Ποια Μύκονος; Και στη Χίο «βασιλεύει» η ανομία με φόντο τον ρουκετοπόλεμο

Εξήντα έξι ναυτικά μίλια από τους δαρμένους αρχαιολόγους, τους «τσιλιαδόρους» και τους φράχτες της Μυκόνου, ένα άλλο νησί του Αιγαίου «βομβαρδίζεται» και αυτό στο βωμό της τουριστικής ανάπτυξης, αλλά και της κρατικής αδιαφορίας. Μόνο που το νησί της μαστίχας, η Χίος μας δηλαδή, βομβαρδίζεται κυριολεκτικά και κάθε χρόνο καθώς το έθιμο του (παράνομου) ρουκετοπόλεμου συνεχίζεται και μάλιστα με τις πλάτες των αρχών.

Από έθιμο…επικίνδυνη τουριστική ατραξιόν

Έχοντας τις ρίζες του στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, ο ρουκετοπόλεμος της Χίου, αποτελεί ένα από τα παλαιότερα έθιμα του νησιού και ομολογουμένως ένα από τα πιο διάσημα. Η ιστορία είναι απλή. Εκείνα τα χρόνια, το βράδυ της Ανάστασης οι κάτοικοι του Βροντάδου χωρίζονταν σε ομάδες και τοποθετούσαν στις εκκλησίες του Αγίου Μάρκου και της Παναγίας της Ερυθιανής κανονάκια με τα οποία έριχναν βότσαλα  προσπαθώντας να πετύχουν η μια ενορία την άλλη. Καθώς προκαλούσε ζημιές οι Τούρκοι αποφάσισαν να το σταματήσουν.

Γύρω στο 1911 ένας κάτοικος που επισκέφτηκε την Μασσαλία είδε κάτι ρουκέτες κινεζικής κατασκευής, μετέφερε την ιδέα στο χωριό και κάπως έτσι ξεκίνησε η κατασκευή τους. Αντί λοιπόν για βότσαλα οι κάτοικοι άρχισαν να πετούν μεταξύ των ενοριών μικρές ρουκέτες το βράδυ της Ανάστασης που βέβαια δεν είχαν και μεγάλη ισχύ. Το έθιμο συνεχίστηκε και μόνο τα χρόνια της Δικτατορίας απαγορεύτηκε.

Και φτάνουμε τη δεκαετία του ’80, το χρήμα ρέει και το έθιμο αλλάζει, χωρίς όμως ποτέ να γίνει η οριοθέτησή του. Ο αριθμός των ρουκετών φτάνει από τις 1000 τις 10.000 και παραπάνω και το μικρό έθιμο μετατρέπεται εν μια νυκτί σε υπερθέαμα - που τις τελευταίες δεκαετίες γεμίζει τα ξενοδοχεία του νησιού και τις τσέπες κάποιων - και σε Γολγοθά για μερικούς κατοίκους.

«Ζούμε κυρίως στο φόβο»

Μια εξ αυτών είναι η Μ., (τα στοιχεία της οποίας βρίσκονται στην διάθεση του ethnos.gr), γεννημένη και μεγαλωμένη στο Βροντάδο. Η Μ. το πατρικό της οποίας στέκεται από τον 19ο αιώνα κοντά στην ενορία του Αγίου Μάρκου μας μιλά για τον ρουκετοπόλεμο, ένα παλιό έθιμο που όπως λέει, έχει πάρει πια διαστάσεις ποδοσφαιρικού χαρακτήρα, με τη γειτονιά της να μετατρέπεται σε εμπόλεμη ζώνη.

«Έχω ζήσει και το έθιμο και τον εκτροχιασμό του» εκμυστηρεύεται στο ethnos.gr. «Αυτό που επικοινωνιακά προσπαθεί να περάσει ο δήμος ως έθιμο δεν έχει καμία σχέση με αυτό που ήταν. Το μόνο που έχει παραμείνει ίδιο πια είναι ο χώρος στον οποίο διεξάγεται. Πριν γίνει τόσο θέαμα δεν τις ρίχναμε με στόχο, τις ρίχναμε ψηλά και όπου έφταναν. Ήταν και αυτό επικίνδυνο αλλά δεν είχε δύναμη. Τώρα έτσι και η ρουκέτα ακουμπήσει τοίχο ή άνθρωπο, τον διαλύει. Δεν υπάρχει όριο και έλεγχος».

