Ελλάδα|30.11.2023 10:56

Ακολουθώντας το παράδειγμα του Καραΐσκου: Μένει «καθαρός», έτρεξε στον Μαραθώνιο και δώρισε το μετάλλιό του στη Διάβαση ΚΕΘΕΑ

Κώστας Ασημακόπουλος

«Ζούμε τη ματαίωση και την αντιφατικότητα στο μέγιστο βαθμό». Τα λόγια της υπεύθυνης εκπαίδευσης του ΚΕΘΕΑ Διάβαση Ειρήνης Υφαντή περιέγραψαν με τον πιο λιτό και ανάγλυφο τρόπο την κατάσταση που βιώνουν καθημερινά οι εργαζόμενοι και οι θεραπευόμενοι στο ΚΕΘΕΑ εν μέσω διαρροών για κατάργηση του φορέα και συγχώνευση του με όλους του φορείς που έχουν αντικείμενο την απεξάρτηση υπό την ομπρέλα ενός νέου οργανισμού με την επωνυμία ΕΟΠΑΕ  (Εθνικού Οργανισμού Πρόληψης και Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων).

Αφορμή για την καταγραφή των αντιδράσεων των εργαζομένων, των ωφελούμενων και των γονέων ήταν η λιτή και συγκινητική εκδήλωση που έγινε παρουσία όλων των παιδιών του προγράμματος και του νικητή του 40ου Μαραθωνίου της Αθήνας Παναγιώτη Καραΐσκου. Είναι η αντιφατικότητα...

Η δημοσιοποίηση της προσωπικής ιστορίας του Παναγιώτη Καραΐσκου έχει αποτελέσει το παράδειγμα για πολλούς νέους να τον μιμηθούν και να ακολουθήσουν το δρόμο της σωτηρίας, της απεξάρτησης και εν τέλει της λύτρωσης και μάλιστα μέσα από τον αθλητισμό.


Ένας από αυτούς είναι ο Κωνσταντίνος Νίτσος ο οποίος παρακολουθεί το θεραπευτικό πρόγραμμα της Διάβασης ΚΕΘΕΑ και εδώ και ενάμιση χρόνο ακολουθεί πιστά το παράδειγμα του φίλου του και γείτονα του Παναγιώτη Καραΐσκου. Ο 31χρονος σήμερα Κωνσταντίνος από τα 17 του χρόνια ήταν χρήστης ναρκωτικών ουσιών και από τα 25 έως τα 30 του χρήστης κοκαΐνης.

Ακολούθησε το παράδειγμα του Καραΐσκου

Σήμερα είναι εντελώς καθαρός και συνεχίζει να δίνει τη μάχη του. Ακολούθησε το παράδειγμα του Παναγιώτη Καραΐσκου και έτρεξε για πρώτη φορά στο Μαραθώνιο της Αθήνας στις 12 Νοεμβρίου. Κατάφερε να τερματίσει μετά από μεγάλη προσπάθεια και αποφάσισε να δωρίσει το μετάλλιο και τη φανέλα του αγώνα στην Κοινότητα της Διάβασης ΚΕΘΕΑ που του έσωσε τη ζωή.

Πρόσφερε το μετάλλιο του Μαραθωνίου

«Η Διάβαση ΚΕΘΕΑ είναι το σπίτι μου. Αποφάσισα λοιπόν να προσφέρω αυτό το μετάλλιο του αγώνα μου στο Μαραθώνιο ως ελάχιστο προσφορά. Το αφήνω στο... σπίτι μου. Έχει μεγαλύτερη σημασία να το βλέπουν πολλοί άνθρωποι που έρχονται εδώ για να παίρνουν δύναμη από το να το έχω σε κάποια ντουλάπα».

«Έμπλεξα στα 17...»

Η ιστορία του Κωνσταντίνου συγκλονίζει και έχει πολλά κοινά με τον Παναγιώτη Καραΐσκο ο οποίος τον παρακολουθούσε να μιλάει για τα όσα πέρασε: «Ξεκίνησα με ποδόσφαιρο από μικρό παιδί. Είχα όνειρα. Έμπλεξα στα 17 μου χρόνια. Εδώ και ενάμιση χρόνο είμαι καθαρός και ασχολούμαι με το τρέξιμο. Με βοήθησε πολύ, μου δίνει δύναμη και με βοηθάει να ξεχνάω τα προβλήματα μου. Ξεκίνησα με μικρές αποστάσεις και έβαλα στόχο να τρέξω σε έναν μαραθώνιο. Με βοήθησε πολύ ο Παναγιώτης (σ.σ. Καραΐσκος). Ο μαραθώνιος της Αθήνας ήταν ο πρώτος που έτρεξα. Φυσικά όλο αυτό δεν θα γινόταν χωρίς τη Διάβαση και τον Παναγιώτη Καραΐσκου. Με τον Παναγιώτη είμαστε γείτονες. Ένα στενό μας χωρίζει. Όταν ήμουν στη χρήση και μέσα στη Διάβαση διάβασα ένα άρθρο από τα όσα έχει περάσει και μου έδωσε έμπνευση και κίνητρο. Χαίρομαι που είναι δίπλα μου και τον ευχαριστώ».

«Η προσπάθεια απεξάρτησης είναι όπως ο Μαραθώνιος»

«Στην αρχή ο μαραθώνιος ήταν ευχάριστος και το απολάμβανα. Όσο περνούσαν τα χιλιόμετρα έρχονται οι πόνοι και οι δυσκολίες. Σκέφτηκα και την παραίτηση. Ακριβώς ότι συμβαίνει και εδώ. Είχα όμως ένα στόχο. Πάλεψα με τον εαυτό μου. Εμεινα συγκεντρωμένος στο στόχο μου. Αυτό που μου έδωσε δύναμη. Ήταν θέληση που είχα και η προετοιμασία. Η Διάβαση είναι το σπίτι μου. Χάρις τη Διάβαση έμαθα να βάζω στόχους και να μένω προσηλωμένος, όπως και στο Μαραθώνιο», τόνισε ο Κωνσταντίνος.

Η ώρα της... ματαίωσης

Μόλις ολοκληρώθηκε η όμορφη και ζεστή στιγμή της παράδοσης - παραλαβής του μεταλλίου ήρθε η ώρα της... ματαίωσης. Οι εργαζόμενοι της Διάβασης που έχουν μάθει να παλεύουν με θεούς και δαίμονες, αυτοί που έχουν σώσει εκατοντάδες ζωές στέκουν σήμερα σοκαρισμένοι μπροστά στα όσα διαρρέονται για το μέλλον του πιο επιτυχημένου φορέα στον τομέα της απεξάρτησης. Το προσχέδιο του νομοσχεδίου που προωθεί η κυβέρνηση ουσιαστικά καταργεί το ΚΕΘΕΑ. Υποστηρίζουν πως αντιμετωπίζει τους χρήστες ως αρρώστους, καταργεί τα "στεγνά" προγράμματα απεξάρτησης, ακυρώνει όλο το θεραπευτικό πρόγραμμα του ΚΕΘΕΑ και όλη την τεχνογνωσία που κατά γενική ομολογία είναι το καλύτερο πρόγραμμα απεξάρτησης στην Ελλάδα.

Δεν υπάρχει πρόβλεψη για τον τζόγο

Επίσης δεν περιλαμβάνει καθόλου τους γονείς και ανοίγει μία σειρά διοικητικών και οικονομικών ζητημάτων που κανείς δε γνωρίζει πως θα επιλυθούν. Εκτός των άλλων δε συμπεριλαμβάνει πολλούς τομείς όπως την απεξάρτηση από τον τζόγο. Όπως λένε οι εργαζόμενοι «το πιο εξοργιστικό είναι πως κανείς από την κυβέρνηση και το υπουργείο υγείας δεν έχουν ανοίξει διαβούλευση με τους ανθρώπους που εμπειρία 30 χρόνων στα προγράμματα απεξάρτησης και επανένταξης».

Ερχονται κινητοποιήσεις

Οι γονείς που συμμετέχουν εθελοντικά στα προγράμματα έχουν ζητήσει ραντεβού με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ εντός των ημερών οι κινητοποιήσεις θα κλιμακωθούν με εκδήλωσης, συνέδριο στο ΣΕΦ (στις 7 Δεκεμβρίου) αλλά και Γενικής Συνέλευσης όλων των δομών του ΚΕΘΕΑ σε όλη την Ελλάδα. Υπολογίζεται πως συνολικά στις περίπου 20 δομές του ΚΕΘΕΑ συμμετέχουν περίπου 800 έως 1000 θεραπευόμενοι, ενώ οι γονείς ξεπερνούν τους 2.500.

