Εννέα δράσεις για την ανθεκτικότητα του Πεντελικού Βουνού στην κλιματική αλλαγή

Τις εννέα δράσεις για την ανθεκτικότητα του Πεντελικού Βουνού στην κλιματική αλλαγή συζήτησαν στο πλαίσιο συνάντησης εργασίας ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, η Δήμαρχος Πεντέλης, Δ. Κεχαγιά και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Δήμων για την Προστασία και Ανάπλαση του Πεντελικού (ΣΠΑΠ), Βλάσσης Σιώμος. Κατά τη συνάντηση έγινε ενημέρωση από τους επιστήμονες που εκπονούν μελέτες για την ολιστική περιβαλλοντική προστασία του Πεντελικού.

Στόχος της συνάντησης ήταν να αξιολογηθεί η πορεία των μελετών και των παρεμβάσεων που προτείνονται, ώστε το Πεντελικό να αναβαθμιστεί περιβαλλοντικά και να αποκτήσει ανθεκτικότητα απέναντι στην κλιματική αλλαγή.

Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Σκυλακάκης ενημερώθηκε για την πορεία των παρακάτω δράσεων:

Μελέτη διαχείρισης του δασικού οικοσυστήματος της Πεντέλης

Η εν λόγω διαχειριστική μελέτη βρίσκεται σε εξέλιξη, συντάσσεται και θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους, ενώ θα έχει χρονικό διάστημα εφαρμογής μία δεκαετία. Με αυτή θα τεθεί, για πρώτη φορά, το δάσος της Πεντέλης σε διαχείριση, η οποία θα ακολουθεί τις αρχές της αειφορίας.

Συγκεκριμένα, με τη μελέτη θα υπολογιστεί ο ξυλώδης όγκος, δηλαδή η βιομάζα του δάσους, θα εκτιμηθεί η ετήσια προσαύξηση του ξυλώδους όγκου και θα περιγραφούν οι παρεμβάσεις που απαιτούνται, προκειμένου να επιτευχθεί η ανόρθωση του δασικού οικοσυστήματος.

Παράλληλα, θα προταθούν τα απαραίτητα έργα υποδομής, όπως η συντήρηση των δασικών δρόμων, η βελτίωση και διάνοιξη νέων δρόμων -όπου αυτό απαιτείται, η διάνοιξη και συντήρηση των μονοπατιών, η διευθέτηση των ορεινών υδάτων, τα έργα αντιπυρικής προστασίας κ.λπ.

Δεδομένου ότι εντός του ορεινού όγκου υπάρχουν οικισμοί εφαπτόμενοι του δάσους, θα προταθούν αντιπυρικές ζώνες και γενικότερα προστατευτικά μέτρα τόσο για το δάσος όσο και για τους οικισμούς.

Υδρολογική μελέτη για τη διαχείριση των υδάτων στο Πεντελικό

Η μελέτη ολοκληρώθηκε και περιλαμβάνει:

(α) Εντοπισμό θέσεων για παρεμβάσεις/δράσεις αντιπλημμυρικού χαρακτήρα για τη μείωση του πλημμυρικού κινδύνου και τον τεχνητό εμπλουτισμό των υδροφόρων οριζόντων, με κατασκευή ανασχετικών φραγμάτων από οπλισμένο σκυρόδεμα ή/και συρματοκιβώτια.

(β) Διαχείριση υδάτινων πόρων στο Πεντελικό όρος για τις ανάγκες άρδευσης (δάσος Καλλιθέας κ.ά.) και προτάσεις για παρεμβάσεις υλοποίησής τους.

(γ) Εντοπισμό θέσεων για κατασκευή λιμνοδεξαμενών για χρήση μικτού χαρακτήρα και συγκεκριμένα για αντιπλημμυρική προστασία, άρδευση, πυρόσβεση και αναψυχή.

Μελέτη για την ανάλυση και εκτίμηση κινδύνων κλιματικής αλλαγής και φυσικών καταστροφών

Η κλιματική αλλαγή, καθώς και οι κίνδυνοι φυσικών καταστροφών, επιβάλλουν τη σύνταξη σχεδίου αντιμετώπισής τους για το Πεντελικό Όρος. Η μελέτη εντοπίζει και αντιμετωπίζει τους κινδύνους πυρκαγιάς, κατολισθήσεων, πλημμυρών και σεισμού. Με την ολοκλήρωσή της, θα υπάρξει ανάλυση και εκτίμηση των κινδύνων από την κλιματική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές, καθώς και ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιμετώπισή τους. Γεγονός, που είναι σημαντικό για την τοπική κοινωνία, διότι θα ακολουθήσουν έργα για την αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων, με τελικό ωφελούμενο τον πολίτη και επισκέπτη του Πεντελικού Όρους.

