Ελλάδα|04.11.2018 11:30

Παρέλαση φόβου στα χωριά της ελληνικής μειονότητας (pics)

Μαρία Ριτζαλέου

Διαφθορά,  εγκληµατικότητα, κλοπές, διαρρήξεις και η εν γένει τροµοκρατία είναι καθηµερινό φαινόµενο για τους κατοίκους των ελληνικών χωριών στη Νότια Αλβανία. Με αφορµή την τραγική κατάληξη του αιµατηρού περιστατικού της περασµένης Κυριακής στους Βουλιαράτες, στη διάρκεια του οποίου έχασε τη ζωή του ο 35χρονος Κωνσταντίνος Κατσίφας από τα πυρά των Αλβανών αστυνοµικών, οι Ελληνες οµογενείς µιλούν για τις δυσκολίες που αντιµετωπίζουν και για το αίσθηµα του φόβου  που υπάρχει διάχυτο στα χωριά της µειονότητας.

«Η θυσία ή η τρέλα του Κωνσταντίνου ας µην πυροδοτήσει περαιτέρω αντιδράσεις, αλλά να γίνει η αφορµή για να ξεκινήσει µια σοβαρή συζήτηση για την ελληνική µειονότητα που αντιµετωπίζει την εχθρική στάση της αλβανικής πλευράς και την αδιαφορία της ελληνικής πολιτείας». Ο πρώην πρόεδρος της πολιτικής οργάνωσης «Οµόνοια», Λεωνίδας Παππάς, µε πρωταγωνιστικό ρόλο στα πράγµατα από το 1991, όταν ιδρύθηκε η οργάνωση, δεν µασάει τα λόγια του. «∆ιαχρονικά το αλβανικό κράτος επιδιώκει τη συρρίκνωση της µειονότητας. Σήµερα φτάσαµε στο σηµείο όπου η αλβανική πολιτεία περιµένει να σβήσει το ελληνικό στοιχείο και ο Εντι Ράµα ενισχύει τον αλβανικό εθνικισµό. Η σκοπιµότητα είναι σαφής» λέει στο «Εθνος της Κυριακής» ο κ. Παππάς.  

Τα βέλη του προς τον Εντι Ράµα, µετά µάλιστα και το εξοργιστικό tweet που ανήρτησε λίγες ώρες µετά τον θάνατο του Κων. Κατσίφα, στο οποίο ανέφερε, «αντί να χαρακτηρίζουµε απαράδεκτη την απώλεια ζωής ενός τρελού που πυροβόλησε την αλβανική αστυνοµία, η οποία έκανε µόνο τη δουλειά της, καλύτερα να ευχαριστήσουµε τον Θεό που δεν χάθηκε καµιά αθώα ζωή από µια εξτρεµιστική τρέλα», έστρεψε και ο ηγέτης του ∆ηµοκρατικού Κόµµατος, Λουζλίµ Μπάσα.

Ο Μπάσα κατηγόρησε τον Αλβανό πρωθυπουργό ότι πολιτικοποιεί το περιστατικό και ότι ο ίδιος και η κυβέρνησή του έχουν παραδοθεί στο οργανωµένο έγκληµα. «Κάθε φορά που έρχονται οι µπόρες των σκανδάλων, ο Ράµα επιχειρεί να στρέψει αλλού την επικαιρότητα και να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώµη, και όταν δεν βρίσκει θέµα, το δηµιουργεί» δηλώνουν στελέχη της µειονότητας.

Με απειλές, εκβιασµούς, πρακτικές που ξεπερνούν τα όρια της νοµιµότητας και τελικά µε τις µπουλντόζες, ο Ράµα υφαρπάζει τα τελευταία χρόνια τις περιουσίες των Ελλήνων µε επίκεντρο την περιοχή της Χειµάρρας και παραθαλάσσιες εκτάσεις-φιλέτα µε επίσηµη δικαιολογία ότι εκεί θα δηµιουργηθεί η «αλβανική Ριβιέρα». Επιστρατεύονται ακόµη και τίτλοι ιδιοκτησίας... αγάδων, ενώ Αλβανοί οι οποίοι κατεβαίνουν από τον Βορρά και δεν έχουν καµία σχέση µε την περιοχή διεκδικούν εκτάσεις και σπίτια που ανήκουν σε µέλη της µειονότητας. 

