«Τσουχτερό» το leasing λεωφορείων από τον ΟΣΥ: Πώς οι υλικές ζημιές εκτοξεύουν ακόμα παραπάνω το κόστος – Χωρίς μικτή ασφάλεια τα οχήματα

Ακόμα πιο ακριβά από ό,τι αναγράφεται στις συμβάσεις κοστίζουν στην ΟΣΥ (Οδικές Συγκοινωνίες) τα λεωφορεία που έχει μισθώσει με τη διαδικασία του leasing από τρεις διαφορετικές εταιρίες.

Η χρονομίσθωση των 293 οχημάτων, αρκετά εκ των οποίων συχνά παραμένουν στα υπόστεγα της τεχνικής βάσης εξαιτίας βλαβών, όπως άλλωστε καταδεικνύουν και οι ρήτρες διαθεσιμότητας που επιβάλλονται, έχει κοστίσει μόνο σε βλάβες που οφείλονται σε τροχαία με ευθύνη των οδηγών της ΟΣΥ πάνω από μισό εκατ. ευρώ. Το ακριβές ποσό είναι 619.501,82 ευρώ και χρεώθηκε από τους τρεις μισθωτές μέσα σε διάστημα λίγο μεγαλύτερο του ενός έτους και συγκεκριμένα 13 μηνών. Βάσει των αποφάσεων που έχει αναρτήσει η εταιρία λειτουργίας των οδικών μεσων της Αθήνας στη Διαύγεια από τον Μάρτιο του 2022 έως τις 21 Ιουνίου 2023 εγκρίθηκαν πρόσθετες αποζημιώσεις προς τους τρεις αναδόχους «MED BUS & TRUCK CENTER – ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΟΡΤΗΓΟΥ & ΛΕΩΦΟΡΕΙΟΥ Α.Ε.», «ΑΔΕΛΦΟΙ ΣΑΡΑΚΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» και «ΕΘΝΙΚΗ LEASING Α.Ε.» άνω των 600.000 ευρώ με τα ποσά μάλιστα να βαίνουν αυξανόμενα.

Πρόκειται για ποσά που αφορούν συνολικά 1.160 περιστατικά τροχαίων και υλικών ζημιών οχημάτων, για τα οποία την ευθύνη φέρει η ΟΣΥ, καθώς όπως αναφέρεται στις αποφάσεις είναι «σχετιζόμενα με εξωσυμβατικές δαπάνες συντήρησης των μισθωμένων λεωφορείων και πιο συγκεκριμένα εξαιτίας υλικών ζημιών προκαλούμενων από τροχαία ατυχήματα για τα οποία η υπαιτιότητα βαραίνει αποκλειστικά την Ο.ΣΥ. Α.Ε».

Συγκεκριμένα:

• Η πρώτη απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου είχε εκδοθεί στις 31 Μαρτίου 2022 και αφορούσε 97 τιμολόγια συνολικού κόστους 57.372,23 ευρώ.
• Η δεύτερη απόφαση εκδόθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2022 και αφορούσε (238) περιπτώσεις ανάληψης κόστους από την ΟΣΥ συνολικής αξίας: 168.405,85 ευρώ.
• Δύο μήνες μετά, στις 16 Φεβρουαρίου 2023, εγκρίνεται μία ακόμα αποζημίωση που αφορούσε 346 περιπτώσεις και 392 τιμολόγια συνολικής αξίας: 193.056,19 ευρώ, ενώ
• Τέσσερις μήνες μετά, στις 21 Ιουνίου 2023, εγκρίθηκε η τελευταία αναρτημένη απόφαση έκτακτης αποζημίωσης για 388 περιπτώσεις ανάληψης κόστους από την Ο.ΣΥ. Α.Ε., συνολικής αξίας 200.667,55 ευρώ.

