη αναπηρία σε ποσοστό άνω του 50% εξαιτίας του σιδηροδρομικού δυστυχήματος.

Ειδικότερα:

• Παρέχεται η δυνατότητα στους φοιτητές του ακαδημαϊκού έτους 2022 – 2023 να υποβάλουν αίτηση μετεγγραφής σε αντίστοιχο τμήμα άλλου Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.) ή Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας (Α.Ε.Α.) ή μετακίνησης σε άλλο Τμήμα άλλου Α.Ε.Ι. ή άλλης Α.Ε.Α., υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις. Η μετεγγραφή ή μετακίνηση γίνεται καθ’ υπέρβαση του προβλεπόμενου αριθμού μετεγγραφόμενων ή μετακινούμενων φοιτητών. 
• Παρέχεται, επίσης, η δυνατότητα εισαγωγής σε Α.Ε.Ι και Α.Ε.Α., καθ’ υπέρβαση του προβλεπόμενου αριθμού εισακτέων και με προσαύξηση 20% σε κάθε βαθμολογική επίδοση των πανελλαδικά εξεταζόμενων μαθημάτων, των ειδικών μαθημάτων και των πρακτικών δοκιμασιών, στους υποψηφίους που θα συμμετάσχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις τακτικής και επαναληπτικής εξεταστικής περιόδου των ετών 2023, 2024 και 2025. Η ίδια ως άνω δυνατότητα δίδεται και στους υποψηφίους για εισαγωγή σε Α.Ε.Ι. και Α.Ε.Α. για το έτος 2023 με το ποσοστό 10%, χωρίς νέα εξέταση.

Παροχή νομικής βοήθειας σε θύματα και συγγενείς θυμάτων – Υποχρεωτική εκτελεστότητα πολιτικών αποφάσεων

Με το νομοσχέδιο ορίζεται ότι δικαιούχοι νομικής βοήθειας του ν. 3226/2004 ως προς τις ποινικές και αστικές τους αξιώσεις είναι και τα θύματα του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023. Η ρύθμιση εφαρμόζεται αναλόγως και επί συζύγων ή συμβίων, καθώς και επί συγγενών μέχρι β’ βαθμού, προσώπων που απεβίωσαν συνεπεία του σιδηροδρομικού δυστυχήματος.

Επιπλέον, οι αποφάσεις των πολιτικών δικαστηρίων που αφορούν στις απαιτήσεις αποζημίωσης και χρηματικής ικανοποίησης από οποιαδήποτε αιτία σε σχέση με το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023, κηρύσσονται υποχρεωτικά προσωρινά εκτελεστές.