Στοιχεία - σοκ για την ενδοσχολική βία: 1 στα 3 παιδιά δέχεται bullying

Όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις παίρνει το φαινόμενο της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού. Μάλιστα, όπως διαφαίνεται από τα στοιχεία ερευνών ο αριθμός των περιστατικών αυξάνεται εκθετικά παγκοσμίως.

Προβληματισμό όμως προκαλούν και τα ετήσια στατιστικά του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» και συγκεκριμένα του Κέντρου για τη Βία και τον Εκφοβισμό Bullying που λειτουργεί.

Σε σχετική έρευνα που εκπόνησε «Το Χαμόγελο του Παιδιού» έρευνα το σχολικό έτος 2022-2023, όπου 1 στα 3 παιδιά (32,4%), σε σύνολο Γεωγραφικών Περιφερειών και Σχολικών Βαθμίδων σε όλη την Ελλάδα, δέχεται εκφοβισμό με 1 στα 6 παιδιά να δηλώνουν ότι αισθάνονται πώς το σχολείο τους δεν τους μαθαίνει να μην εκφοβίζουν τους συμμαθητές τους

Οι ενδείξεις που πρέπει να προβληματίσουν τους κηδεμόνες

Υπάρχουν ενδείξεις που οφείλουν να προβληματίσουν τους γονείς/κηδεμόνες, όταν συναντάται η περίπτωση παιδιών που εκφοβίζονται. Τα παιδιά αυτά αισθάνονται ντροπή, φόβο, μοναξιά, απόγνωση, δυστυχία και θυμό. Οι επιπτώσεις του εκφοβισμού γίνονται αισθητές σε κάθε ηλικία, φυλή και σε όλα τα φύλα και οι συνέπειες ιδιαίτερα σοβαρές, καθώς μπορεί να εμφανίσουν μελαγχολική διάθεση, να αισθάνονται υπεύθυνα για αυτό που τους συμβαίνει, να παρουσιάσουν σωματικά συμπτώματα όπως πονοκέφαλο, πόνους στην κοιλιά κ.ά., συναισθηματικές δυσκολίες, ευερεθιστότητα, επιθετική συμπεριφορά, απότομη πτώση στη σχολική τους επίδοση ακόμα και να αυτοτραυματιστούν ή να παρουσιάσουν αυτοκτονικό ιδεασμό.

Σημαντικό να τονιστεί πως οποιαδήποτε αλλαγή, απότομη και χωρίς δικαιολογία, στην όρεξη, στον ύπνο και στη διάθεση του παιδιού, οφείλει να προβληματίσει κάθε γονέα ή κηδεμόνα.

Πώς θα αντιμετωπιστεί το φαινόμενο

Μια ξεκάθαρη πολιτική ενάντια στη βία και η τοποθέτηση κάθε φορά απέναντι στα φαινόμενα βίας και εκφοβισμού, συμβάλλουν στην αποτελεσματική διαχείριση του φαινομένου. Για κάθε παιδί οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί τους, αποτελούν τα πρόσωπα αναφοράς τους, επομένως γονείς και εκπαιδευτικοί οφείλουν να ενωθούν ώστε να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο αυτό ολιστικά και συντονισμένα.

Αρχικά, ενδυναμώνουμε τα παιδιά να στέκονται δίπλα στο παιδί που δέχεται εκφοβισμό, παίρνοντας ξεκάθαρη θέση, να μιλούν σε ενήλικες που εμπιστεύονται και να φροντίζουν τους φίλους την ομάδα τους όπως θα επιθυμούσαν και τα ίδια να τους φερθούν αναλόγως. Παράλληλα με την ενδυνάμωση των παιδιών, είναι σημαντική και η ενδυνάμωση των γονέων και των εκπαιδευτικών με επιμορφωτικά σεμινάρια που μπορούν να λειτουργήσουν καταλυτικά στην περίπτωση ενός περιστατικού εκφοβισμού στο σχολείο, θωρακίζοντας ενήλικους και ανήλικους, μέσα από ένα πρωτόκολλο διαχείρισης του περιστατικού ήδη αποφασισμένο.

Ο ρόλος των γονέων και των δασκάλων

Η ανάγκη για ενημέρωση και ενδυνάμωση εκφράζεται και από τους άμεσα ενδιαφερόμενους μαθητές και μαθήτριες, καθώς ο αριθμός συμμετοχής τους σε παρεμβάσεις πρόληψης για την Ενδοσχολική Βία και τον Εκφοβισμό του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού», εντός μόνο του τελευταίου έτους 2023, είχε αύξηση 47% στον αριθμό των μαθητών και μαθητριών που συμμετείχαν σε παρεμβάσεις πρόληψης για θέματα βίας.

Είναι σημαντικό να έχουμε πάντα υπόψη πως είτε ένα παιδί δέχεται εκφοβισμό, είτε εκφοβίζει κάποιο άλλο παιδί είναι άμεση ανάγκη να υπάρχει υποστήριξη και φροντίδα ώστε να μην υπάρξουν περαιτέρω δυσκολίες στη ζωή τους. Είναι σημαντικό τα παιδιά να αισθάνονται ασφάλεια να μιλήσουν για αυτό που βιώνουν στους γονείς και τους δασκάλους τους. Και εκείνοι με τη σειρά τους, να είναι καλοί και ενεργοί ακροατές και να σταθούν δίπλα τους με ψυχραιμία και αγάπη.

 «Το Χαμόγελο του Παιδιού» έχοντας την προεδρία και τον συντονισμό του Ευρωπαϊκού Δικτύου κατά του Σχολικού Εκφοβισμού (http://www.antibullying.eu) έχει αναπτύξει δράσεις και εργαλεία προς την παραπάνω κατεύθυνση, πραγματοποιώντας καθημερινά παρεμβάσεις πρόληψης και ευαισθητοποίησης στη σχολική κοινότητα και δράσεις αντιμετώπισης και διαχείρισης του φαινομένου μέσα από την Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056, του CAHT 1056, του CyberTipline Hellas, που πλέον είναι διαθέσιμο στην Ελλάδα, αποκλειστικά από το «Χαμόγελο», αλλά και τις κινητές μονάδες ψυχικής υγείας που έχει θέσει στη διάθεση της εκπαιδευτικής κοινότητας.