Καταγγελία ΣΦΕΑ για τη Γυάρο: Η κυβέρνηση παραδίδει τον ιστορικό τόπο μνήμης στα επιχειρηματικά συμφέροντα

Τη μετατροπή του τόπου ιστορικής μνήμης της Γυάρου σε hub επενδυτικών συμφερόντων καταγγέλλει ο Σύνδεσμος Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών (ΣΦΕΑ).

Οι άνθρωποι που φυλακίστηκαν και εξορίστηκαν για την αντίστασή τους στη χούντα εξέδωσαν ανακοίνωση για τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό Arxellence 3, που προκηρύχθηκε και τελεί υπό την αιγίδα των υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Πολιτισμού προκηρύχθηκε, από την εταιρεία Alumil σε συνεργασία με την ΑΜΚΕ Πολιτιστικού και Κοινωφελούς Έργου ΑΙΓΕΑΣ του Θ. Μαρτίνου και υπό την εποπτεία και συνδιοργάνωση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας. Όπως αναφέρεται στην -αποκλειστικά αγγλόφωνη- ιστοσελίδα  του «διαγωνισμού ΙΔΕΩΝ που αποσκοπεί στην ενίσχυση της ιστορικής μνήμης και την προώθηση στρατηγικών βιοποικιλότητας», σκοπός είναι η κατάθεση ιδεών από μέρους της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής και επιστημονικής κοινότητας, για τη «ορθή διαχείριση περιοχών με τα χαρακτηριστικά της Γυάρου».

Αξίζει να σημειωθεί ότι, οι μαρτυρικές εγκαταστάσεις της Γυάρου, τις οποίες η εταιρεία κουφωμάτων αλουμινίου και η ΑΜΚΕ του εφοπλιστή θέλουν να μετατρέψουν σε «'water & energy self-sufficient Hub» (αυτάρκη κόμβο νερού και ενέργειας), είναι διατηρητέες ως «ιστορικός τόπος». Πρόταση των ανθρώπων που βρέθηκαν εξόριστοι εκεί για την αντίστασή τους στη χούντα, αλλά και μεγάλου μέρους της επιστημονικής κοινότητας, είναι, το νησί, να αναδειχθεί σε επισκέψιμο τόπο ιστορικής μνήμης, όπως θεσπίστηκε το 2001, με τη διάσωση και αποκατάσταση των κτηρίων-φυλακών. Ο ΣΦΕΑ καλεί τα μέλη του αλλά και τους δημοκρατικούς πολίτες της Αθήνας να υποστηρίξουν με την παρουσία τους, την παρέμβαση του Συνδέσμου στην παρουσίαση του διαγωνισμού για την παράδοση της Γυάρου σε ιδιώτες, που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή, 28 Ιουνίου, στις 6 το απόγευμα, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

«Κάτω τα χέρια από τη Γυάρο!» - Η ανακοίνωση του ΣΦΕΑ

“Θέλεις να 'σαι κάποιος; Τόλμα τότε κάτι άξιο να σε στείλει στη μικρή τη Γυάρο και τη φυλακή”

Ιουβενάλης, 'Σατυρικά'

Την μετατροπή σε 'water & energy self-sufficient Hub' ('αυτάρκη κόμβο νερού και ενέργειας') του ιστορικού κτηρίου των φυλακών της Γυάρου, έναν μνημονικό τόπο του Εμφυλίου και της Χούντας, προτείνει η βιομηχανία αλουμινίου ALUMIL, στο πλαίσιο του 'Arxellence 3, που προκήρυξε μαζί με την 'Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρία Πολιτιστικού και Κοινωφελούς Έργου ΑΙΓΕΑΣ', που τελεί υπό την εποπτεία και συνδιοργάνωση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), και έχει τεθεί υπό την αιγίδα του ΥΠΕΝ, του Υπουργείου Πολιτισμού και του επίσημου τουριστικού ιστότοπου Νοτίου Αιγαίου, με χορηγούς επικοινωνίας γνωστά περιοδικά του χώρου της αρχιτεκτονικής και των τεχνικών έργων.