Και αυτό τη στιγμή που η μίσθωση των 293 οχημάτων δεν κοστίζει καθόλου φτηνά στο Ελληνικό Δημόσιο, το οποίο αναμένοντας την ολοκλήρωση του διαγωνισμού για τα καινούρια λεωφορεία που πάει από καθυστέρηση σε καθυστέρηση, θα κληθεί στην τριετία του συμβολαίου να καταβάλει συνολικά 34.794.648 ευρώ στα μισθώματα.

Οπως εξηγεί στο «Εθνος» ο πρόεδρος του Σωματείου Τεχνιτών της ΟΣΥ, Απόστολος Ραφτόπουλος μικροατυχήματα, τα οποία προκαλούν βλάβες στα οχήματα δεν είναι σπάνιο να συμβαίνουν ειδικά όταν καθημερινά εκτελούνται κατά μέσο όρο περί τα 17.000 δρομολόγια, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΑΣΑ με τα οχήματα να κινούνται συνεχόμενα επί 15 ώρες την ημέρα χωρίς να προλαβαίνει να σβησει η μηχανή. Επιπλέον κάποια ατυχηματα προκαλουνται και εντός των αμαξοστασίων κατά τη διάρκεια των ελιγμών καθώς οι χώροι είναι εξαιρετικά περιορισμένοι ειδικά μετά το κλείσιμο του αμαξοστασίου του Ελληνικού που ήταν και το μεγαλύτερο που διέθετε η εταιρία.

Σε κάθε περίπτωση η επισκευή ενός μισθωμένου οχήματος είναι σημαντικά πιο ακριβή συγκριτικά με τα ιδιόκτητα λεωφορεία. Ετσι εάν μια βλάβη προκληθεί με υπαιτιότητα του οδηγού, η ΟΣΥ θα υποχρεωθεί να την επισκευάσει, αλλά με τα ανταλλακτικά που θα υποδείξει ο ανάδοχος καθως αυτό ορίζουν οι συμβάσεις που έχουν υπογραφεί. Αποτέλεσμα είναι ενώ στην επισκευή των ιδιόκτητων οχημάτων του στόλου της ΟΣΥ να υπάρχει δυνατότητα επιλογής και φτηνότερων μεταχειρισμένων ανταλλακτικ'ων, στα λεωφορεία leasing να δαπανώνται μεγαλύτερα ποσά.

Απορία προκαλεί, πάντως, το γεγονός ότι ενώ οι ανάδοχοι υποχρεώνονται απο τις συμβάσεις - όπως είναι λογικό - να ασφαλίσουν τα οχήματα, δεν υποχρεώνονται να προχωρήσουν στη σύναψη μικτής ασφάλειας, η οποία θα μπορούσε να μειώσει τα κόστη που πληρώνονται σε αποζημιώσεις.

Στις συμβάσεις αναφέρεται πως «ο Ανάδοχος αναλαμβάνει την ασφάλιση αστικής ευθύνης και την ασφαλιστική κάλυψη των λεωφορείων κατά τις απαιτήσεις του Κ.Ο.Κ. Η ασφαλιστική κάλυψη εκτείνεται και έναντι πιθανών κακόβουλων ενεργειών κατά τη χρήση των λεωφορείων».

Να σημειωθεί ότι ορισμένα από αυτά τα λεωφορεία έχουν ήδη διανύσει περισσότερα από 1 εκατομμύριο χιλιόμετρα, ενώ πολλά απ΄αυτά ήρθαν στην Ελλάδα αφού είχαν περάσει ένα μεγάλο διάστημα παροπλισμένα και εκτός κυκλοφορίας.

Επιπλέον δεν έχουν προδιαγραφές αστικού τύπου λεωφορείων με αποτέλεσμα κάποια να έχουν σκαλάκια στο χώρο επιβατών, γεγονός επικίνδυνο για τους όρθιους επιβάτες, ενώ γνωστό είναι πια το πρόβλημα που είχε εντοπιστεί αρχικά σε μεγάλο αριθμό των οχημάτων, τα οποία αν και είχαν μισθωθεί εν μέσω πανδημίας, δε ...διέθεταν παράθυρα. Το πρόβλημα αυτό λύθηκε εν μέρει με τη δημιουργία μηχανισμού ανάκλισης, ο οποίος ωστόσο δεν προσφέρει επαρκή αερισμό.

