Αποκατάσταση ζημιών στον Ηλεκτρικό μετά από... δεκαετίες εγκατάλειψης: Καθίζηση σε γραμμές και αποσαθρωμένοι στρωτήρες - Τα σχέδια για κεντρικά σημεία σταθμών

Με βραδυπορείες στα πρότυπα του σιδηροδρόμου αντιμετωπίζει έως τώρα και η ΣΤΑΣΥ (Σταθερές Συγκοινωνίες) τα καίρια προβλήματα ασφαλείας που αντιμετωπίζει το δίκτυο της Γραμμής 1 (πρώην ηλεκτρικός σιδηρόδρομος) σε δύο συγκεκριμένα και άκρως επικίνδυνα σημεία: κοντά στη λεωφόρο Κύμης όπου έχει εντοπιστεί καθίζηση, αλλά και στο τμήμα μεταξύ του Φαλήρου και του Πειραιά.

Το δεύτερο τμήμα μάλιστα είχε εξαιρεθεί έως τώρα από κάθε ανακαίνιση έχοντας ουσιαστικά εγκαταλειφθεί για δεκαετίες εν αναμονή της υπογειοποίησής του, η οποία εδώ και τουλάχιστον μία 15ετία έχει «παγώσει» όσες φορές έχει εξαγγελθεί.

Αποτέλεσμα είναι οι ξύλινοι στρωτήρες σε ένα μεγάλο ποσοστό να είναι εντελώς αποσαθρωμένοι και ουσιαστικά να έχουν σαπίσει με κίνδυνο εκτροχιασμού συρμού σε περίπτωση που αυτός κινηθεί με κανονικές ταχύτητες. Οι στρωτήρες είναι τα ξύλα που βρίσκονται πάνω στο χαλίκι. Πάνω τους βιδώνονται οι βάσεις της γραμμής ώστε από πάνω να τοποθετηθεί η γραμμή. Όπως εξηγούν οι εργαζόμενοι, η κατάσταση των ξύλων είναι τέτοια που δημιουργεί άμεσο κίνδυνο ο συρμός να ολισθήσει προς τα έξω και να εκτροχιαστεί.

Η καθίζηση

Οσο για το πρώτο σημείο, το οποίο βρίσκεται κοντά στη λεωφόρο Κύμης, στο τμήμα μεταξύ Ειρήνης προς Ηράκλειο, έχει υποστεί καθίζηση για άγνωστους λόγους με αποτέλεσμα εδώ και μήνες, όπως πολύ καλά γνωρίζουν όσοι κινούνται με συρμούς της Γραμμής 1, τα τρένα να περνούν και από εκεί με πολύ χαμηλότερες ταχύτητες που δεν ξεπερνούν τα 25 χιλιόμετρα την ώρα.

Σύμφωνα με τους εργαζομένους, τα συνεργεία έχουν κάνει πολλές αναφορές για το σημείο, με την κατάσταση όμως να παραμένει η ίδια.

Το πρόβλημα εντοπίζεται στην τροχιά της καθόδου με πηγές των εργαζομένων να κάνουν λόγο για κακοτεχνία εργολαβίας του παρελθόντος. Οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν ότι «τέτοιο πρόβλημα σε γραμμή που απέκτησε τσιμεντένια υποδομή κανονικά δε θα έπρεπε να υπάρχει». Όπως προσθέτουν, στο σημείο αυτό υπάρχει και τσιμεντένια υποδομή και υποδομή από σκύρα. Η τσιμεντένια υποδομή στην κάθοδο, στο σημείο που εφάπτεται της υποδομής με χαλίκια εχει εμφανίσει ρηγμάτωση και ένα τμήμα της έχει υποχωρήσει.