Οι κάτοικοι καταγγέλλουν ότι κυρίως τον χειµώνα, όταν τα χωριά αδειάζουν και σε αυτά µένουν µόνο ηλικιωµένοι, εγκληµατικά στοιχεία από άλλες περιοχές, αλλά και ακραίοι εθνικιστές, κάνουν επιδροµές λεηλατώντας κατοικίες.

Σήµερα στην Αλβανία υπάρχουν δύο δήµοι αναγνωρισµένοι επίσηµα ως µειονοτικοί, µε τον πληθυσµό τους αµιγώς ελληνικό. Ο ∆ήµος ∆ρόπολης, µε έδρα τους Γεωργουτσάτες, µε ­41 χωριά και εγγεγραµµένους 23.000 κατοίκους, και ο ∆ήµος Φοινίκης, µε έδρα τη Φοινίκη, 58 χωριά και εγγεγραµµένους ­40.000 κατοίκους, ενώ σε αρκετά χωριά των Νοµών Αγίων Σαράντα, ∆έλβινου και Αργυρόκαστρου υπάρχει µειονοτικό στοιχείο.

«Η εικόνα θυμίζει άλλες εποχές»

«Εδώ υπάρχει διάχυτος φόβος. ∆ιαχρονικά ο κόσµος φοβάται. Στην αρχή τρέµαµε το καθεστώς του Χότζα, από το 1990, βιώνουµε τον υπερεθνικισµό των Αλβανών. Οι κάτοικοι συµβιώνουν αρµονικά µε τους Αλβανούς πολίτες, αλλά υπάρχει οργανωµένο σχέδιο της αλβανικής πολιτείας να σβήσει το ελληνικό στοιχείο. Η σηµερινή κυβέρνηση θέλει µια πιο “καθαρή” χώρα και χρησιµοποιεί επικίνδυνες µεθόδους» αναφέρει στο «Εθνος της Κυριακής» ο αντιδήµαρχος ∆ρόπολης, Μιχάλης Μάνος, και προσθέτει: «Γι’ αυτό δεν κάνει υποδοµές, δεν συντηρεί τα δίκτυα. Εδώ πάνω η εικόνα θυµίζει άλλες εποχές και αυτός ο αποµονωτισµός διαλύει την Οµογένεια».

Με τους Αλβανούς η συνύπαρξη στον Νότο είναι οµαλή, «υποβόσκουν, όµως, µια καχυποψία και µια υποκρισία» παραδέχονται στελέχη της µειονότητας. «Μέσα από ένα τραγικό περιστατικό, µέσα από µια πράξη απαράδεκτη και καταδικαστέα, έχουµε την ευκαιρία να... συστηθούµε ξανά στην ελληνική κοινή γνώµη, που ακούει για µειονότητα στην Αλβανία και δεν ξέρει ούτε ποιοι είµαστε, ούτε πώς ζούµε, ούτε πώς νιώθουµε για την Ελλάδα. Εδώ µιλάµε ελληνικά, σπουδάζουµε στην Ελλάδα και επιστρέφουµε στα χωριά µας. ∆εν το πιστεύετε, αλλά είναι δύσκολο να βάλουµε σύνορα µεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας, από πάντα εδώ ήταν Ελληνες» µας λέει ο δήµαρχος Φοινίκης, Λεωνίδας Χρήστου, ο οποίος έστειλε έγγραφο στον Εντι Ράµα, ζητώντας να αναβαθµιστεί το αστυνοµικό τµήµα Λιβαδειάς σε αστυνοµική διεύθυνση και οι 11 αστυνοµικοί να γίνουν 50 για να εισπράξει, όπως λέει, «ένα ευγενικό “όχι”».

