Χωρίς σχέδιο η μετεγκατάσταση της μοναδικής παραγωγικής μονάδας πυρομαχικών: «Εξωση» από τον Υμηττό και κίνδυνος απώλειας εκατομμυρίων - Έντονες αντιδράσεις

Με διαδικασίες fast track ολοκληρώνεται το νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο θα καλύψει τη μετεγκατάσταση εννέα υπουργείων και άλλων φορέων στο χώρο της ΠΥΡΚΑΛ στον Υμηττό. Αντιστρόφως ανάλογη φαίνεται όμως ότι είναι η ταχύτητα, με την οποία προετοιμάζεται η μετεγκατάσταση των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων (ΕΑΣ), της μοναδικής παραγωγικής πηγής πυρομαχικών της χώρας, για την οποία εδώ και δύο χρόνια από τότε που ανακοινώθηκε η άμεση απομάκρυνσή της από το χώρο, δεν έχει προχωρήσει καμία διαδικασία για τη μετεγκατάστασή της.

Η σχεδιαζόμενη «υπουργούπολη» πέραν των αντιδράσεων που έχει προκαλέσει και αφορούν την «υπερφόρτωση» της περιοχής, τον κίνδυνο ερήμωσης από σημαντικές δραστηριότητες του κέντρου των Αθηνών, γεγονός που θα τουριστικοποιήσει έτι περαιτέρω αυτές τις περιοχές, φαίνεται ότι θα προκαλέσει σημαντικές οικονομικές απώλειες για την Ελλάδα, όπως επισημαίνουν οι εργαζόμενοι στα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα στην παρέμβαση που άσκησαν πριν λίγες ημέρες στο Εφετείο Αθηνών.

Βάσει των κυβερνητικών αποφάσεων, τα ΕΑΣ καλούνται σε άμεση απομάκρυνση από το χώρο: «κατ΄ουσίαν έξωση του εργοστασίου της πρώην ΠΥΡΚΑΛ από το απαλλοτριωθέν ακίνητο που θα επιφέρει τουλάχιστον την προσωρινή αναστολή και πιθανότατα ακόμα και την οριστική διακοπή μέρους ή και του συνόλου της λειτουργίας του», όπως επισημαίνεται στο κείμενο της παρέμβασης που κατατέθηκε στο Εφετείο.

Την ίδια στιγμή και ενώ με την αλλαγή των όρων χρήσης γης που επιφέρει το Ειδικό Περιβαλλοντικό Σχέδιο που καταρτίστηκε για την περιοχή και έλαβε έγκριση των περιβαλλοντικών όρων πριν λίγες ημέρες από το υπουργείο Περιβάλλοντος, το οικόπεδο αποχαρακτηρίζεται από τη βιομηχανική χρήση, οι αποζημιώσεις της απαλλοτρίωσης υπολογίζονται με βάση αυτήν καταλήγοντας σε ένα σημαντικά μικρότερο ποσό συγκριτικά με τις αντικειμενικές αξίες της περιοχής.

Ταυτόχρονα ενόψει της απομάκρυνσης των ΕΑΣ από τον Υμηττό, οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν συστηματική υπολειτουργία της μοναδικής παραγωγικής μονάδας αμυντικού υλικού και πυρομαχικών της χώρας, η οποία τώρα κινδυνεύει να χάσει και μελλοντικά έσοδα που μπορούν να φτάσουν ακόμα και τα 80 εκατομμύρια ευρώ: «Εχουν περάσει 2,5 χρόνια από τις ανακοινώσεις και δεν έχει γίνει ένα Διοικητικό Συμβούλιο για να εγκρίνει τη μετεγκατασταση και να την προετοιμάσει. Ακολουθείται η τακτική της εκούσιας απαξίωσης. Θα πρέπει να αντιληφθούν όλοι πως δεν πρόκειται για μια βιομηχανία παραγωγής μπισκότων, αλλά για τη μοναδική αμυντική μονάδα της χώρας που σχετίζεται άμεσα με τη θωράκιση και την άμυνά της», επισημαίνει στο «Εθνος» ο Παναγιώτης Ρίζος, πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων ΕΑΣ.

