Φωτιά τώρα – Καθηγητής ΑΠΘ: Πώς συνδέονται οι έντονες βροχοπτώσεις της άνοιξης και οι καύσωνες με τις πυρκαγιές του Ιουλίου

Οι έντονες βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν την άνοιξη μέχρι και τα μέσα Ιουνίου σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες και τους καύσωνες που ακολούθησαν εξηγούν τις φωτιές που έχουν ζώσει τη χώρα μας. Μάχη με τις φλόγες σε πολλαπλά μέτωπα δίνει ο κρατικός μηχανισμός αλλά και απλοί πολίτες τις τελευταίες μέρες, με τον αριθμό των καμμένων εκτάσεων να είναι ήδη μεγαλύτερος από άλλες χρονιές. 

Γιατί έχουμε λιγότερες φωτιές στη Βόρεια Ελλάδα απ ότι στη Νότια

Με αμείωτη ένταση συνεχίζονται οι επιχειρήσεις στα πύρινα μέτωπα που βρίσκονται σε εξέλιξη στη Ρόδο, στην Κέρκυρα αλλά και στην Κάρυστο. Οι συνεχείς αναζωπυρώσεις που τροφοδοτούνται από τους ισχυρούς ανέμους δυσχεραίνουν ακόμα περισσότερο το έργο των δυνάμεων της Πυροσβεστικής ενώ συνεχείς είναι οι επιχειρήσεις εκκένωσης πληθυσμών από τα. πύρινα μέτωπα.

«Είχαμε πολύ βροχή μέχρι το τέλος της άνοιξης και τα μέσα Ιουνίου  σε όλη την Ελλάδα με συνέπεια να έχουμε ανάπτυξη της βλάστησης. Στη συνέχεια είχαμε πολύ πράσινη βλάστηση. Μετά από διαδοχικούς καύσωνες το αποτέλεσμα ήταν να γίνει κίτρινη η βλάστηση, να στεγνώσει και να ξεραθεί.  Ήδη δέκα μέρες βιώνουμε καύσωνα και την επόμενη βδομάδα θα έχουμε νέους καύσωνες. Ως αποτέλεσμα των καυσώνων έχουμε μεγάλη ποσότητα καύσιμης ύλης, βλάστησης που είναι έτοιμοι να καεί» εξηγεί στο ethnos.gr ο Ιωάννης Γήτας Καθηγητής και Διευθυντής του Εργαστηρίου Δασικής Διαχειριστικής και Τηλεπισκόπησης του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ.

Σύμφωνα με τον ίδιο κάποιες από τις φετινές πυρκαγιές, όπως στην Ρόδο, επεκτάθηκαν καθώς τις τελευταίες μέρες πνέουν και δυνατοί άνεμοι, ιδιαίτερα στη νότια Ελλάδα. Εκτός, όμως, από την μεγάλη καύσιμη ύλη που υπάρχει φέτος «πρέπει να τονίσουμε ότι τα τελευταία 30 χρόνια δεν γίνεται και η ορθή διαχείρισή της. Απουσιάζουν οι συστηματικοί καθαρισμοί» προσθέτει ο κ. Γήτας.

Έχουμε δύο διαφορετικές βιοκλιματικές ζώνες στη χώρα

Σχολιάζοντας το γεγονός ότι για ακόμη μια χρονιά οι περισσότερες φωτιές καταγράφονται στην νότια Ελλάδα και όχι στη βόρεια ο κ. Γήτας σημειώνει ότι για πολλοστή φορά παρατηρείται μια διαίρεση της χώρας στα δύο. « Έχουμε πολύ λιγότερες πυρκαγιές στη βόρεια Ελλάδα από ότι στην νότια Ελλάδα  γιατί έχουμε δύο διαφορετικές βιοκλιματικές ζώνες, διαφορετικές ζώνες βλάστησης και διαφορετικά κλίματα».

Προφανώς οι περιστέρες φωτιές αν δούμε ιστορικά τα γεγονότα καταγράφονται τον Αύγουστο. Και αυτό γιατί η βλάστηση στεγνώνει πιο αργά. Φέτος, όμως, στέγνωσε νωρίτερα λόγω των υψηλών θερμοκρασιών με αποτέλεσμα να έχουμε μεγάλες φωτιές και τον Ιούλιο, κάτι που δεν είναι συνηθισμένο. Φέτος είναι μια ιδιαίτερη χρονιά. Και αν συνεχίσει έτσι προφανώς και τον Αύγουστο θα έχουμε πυρκαγιές. Δεν ξέρω αν θα έχουμε περισσότερες ή λιγότερες αλλά θα πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα».

Η φωτιά είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει ολόκληρη η μεσογειακή Ευρώπη

Συγκρίνοντας την κατάσταση στην Ελλάδα σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Μεσογείου ο κ Γήτας παρατηρεί ότι αυτό που βιώνει φέτος η χώρα μας το είχε βιώσει πέρσι η Ισπανία και η Πορτογαλία. «Φέτος αν δείτε στη νότια Ιταλία έχει τεράστιο αριθμό μικρών πυρκαγιών. Γενικά η φωτιά είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει ολόκληρη η μεσογειακή Ευρώπη».

Ενδεικτικό είναι ότι σύμφωνα με τις επίσημες προβολές που γίνονται για τις καμένες εκτάσεις στην ΕΕ, πριν καν φτάσουμε  στον Αύγουστο υπολογίζεται ότι οι καμένες περιοχές υπερβαίνουν τον μέσο όρο της προηγούμενης 15ετίας κατά περίπου 90.000 στρέμματα. Σε μία ακόμα ένδειξη του κινδύνου που καλούνται να διαχειριστούν όλες οι χώρες της Ένωσης, στη Γαλλία και την Ισπανία έχουν ήδη σημειωθεί φέτος περισσότερες μεγάλες πυρκαγιές από τον μέσο όρο της προηγούμενης δεκαπενταετίας.

Συγκεκριμένα, στη Γαλλία μεταξύ 2006 και 2022 καταγράφηκαν κατά μέσο όρο 72,3 μεγάλες πυρκαγιές ετησίως, ενώ φέτος έχουν ήδη ξεσπάσει 207. Στην Ισπανία ο μέσος όρος για τα προηγούμενα 15 χρόνια ήταν 192,8 μεγάλα πύρινα μέτωπα όμως φέτος η πυροσβεστική έχει ήδη κληθεί να κατασβέσει 327.

Απαιτείται σύγχρονη δασική υπηρεσία

Ασπίδα για την καλύτερη αντιμετώπιση των πυρκαγιών, σύμφωνα με τον Καθηγητή του ΑΠΘ αποτελεί η  δημιουργία μιας σύγχρονης δασικής υπηρεσίας με προσωπικό νεότερης ηλικίας. «Είναι γερασμένη και αποδυναμωμένη. Πρέπει να επενδύσει η χώρα σε μια σύγχρονη δασική υπηρεσία η οποία θα είναι σε θέση να μπορεί να εφαρμόσει τα προληπτικά μέτρα για τη φωτιά και την διαχείριση της καύσιμης ύλης, άρα και μια καλύτερη αντιπυρική προστασία».