Η λύση στο πρόβλημα μέχρι στιγμής είναι η βραδυπορεία των συρμών. Πριν δύο ημέρες, πάντως, αναρτήθηκε στη «Διαύγεια» έγγραφο με το οποίο ανατίθεται από την ΣΤΑΣΥ σε τεχνική εταιρία η σύνταξη της μελέτης για τον εντοπισμό των αιτίων της καθίζησης της σταθερής επιδομής στη Γραμμή 1 στη Χ.Θ. 20+550 και την αποκατάστασή της. Η μελέτη θα έχει αντικείμενο την εκπόνηση «Τεχνικής έκθεσης – Μεθοδολογίας κατασκευής, εντός 60 ημερών, τη σύνταξη Τευχών Δημοπράτησης εντός 30 ημερών. Συνολικά ο ανάδοχος οφείλει να παραδώσει το έργο με τους απαραίτητους ελέγχους σε διάστημα τριων μηνών από την υπογραφή της σύμβασης.

Αποσαθρωμένοι οι στρωτήρες στο τμήμα Φάληρο - Πειραιάς

Χρόνο με το χρόνο χειροτερεύει η κατάσταση των ξύλινων στρωτήρων στο τμήμα της γραμμής του ηλεκτρικού Φάληρο - Πειραιάς αυξάνοντας τον κίνδυνο ενός εκτροχιασμού. Στον απόηχο της τραγωδίας των Τεμπών, το Σωματείο Εργαζομένων ΣΤΑΣΥ είχε αποστείλει εξώδικο στη ΣΤΑΣΥ, το Υπερταμείο, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και τον ΟΑΣΑ, με το οποίο έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου για την επικίνδυνη κατάσταση αυτού του τμήματος του δικτύου εξαιτίας των στρωτήρων υπογραμμίζοντας πως «δε χωρούν εκπτώσεις σε ό,τι αφορά την ασφάλεια».

Το Σωματείο επεσήμαινε πως πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 είχαν γίνει έργα ανακαίνισης τα οποία, όμως, δεν αφορούσαν τη γραμμή, αλλά τα κτίρια και τις εγκαταστάσεις των σταθμών. Η ανακαίνιση της επιδομής ξεκίνησε το 2008 και ολοκληρώθηκε το 2012. Σταμάτησε όμως στο Φάληρο και δεν έφτασε στον Πειραιά. Ο λόγος είναι πως η τότε διοίκηση της εταιρίας εκτιμούσε ότι το έργο της υπογειοποίησης δε θα καθυστερούσε. Η ιστορία τη διέψευσε.

Σύμφωνα με τους εργαζομένους, περισσότεροι από 1.300 στρωτήρες χρειάζονταν επειγόντως αντικατάσταση. «Τα στριφώνια λόγω των σαθρών στρωτήρων αδυνατούν να σταθεροποιήσουν τη γραμμή. Χωρίς να είναι υπερβολή αυτό, οι στρωτήρες αυτοί έπρεπε να είχαν αλλαχθεί χθες», σημείωναν προσθέτοντας πως οι στρωτήρες πατούν πάνω σε σκύρα τα οποία «έχουν διαλυθεί σε χαλίκια».

Ως συνέπεια της κατάστασης, συχνά παρατηρείται θραύση των αμφιδετών, δηλαδή των εξαρτημάτων που ενώνουν τις ράγες. «Από τύχη μέχρι σήμερα δεν έχει συμβεί ατύχημα», υπογραμμιζόταν στο εξώδικο των εργαζομένων.

Το πρόβλημα είναι γνωστό και στη διοίκηση της ΣΤΑΣΥ, η οποία αντιλαμβανόμενη τον κίνδυνο που αυξάνεται γεωμετρικά μέρα με την ημέρα και δεν αποσοβείται εντελώς με τις χαμηλές ταχύτητες, έχει ήδη προβεί στην αντικατάσταση 200 στρωτήρων, ενώ μόλις πριν λίγες ημέρες βγήκε στον αέρα και ο διαγωνισμός για την αντικατάσταση άλλων 1.000 στρωτήρων.