Οι ίδιοι είχαν καταγγείλει τον περασμένο Μάρτιο ότι οι εγκαταστάσεις του Υμηττού παραμένουν ουσιαστικά κλειστές από τον Απρίλιο του 2021, οπότε είχαν γίνει οι ανακοινώσεις για το κυβερνοπάρκο, ενώ φρένο μπήκε από το υπουργείο Οικονομικών και στην αντικατάσταση του κτιρίου των ΕΑΣ στο Αίγιο, το οποίο είχε υποστεί σημαντικές βλάβες από σεισμό καθώς δεν εγκρίθηκε το ποσό της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου γι΄αυτό το σκοπό. Αντ΄αυτού εγκρίθηκε ΑΜΚ 5 εκ. ευρώ με την παραίνεση τα υπόλοιπα ποσά να βρεθούν από τις πωλήσεις: «Με ευθύνη του Υπ. Οικονομικών και της διοίκησης Κωστόπουλου, έχουν κλείσει τον Υμηττό από τις 3 Απρίλη 2021 για να το κάνουν «πάρκο υπουργείων». Χθες οριστικοποίησαν το λουκέτο στο Αίγιο και μας ζητούν να εισπράξουμε από πωλήσεις. Που, πότε, πως και τι θα παράξουμε για να πουλήσουμε αφού μας κλείνουν;» ανέφεραν σε ανακοίνωση του περασμένου Μαρτίου.

Σύμφωνα με τους εργαζομένους, αυτήν την περίοδο θα προχωρήσει από την Ευρωπαική Ενωση το πρόγραμμα Act in Support Ammunition Production (ASAP) το οποίο περιλαμβάνει την παραγωγή μεγάλου αριθμού συμβατικών πυρομαχικών προς εξυπηρέτηση των επιχειρησιακών αναγκών της Ουκρανίας, αλλά και τη συμπλήρωση των αποθεμάτων της συμμαχίας. Σημαντικό μέρος των προς παραγωγή και προμήθεια πυρομαχικών είναι τα βλήματα πυροβολικού διαμετρήματος 155 mm, τα οποία εδώ και χρόνια παράγουν τα ΕΑΣ με την πιστοποίηση του ΝΑΤΟ.

Συγκεκριμένα, το μεταλλικό μέρος του βλήματος παράγεται από πρώτη ύλη χάλυβα στο εργοστάσιο του Οβιδουργείου στον Υμηττό, η γόμωση του βλήματος και τα προωθητικά γεμίσματα παράγονται στο εργοστάσιο γομώσεων στο Λαύριο, ενώ ο πυροσωλήνας κορυφής αγοράζεται από πηγές του εξωτερικού.

«Από διαρροές στον Τύπο μαθαίνουμε ότι τα ΕΑΣ μπορεί να περιοριστούν στην υλοποίηση μιας μόνο παραγωγικής φάσης (χρωματισμός ετοίμων εισαγόμενων κορμών βλήματος) του συγκεκριμένου πυρομαχικού στο εργοστάσιο του Υμηττού και της γόμωσης στο εργοστάσιο του Λαυρίου, χάνοντας έτσι το 70% τουλάχιστον των εσόδων που μπορεί να έχει η εταιρία από την ολοκληρωμένη παραγωγή του. Γιατί αποκρύπτουν την παραγωγική δυνατότητα του εργοστασίου του Υμηττού;» λέει ο κ. Ρίζος.

Σύμφωνα με τους εργαζομένους, το Οβιδουργείο στον Υμηττό είναι σε παραγωγική ετοιμότητα με ενδεχόμενες ανάγκες επισκευής χαμηλού κόστους ενός εκ των τόρνων, οι οποίες μάλιστα μπορούν να καλυφθούν από κοινοτικές πηγές έως και κατά το ήμισυ.

Η παραγωγική ετοιμότητα του εργοστασίου, όπως υπογραμμίζει ο κ. Ρίζος, επιβεβαιώθηκε από τη σχετικά πρόσφατη ολοκλήρωση παραγγελίας προς το Πολεμικό Ναυτικό για πυρομαχικά μάχης φρεγατών.