'Μπορεί ένας τόπος παραδομένος στη φθορά και την εγκατάλειψη να αποκτήσει νέα ζωή;'

Αυτό το ρητορικό ερώτημα θέτει ο διαγωνισμός για την αξιοποίηση της Γυάρου προς ένα 'βιώσιμο μέλλον', απωσιωπώντας ότι αυτός ο μαρτυρικός, από τα ρωμαϊκά ακόμα χρόνια, τόπος παραδόθηκε επίτηδες στη φυσική φθορά, όπως και πολλοί αντίστοιχοι τόποι ιστορικής μνήμης, προκειμένου να βυθιστούν στη λήθη. Ούτε, βέβαια, ομολογούν ότι η θολή 'νέα ζωή' που υπόσχονται για το θανατονήσι, είναι η 'χωρίς τα κόμπλεξ του παρελθόντος' επανάχρησή του, δηλαδή η τουριστική του εκμετάλλευση, η παράδοσή του σε ιδιωτικά, κερδοσκοπικά συμφέροντα. Η κυβέρνηση, άλλωστε, έχει εφαρμόσει την ίδια αγοραία 'συνταγή' στη Δημόσια Παιδεία και Υγεία, στη δημόσια περιουσία και σε οτιδήποτε αποτελεί κοινό αγαθό.

Η Γυάρος και τα άλλα ξερονήσια - τόποι εξορίας όχι μόνο δεν πρέπει να αφεθούν στην τύχη τους, αλλά και να μην παραδοθούν στις 'πράσινες' ορέξεις του εφοπλιστικού κεφαλαίου και σε εταιρίες που, προκειμένου να διαφημιστούν, δεν ορρωδούν προ ουδενός. Αντίθετα πρέπει να εφαρμοστεί ένα σαφές πλαίσιο προστασίας και ανάδειξης αυτών των τόπων (π.χ. ν. 722/2001, YΠA, ΦΕΚ 182/21-7-2011), όπως εδώ και χρόνια έχουν προτείνει τεκμηριωμένα ειδικοί επιστήμονες αλλά και πρόσφατα ο Σύνδεσμός μας:

'Οι αξίες, οι αρχές, το κοινωνικό όραμα των αγωνιστών που μαρτύρησαν στη Γυάρο ενσωματώνουν τον σεβασμό στη φύση απέναντι σ’ αυτούς που επιδιώκουν να μετατρέψουν ένα τοπόσημο ελευθερίας σε τόπο κερδοσκοπικής εκμετάλλευσης, αφού το 2011 αποχαρακτηρίστηκε ως ‘ιστορικός τόπος’ το μεγαλύτερο τμήμα του νησιού, με σκοπό την προώθηση επενδύσεων για αιολικά πάρκα.

Η αφιλόξενη Γύαρος, πρέπει να αναδειχθεί σε επισκέψιμο τόπο ιστορικής μνήμης, όπως θεσπίστηκε το 2001, με τη διάσωση και αποκατάσταση των κτηρίων - φυλακών, που το 1947 έχτισαν οι τότε πολιτικοί κρατούμενοι και όπου υπεράσπισαν τις ιδέες και τους αγώνες τους εξόριστοι δεσμώτες της χούντας.' (Γύαρος, χτες και σήμερα, ΑΠΘ 18-4-2024)

Πριν 50 χρόνια, στις 25 Ιουλίου 1974, τη μεθεπομένη της πτώσης της χούντας, συγγενείς και φίλοι, κρατώντας το πανό 'Δώστε τη χούντα στο λαό', υποδέχονταν στο λιμάνι του Πόρτο Ράφτη τους εξόριστους που επέστρεφαν από τη Γυάρο. Πενήντα χρόνια μετά δεν πρέπει να επιτρέψουμε στην κυβέρνηση να παραδώσει τη μνήμη της Γυάρου στα νύχια της αγοράς, στο όνομα της περιβόητης 'πράσινης μετάβασης'.

Καλούμε τα μέλη μας και τους δημοκρατικούς πολίτες της Αθήνας να υποστηρίξουν με την παρουσία τους, την παρέμβαση του ΣΦΕΑ 1967-1974 στη φιέστα της παρουσίασης του διαγωνισμού για τη Γύαρο, την ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 28 ΙΟΥΝΊΟΥ 2024, στις 6 μ.μ., στο ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ.