Γάμος ομόφυλων ζευγαριών: Η διάκριση, η ταξικότητα, το νομικό πλαίσιο - «Μεγάλο στοίχημα να μην αρκεστούμε στα λίγα»

Τον περασμένο Ιούλιο, το ιταλικό κοινοβούλιο έκανε το πρώτο βήμα για να καταστήσει την παρένθετη μητρότητα παγκόσμιο έγκλημα. Στο πλαίσιο της κοινωνικά υπερσυντηρητικής ατζέντας της, η ακροδεξιά κυβέρνηση Μελόνι κατέβασε και πέρασε, από τη Βουλή των Αντιπροσώπων με ψήφους 166 υπέρ και 109 κατά, ένα νομοσχέδιο που τιμωρεί, με ποινές φυλάκισης από τρεις μήνες έως δύο χρόνια, καθώς και πρόστιμα που θα μπορούσαν να φτάσουν το ένα εκατομμύριο ευρώ, κάθε Ιταλό πολίτη που «νοικιάζει» (όπως αναφέρεται) τη μήτρα μιας γυναίκας για να κυοφορήσει ένα μωρό εκτός της χώρας. Πριν γίνει νόμος, η πρωτοβουλία αυτη θα πρέπει να περάσει από τη Γερουσία, ωστόσο, με εγκύκλιο του υπουργείου Εσωτερικών της χώρας, οι συντηρητικές δημοτικές Αρχές της Ιταλίας ενθαρρύνονται να αμφισβητούν τη νομιμότητα πιστοποιητικών γέννησης παιδιών γεννημένων από παρένθετες μητέρες. Ήδη, σε Πάντοβα, Μπέργκαμο και Μιλάνο, εκατοντάδες πιστοποιητικά γέννησης παιδιών ακυρώθηκαν, ακόμα και αναδρομικά, αμφισβητώντας, με αυτό τον τρόπο, τα νομικά δικαιώματα των μη βιολογικών γονέων – κατά κύριο λόγο της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, και αφήνοντας στον αέρα, οικογένειες ως προς τα νομικά δικαιώματα γονέων επάνω στα παιδιά. Το ακροδεξιό επιχείρημα που χρησιμοποιεί και η ιταλική κυβέρνηση, για την απαγόρευση απόκτησης παιδιού με αυτό τον τρόπο, είναι η μετατροπή των  παρένθετων κυοφορούσων γυναικών, σε αναπαραγωγικές μηχανές. Μάλιστα, ο νόμος προς ψήφιση, στην ιταλική Γερουσία, εξισώνει την απόκτηση παιδιού μέσω παρένθετης μητέρας, με το έγκλημα του trafficking. 

Το επιχείρημα, ακριβώς, για τα δικαιώματα των παρένθετων, χρησιμοποίησε, πρόσφατα, και ο πρώην πρωθυπουργός και νυν βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Αντώνης Σαμαράς, για να αιτιολογήσει τον λόγο που δεν θα ψηφίσει τον νόμο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. Τον περασμένο Νοέμβριο, ο πρώην πρωθυπουργός, σε συνέντευξή του, δήλωνε πως, «οι γυναίκες δεν είναι τεκνοποιητικές μηχανές που θα βοηθούν τα ομόφυλα ζευγάρια να αποκτήσουν παιδιά κι ύστερα θα εξαφανίζονται. Αυτό υποτιμά τη γυναίκα και τραυματίζει τα παιδιά και η μητρότητα δεν είναι παροχή υπηρεσίας, ούτε οικονομική συναλλαγή». Ο Αντώνης Σαμαράς, δεν είναι ο μόνος κυβερνητικός βουλευτής που προκαλεί «πονοκέφαλο» στον Κυριάκο Μητσοτάκη, που φαίνεται να δέχεται ένθεν κακείθεν πιέσεις για τη νομοθέτηση του πάγιου και επιτακτικού αιτήματος της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας αφού, και ο Μάκης Βορίδης έχει δηλώσει ότι δεν θα το ψηφίσει και, στην  περίπτωση που τεθεί θέμα κομματικής πειθαρχίας, θα παραιτηθεί. Την ίδια στιγμή, ο ΣΥΡΙΖΑ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να καταθέσει εκ νέου το νομοσχέδιο που είχε καταθέσει επί προεδρίας Αλέξη Τσίπρα, που προβλέπει πλήρη δικαιώματα για όλα τα ζευγάρια. Και από την όχθη της Νέας Αριστεράς, όμως, ο επικεφαλής της ΚΟ, Αλέξης Χαρίτσης, με δήλωσή του, ανακοίνωσε πως θα καταθέσει στη Βουλή πρόταση νόμου για την ισότητα του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών και το δικαίωμα της τεκνοθεσίας, καλώντας τα κόμματα της προοδευτικής αντιπολίτευσης να την στηρίξουν. 

