Κτηματολογικά Γραφεία: Εικόνες ντροπής με ουρές, καυγάδες και… χαρτούρα - Στις 7.000 οι ακαταχώρητες πράξεις μόνο στην Αθήνα!

Νυχτέρια έξω από Κτηματολογικά Γραφεία, σειρά προτεραιότητας μέσω της συμπλήρωσης ονομάτων σε μια κόλλα χαρτί, η οποία απλά σκίζεται από τον επόμενο στην ουρά μόλις ο προηγούμενος γυρίσει λίγο το βλέμμα του, καυγάδες όσων περιμένουν και κλήσεις στην αστυνομία που φτάνει για να ηρεμήσουν τα πνεύματα. Και από την άλλη 7.000 ακαταχώρητες πράξεις μόνο για τον δήμο Αθηναίων, εκατοντάδες χιλιάδες στη Θεσσαλονίκη, ακόμα περισσότερες στο Ηράκλειο της Κρήτης και περίπου 2.000 μόνο στο Κτηματολογικό Γραφείο στο Κορωπί, την ώρα που απλές πράξεις όπως οι μεταβιβάσεις ακινήτων παραμένουν «παγωμένες» για μήνες.

Αυτή είναι εκτός λιγοστών εξαιρέσεων η κατάσταση σε Υποθηκοφυλακεία και Κτηματολογικά Γραφεία, με την οποία έρχονται αντιμέτωποι καθημερινά πολίτες, δικηγόροι, συμβολαιογράφοι και δικαστικοί επιμελητές. Τα ψηφιακά άλματα της χώρας δεν μπόρεσαν να επεκταθούν σε μία από τις πλέον κρίσιμες μεταρρυθμίσεις, αυτήν του κτηματολογίου μέσω του οποίου περνά κάθε πράξη που αφορά ακίνητα από τις μεταβιβάσεις έως τις επενδύσεις και τις δανειοδοτήσεις. Οι τριτοκοσμικές συνθήκες που επικρατούν έξω από πολλά Κτηματολογικά Γραφεία καταδεινύουν ότι για την ψηφιοποίηση του κτηματολογίου δεν αρκούσε η υπαγωγή του στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Αυτή είναι η εικόνα που περιέγραψαν σε κοινή συνέντευξη τύπου που παραχώρησαν την Τρίτη ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, Δημήτρης Βερβεσός, ο πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδος, Γιώργος Ρούσκας και η Γενική Γραμματέας της Ομοσπονδίας Δικαστικών Επιμελητών Ελλάδας, Μαρία Μπρουζούκη. Φωτεινές εξαιρέσεις είναι τα κτηματολογικά γραφεία του Περιστερίου, του Χαλανδρίου και της Ηλιούπολης στα οποία οι υποθέσεις διεκπεραιώνονται ταχύτερα και με αξιοπρεπείς συνθήκες.

Εκτός των χιλιάδων ακαταχώρητων πράξεων, σήμερα, όπως είπε ο κ. Ρούσκας υπολογίζεται ότι στις εγγραφές κρύβονται περίπου 700.000 με 800.000 πρόδηλα σφάλματα. Κι ενώ πολλά απ΄αυτά είναι τόσο προφανή, όπως για παράδειγμα όσα αφορούν σε όνομα και αναγράφουν Γιώργος αντί για Γεώργιος ή το αντίστροφο, η διόρθωση δε γίνεται αυτόματα από την ίδια την υπηρεσία, αλλά μέσω μιας διαδικασίας, η οποία μπορεί να διαρκέσει μήνες. Σε χειρότερες περιπτώσεις οι υποθέσεις μπορεί να οδηγηθούν προς επίλυση στα δικαστήρια, όπου πλέον εκτός των εξόδων, μιλάμε και για πολυετή αναμονή, καθώς, όπως σημείωσε ο κ. Βερβεσός η δικάσιμος μπορεί να οριστεί για το ...2027!