«Αντιμετωπίζουν τον χρήση ως άρρωστο»

«Έχει διαρρεύσει ένα προσχέδιο του νομοσχεδίου που προωθεί η κυβέρνηση. Δεν είχαμε καμία ενημέρωση. Γίνεται ένας νέος φορέας με την ονομασία ΕΟΠΑΕ. Θα ενταχθούν όλα τα κέντρα ψυχικής υγείας. Συγχωνεύονται όλα σε αυτόν τον φορέα. Καταργείται το ΚΕΘΕΑ και η Διάβαση. Δεν είναι μόνο αυτό. Το νέο νομοσχέδιο δε μιλάει για "στεγνά" προγράμματα. Δεν μιλάει για θεραπευτική κοινότητα. Δεν υπάρχει πουθενά ο όρος "θεραπεία". Υπάρχουν οι όροι "νόσος", "μείωση βλάβης", "κλίνες"», λέει η υπεύθυνη εκπαίδευσης του ΚΕΘΕΑ Ειρήνη Υφαντή και συμπληρώνει:

«Το αντιμετωπίζουν ως νόσο και όχι ως κοινωνικό φαινόμενο»

«Άρα, γεννιέται ένας νέος ΕΟΠΥΥ; Θα τηλεφωνεί κάποιος χρήστης στον ΕΟΠΑΕ; Και τι θα λέει; Και τι θα του λένε; Θα του λένε πήγαινε στο "στεγνό" πρόγραμμα που είναι τρία χρόνια ή πήγαινε στα υποκατάστατα και σε ένα μήνα θα έχεις καθαρίσει; Δεν γίνονται αυτά. Με το νέο νομοσχέδιο η χρήση το ζήτημα δεν αντιμετωπίζεται ως "κοινωνικό φαινόμενο" αλλά ως "νόσος". Αντιμετωπίζουν τον χρήστη όπως τον διαβητικό που του λένε έλα να πάρεις ινσουλίνη. Τώρα θα του λένε; Ελα να πάρεις μεθαδόνη; Όλο το υπόλοιπο κομμάτι της απεξάρτησης που στηρίζεται με επιτυχία τόσα χρόνια σε "στεγνά" προγράμματα δεν υπάρχει σε αυτό το προσχέδιο του νομοσχεδίου. Θα χαθούν πολλοί άνθρωποι στο δρόμο μη ξέροντας που να πάνε και που να απευθυνθούν».

«Δεν υπάρχει εκπαίδευση και εργασία»

«Σε όλους στο ΚΕΘΕΑ έχει γεννηθεί μία τεράστια ματαίωση. Προσωπικά βιώνω μια τεράστια αντιφατικότητα εδώ μέσα. Είδατε το κλίμα που υπάρχει εδώ. Τα αποτελέσματα μας στο ΚΕΘΕΑ είναι εντυπωσιακά. Εδώ δεν στηριζόμαστε μόνο στην ψυχολογική υποστήριξη των ωφελούμενων για να πετύχουμε την απεξάρτηση. Στηριζόμαστε στην εκπαίδευση, στην αποκατάσταση και στην εργασία. Αυτά τα υπόλοιπα κομμάτια δεν υπάρχουν στο νομοσχέδιο. Έχω 30 χρόνια στο ΚΕΘΕΑ. Είναι πολύ υγιής οργανισμός. Αυτή τη στιγμή το ΚΕΘΕΑ έχει ηθική, αξίες, όρια και φιλοσοφία. Θέλουν να το ελέγξουν διοικητικά και οικονομικά. Σίγουρα υπάρχουν οικονομικά και άλλα κίνητρα. Το ΚΕΘΕΑ λέγεται πως κοστίζει πολλά. Δεν ισχύει αυτό διότι εδώ κάνουμε ολοκληρωμένη αποκατάσταση», πρόθεσε η Ειρήνη Υφαντή. 