Και δεν έχει άδικο. Με τα χρόνια ο αριθμός των ρουκετών - που έτσι και αλλιώς κατασκευάζονται ανεξέλεγκτα - αυξήθηκε τόσο που υπήρξε χρονιά που την ημέρα της Ανάστασης έπεσαν μέχρι και 300.000 ρουκέτες!

«Δεν είναι μόνο οι ζημιές που προκαλούνται από τις ρουκέτες που όσα σύρματα και να βάζει ο Δήμος δεν καλύπτονται επαρκώς τα σπίτια μας, αλλά και οι ζημιές που υφίστανται κατά την τοποθέτηση των συρμάτων. Επιπλέον είναι και οι αναθυμιάσεις… κανείς δεν μπορεί να μας γλιτώσει από τις αναθυμιάσεις του μπαρουτιού που εισπνέουμε το Μεγάλο Σάββατο», υπογραμμίζει η Μ. Επιπλέον, θέτει και έναν άλλο παράγοντα κινδύνου, που δεν είναι άλλος από τη φωτιά. Όπως αναφέρει, «Ζούμε κυρίως σε φόβο. Εάν πάρει φωτιά μαύρο φίδι που μας έφαγε. Η περιοχή είναι απαγορευμένη που σημαίνει πυροσβεστική και ασθενοφόρο δεν μπορούν να έρθουν εκείνη την ώρα».

Το βράδυ της Ανάστασης η πλειοψηφία του κόσμου ευλαβικά και φουριόζικα μετά τις 12 στρώνει το πασχαλινό τραπέζι. Η οικογένεια όμως της Μ. όπως και άλλες εκείνη τη νύχτα ταμπουρώνονται. «Είμαστε σαν σε πόλεμο μέσα στο σπίτι, η Ανάσταση γίνεται στα μουλωχτά μένουμε μέσα και κάνουμε έλεγχο για τυχόν φωτιά και μετά στρώνουμε και τρώμε. Το πρωί μετράμε τις ζημιές και καθαρίζουμε κλπ. σαν να είμαστε σε εμπόλεμη ζώνη».

Κι όλα αυτά ενώ ο Δήμος διαφημίζει ότι καλύπτει τις ζημιές (του παράνομου εντωμεταξύ) εθίμου. Η Μ. λέει ότι δεν έχουν δεχτεί ποτέ κάποιο ποσό. «Σε κάποιους μπορεί να δίνουν χρήματα για να βάψουν τα σπίτια τους, αλλά σε εμάς που είναι από το 1800 κάτι το σπίτι δεν έχουμε πάρει τίποτα και μάλιστα έχει πάρα πολλές ζημιές και εκτός αυτού δεν είναι λογική έλα να σου κάνω ζημιά να στην αποκαταστήσω, γιατί πόσες φορές θα το κάνεις αυτό;».

Εντωμεταξύ, οι κάτοικοι του χωριού παραμένουν νομικά ακάλυπτοι σε ο,τιδήποτε συμβεί εφόσον το έθιμο είναι ουσιαστικά παράνομο. Οι αρχές στο μεταξύ απούσες. Η Μ. έχει μιλήσει πολλές φορές με την αστυνομία…«Η αστυνομία λέει δεν μπορεί να κάνει τίποτα, είτε λέει ότι δεν έχει διαθέσιμο αστυνομικό είτε ότι δεν μπορούν να τον στείλουν εκεί πέρα μέσα στις ρουκέτες και το χαμό. Ποτέ η αστυνομία δεν έχει παρέμβει. Ούτε η αστυνομία ούτε ο εισαγγελέας. Άντε να συλλάβουν κάνα δυο άτομα που φτιάχνουν ρουκέτες και να τους αφήσουν μετά από καμία ώρα».