Σύμφωνα με τη σχετική διακήρυξη, το αντικείμενο του έργου είναι εκτός της αντικατάστασης των αποσαθρωμένων στρωτήρων και η αφαίρεση του σκύρου που έχει αναμιχθεί με εδαφικό υλικό, γεγονός που επιβεβαιώνει τις καταγγελίες των εργαζομένων. Παράλληλα θα γίνει και μετατόπιση των στρωτήρων που βρίσκονται σε καλή κατάσταση και τοποθέτησή τους σε σωστή διάταξη.

Σύμφωνα με την ΣΤΑΣΥ, οι εργασίες θα γίνονται µε διακοπή της σιδηροδροµικής συγκοινωνίας και σε ώρες τεχνικών εργασιών, δηλαδή από 01:30 - 04:15, ενώ θα διατηρηθούν σε λειτουργία καθόλη την διάρκεια του έργου οι υφιστάµενες εγκαταστάσεις λειτουργικών συστηµάτων, δηλαδή τηλεπικοινωνιών, ραδιοδικτύων, σηµατοδότησης, ηλεκτροκίνησης κλπ.

Καταληκτική ηµεροµηνία παραλαβής των προσφορών για το έργο προϋπολογισμού 496.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), έχει οριστεί η 22.08.2023.

Η αντικατάσταση του συνόλου των 1.000 στρωτήρων θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί σε διάστημα επτά μηνών από την υπογραφή της σύμβασης, ενώ μετά την παρέλευση του πρώτου τριμήνου ο ανάδοχος υποχρεούται να έχει αντικαταστήσει 425 τεµάχια στρωτήρων.

Ωστόσο και αυτή η λύση θεωρείται προσωρινή δεδομένου ότι οριστική λύση θα δοθεί με την υπογειοποίηση. Το εγχείρημα μπορεί να μην έχει εγκαταλειφθεί, αλλά εδώ και χρόνια παραμένει στα χαρτιά παρά τα αλλεπάλληλα αιτήματα τόσο του δήμου Πειραιά όσο και των φορέων της περιοχής. Αγκάθι αποτελεί το ζήτημα της χρηματοδότησης αν και την τελευταία φορά είχε ειπωθεί πως θα γινόταν προσπάθεια να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ 21-27.

Το γεφύρι της Αρτας της υπογειοποίησης

Η υπογειοποίηση των γραμμών του ΗΣΑΠ από το Φάληρο μέχρι και τον τερματικό σταθμό στον Πειραιά είναι ένα θέμα, το οποίο συζητείται εδώ και τουλάχιστον 15 χρόνια, ενώ στο παρελθόν είχε μελετηθεί και βρισκόταν στον προγραμματισμό της Αττικό Μετρό χωρίς ωστόσο ποτέ να προχωρήσει.  

Ο πρώην υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής είχε δηλώσει στις αρχές της χρονιάς πως θα δινόταν λύση για την υπογειοποίηση των γραμμών. Για το λόγο αυτό μάλιστα είχε συναντηθεί και με τη δημοτική αρχή του Πειραιά, αλλά έκτοτε δεν ακούστηκε ξανά κάτι γι΄αυτό το έργο, ο προϋπολογισμός του οποίου είχε εκτιμηθεί σε περίπου 100 εκατομμύρια ευρώ.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το έργο της υπογειοποίησης σε πρώτη φάση προγραμματιζόταν να έχει ολοκληρωθεί το μακρινό πλέον 2011. Ωστόσο το 2014 «πάγωσε» καθώς η ΣΤΑΣΥ δεν το θεώρησε συμφέρουσα λύση αφού θα επηρέαζε αρνητικά τα έσοδα της εταιρείας για περίοδο 2 ετών. Το 2017 το έργο επανήλθε στη δημοσιότητα και ξεκίνησε η εκπόνηση επικαιροποιημένων μελετών.

Σύμφωνα με όσα είχαν γίνει γνωστά, το έργο θα περιλάμβανε τη βύθιση των γραμμών αμέσως μετά την έξοδο από τον σταθμό Φάληρο, τη δημιουργία ενός νέου υπόγειου σταθμού με την ονομασία Καμίνια και την άνοδο των γραμμών στην επιφάνεια στον τερματικό σταθμό του Πειραιά.