Καταδίκη της Ελλάδας από την Κομισιόν - Δεν αναθεώρησε τα σχέδια διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε σήμερα ότι θα παραπέμψει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της ΕΕ, διότι δεν ολοκλήρωσε την αναθεώρηση των σχεδίων για τους κινδύνους πλημμύρας και ενώ οι πληγές στη Θεσσαλία από το καταστροφικό πέρασμα της Daniel παραμένουν ορθάνοιχτες.

«Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επειδή δεν ολοκλήρωσε την αναθεώρηση των οικείων σχεδίων διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμών, όπως απαιτείται βάσει της οδηγίας πλαισίου για τα ύδατα, βάσει της οδηγίας 2000/60/ΕΚ και των σχεδίων διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας, όπως απαιτείται από την οδηγία για τις πλημμύρες, βάσει της οδηγίας 2007/60/ΕΚ», αναφέρει σχετικά η ανακοίνωση της Επιτροπής.

Η Επιτροπή τονίζει ότι «η Ελλάδα μέχρι στιγμής δεν έχει επανεξετάσει, δεν έχει εγκρίνει και δεν έχει υποβάλει εκθέσεις για τα οικεία σχέδια διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού», ούτε για τα «οικεία σχέδια διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας».

Το υπουργείο διαβεβαίωνε τον Σεπτέμβριο ότι είχαν δοθεί οι απαραίτητες διευκρινίσεις

Η Κομισιόν απειλεί να καθίσει στο σκαμνί την Ελλάδα, η οποία χάνει τη μία προθεσμία μετά την άλλη, καθώς παρά τις διαβεβαιώσεις της ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ύστερα από την προειδοποιητική επιστολή του περασμένου Φεβρουαρίου και την αιτιολογημένη γνώμη του Σεπτεμβρίου του 2023 ότι έχουν δοθεί οι απαραίτητες διευκρινίσεις στην Επιτροπή, τα πράγματα πήραν εντελώς διαφορετική τροπή. Υπενθυμίζεται ότι πριν από περίπου έξι μήνες, το υπουργείο είχε δεσμευτεί για την ολοκλήρωση των επικαιροποιημένων Χαρτών Επικινδυνότητας Πλημμύρας και των επικαιροποιημένων Χαρτών Κινδύνων Πλημμύρας έως τις 30/11/2023 και την ολοκλήρωση των Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας για τις Ζώνες Δυνητικά Υψηλού Κινδύνου Πλημμύρας έως τις 15/7/2024.

Το αρμόδιο υπουργείο τρέχει πλέον να προλάβει μία ακόμα ευρω-καταδίκη που απειλεί τη χώρα μας με τη Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων να αναφερει μετά τη σημερινή παραπομπή της χώρας μας ότι η 2η επικαιροποίηση ορισμένων εκ των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ), βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσής της κι ότι θα υιοθετηθούν με fast track διαδικασίες. «Τουλάχιστον 5 εξ’ αυτών (συνολικά είναι 14) θα υιοθετηθούν με Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου στο επόμενο Υπουργικό Συμβούλιο που προγραμματίζεται για τις 27/3. Τα υπόλοιπα θα υιοθετηθούν στο Υπουργικό Συμβούλιο του Απριλίου που ακολουθεί. Ως εκ τούτου εκτιμάται ότι το θέμα θα κλείσει χωρίς να τελικά να υπάρξει καταδίκη της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο», αναφέρει το υπουργείο.

Ως προς την παραπομπή της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τη μη έγκαιρη ολοκλήρωση της 1ης επικαιροποίησης των Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνου Πλημμύρας (ΣΔΚΠ), δηλαδή των μέτρων για τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας, η ολοκλήρωσή τους αναμένεται έως τις αρχές του καλοκαιριού, «όπως άλλωστε έχει ενημερωθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τις 27/12/2023», τονίζεται. Το υπουργείο μάλιστα, ενώ η χώρα παραπέμπεται για την πρώτη μη επικαιροποίηση, τώρα σπεύδει να αναφέρει πως θα ξεκινήσει τη ...δεύτερη.

Υστερα από τις αλλεπάλληλες καθυστερήσεις, στην ανακοίνωση τονίζεται πως λαμβάνεται μέριμνα για την άμεση έναρξη της διαδικασίας της επόμενης επικαιροποίησης των ΣΔΚΠ και των ΣΔΛΑΠ, έτσι ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω διαιώνιση του προβλήματος που προέρχεται από την καθυστερημένη ολοκλήρωση των προηγούμενων ΣΔΚΠ και των προηγούμενων ΣΔΛΑΠ (τον Ιούλιο του 2018 και τον Δεκέμβριο του 2017 αντιστοίχως, με περίπου 2,5 χρόνια καθυστέρηση, σε σχέση με την προβλεπόμενη προθεσμία των σχετικών Οδηγιών 2007/60 και 2000/60).