Όπως όλα δείχνουν, ήρθε η ώρα ο Κυριάκος Μητσοτάκης να ικανοποιησεί το αίτημα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας που, ταυτόχρονα, αποτελεί θεμελιώδες, ανθρώπινο δικαίωμα. Το ερώτημα είναι, πώς θα το κάνει. Ο πρωθυπουργός αναμένεται να ανοίξει τα χαρτιά του αύριο (10/01) στην ΕΡΤ. Σύμφωνα με κυβερνητικές διαρροές που κυκλοφορούν από τη Δευτέρα (08/01), το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών (που διαφοροποιείται από το σύμφωνο συμβίωσης ως προς το δικαίωμα στην τεκνοθεσία), προβλέπει, μεν, την υιοθεσία ως τρόπο απόκτησης τέκνων από ένα γκέι ζευγάρι, αποκλείει, όμως, την επιλογή της υποβοθούμενης αναπαραγωγής για τα ζευγάρια γκέι αντρών. Τι λένε, όμως, για τις προαναγγελθείσες κυβερνητικές εξαγγελίες μέλη, οργανώσεις και φορείς της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας; Πόσο εύκολο θα είναι, τελικά, για τα ομόφυλα ζευγάρια να φέρουν στον κόσμο και να μεγαλώσουν τα παιδιά τους στην Ελλάδα, ποια είναι τα νομικά ζητήματα που προκύπτουν και ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ των εξαγγελιών κυβέρνησης και αντιπολίτευσης;

«Θεσμοθετημένη και επίσημα ευθεία, ομοφοβική διάκριση»

«Το νομοσχέδιο που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ είχε διαμορφωθεί πριν τις εθνικές εκλογές και τα γεγονότα στο κόμμα. Στη διόρθωσή του είχαν συμμετάσχει και ΛΟΑΤΚΙ+ οργανώσεις. Σε αυτό υποστηρίζεται η ισότητα στον γάμο με πλήρη δικαιώματα ως προς την τεκνοθεσία. Σύμφωνα με αυτά που μέχρι τώρα δηλώνει, αυτή είναι και η θέση της Νέας Αριστεράς», μάς εξηγεί η  Έλενα – Όλγα Χρηστίδη, επιστημονικά συνυπεύθυνη της πρωτοβουλίας ORLANDO LGBT+.  