Αυτό που εξοργίζει τη Μ. είναι ότι σε οποιαδήποτε δημοκρατική χώρα, δεν θα νοούνταν κάτι τέτοιο. Δεν συμβαίνει όμως κάτι τέτοιο στη δική μας. Όπως υπογραμμίζει «καταπατούνται σοβαρά δικαιώματα που είναι απαράδεκτο για μια δημοκρατική κοινωνία. Δεν νοείται να υπάρχει έθιμο και να χτυπιέται σπίτι με άνθρωπο μέσα».

Επικίνδυνο και για τους τουρίστες

Εντωμεταξύ, το ζήτημα της ασφάλειας όσον αφορά το έθιμο του ρουκετοπόλεμου δεν περιορίζεται μόνο στους κατοίκους των γύρω σπιτιών των ενοριών του Βροντάδου. Όπως λέει η Μ. δεν ήταν λίγες οι φορές που άνοιξαν τις πόρτες τους για να προστατέψουν τρομαγμένους τουρίστες που έρχονται να δουν το πολυδιαφημισμένο έθιμο χωρίς κανείς να τους ενημερώσει για την επικινδυνότητα του (πόσο μάλλον για την μη νομιμοποίησή του). «Έχουμε περιθάλψει απελπισμένους τουρίστες που έχουν πάθει αμόκ όταν βρέθηκαν χωρίς να ξέρουν ανάμεσα στις ρουκέτες. Κανείς δεν ενημερώνει πόσο επικίνδυνος είναι και οι τουρίστες σε αντίθεση με εμάς δεν ξέρουν να προφυλαχθούν».

Βέβαια, υπάρχει και το ζήτημα της ασφάλειας αυτών που φτιάχνουν τις ρουκέτες, ανθρώπων χωρίς καμία απολύτως γνώση και χωρίς τα απαραίτητα μέτρα προστασίας. Το 2007 δυο άνθρωποι έπαθαν ολικά εγκαύματα, το 2014 ένας 51χρονος σκοτώθηκε κατά την προετοιμασία των ρουκετών.

Παρόλα αυτά, κανείς δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται από την Αστυνομία, μέχρι τον Δήμο, τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη και τον Πρωθυπουργό. Τα φετινά εξώδικα των κατοίκων και η επιστολή τους στον Κυριάκο Μητσοτάκη έμειναν αναπάντητα.

«Στοχευμένα ανεξέλεγκτο»

Για τον Νίκο Κωστακόπουλο, δικηγόρο των διαμαρτυρόμενων κατοίκων και πληρεξούσιο που υπογράφει το εξώδικό τους, το έθιμο του ρουκετοπόλεμου για το οποίο κανείς δεν έχει εικόνα του τι γίνεται ακριβώς είναι «παντελώς στον αέρα και στοχευμένα ανεξέλεγκτο». «Το αφήνουν έτσι επίτηδες ώστε να μην μπορείς να κυνηγήσεις κανέναν», σημειώνει.

Και εξηγεί την παράνοια γύρω από το έθιμο. Από τη μία ο Δήμος ενώ καλύπτει τα σπίτια με συρματοπλέγματα και πληρώνει πολλές φορές τις ζημιές υποστηρίζει ότι δεν έχει καμία εμπλοκή και δεν διοργανώνει τον ρουκετοπόλεμο, απλά προστατεύει τους πολίτες.

«Η χρηματοδότηση για την αποκατάσταση των ζημιών είναι παράνομη, γιατί έρχεται να χρηματοδοτήσει ζημιά που έρχεται από παράνομη ενέργεια και δεν τίθεται θέμα προστασίας επειδή είμαστε τυχεροί και δεν έχουμε θρηνήσει σοβαρότερες ζημιές, δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να ρισκάρουμε και να αφήνουν κάθε χρόνο να πέφτουν ρουκέτες μέχρι να πεθάνει κάποιος άνθρωπος ή να καεί κάποιο σπίτι», αναφέρει ο κ. Κωστακόπουλος.