Οσον αφορά την παραγωγή των βλημάτων 155 mm, «ήδη παρουσίαζε αυξημένη ζήτηση και πριν την απόφαση ASAP. Η συμμετοχή των ΕΑΣ όμως στο νέο πρόγραμμα είναι κομβικής σημασίας καθώς μπορεί να εξυγιάνει τη ζημιογόνο εταιρία διασφαλίζοντας παράλληλα όχι μόνο τις υφιστάμενες θέσεις εργασίας, αλλά δημιουργώντας και νέες για την εκτέλεση της σύμβασης», τονίζεται.

Η απαξίωση αυτής της κρίσιμης παραγωγικής μονάδας προκύπτει και από τη δραματική συρρίκνωση του προσωπικού, το οποίο αποχωρώντας παίρνει μαζί του τεχνογνωσία που χάνεται για πάντα και έχει αποκτηθεί στα 140 χρόνια λειτουργίας της.

Σήμερα η εταιρία απασχολεί 331 άτομα, όπως επισημαίνεται και στις οικονομικές καταστάσεις της για το 2022: «Τα τελευταία χρόνια το ανθρώπινο δυναμικό της εταιρίας έχει υποστεί δρματική συρρίκνωση. Ο μεγαλύτερος αριθμός των αποχωρήσεων οφειλόταν στο πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου του 2014, σε συνταξιοδότηση προσωπικού, μετατάξεις, κλπ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια τεχνογνωσίας και ανθρώπινου κεφαλαίου, το οποίο δεν έχει αναπληρωθεί μέχρι σήμερα».

Και όλα αυτά την ώρα που όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα των ΕΑΣ, έως σήμερα έχουν καταφέρει:

- Να είναι ο Αποκλειστικός Προμηθευτής των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και Σωμάτων Ασφαλείας σε Όπλα & Πυρομαχικά κατασκευαζόμενα στην Ελλάδα.
• Να είναι Πιστοποιημένος Κατασκευαστής & Προμηθευτής αμυντικών υλικών από  ΥΕΘΑ ξένων κρατών μεταξύ των οποίων ΗΠΑ, Γαλλία, Ινδία κλπ.
• Να είναι ο μόνος εξουσιοδοτημένος από την Γερμανική Heckler & Koch κατασκευαστής αυτόματων τυφεκίων 7.62mmG3 στην Ευρώπη.
• Να παρέχουν πλήρη υποστήριξη του ΥΕΘΑ σε αναβάθμιση & εκσυγχρονισμό του οπλοστασίου της χώρας.
• Να είναι μέλος του Consortium που ανέπτυξε τον πύραυλο αέρος-αέρος IRIS-T. Κατασκευαστής των Warhead & SAU του πυραύλου.
• Να έχουν πιστοποιηθεί από το ΝΑΤΟ ως ένα από τα 5 Εξουσιοδοτημένα Κέντρα Αποσυναρμολόγησης – Συντήρησης - Συναρμολόγησης Πυραύλων (MADF).

Στον αέρα η μετεγκατάσταση στο Λαύριο – Με τιμές βιομηχανικής χρήσης η απαλλοτρίωση του οικοπέδου που όμως ...αλλάζει χρήση

Βάσει των όσων έχουν ανακοινωθεί έως σήμερα, τα ΕΑΣ σχεδιάζεται να «μετακομίσουν» στις εγκαταστάσεις της εταιρίας στο Λαύριο. Ωστόσο έως τώρα δεν έχει γίνει κάποια προεργασία που θα εξασφαλίζει κάτι τέτοιο, επισημαίνει ο κ. Ρίζος.

Αναφέρει μάλιστα μελέτη της Deloitte που διενεργήθηκε το Δεκέμβριο του 2021. Οπως αναφερόταν στη μελέτη, οι εγκαταστάσεις στο Λαύριο δεν ήταν αξιοποιήσιμες προκειμένου να μεταφερθεί όλη η παραγωγική και διοικητική δραστηριότητα της εταιρίας. Η κατασκευή νέου κριτίου και εγκαταστάσεων είχε υπολογιστεί ότι θα διαρκούσε 2 έως 4 χρόνια, ενώ το κόστος κατασκευής είχε εκτιμηθεί σε 29 εκατομμύρια ευρω.