Την ίδια στιγμή ο κλιματισμός τους δεν κρίνεται επαρκής για μια πόλη με υψηλές θερμοκρασίες, όπως η Αθήνα, καθώς στην πλειονότητά τους έχουν ταξινομηθεί εδώ από χώρες πολύ βορειότερες στην Ευρώπη.

«Τα λεωφορεία leasing καθηλώνονται συχνά με μεγάλες βλάβες και γεννά ερωτηματικά γιατί δεν έχουν μικτή ασφάλιση ώστε να μη χρειάζεται η εταιρία να πληρώνει διαρκώς αποζημιώσεις. Ειδικά τώρα που ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες πολλά δε θα μπορούν να βγουν και εξαιτίας του μικρής ισχύος air condition που διαθέτουν. Το πρόβλημα θα ήταν εμφανέστερο, αλλά λόγω θερινού προγράμματος, τα δρομολόγια είνα κατά 30% μειωμένα», εξηγεί ο Ηλίας Γκιουλάκης, μέλος του Δ.Σ. του Συνδικάτου Εργαζομένων ΟΑΣΑ.

Οι βλάβες στα οχήματα που εκμισθώνονται προκύπτουν και από τις ρήτρες που καλούνται να πληρώσουν οι ανάδοχοι όταν δεν υπάρχει η δυνατοτητα να εξέλθει για δρομολόγια ο προβλεπόμενος αριθμός λεωφορείων.

Σύμφωνα με τις αποφάσεις που έχουν αναρτηθεί στη «Διαύγεια», στις εκκαθαρίσεις 2021 και 2022 ορίστηκε το ποσό περίπου 649.000 ευρώ ως επιβολή ποινικών ρητρών για τις περιπτώσεις που η ημερήσια διαθεσιμότητα των μισθωμένων οχημάτων υπολειπόταν του οριζόμενου ποσοστού στις συμβάσεις. Υπενθυμίζεται ότι οι τρεις ανάδοχοι υποχρεούνται να διασφαλίζουν τη διαθεσιμότητα του 90% του συμβατικού αριθμού των οχημάτων σε καθημερινή βάση, ενώ σε περίπτωση εμφάνισης σοβαρού προβλήματος σε λεωφορείο θα πρέπει να προβούν στην αντικατάστασή του εντός 48 ωρών.

Ωστόσο παρά την επιβολή ρητρών, η ΟΣΥ αν και καλείται να βγάλει το πρόγραμμα με δικά της οχήματα όταν δεν είναι διαθέσιμα τα μισθωμενα, δε βάζει σχεδόν τίποτα από τα ποσά αυτά στα ταμεία της δεδομένου ότι σχεδόν ισοσκελίζονται με τις αποζημιώσεις των αναδόχων για τα τροχαία με υπαιτιότητά της.

Το ζήτημα της επάρκειας οχημάτων, είναι πάντως υπαρκτό. Αυτή τη στιγμή βγαίνουν συνολικά περί τα 1.050 λεωφορεία για δρομολόγια. Ωστόσο η κατάσταση στις αποθήκες γίνεται ολοένα και πιο δυσχερής καθώς η ΟΣΥ «ξεμένει» για ακόμα μία φορά από ανταλλακτικά: «Είχαμε βάλει στην κυκλοφορία περίπου 350 οχήματα, αλλά πλέον στις βλάβες αναγκαζόμαστε να ξηλώνουμε ανταλλακτικά από άλλα οχήματα που είναι παρατημένα με βλάβη. Αν μας έφερναν ανταλλακτικά, θα μπορούσαμε να βγάλουμε για δρομολόγια ακόμα και 300 οχήματα περισσότερα», λέει ο κ. Ραφτόπουλος.