Από την άλλη η αστυνομία υποστηρίζει ότι έχει δώσει διαταγή να γίνουν οι απαραίτητοι έλεγχοι και δεσμεύεται ότι δεν θα επιτρέψει να εκτοξευτούν ρουκέτες. «Το θέμα όμως τους απαντάω είναι όχι να πάνε τη Μεγάλη Τρίτη και να πιάσουν δυο, αλλά να πάνε το απόγευμα του Μεγάλου Σαββάτου που έχουν στήσει τους ρουκετοσύρτες και ετοιμάζονται να ρίξουν τις ρουκέτες. Επίτηδες πάει την ημέρα που θα βρει δυο και όχι 100. Αν θέλει η αστυνομία να το σταματήσει, μπορεί», τονίζει ο κ. Κωστακόπουλος.

Εντωμεταξύ, σε μια πρόσφατη τηλεοπτική ενημερωτική εκπομπή ο αντιδήμαρχος τουρισμού της Χίου, Κώστας Βεργίνας, ερωτώμενος για το έθιμο δήλωσε πως αυτό έχει αυτοπεριοριστεί. Μόνο που στην επόμενη ερώτηση του δημοσιογράφου για τον αριθμό των ρουκετών που πέφτουν πια, ο ίδιος δήλωσε… άγνοια! «Είναι παντελώς παράνομο πράγμα ο ρουκετοπόλεμος καθώς δεν μπορεί κανείς να νομιμοποιήσει κατασκευή και εκτόξευση εκρηκτικών σε κατοικημένη περιοχή», μας εξηγεί ο κ. Κωστακόπουλος και προσθέτει:

«Οι κάτοικοι ζητούν όχι να καταργηθεί το έθιμο αλλά να μεταφερθεί, δηλαδή να μην γίνεται σε κατοικημένη περιοχή. Έχουμε προτείνει να υπάρξει μεταφορά σε ένα σημείο της παραλίας των Βροντάδων, όπου μπορούν, αν θεωρούν ότι πρέπει να υπάρχει αυτό το πράγμα, να συνεχίσουν να το κάνουν εκεί χωρίς όμως να θέτουν σε κίνδυνο τους κατοίκους και τις ζωές τους. Ας πάνε αυτοί που φτιάχνουν τις ρουκέτες αν θέλουν να φτιάχνουν με εκρηκτικές ύλες πράγματα να το κάνουν σε άλλη περιοχή».

Και μέσα σε όλα, έρχεται και το Χόλιγουντ

Την ίδια ώρα που Δήμος και Αρχές νίπτουν τας χείρας τους και ο ρουκετοπόλεμος παραμένει νομικά παράνομος, το έθιμο φέτος όχι μόνο θα πραγματοποιηθεί, αλλά έχει προγραμματιστεί να βιντεοσκοπηθεί ζωντανά από αμερικανική εταιρεία! Κάτι που επιβεβαίωσε με τα χαράς και ο Δήμος ότι δηλαδή ο ρουκετοπόλεμος επιλέχθηκε ως ένα από τα παγκόσμια γεγονότα που θα προβληθούν σε μια σειρά 35 επεισοδίων, γυρισμένα με τεχνολογία αιχμής και γωνία λήψης 360 μοιρών. Μάλιστα, πίσω από τις κάμερες θα βρίσκεται ο πρόσφατα βραβευμένος με Οσκαρ σκηνοθέτης Ντάρεν Αρονόφσκι.

«Το κάνουν και happening μας κοροϊδεύουν δηλαδή εντελώς» τονίζει ο κ. Κωστακόπουλος.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Ποια Μύκονος; Και στη Χίο «βασιλεύει» η ανομία με φόντο τον ρουκετοπόλεμο
• Με καλάθι... της ακρίβειας το φετινό Πάσχα: Στα ύψη οι τιμές στα τσουρέκια και «φωτιά» οι λαμπάδες - «Μετρημένα όλα» για τους καταναλωτές
• Εκλογές 2023: Στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας και στο πρόγραμμα ρίχνει το βάρος ο Μητσοτάκης - Οι αλλαγές στα πρόσωπα
• Δεύτερη ξένη γλώσσα στα σχολεία: Πότε πρέπει να κάνουν τις δηλώσεις προτίμησης για Γαλλικά και Γερμανικά οι γονείς
• Σε ΤΕΡΝΑ και ΑΚΤΩΡ δύο μεγάλα υδροδοτικά έργα του υπουργείου Υποδομών