Προτάθηκε ως βελτιστη λύση η μετεγκατάσταση στα κτιρια της εταιρίας στη Μάνδρα, όπου όμως όπως αναφέρεται στη μελέτη, μόνο μέρος της παραγωγής από τον Υμηττό μπορεί να εγκατασταθεί και αυτή θα αφορά μικρά διαμετρήματα και όχι αυτό των 155 mm.

Αλλά ακόμα και για την περίπτωση της Μάνδρας υπολογιζόταν ότι ο χρόνος μετεγκατάστασης δε θα μπορούσε να σμικρυνθεί σε λιγότερο από ένα χρόνο.

«Παρόλα αυτά, καίτοι ζητείται η αποβολή της από το ακίνητο στον Υμηττό, μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει καμία ενέργεια προκειμένου να υπάρξει η υποδομή μετεγκατάστασης είτε στη Μάνδρα, είτε στο Λαύριο», αναφέρεται στην παρέμβαση.

Αναφορικά με την αξία του ακινήτου, στο έγγραφο που κατατέθηκε στη Δικαιοσύνη επισημαίνεται πως σύμφωνα με την εκτίμηση, ανέρχεται σε περίπου 29 εκατομμύρια ευρώ όταν η τιμή ζώνης του οικοπέδου είναι 1.250 ευρώ το τ.μ. και η μέση τιμή πώλησης ανά τ.μ. σήμερα στην περιοχή του Υμηττού κυμαίνεται περί τα 1.300 ευρώ: «Αυτό σημαίνει πως η συνλική αξία του ακινήτου μετά τωνκτισμάτων ανερχεται τουλάχιστον σε 170 εκ. ευρώ (154.797,34 τ.μ. επί 1.000 ευρώ). Ολως λανθασμένα εκτιμάται η αξία του ακινήτου ως βιομηχανική μονάδα, όταν ήδη έχει αποχαρακτηριστεί το οικόπεδο από βιομηχανική κρίση», αναφέρεται.

Τι περιλαμβάνει το σχέδιο για το κυβερνητικό πάρκο

Σύμφωνα με το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΕΠΣ), το οποίο έλαβε πριν λίγες ημέρες περιβαλλοντική έγκριση από το υπουργείο Περιβάλλοντος, στο χώρο έκτασης 154.797,34 τ.μ. θα δημιουργηθεί Κυβερνητικό Πάρκο με την επωνυμία «Ανδρέας Λεντάκης».

Το ΕΠΣ, όπως αναφέρεται, έχει ως στόχο αφενός την απομάκρυνση της ΠΥΡΚΑΛ από τον αστικό ιστό και αφετέρου την πολεοδομική ρύθμιση της περιοχής, με τη μεταστέγαση Υπουργείων και υπηρεσιών του Ελληνικού δημόσιου τομέα, τα οποία σήμερα βρίσκονται διασκορπισμένα, ως επί το πλείστον στο κέντρο της πόλης, σε 127 κτίρια εκ των οποίων τα 107 είναι μισθωμένα από το Ελληνικό Δημόσιο και τα υπόλοιπα 20 είναι ιδιόκτητα.

Στο χώρο σχεδιάζεται να μετεγκατασταθούν εννέα υπουργεία (Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Υγείας, Τουρισμού, Πολιτισμού και Αθλητισμού, Εσωτερικών) και άλλοι φορείς (ΑΑΔΕ, ΕΕΣΥΠ ΑΕ, ΤΑΙΠΕΔ ΑΕ, ΕΤΑΔ ΑΕ) σε ανακατασκευασμένα διατηρητέα κτίρια και σε νέα κτίρια. Στον ενιαίο χώρο προβλέπεται επίσης η δημιουργία πάρκου πρασίνου και δικτύου κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων.

Συγκεντρωτικά, προκύπτει μέγιστη συνολική δόμηση 148.704 τ.μ. και μέγιστη συνολική κάλυψη 45.257 τ.μ.