Μελέτη για τη δημιουργία δικτύου πεζοπορικών διαδρομών και διαδρομών ποδηλάτου

Στο πλαίσιο του προγράμματος «Δημιουργία Εθνικού Δικτύου Μονοπατιών και Διαδρομών Πεζοπορίας», που έχει προκηρύξει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) μέσω του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων (ΟΦΥΠΕΚΑ), έχει κατατεθεί από το Δήμο Πεντέλης πρόταση για 43 πεζοπορικές διαδρομές, μήκους περίπου 100 χιλιομέτρων και 12 ποδηλατικές διαδρομές, μήκους περίπου 105 χιλιομέτρων, προϋπολογισμού 1,5 εκατ. ευρώ. Αναμένεται η ένταξή τους στο πρόγραμμα και η χρηματοδότηση του έργου. 

Προμελέτη για την πρότυπη αναδάσωση των 9.500 στρεμμάτων που κάηκαν στην Καλλιθέα Πεντέλης τον Ιούλιο του 2022

Στόχος της παρέμβασης είναι να αναγεννηθεί σε πρότυπο δασικό χώρο το δάσος που κάηκε από τη φωτιά του 2022. Προβλέπεται η φύτευση 205.000 βραδύκαυστων δέντρων και 80.000 θάμνων. Προγραμματίζεται η χρηματοδότησή του έργου, στο πλαίσιο των αναδασώσεων, οι οποίες επίσης προβλέπονται για την Πεντέλη στο πρόγραμμα που θα προκηρυχθεί, άμεσα, μέσω του ΤΑΙΠΕΔ, συνολικού προϋπολογισμού 17 εκατ. ευρώ.

Μελέτη ενίσχυσης χλωρίδας και πανίδας του Πεντελικού - βιοποικιλότητας

Με τη μελέτη για την προστασία και ανάδειξη της χλωρίδας και της πανίδας του βουνού (προστασία και ενίσχυση της βιοποικιλότητας) στο Όρος Πεντέλη και τη μελέτη για την αποκατάσταση της βλάστησης, θα καταγραφούν και θα αξιολογηθούν τα είδη χλωρίδας και πανίδας της Πεντέλης και θα προσδιοριστεί ποια χρήζουν προστασίας. Θα προβλεφθούν αναδασωτικές εργασίες με πυράντοχα είδη.

Ολοκληρωμένο σύγχρονο σύστημα πυρασφάλειας του Δήμου Πεντέλης και επέκτασή του σε όλο το Πεντελικό Όρος

Παρουσιάστηκε το νέο σύγχρονο σύστημα πυρασφάλειας του Δήμου Πεντέλης, με τη δημιουργία νέου Κέντρου Επιχειρήσεων (ΚΕΠΙΧ). Προμηθεύτηκαν σύγχρονα μέσα παρακολούθησης, drones και θερμοκάμερες. Συζητήθηκε πώς αυτό θα βελτιωθεί και θα καλύψει το σύνολο του Πεντελικού, στο πλαίσιο και της αντίστοιχης μελέτης που ολοκληρώνεται από τον ΣΠΑΠ, ο οποίος θα προτείνει ενδεδειγμένο σύστημα πυροπροστασίας - πυρασφάλειας, καθώς και τον εξοπλισμό που απαιτείται για τη λειτουργία του συστήματος αυτού, σε μέσα παρακολούθησης και πυρόσβεσης.

Μελέτη για την παροχή υπηρεσιών περιβαλλοντικής εκπαίδευσης

Η μελέτη προτείνει τη δημιουργία δύο κέντρων Περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, ένα σε κάθε πλευρά του Πεντελικού, ένα σε αχρησιμοποίητο χώρο του Δασαρχείου Πεντέλης και ένα σε πανεπιστημιακό χώρο, που δεν χρησιμοποιείται στην πλευρά του Διονύσου.

Δημιουργία GIS εφαρμογής

Η εφαρμογή με τη μορφή ιστοσελίδας έχει ολοκληρωθεί και συμπληρώνεται, διαρκώς, με χρήσιμα δεδομένα για το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τις δασικές υπηρεσίες, τη Δημόσια Διοίκηση, αλλά και για τους πολίτες.

Μετά το πέρας της ενημέρωσης για τις παραπάνω δράσεις, ο Υπουργός, μαζί με τη Δήμαρχο Πεντέλης και τον Πρόεδρο του ΣΠΑΠ, πήγε στις καμένες εκτάσεις του 2022 και είδε από κοντά την εξέλιξη των πρώτων προσπαθειών αναδάσωσης στην περιοχή.