Όσον αφορά σε αυτά που περιμένουμε να ακούσουμε από τον πρωθυπουργό, η ίδια επισημαίνει: «Πρώτα απ’ όλα αποτελεί ευθεία διάκριση σε βάρος των γκέι αντρών. Στην Ελλάδα, έχουμε έναν πολύ καλό νόμο για την παρένθετη μητρότητα, ο οποίος και την ορίζει ως μία αλτρουιστική πράξη, που βασίζεται στην αυτοδιάθεση μίας γυναίκας να βοηθήσει ένα ζευγάρι ή μία άλλη γυναίκα που βρίσκεται σε αδυναμία. Ζητάμε, ο ίδιος νόμος που εφαρμόζεται για τα ετερόφυλα ζευγάρια από το 2002, να εφαρμοστεί και για τα ομόφυλα ζευγάρια. Για τα ζευγάρια αντρών ή και για άντρες μόνους τους που θέλουν να αποκτήσουν παιδί, όπως μπορούν οι γυναίκες που είναι μόνες. Το να μην εφαρμοστεί μόνο γι’ αυτούς, ενώ τόσα χρόνια εφαρμόζεται για τα ετερόφυλα ζευγάρια είναι μία ευθεία, ομοφοβική διάκριση, η οποία τώρα θα είναι και θεσμοθετημένη επίσημα». 

Η κ. Χρηστίδη βάζει στο τραπέζι και έν άλλο ζήτημα. «Αν απαγορευθεί η πρόσβαση στην παρένθετη μητρότητα στην Ελλαδα, σε γκέι ζευγάρια, αλλά γίνει αποδεκτό ότι δύο ομόφυλοι γονείς, δύο μπαμπάδες, έχουν αποκτήσει παιδί οπουδήποτε αλλού στον κόσμο -στην Αμερική, στην Αγγλία- θα μπορούν να έρθουν εδώ με το παιδί τους και να δεχτούμε -και ευλόγως αυτό θα πρέπει να κάνουμε- τη γονεϊκότητα και των δύο», λέει. Ωστόσο, όπως εξηγεί, «εδώ μπαίνει ένα ταξικό κριτήριο γιατί είναι σαν να λέμε ότι, εφόσον κάποιος έχει χρήματα και μπορεί με κάποιον τρόπο να αποκτήσει το παιδί του εκτός Ελλάδας (κάτι που τις περισσότερες φορές απαιτεί περισσότερα χρήματα, ή τη δυνατότητα να ζησεις για ένα διάστημα σε ένα άλλο μέρος), το δεχόμαστε. Αλλά τους ανθρώπους που, μέσα στο νομικό πλαίσιο της χώρας τους θέλουν να αποκτήσουν παιδί, όπως ακριβώς μπορούν να κάνουν οι ετερόφυλοι, δεν το δεχόμαστε. Με βεβαιότητα μπορούμε να πούμε ότι συνιστά διάκριση η σκέψη αυτή, εφόσον συμπεριληφθεί στο νομοσχέδιο». 

«Δεν είναι ζήτημα ενοχοποίησης προσώπων, αλλά αδυναμίας εφαρμογής του νόμου σε ένα κράτος δικαίου»