Ο ∆ήµος Φοινίκης ανήκει στην περιφέρεια Αυλώνα και περιλαµβάνει 58 χωριά, από τα οποία τα 52‚ είναι ελληνόφωνα και τα έξι αλβανόφωνα. Πρώτο του µέληµα την τελευταία τριετία που έχει αναλάβει τα ηνία του δήµου -µε την υποστήριξη του Σοσιαλιστικού Κόµµατος- ήταν να φωταγωγήσει τα χωριά και ήδη έχει καταφέρει να µπουν κολόνες ηλεκτρικού ρεύµατος στα 52‚ από τα 58. «Αυτό έδωσε ένα αίσθηµα ασφάλειας στους κατοίκους, που ειδικά τον χειµώνα είναι κυρίως ηλικιωµένοι. Το κάναµε επίσης και για λόγους ψυχολογικούς για να νιώθουν οι πολίτες ότι τα χωριά είναι ζωντανά, φωταγωγηµένα και δεν βυθίζονται στο σκοτάδι µόλις νυχτώσει» δήλωσε ο κ. Χρήστου, ο οποίος βγάζει κάθε Σαββατοκύριακο το αυτοκίνητο της δηµοτικής αστυνοµίας σε περιπολίες, µε βάρδιες εναλλάξ, τους οκτώ δηµοτικούς αστυνοµικούς.

Μάλιστα, αρκετές φορές κάθεται ο ίδιος στο τιµόνι. Η ερήµωση και η εγκατάλειψη των χωριών στη Νότια Αλβανία είναι εµφανείς όσο ποτέ άλλοτε. Οι νέοι έχουν φύγει για την Ελλάδα, κάποιοι, ωστόσο, όπως ο Κων. Κατσίφας, γύρισαν τα τελευταία χρόνια για να εργαστούν εκεί. Μερικές ελληνικές επιχειρήσεις µετέφεραν υποκαταστήµατά τους για να τονώσουν την οικονοµία, η ανοικοδόµηση προχωρά µε αργούς ρυθµούς, αλλά η πλειονότητα δεν έχει επιστρέψει.

Η µετανάστευση είναι ένα σοβαρό θέµα για την Αλβανία γενικά. Πολλοί από αυτούς που το 1990, µε το άνοιγµα των συνόρων ήρθαν στην Ελλάδα, µετά την κρίση του 2009 είτε επέστρεψαν είτε µπαινοβγαίνουν -και εργάζονται εποχικά εδώ και εκεί-, είτε έφυγαν για άλλες χώρες. Αρκετοί Αλβανοί επίσης έχουν µεταναστεύσει την τελευταία πενταετία για την Αγγλία, την Ολλανδία και τη Γερµανία. Κάποιοι εργάζονται µόνιµα, πολλοί όµως δεν διαθέτουν τα απαραίτητα χαρτιά. Στα χωριά της µειονότητας υπάρχει έντονο το στοιχείο της αγάπης προς την Ελλάδα.

Οι νέοι στολίζουν τα χωριά σε κάθε εθνική επέτειο, τα καλοκαίρια γίνονται µεγάλα πανηγύρια µε ελληνική µουσική και τραγούδια, και όσοι βρίσκονται στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται ενεργά µέσα σε πολιτιστικούς συλλόγους. Μέλος του Συλλόγου Αγίου Αθανασίου Βουλιαρατινών Αθήνας, που αριθµεί περίπου ¢†„ άτοµα, ήταν και ο Κων. Κατσίφας, ενώ η διοίκηση του συλλόγου πήρε την πρωτοβουλία να µισθώσει λεωφορείο, προκειµένου όσα µέλη του θέλουν να παραστούν στην κηδεία του στους Βουλιαράτες. Ο πρόεδρος του Συλλόγου, Νίκος Γκαζίκας, που εργάζεται ως λογιστής στην Αθήνα, ήταν το προηγούµενο Σάββατο, αλλά και την Κυριακή στους Βουλιαράτες, παρέα µε τον Κατσίφα.

Μάλιστα, όπως δηλώνει στο «Εθνος της Κυριακής», «ο Κωνσταντίνος δεν ήταν ακραίο στοιχείο ή εθνικιστής, αντίθετα τον εθνικισµό ενισχύει ο Ράµα» και προσθέτει πως τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί τα κρούσµατα ληστειών και διαρρήξεων στα χωριά της µειονότητας, χαρακτηρίζοντας στοχευµένα αυτά τα περιστατικά, µε στόχο να τροµοκρατηθούν οι κάτοικοι. 

ελληνικά χωριάμειονότηταΚωνσταντίνος Κατσίφας