«Προσχέδιο φάντασμα»

Η υπεύθυνη του προγράμματος ΚΕΘΕΑ Διάβαση Παρασκευή Μόλαρη τόνισε πως δεν πήραν ποτέ πρόσκληση για διαβούλευση ούτε ποτέ τους έχει επισκεφθεί κάποιος υπουργός ή υφυπουργός τα τελευταία χρόνια: «Μιλάμε για ένα προσχέδιο νόμου φάντασμα. Ήρθε ένα Δελτίο Τύπου που ανέφερε για συγχώνευση όλων των προγραμμάτων απεξάρτησης, μετά διέρρευσε και το προσχέδιο και ύστερα είδαμε κάποιες γενικές δηλώσεις του υφυπουργού υγείας Δημήτρη Βαρτζόπουλου. Καταλαβαίνετε πόσο δύσκολο είναι για τους εργαζομένους να αντιμετωπίζουν αυτή την κατάσταση. Κανείς δε μας έχει ρωτήσει. Κανείς δε μας έχει επισκεφθεί. Προσωπικά θεωρώ πως δεν γνωρίζουν τι σημαίνει ΚΕΘΕΑ. Επίσης σε αυτό το προσχέδιο αναφέρει πως καταργείται ως επωνυμία το ΚΕΘΕΑ. Ακόμα και αυτό δεν είναι απλό. Σημαίνει κατάργηση θεραπευτικής προσέγγισης και πολλά ακόμα. Υπάρχει μία τεράστια λογιστική και διοικητική συγχώνευση όλων των προγραμμάτων απεξάρτησης κάτω από μία ομπρέλα και δε μας εξηγεί κανείς το "γιατί". Φοβόμαστε πως είναι μία πολιτική που υποστηρίζει τα φάρμακα και τα υποκατάστατα».

«Χρόνια προσπαθούν να κλείσουν το ΚΕΘΕΑ»

Οπως υποστηρίζουν οι εργαζόμενοι από το 2019 η κυβέρνηση προσπαθεί καταργήσει το ΚΕΘΕΑ: «Μιλούν πολύ για μείωση βλάβης. Δεν είναι η πρώτη φορά. Χρόνια προσπαθούν να κλείσουν το ΚΕΘΕΑ. Έφτασαν και σε μειώσεις της τάξεως του 50%. Από το 2019 κατήργησαν το αυτοδιοίκητο του ΚΕΘΕΑ και φτάνουμε στο σήμερα να καταργήσουν το ΚΕΘΕΑ και όλο αυτό που εμείς πρεσβεύουμε χωρίς να μας πει κανείς μία κουβέντα ή να μας εξηγήσει το "γιατί". Επίσης ο προϋπολογισμός του ΚΕΘΕΑ δεν είναι μεγάλος. Σε μία τάξη μεγέθους είναι πολύ μικρότερος του ΟΚΑΝΑ. Το θέμα μας δεν είναι το ΟΚΑΝΑ με το οποίο έχουμε άριστη συνεργασία αλλά δε μπορούμε να μιλάμε και για απορρόφηση του ΚΕΘΕΑ από το ΟΚΑΝΑ. Όλα αυτά όμως είναι υποθέσεις γιατί δεν υπάρχει ξεκάθαρη ενημέρωση. Η απεξάρτηση είναι ένα πολύ δύσκολο κεφάλαιο. Δε μπορεί να τα τσουβαλιάζεις όλα», κατέληξε η Παρασκευή Μόλαρη.

Πριμοδοτούν ιδιωτικά κέντρα και φαρμακοβιομηχανίες

Η ψυχολόγος Γιώτα Γότση υποστήριξε πως ένας από τους βασικούς στόχους του νέου νομοσχεδίου και της κατάργησης του ΚΕΘΕΑ είναι να ανοίξει η αγορά σε ιδιωτικά κέντρα και σε φαρμακευτικές εταιρίες καθώς ενισχύονται τα υποκατάσταση και όχι τα "στεγνά" προγράμματα: «Είναι φοβερά απαξιωτικό να μη σε καλούν για να σε ενημερώσουν για τόσο σημαντικές αλλαγές. Δεν έχει υπάρξει καμία διαβούλευση μέχρι σήμερα. Σχετικά με τα περιουσιακά στοιχεία του ΚΕΘΕΑ θα περιέλθουν στο νέο φορέα που θα δημιουργηθεί. Είναι φανερό πως όλο αυτό που γίνεται αποσκοπεί κάπου. Θεωρώ πως πριμοδοτούνται ιδιωτικά κέντρα και φαρμακευτικές εταιρίες».