Θα μπορούσε, όμως, εφόσον μιλάμε πράγματι για ευθεία διάκριση, το νομοσχέδιο της κυβέρνησης Μητσοτάκη να καταπέσει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο; «Τρέχετε πάρα πολλά βήματα μπροστά», μάς εξηγεί η Κατερίνα Τρίμμη, Δικηγόρος ΜΑ, Τακτικό Μέλος Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και Μέλος των Οικογενειών Ουράνιο Τόξο. «Όλο αυτό είναι μία εικασία. Για να δούμε αν θα καταπέσει ή όχι, θα πρέπει να ξέρουμε τι προβλέπει και τι όχι. Θεωρητικά μιλώντας, εφόσον είναι μία νομική κατασκευή, η οποία επιτρέπει κάποιους και αποκλείει κάποιους άλλους, 100% υπάρχει μία διάκριση που θα μπορούσε να προσβληθεί στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια», τονίζει και εξηγεί ότι, το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να δούμε είναι το πώς θα έρθει αυτό το νομοσχέδιο καθώς, όπως λέει, «μπορεί να υπάρχουν και άλλα προβλήματα που να μην έχουν να κάνουν μόνο με την παρένθετη μητρότητα, την κυοφορούσα μητέρα, που θα αποκλείεται στις σχέσεις των ομόφυλων ζευγαριών ανδρών. Μπορεί να υπάρχουν προβλήματα διαδικασίας». Ποια μπορεί να είναι αυτά; «Με βάση τα όσα έχουν διαρρεύσει, θα αναγνωρίζονται τα παιδιά που ήδη υπάρχουν. Με ποιο τρόπο θα γίνεται αυτό; Με μία συμβολαιογραφική πράξη αναγνώρισης τέκνου, όπως γίνεται και στα ετερόφυλα ζευγάρια; Θα πρέπει να γίνει μία πράξη υιοθεσίας , ουσιαστικά του τέκνου του ενός συζύγου από τον άλλο;», διερωτάται και εξηγεί πως, «η διαφορά ανάμεσα στα δύο είναι ότι υπάρχει πολύ διαφορετικό κόστος και πολύ διαφορετικό χρονικό διάστημα απαραίτητο για να γίνει.  Το να πάω συμβολαιογραφικά και να κάνω εκούσια αναγνώριση τέκνου σε έναν συμβολαιογράφο, μπορεί να κοστίσει 150 – 200 ευρώ, ανάλογα με το πόσες σελίδες είναι το συμβολαιογραφικό έγγραφο. Το να πάω μέσω διαδικασίας υιοθεσίας είναι κάτι που θα πάρει μήνες, ακόμα και χρόνια, και είναι πολύ διαφορετικό το κόστος». 

Μιλώντας για το ταξικό ζήτημα που έθεσε και η Έλενα - Όλγα Χρηστίδη, μας λέει ότι «ακόμα και σε αυτό το σενάριο, που ένα ζευγάρι μπορεί να υιοθετήσει ένα παιδί στο εξωτερικό και να επιστρέψει εδώ, είναι σίγουρο ότι θα μπορεί να το αναγνωρίσει εδώ; Είναι ένα ζητούμενο. Στην περίπτωση που υπάρχει δυνατότητα μεταγραφής μίας αλλοδαπής ληξιαρχικής πράξης στην Ελλάδα, και σε  αυτή τη ληξιαρχική πράξη φαίνονται δύο μπαμπάδες ή δύο μαμάδες, τη μεταγράφεις στο ληξιαρχείο και τελειώνεις. Θα πρέπει, δηλαδή, στις μεταβατικές διατάξεις να υπάρχει μία τέτοια ρύθμιση, που να έρχεται και να λέει ότι "μεταγράφω τη ληξιαρχική πράξη που αλλάζει την αστική κατάσταση των προσώπων". Αυτό είναι το ένα ζήτημα. Το άλλο, είναι εάν θα υπάρχει τεκμήριο γονεϊκότητας εντός γάμου. Εάν, δηλαδή, ό,τι γεννιέται εντός του γάμου, γίνεται παιδί του γάμου, άρα και των δύο. Σε αυτή την περίπτωση, έχουμε και αυτόματη αναγνώριση και του ρόλου του γονέα. Ειδάλλως, στο πλαίσιο ενός γάμου θα πρέπει, ο ένας μόνο να είναι ο γονέας, και ο άλλος να έρθει με υιοθεσία να αναγνωρίσει το παιδί ή, αντίστοιχα, με συμβολαιογραφική αναγνώριση τέκνου. Εδώ, όμως, το ζήτημα είναι πως, αν εξαιρέσεις το  τεκμήριο του γάμου, δηλαδή δεν αναγνωρίζεις ότι, ό,τι γεννιέται μέσα στον γάμο, είναι παιδί του γάμου, θα έχουμε, ουσιαστικά, έναν μονογονέα που μόνος του θα κάνει ένα παιδί, ή μόνος του θα υιοθετεί; Και μετά θα γίνεται διπλή υιοθεσία; Στην (κυβερνητική) διαρροή υπάρχει παντού η φράση ότι "θα αναγνωρίζεται ως γονέας". Το "αναγνωρίζεται" είναι συμβολαιογραφικά», μάς λέει, και σημειώνει πως, και για την ίδια, προκύπτουν ερωτήματα. «Είναι επί τούτου χρήση της λέξης "αναγνωρίζεται",επειδή παραπέμπει στη συμβολαιογραφική αναγνώριση, άρα σε μία εύκολη και φτηνή διαδικασία;  Ή, ουσιαστικά, είναι ένα γλωσσικό ατόπημα και εννοεί την υιοθεσία; Τετάρτη θα μας πει, φαντάζομαι, ο πρωθυπουργός. Νομίζω ότι θα ξέρουμε όταν θα έρθει και θα κατατεθεί το νομοσχέδιο». 