Σημειώνει ότι πρώτιστο μέλημά του «είναι η διασφάλιση του άρτιου περιεχομένου του ΣΔΚΠ και των ΣΔΛΑΠ και ιδίως των προβλεπόμενων μέτρων διαχείρισης, δεδομένου ότι αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο της ορθής διαχείρισης των υδάτων στη χώρα, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας λαμβάνοντάς υπόψη και την κλιματική κρίση».

Ο ίδιος ο υπουργός Περιβάλλοντος, Θόδωρος Σκυλακάκης, πάντως, με μία μακροσκελή δήλωσή του τον περασμένο Σεπτέμβριο είχε αμφισβητήσει τη χρησιμότητα των Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας αναφέροντας μεταξύ άλλων πως ο αντιπλημμυρικός σχεδιασμός που έχει η χώρα στηρίζεται στα Σχέδια του 2018, που δίνουν μία ένδειξη μόνο για το που θα γίνουν οι πλημμύρες.

«Η ένδειξη είναι μεν χρήσιμη, αλλά αυτή η χρησιμότητά της είναι πεπερασμένη, καθώς οι χάρτες στηρίζονται στη μη ρεαλιστική υπόθεση ότι το νερό πέφτει ομοιόμορφα σε όλες τις περιοχές και με σταθερό ρυθμό καθ΄ όλη τη διάρκεια της ημέρας, ενώ επίσης δεν περιλαμβάνει την εξαιρετικά σημαντική διάσταση των φερτών υλικών», είχε αναφέρει ο υπουργός.

Κάθε έξι χρόνια τα κράτη-μέλη πρέπει να επικαιροποιούν τα σχέδια διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας

Η οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα επικεντρώνεται στη διασφάλιση, από ποιοτική και ποσοτική πλευρά, της καλής κατάστασης των ευρωπαϊκών υδατικών συστημάτων, όπως τα ποτάμια και οι λίμνες. Αποσκοπεί στη μείωση και την εξάλειψη της ρύπανσης, καθώς και στη διασφάλιση της ύπαρξης επάρκειας υδάτων για την ταυτόχρονη υποστήριξη των ανθρώπινων αναγκών και της άγριας ζωής. Αποτελεί ουσιώδες μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και είναι αναγκαία για την επίτευξη των στόχων της για το κλίμα, τη φύση και τη μείωση της ρύπανσης. Σύμφωνα με την οδηγία, κάθε έξι χρόνια τα κράτη μέλη πρέπει να επικαιροποιούν τα οικεία σχέδια διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού και να υποβάλλουν σχετικές εκθέσεις. Τα σχέδια αυτά, τα οποία περιλαμβάνουν πρόγραμμα για τη λήψη μέτρων, είναι καθοριστικά για να διασφαλιστεί ότι όλα τα υδατικά συστήματα παραμένουν σε καλή κατάσταση ή ότι επιτυγχάνεται η καλή τους κατάσταση, όπως απαιτείται από την οδηγία.

Επιπλέον, η Επιτροπή τονίζει ότι η συμμόρφωση με την οδηγία για τις πλημμύρες είναι ζωτικής σημασίας για την ετοιμότητα και τη διαχείριση των πλημμυρών. Σύμφωνα με την οδηγία για τις πλημμύρες, κάθε έξι χρόνια τα κράτη μέλη πρέπει να επικαιροποιούν τα οικεία σχέδια διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας και να υποβάλλουν σχετικές εκθέσεις. Τα σχέδια αυτά είναι καίριας σημασίας για την επίτευξη των στόχων της οδηγίας για τις πλημμύρες, δηλαδή για τη μείωση και τη διαχείριση των κινδύνων που ενέχουν οι πλημμύρες για την ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον, την πολιτιστική κληρονομιά και την οικονομική δραστηριότητα.

Πρώτη… κάρτα το 2023

Η Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα τον Φεβρουάριο του 2023. Ακολούθησε, τον Νοέμβριο του 2023, αιτιολογημένη γνώμη με την οποία καλούσε την Ελλάδα να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της και να ολοκληρώσει την επανεξέταση των σχεδίων της. Ωστόσο, τα σχετικά σχέδια δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί. Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι προσπάθειες που έχουν καταβάλει μέχρι σήμερα οι ελληνικές αρχές είναι ανεπαρκείς και, για τον λόγο αυτό, παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.