Μάρτης γδάρτης: Τι σημαίνει η παροιμία και γιατί ο μήνας έχει τόσες πολλές

Ο Μάρτιος είναι ο πρώτος μήνας της Άνοιξης, παρότι η εαρινή ισημερία αρχίζει στις 20-21 Μαρτίου, που με την καλοκαιρία του «ξεγελά» τον κόσμο, για αυτό και υπάρχουν πάρα πολλές παροιμίες για αυτόν.

Παρ’ όλα αυτά ο Μάρτης θεωρείται ο καταλληλότερος μήνας για φύτεμα δένδρων και γι’ αυτό ονομάζεται και Φυτευτής, ενώ λόγω της γιορτής του Ευαγγελισμού ονομάζεται και Βαγγελιώτης.

Για αυτό και στη λαϊκή μας παράδοση υπάρχουν παροιμίες για τον μήνα Μάρτιο και της κηπουρικής/γεωργίας:

• Άλλα λογαριάζει ο Μάρτης κι άλλα η Σαρακοστή.
• Τα παλιόβοϊδα τα γδέρνει, τα δαμάλια τα παιδεύει.
• Μάρτης, γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης.
• Αν δώσει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης άλλο ένα, χαρά σ’ εκείνο το ζευγά που ’χει πολλά σπαρμένα.
• Λείπει ο Μάρτης απ’ τη Σαρακοστή;
• Του Μάρτη ο ήλιος βάφει και πέντε μήνες δεν ξεβάφει.
• Αν δώσει ο Μάρτης και κακιώσει, μες στα χιόνια θα μας χώσει.
• Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα.
• Από Μαρτιού πουκάμισο κι από Αυγούστου κάπα.
• Από τον Μάρτη πουκάμισο, από τον Αύγουστο σεγκούνι.
• Κάλλιο Μάρτη καρβουνιάρη, παρά Μάρτη καψαλιάρη /Καλύτερα κρύο παρά ζέστη.
• Κάλλιο Μάρτη στις γωνιές, παρά Μάρτη στις αυλές. /Καλύτερα να κάνει ο Μάρτης βροχές, κρύο και να είμαστε στη γωνιά, παρά ήλιο και να είμαστε στις αυλές.
• Μάρτη βροχερέ κι Απρίλη χιονερέ.
• Μάρτη έβρεχε; Θεριστής χαιρότανε.
• Μάρτη φύλαγε τ’ άχυρα, μη χάσεις το ζευγάρι.
• Μάρτη, Μάρτη βροχερέ κι Απρίλη δροσερέ.
• Μάρτης είναι νάζια κάνει, πότε κλαίει, πότε γελάει.
• Τον Μάρτη ξύλα φύλαγε, μην κάψεις τα παλούκια.
• Μη σε γελάσει ο Μάρτης το πρωί και χάσεις την ημέρα.
• Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος, πέντε φορές εχιόνισε και πάλι το μετάνιωσε πως δεν εξαναχιόνισε!
• Ο Μάρτης πενταδείλινος και ματαπεινασμένος.
• Όποιος εχει κόρη ακριβή, του Μάρτη ο ήλιος μην τη δει.