Η Κατερίνα Τρίμμη έχει μιλήσει και συμβουλεύσει πολλά ΛΟΑΤΚΙ+ ζευγάρια, όσον αφορά τις δυνατότητες και τα δικαιώματά τους στο να αποκτήσουν παιδιά. «Όταν δεν υπάρχει πλαίσιο, ψάχνεσαι να κάνεις αλχημείες», λέει και υπογραμμίζει: «Είναι ένα μεγάλο στοίχημα να μην αρκεστούμε στα λίγα». Όπως τονίζει η εξαίρεση των ομόφυλων ζευγαριών αντρών είναι «ενοχοποίηση γιατί δεν έχουν μήτρα» και, όσον αφορά την νομοθεσία για την παρένθετη μητρότητα, στην Ελλάδα, σημειώνει ότι, «είναι πάρα πολύ αυστηρή. Εάν δείτε τις διατάξεις για την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, που περιλαμβάνει και τις διαδικασίες της παρένθετης μητρότητας, οποιοσδήποτε παραβιάζει τη νομοθεσία, είναι αντιμέτωπος με πολύ αυστηρές ποινικές και διοικητικές κυρώσεις. Είτε αυτός βρίσκεται στον ιατρικό χώρο, είναι είναι κάποιο από τα συμμετέχοντα πρόσωπα. Εάν είμαστε ανίκανοι να εφαρμόσουμε μία νομοθεσία στην αυστηρότητα και τη σοβαρότητα που έχουμε επιλέξει γι’ αυτήν, δεν τίθεται θέμα ενοχοποίησης των προσώπων που συμμετέχουν, αλλά αδυναμίας εφαρμογής του νόμου σε ένα κράτος δικαίου. Πάρτε για παράδειγμα τον ποινικό κώδικα, Όταν ο νομοθέτης θεωρεί ότι δεν εφαρμόζεται μία νομοθεσία ή ότι είναι χαλαρό το πλαίσιο, αυστηροποιεί το ποινικό πλαίσιο, λέει ότι οι παραβάτες θα εκτίουν μεγαλύτερη ποινή. Εάν θέλεις να επιβάλλεις τον νόμο και να τον σέβονται υπάρχει τρόπος να το κάνεις. Επομένως, για ποιο λόγο δεν επιλέγεις αυτή τη μέθοδο, αλλά προτιμάς να επανενοχοποιήσεις μία ομάδα ανθρώπων -στην προκειμένη, τους γκέι άντρες-, θεωρώντας ότι είναι ανάξιοι να μεγαλώσουν ένα παιδί που θα φέρει τα  βιολογικά χαρακτηριστικά τα δικά τους ενώ, την ίδια στιγμή, θεωρείς ότι είναι άξιοι να  μεγαλώσουν παιδιά παρατημένα στα ιδρύματα, μέσω υιοθεσίας; Είσαι καλός για φροντιστής, αρκεί να μην είναι δικό σου το DNA και να μην πολλαπλασιάζεσαι; Αφού ο έλεγχος της παρενθεσίας είναι πάρα πολύ αυστηρός, σε ελέγχει αν εκπέσει ή όχι. Ο άλλος μπορεί να σού κόψει τα πόδια, κρίνεσαι από έναν δικαστή. Ας βάλουν τριπλάσιες προϋποθέσεις, ας περνούν από πολύ αυστηρή κρίση, καμία αντίρρηση. Αλλά εδώ εξαιρούν κάποιον λέγοντάς του ότι, "σού απαγορεύω να πολλαπλασιαστείς, γιατί δεν έχεις μήτρα". Ταυτόχρονα, μία γυναίκα που έχει κάνει υστερεκτομή, στερείται ακριβώς τα ίδια γυναικεία χαρακτηριστικά που στερούνται οι άντρες, και έχουν δικαίωμα να έχουν πρόσβαση. Δεν είναι αυτό ευθεία διάκριση;», καταλήγει. 