Ενα από τα βασικά προβλήματα, τα οποία ανέδειξαν οι ομιλητές είναι η υποστελέχωση των Κτηματολογικών Γραφείων. Είναι χαρακτηριστικό ότι στου Ζωγράφου υπάρχουν μόλις 2 υπάλληλοι, ενώ στην Αθήνα 3. Εάν μάλιστα δικαιωθούν δικαστικά και οι παλαιότεροι υπάλληλοι που έχουν προσφύγει και ανήκουν στα Υποθηκοφυλακεία και κατά συνέπεια στο υπουργείο Δικαιοσύνης και μετακινηθούν εκεί, «η Αθήνα και όλο το σύστημα θα καταρρεύσει. Πρόκειται για έμπειρους υπαλλήλους», ανέφερε ο κ. Βερβεσός.

Από την πλευρά του ο κ. Ρούσκας εκτός των καθυστερήσεων στην ολοκλήρωση των καταχωρήσεων εγγραπτέων πράξεων, αναφέρθηκε και στην ανάγκη ύπαρξης εναίων κανόνων που θα ακολουθούνται από όλα τα Κτηματολογικά Γραφεία: «Πρέπει να υπάρξει μία ενιαία νομική ρύθμιση με κανόνες ώστε να εξαλειφθεί η υποκειμενικότητα κάθε προισταμένου. Ορισμένοι αισθάνονται μικροί θεοί από τους οποίους εξαρτάται η κάθε συναλλαγή», τόνισε.

Για να λυθούν ταχύτερα τα ζητήματα πρότεινε απλοποιημένη διαδικασία προαιρετικής ηλεκτρονικής καταχώρισης με απλή αποστολή σαρωμένων εγγράφων, θέσπιση απλοποιημένης διαδικασίας, ώστε συγκεκριμένα πρόδηλα σφάλματα να επιλύονται οίκοθεν, θέσπιση ενιαίων κανόνων νομικού ελέγχου και ο νομικός έλεγχος να περιορίζεται μόνο στα επί ποινή απολύτου ακυρότητας στοιχεία της πράξης καθώς και σε αυτά που από το νόμο απαγορεύεται η καταχώρηση, ενώ ανέφερε ότι απαιτείται η πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού για τη στελέχωση των κτηματολογικών γραφείων.

Ανάμεσα στα προβλήματα που επεσήμανε ο κ.Βερβεσός είναι:

• Υποστελέχωση, μικρός αριθμός στην εξυπηρέτηση ταμείων.
• Άμεση εξόφληση των αμοιβών των Δικηγόρων Μελών του Μητρώου Νομικών Εισηγητών, κάτι το οποίο φαίνεται να διευθετείται.
• Άμεση ολοκλήρωση των διαδικασιών έναρξης συνεργασίας με τους αναπληρωτές – μέλη του Μητρώου Νομικών Εισηγητών.
• Άμεσα δημιουργία ομάδας νομικών για την άμεση πρόσληψη Δικηγόρων και ομάδας διεκπεραίωσης πράξεων σε Κτηματολογικά Γραφεία που υπάρχουν καθυστερήσεις στην έκδοση πιστοποιητικών.
• Επέκταση ψηφιακών υπηρεσιών έκδοσης ΚΦ και πιστοποιητικών και στα μεταβατικά Κτηματολογικά Γραφεία.
• Άμεση λειτουργία συστήματος ηλεκτρονικών ραντεβού για αποφυγή αναμονής, ξεκινώντας από το Υποθηκοφυλακείο Αθηνών.
• Επέκταση σε όλη την Αττική.
• Απλοποίηση ηλεκτρονικής υποβολής πράξεων προς καταχώριση (π.χ. ανάρτηση του συνόλου των εγγράφων σε ένα pdf) και ολοκλήρωση διαδικασίας καταχώρισης από υπαλλήλους των Κτηματολογικών Γραφείων.
• Ενιαίος τρόπος αντιμετώπισης προβλημάτων κατόπιν διαμόρφωσης κανόνων σε συνεργασία των Επιστημονικών Φορέων (Δικηγόρων – Συμβολαιογράφων – Δικαστικών Επιμελητών και Φορέα).

Ενιαία διαδικασία εξυπηρέτησης/πληρωμής (π.χ. με κάρτα και χρήση POS).

Να σημειωθεί ότι την Παρασκευή 31-3-2023, μετά από αίτημα των τριών φορέων θα υπάρξει συνάντησή τους με τον αρμόδιο Υφυπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Θεόδωρο Λιβάνιο, για να τεθούν τα προβλήματα στη λειτουργία των Υποθηκοφυλακείων και των Κτηματολογικών Γραφείων.