Οργισμένοι οι θεραπευόμενοι: Μας τσουβαλιάζουν

Αλλά και οι θεραπευόμενοι είναι ανάστατοι. Ο Ανδρέας είπε: «Νιώθω πως με παραβιάζουν. Νιώθω πως μου στερούν την επιλογή μου. Νιώθω πως κάποιος άλλος θα κανονίζει την θεραπεία μου και προγραμματίζει όσα πρόκειται να συμβούν στη ζωή μου. Νιώθω πως μας τσουβαλιάζουν όλους μαζί». Ο Αλέξανδρος τόνισε: «Κάθε χρήστης κάνει τη μία επιλογή πίσω από την αλλή. Κάποια στιγμή κάτι γίνεται και λαμβάνει την απόφαση να έρθει εδώ. Όπως εγώ. Πήρα την απόφαση έρθω εδώ και πλέον νιώθω πως δεν έχω πλέον τον έλεγχο την κατάστασης και αυτής της προσπάθειας».



Ο Αντώνης πρόσθεσε: «Ακούγοντας σχετικά με αυτό το νομοσχέδιο σου στερούν την επιλογή να μπεις σε ένα "στεγνό" πρόγραμμα και να επανενταχθείς χωρίς υποκατάστατα και στο λήθαργο των ναρκωτικών ουσιών. Σε αυτό προβληματίζομαι πολύ. Το νέο νομοσχέδιο γίνεται αναφορά για μείωση βλάβης και όχι για επανένταξη ενός κανονικού ανθρώπου».

Τέλος, ο Κώστας δήλωσε θυμωμένος και στεναχωρημένος: «Μας στερούν την ευκαιρία της επιλογής για το πιο πρόγραμμα θέλει να επιλέξει. Με νευριάζει αφάνταστα η νοοτροπία πως είμαστε άρρωστοι ενώ δεν είμαστε άρρωστοι. Να σας πω την αλήθεια και εγώ όταν έκανα χρήση ήμουν λειτουργικός αλλά μόνο όταν μπήκα στο πρόγραμμα του ΚΕΘΕΑ βρήκα το δρόμο μου και τον εαυτό μου».

Θέλουν να δουν τον Μητσοτάκη οι γονείς

Στο πλευρό των εργαζομένων και των θεραπευόμενων είναι και οι γονείς των παιδιών όπου έχουν ενεργούς συλλόγους και μία δυναμική ομοσπονδία που έχει ξεκινήσει ήδη κινητοποιήσεις και έχει ζητήσει ραντεβού με τον πρωθυπουργό: «Βρήκαμε τη ζωή μας στη Διάβαση ΚΕΘΕΑ. Σώθηκαν τα παιδιά μας και προσφέρουμε εθελοντικά, υποστηρίζουμε τους γονείς που έρχονται πρώτη φορά όπως πριν λίγα χρόνια κι εμείς. Είναι άδικο αυτό που γίνεται. Το ΚΕΘΕΑ είναι ο μόνος φορέας με τόσο επιτυχημένα αποτελέσματα και με στεγνό πρόγραμμα, με εκπαίδευση, αποκατάσταση και ολοκληρωμένη επανένταξη. Θα κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας για να σταματήσουμε αυτό το τσουβάλιασμα και την διάλυση ενός φορέα που από το 1990 μέχρι σήμερα έχει σώσει χιλιάδες ζωές» αναφέρουν οι εκπρόσωποι των γονέων ενώ έχουν εκδόσει και ψήφισμα το οποίος αναφέρει: 

Το ψήφισμα των γονέων

ΟΧΙ στην ίδρυση του Ε.Ο.Π.Α.Ε. (Εθνικού Οργανισμού Πρόληψης και Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων). Στο σχέδιο ίδρυσης όλοι οι οργανισμοί και όλα τα δημόσια προγράμματα που ασχολούνται με την απεξάρτηση κινδυνεύουν μετά από δεκαετίες κοινωνικής προσφοράς με αφανισμό της ταυτότητας, της ιστορίας και των θεαραπευτικών μεθόδων τους. Η απεξάρτηση στη χώρα μας χρειάζεται ενίσχυση και όχι διάλυση. Ενίσχυση των στεγνών θεραπευτικών προγραμμάτων. με μόνιμο προσωπικό για να μπορεί να υπάρχει «θεραπευτικό συνεχές». Ενίσχυση των δομών με νέους χώρους και υλικοτεχνική υποδομή. Εκστρατεία ενημέρωσης σε όλη την κοινωνία για τη μάστιγα των ναρκωτικών από εξειδικευμένο προσωπικό και συμμετοχή των Συλλόγων της Οικογένειας. Απαιτούμε την άμεση απόσυρση του σχεδίου νόμου. 

απεξάρτησηΚΕΘΕΑναρκωτικάΟΚΑΝΑΚαραΐσκος Παναγιώτης