«Καμπανάκι» από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις: Νέες επιστολές στον πρωθυπουργό - Τι ζητούν άμεσα και οι προτεραιότητες που θέτουν

Έχοντας νωπές τις προκλήσεις της προηγούμενης τετραετίας για το περιβάλλον, η μία μετά την άλλη οι περιβαλλοντικές οργανώσεις σπεύδουν να αποστείλουν επιστολές στον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη και τους συναρμόδιους υπουργούς επιχειρώντας να θέσουν τα κρίσιμα ζητήματα.

Μετά το WWF Ελλάς, ήρθε η σειρά της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) να επισημάνει στον κ. Μητσοτάκη τους εννέα κομβικούς άξονες περιβαλλοντικής πολιτικής με στόχο την ολιστική θεώρηση και προστασία του περιβάλλοντος και του πολιτισμού της χώρας και την ουσιαστική, βιώσιμη ανάπτυξή της.

Η ΕΛΛΕΤ ζητά τη δημιουργία Ανεξάρτητης Αρχής Περιβάλλοντος με ισχυρό θεσμικό ρόλο, αρμοδιότητες αποτελεσματικής αστυνόμευσης και συμμετοχή εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών, η οποία θα είναι ικανή να συμβάλλει στην πρόληψη, αλλά και στην καταστολή, του πάσης φύσεως περιβαλλοντικού εγκλήματος.

Παράλληλα αναφέρει άλλες οκτώ προτεραιότητες και συγκεκριμένα:

• Άμεση ολοκλήρωση των Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τον Τουρισμό και την Βιομηχανία.

• Προστασία της υπαίθρου και του αγροτικού χώρου, κατάργηση των παρεκκλίσεων αρτιότητας της εκτός σχεδίου δόμησης και ουσιαστικό σχεδιασμό του οδικού δικτύου, όπως επιτάσσει η νομολογία για την εκτός σχεδίου δόμηση.

• Επαναπροσδιορισμό των διαδικασιών αδειοδοτήσεων των ειδικών καθεστώτων (στρατηγικών επενδύσεων, σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων κλπ), βάσει αυστηρά καθορισμένων προϋποθέσεων, χωροταξικά και περιβαλλοντικά κριτήρια και υιοθετώντας τη συνεισφορά σε γη και χρήμα για τις οικιστικές αναπτύξεις, όπως επιτάσσει το Σύνταγμα.

• Εκπόνηση μελετών Φέρουσας Ικανότητας τουριστικών χρήσεων για όλες τις περιοχές της χώρας που υποδέχονται τουριστικές ροές, με απώτερο στόχο τη βιώσιμη διαχείριση των συνεπακόλουθων ασκούμενων πιέσεων.

• Ρητή ενσωμάτωση της προστασίας του τοπίου, στο τρέχον πρόγραμμα εκπόνησης Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων που θα ρυθμίσει τον χώρο.

• Ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου δικτύου προστατευόμενων περιοχών στην Ελλάδα και έκδοση των απαιτούμενων Προεδρικών Διαταγμάτων για την προστασία τους, χωρίς να θεωρούνται δεδομένες οι χωροθετήσεις δραστηριοτήτων που δεν υφίστανται ήδη.

• Δραστική οικονομική ενίσχυση της αποκατάστασης των διατηρητέων κτιρίων, μέτρο το οποίο θα δώσει ώθηση και στην επανάχρηση κάποιων εκ των σήμερα εγκαταλελειμμένων κτιρίων.

• Προστασία του Ιστορικού Κέντρου της Αθήνας, των νησιών και των λοιπών τουριστικών αστικών κέντρων της χώρας από την μη μελετημένη -και ως εκ τούτου μη ισόρροπη-, επέκταση των τουριστικών χρήσεων εις βάρος της κατοικίας και του παραδοσιακού λιανεμπορίου.

Η Greenpeace

Επιστολή στους νέους υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης, Θόδωρο Σκυλακάκη και Λευτέρη Αυγενάκη αντίστοιχα απέστειλε και η Greenpeace, υπογραμμίζοντας πως η σημασία των επόμενων τεσσάρων ετών για την προσπάθεια επίτευξης του στόχου της μείωσης των καθαρών εκπομπών κατά 55% έως το 2030 θα είναι καθοριστική.

Σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση, στο επίκεντρο αυτών των πολιτικών θα πρέπει να βρίσκεται η γρήγορη και κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) που δεν θα αντιβαίνει στο πλαίσιο προστασίας του φυσικού κεφαλαίου της χώρας, η αποθήκευση, η βελτιστοποίηση του ηλεκτροδοτικού δικτύου, η εξοικονόμηση με έμφαση στον κτιριακό τομέα και η ενίσχυση του εκδημοκρατισμού της ενέργειας με τους πολίτες στο επίκεντρο.

Καμπανάκι χτύπησε όμως η Greenpeace για την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), για την οποία εξέφρασε ανησυχία δεδομένου ότι ως μέλη της Διυπουργικής Επιτροπής, δεν έχουν λάβει κάποια σχετική ενημέρωση για το στάδιο στο οποίο βρίσκεται αυτή τη στιγμή η εκπόνησή του, παρά το γεγονός ότι το αναθεωρημένο ΕΣΕΚ θα έπρεπε να έχει κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως τις 30 Ιουνίου 2023.

Οι υπεύθυνοι της οργάνωσης υπογραμμίζουν μάλιστα ότι θα πρέπει να έχει προηγηθεί διαδικασία επαρκούς και ευρείας δημόσιας διαβούλευσης: «Για ακόμη μια φορά είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η διαμόρφωση του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ θα πρέπει να βασιστεί στη βέλτιστη κοινωνική συμμετοχή και διαφάνεια. Ευελπιστούμε ότι η εν λόγω διαδικασία θα λάβει χώρα υπό τις συνθήκες εκείνες που θα επιτρέψουν την ευρεία αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα με δημόσια συμμετοχή και επαρκή χρόνο διαβούλευσης».

Επιπροσθέτως, ο περιβαλοντικός φορέας δεν παραλείπει να χαρακτηρίσει «ηχηρή παραφωνία στη στόχευση για μηδενικές εκπομπές πριν το 2045 που πρέπει να έχει η Ελλάδα», τα προγράμματα εξόρυξης υδρογονανθράκων που έχουν μαζικά εγκριθεί τα τελευταία χρόνια, με συμβάσεις για υπεράκτιες έρευνες και εξορύξεις στο Ιόνιο και την Κρήτη.

Ζητούν ακόμα να δοθεί προτεραιότητα στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένης της διαφύλαξης οικολογικά ευαίσθητων περιοχών, όπως οι περιοχές Natura 2000.

Στην επιστολή προς τον κ. Αυγενάκη επισημαίνεται η ανάγκη να προχωρήσουν επείγουσες και τολμηρές πολιτικές αποφάσεις που θα αναγνωρίσουν την κρισιμότητα του αγροδιατροφικού τομέα και θα τον τοποθετήσουν στο επίκεντρο της ελληνικής πολιτικής.

«Ο αγροδιατροφικός τομέας παρέμεινε σχεδόν ανύπαρκτος στα σχέδια της κυβέρνησης για την ανάκαμψη της χώρας από την πανδημία (2021), απουσίαζε εντελώς από τη στόχευση του κλιματικού νόμου (2022) ενώ περιορίστηκε σε ψευδή αίσθηση επίλυσης του ζητήματος με ανακοινώσεις για market pass (2023) οι οποίες ακολουθούν την ίδια λογική επιδοτήσεων και εξαρτήσεων που έχουν οδηγήσει τον ελληνικό αγροδιατροφικό τομέα στο σημερινό του αδιέξοδο», υπογραμμίζεται χαρακτηριστικά.

Η οργάνωση αναφέρει και τους άξονες στους οποίους θα πρέπει να δοθεί έμφαση στη νέα κυβερνητική θητεία και συγκεκριμένα:

• Ενίσχυση εγχώριας παραγωγής με έμφαση σε παραγωγούς που έχουν επιλέξει βιώσιμες γεωργικές πρακτικές βασικών ειδών διατροφής, όπως βιολογική γεωργία, βιοδυναμική, ντόπιες ποικιλίες, ελληνικά κτηνοτροφικά φυτά για ζωοτροφή και εξασφάλιση της πρόσβασης των παραγωγών στην ελληνική αγορά.

• Προώθηση μεσογειακής διατροφής με έμφαση στην αύξηση κατανάλωσης οσπρίων και τοπικών, εποχικών φρούτων και λαχανικών, μείωση κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων. Μείωση φόρων σε φρούτα, λαχανικά και όσπρια και έμπρακτη υποστήριξη υγιεινού διατροφικού μοντέλου μέσα από τις δημόσιες συμβάσεις και υπηρεσίες τροφοδοσίας.

• Σταδιακή απεξάρτηση από λιπάσματα.