«Όπου δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο, τα κυκλώματα μπορούν να κάνουν παιχνίδι για να βγάλουν χρήματα»

Η Στέλλα Μπελιά,  πρόεδρος της ΜΚΟ «Ουράνιο Τόξο», και μέλος της Επιτροπής Εθνικής Στρατηγικής για ΛΟΑΤΚΙ+, κάνοντας μία αναδρομή του νομοσχεδίου της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, το 2015, για το Σύμφωνο Συμβίωσης, λέει σχετικά με τα όσα ακούγονται για το νομοσχέδιο για τον γάμο για όλους πως, «θα μπορούσαμε να πάμε με τη γνωστή, ελληνική παροιμία, "απ’ το ολότελα καλή κι η Παναγιώταινα". Επειδή το έχουμε ξαναδεί το έργο και, στο τέλος της ημέρας, το αποτέλεσμα ήταν ένας νόμος ο οποίος ήρθε να άρει διακρίσεις αλλά δημιούργησε, με τη σειρά του, προβλήματα και διάφορα ευτράπελα, που, όμως, για τις ζωές μας ήταν βασανιστήρια. Νομίζω ότι αυτό που οφείλουμε να πούμε, αυτή τη στιγμή, είναι ότι, ή είμαστε εξίσου άνθρωποι, κι εμείς οι ΛΟΑΤΚΙ+, με όλους τους υπόλοιπους και με αυτό πάμε,  ή είμαστε λιγότερο άνθρωποι». 

Θα μπορούσε, βέβαια, κάποιος, να παρατηρήσει ότι, πρόσβαση στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή δεν έχουν ούτε οι στρέιτ άντρες. «Βεβαίως. Και αυτό λάθος είναι, εν τη γενέσει του», τονίζει και εξηγεί πως, «με αυτή τη λογική, κανένα δικαστήριο δεν θα’ πρεπε να δίνει παιδιά στους μπαμπάδες και να τα παίρνει απ’ τις μαμάδες, ή να επιτρέπει σε χήρους να διατηρούν γονική μέριμνα και κηδεμονία στα παιδιά τους, ή να δίνει σε μονογονείς άντρες, μέσω υιοθεσίας, παιδιά. Με τη μη δυνατότητα πρόσβασης των αντρών στην απόκτηση παιδιών μέσω παρένθετης μητέρας, είναι σαν να μάς λένε ότι, οι άντρες, είναι ανίκανοι να είναι γονείς, ως έμφυλες ταυτότητες, ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού. Είναι λάθος και διάκριση λόγω φύλου εν τη γενέσει του».

Η ίδια, τοποθετείται και πάνω στο επιχείρημα περί μετατροπή των γυναικών - παρένθετων μητέρων σε τεκνοποιητικές μηχανές. «Όλη αυτή η παραφιλολογία που ξεσπάει ξαφνικά, είναι σαν να μην έχει υπάρξει, από το 2002 ο νόμος, σαν να έγινε σήμερα ξαφνικά. Παρένθετη κυοφορούσα έχουν χρησιμοποιήσει άπειροι άνθρωποι. Στην Ελλάδα, μόνο γυναίκες και ετερόφυλα ζευγάρια ως διαδικασία. Στο εξωτερικό, όμως, πάρα πολλά ζευγάρια της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, και νόμιμα. Και όχι σε χώρες "τριτοκοσμικές" που de facto υπάρχει εκμμετάλλευση των γυναικών. Εν δυνάμει, σε αυτή την ιστορία, υπάρχουν πολλαπλοί κίνδυνοι για τις γυναίκες. Αλλά, όπου δεν υπάρχει πλαίσιο νομικό, το πρώτο πράγμα που συμβαίνει είναι να μπορούν τα κυκλώματα να κάνουν παιχνίδι για να βγάλουν χρήματα. Εάν υπήρχε ένα σαφές νομικό πλαίσιο δεν θα μπορούσαν να ευδοκιμήσουν κυκλώματα σαν αυτό της Κρήτης (σ.σ. το κύκλωμα εμπορίας βρεφών στην κλινική υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στα Χανιά), γιατί δεν θα τα χρειαζόντουσαν οι άνθρωποι. Δεν θα τούς ήταν απαραίτητο το κύκλωμα, για να μπουν στη διαδικασία». 

Η ίδια, ως γυναίκα και μέλος της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, τονίζει πως, «το 2006, που μπήκα στη διαδικασία της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, δεν πήγα καν σε ιδιωτικό φορέα. Πήγα σε δημόσιο νοσοκομείο, στο Αττικό και είπα, "παιδιά, εγώ εδώ θέλω να γίνω μάνα". Πλήρωσα μόνο το σπέρμα στην τράπεζα σπέρματος και τη συμμετοχή μου, ως ασφαλισμένη στη φαρμακευτική αγωγή». Σημειώνει πως, «όταν έχεις τη δυνατότητα, δεν πέφτεις θύμα καμίας εκμετάλλευσης. Ούτε εγώ, να μού πάρουν ένα βουνό λεφτά για μία διαδικασία που μπορώ να την κάνω και μέσω του δημοσίου, ούτε και οι άντρες που μην έχοντας πρόσβαση πέφτουν θύματα κυκλωμάτων που τους βρίσκουν διάφορες παράνομες μεθόδους για να αποκτήσουν παιδιά. Μέσα σε αυτή την παρανομία, οπωσδήποτε οι παρένθετες κυοφορούσες γυναίκες πέφτουν θύματα γιατί ό,τι δεν έχει σαφές, νομικό πλαίσιο, αυτομάτως γίνεται παρεμπόριο». Και η κ.Μπελιά, όμως, θέτει την ταξικότητα ως ένα από τα πρωτεύοντα ζητήματα. «Αυτό που λένε για τους άντρες είναι ότι αν δεν είσαι αστός, πλούσιος, να έχεις 100.000 - 150.000 ευρώ, να πας στην Αμερική, στον Καναδά ή αλλού, να κάνεις τη διαδικασία νόμιμα, δεν μπορείς. Άρα είναι κι ένα εντελώς ταξικό ζήτημα. Είναι σαν να λέμε ότι, ο φτωχός γκέι άντρας δεν θα γίνει ποτέ γονιός γιατί είναι "φτωχομπινές"», εξηγεί και καταλήγει πως, «έχω φίλους που, με μέσους μισθούς, πούλησαν ό,τι είχαν και δεν είχαν και πήγαν στην Αμερική και γίνανε γονείς. Ο άλλος, για να το κάνει αυτό ρισκάρει και την ασφάλεια του μέλλοντος του παιδιού του. Όταν μπαίνεις σε αυτή τη διαδικασία και δίνεις ένα βουνό λεφτά για να αποκτήσεις παιδί, στην πρώτη στραβή που θα σού συμβεί και θα χρειάζεται κάποια χρήματα, δεν είναι βέβαιο ότι θα τα έχεις».