Τρένα: Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ πήρε πίσω το τελεσίγραφο για τους καθαρισμούς - Επέκταση του δικαιώματος κοπής δέντρων εισηγείται τώρα ο ΟΣΕ

Πίσω πήρε το τελεσίγραφο που είχε δώσει στον ΟΣΕ ο Εθνικός Οργανισμός Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) για τον καθαρισμό του σιδηροδρομικού δικτύου από την επικίνδυνη βλάστηση έως τις 31 Οκτωβρίου.

Με νέο πρακτικό και ανακοίνωσή που εξεδωσε ελάχιστα 24ωρα μετά το πρώτο, ο Οργανισμός επανέρχεται στο ζήτημα δείχνοντας αφενός επιείκεια στον ΟΣΕ αναφορικά με την προθεσμία τέλεσης των καθαρισμών και αφετέρου διαχέοντας την ευθύνη και σε άλλους «αρμόδιους φορείς».

Υπενθυμίζεται ότι η πρώτη απόφαση ανέφερε καθαρά πως «ανεξαρτήτως ευθύνης καθαρισμού και αν αυτή ανήκει στον ΟΣΕ ή στη Γενική Διεύθυνση Δασών ή οποιονδήποτε άλλο δημόσιο φορέα, καλούνται οι υπεύθυνοι του ΟΣΕ σε συνεργασία με τους αρμόδιους κρατικούς φορείς να προβούν σε άμεσο, πλήρη και αποτελεσματικό έλεγχο του συνόλου του εθνικού σιδηροδρομικού δικτύου και να προβούν σε καθαρισμό όλων των επικίνδυνων για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων σημείων από δένδρα, κλαδιά και άλλα τυχόν φερτά υλικά». Εδινε προθεσμία έως το τέλος Οκτωβρίου και όριζε επανάληψη σε τακτά χρονικά διαστήματα και δη κατ’ ελάχιστον μια φορά κάθε μήνα.

Αγνωστο τι προηγήθηκε, εάν υπήρξε κάποια παρέμβαση ή τα μέλη του προέβησαν σε απόφαση πριν ενημερωθούν για τα δεδομένα, κάτι το οποίο επιτείνει τη σύγχυση για τον σιδηρόδρομο δυνάμει του κρίσιμου ρόλου του ΕΟΔΑΣΑΑΜ και στη συνέχεια ο Οργανισμός εμφανίζεται σχεδόν ...απολογούμενος. Σε εντελώς διαφορετικό μήκος κύματος ήταν η δεύτερη απόφασή του, με την οποία δίνεται πίστωση χρόνου στον ΟΣΕ και ανακοινώνεται ότι ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ θα εκδώσει νέο πρακτικό στο οποίο θα περιγράφονται οι ενέργειες που αποφασίσθηκαν και θα τροποποιήσει άμεσα το χρονοδιάγραμμα, λαμβάνοντας υπόψιν τις πρακτικές δυσκολίες του εγχειρήματος, το οποίο και θα δημοσιεύσει άμεσα.

Οπως επισημαίνεται στο σχετικό πρακτικό, ο αναπληρωτής πρόεδρος του σιδηροδρομικού τομέα, Χρήστος Παπαδημητρίου παρείχε νέα ενημέρωση στο διοικητικό συμβούλιο. Με αυτήν φαίνεται να «διορθώνει» την προηγούμενη εισήγησή του καθώς ανέφερε ότι «σε καμία περίπτωση η σύσταση που εξέδωσε το Συμβούλιο του ΕΟΔΑΣΑΑΜ για τον επείγοντα καθαρισμό της σιδηροδρομικής γραμμής της χώρας δεν αποτελεί μομφή στον ΟΣΕ αλλά η σύσταση απευθύνεται σε όλους τους αρμόδιους φορείς και δεν υποδηλώνει υπαιτιότητα του ΟΣΕ για την σημερινή κατάσταση, ενώ ζητά όλοι οι αρμόδιοι κρατικοί φορείς να συνεργαστούν στην κατεύθυνση του άμεσου καθαρισμού της γραμμής».

Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ είχε έρθει ήδη σε επικοινωνία με τον ΟΣΕ κατά την οποία αποφασίστηκε να προγραμματιστεί την επόμενη εβδομάδα συνάντηση προκειμένου να τεθούν επί τάπητος όλα τα πρακτικά ζητήματα. Στη συνάντηση - όπως δηλώνεται - «θα αποφασισθεί η παράταση του χρονοδιαγράμματος καθαρισμού, ο οποίος δεν θα μπορεί να έχει ολοκληρωθεί στην αυστηρή και πολύ σύντομη προθεσμία που δόθηκε έως 31.10.2024».

Οπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Οργανισμός, θα υπάρξουν συναντήσεις εκτός του ΟΣΕ και με τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) και τη Δασική Υπηρεσία ώστε να αποτυπωθεί επακριβές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των επείγουσών ενεργειών που απαιτούνται για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων.

Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ διευκρινίζει ότι είναι επικουρική αρχή ασφαλείας με τον κύριο ρόλο στον τομέα αυτό να ανήκει στη ΡΑΣ, ενώ επιχειρώντας να δικαιολογήσει τις δύο εντελώς διαφορετικές ως προς το περιεχόμενο αποφάσεις που εξέδωσε, αναφέρει ότι «η προθεσμία της 31/10/2024 αφορά στις επείγουσες και άμεσες ενέργειες που πρέπει να υλοποιηθούν ως τότε ενώ σε συσκέψεις με τους αρμόδιους φορείς θα εξεταστεί ο συντομότερος δυνατός χρόνος για την υλοποίηση του τιτανίου έργου του καθαρισμού του συνόλου του σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας, που όπως είναι ευνόητο δεν είναι δυνατό να έχει ολοκληρωθεί έως 31/10/2024, αλλά θα πρέπει ως τότε να έχουν αποκατασταθεί τα σημεία που είναι τα περισσότερο επικίνδυνα».

Επέκταση του δικαιώματος κοπής δέντρων ζητά ο ΟΣΕ

Στο θέμα της ακαθάριστης βλάστησης και των ευθυνών για τις εργασίες επανήλθε την Τετάρτη και ο ΟΣΕ, ο οποίος παραδέχεται αναφορικά με το περιστατικό της πρόσκρουσης συρμού σε καμένο δέντρο στη Σφενδάλη, ότι στο πλαίσιο της εργολαβίας υλοτομίας που βρίσκεται σε εξέλιξη, ουδέποτε ζήτησε άδεια από την οικεία δασική υπηρεσία δεδομένου ότι τα δέντρα αυτά ειναι καμένα.

«Ειδικότερα σέ σχέση με την πρόσκρουση συρμού σέ κορμό δένδρου στην Σφενδάλη, θα πρέπει να τονισθούν τα εξής:

• ότι δεν είναι πάντα δυνατό να εντοπισθούν κίνδυνοι από φυσικά φαινόμενα (π.χ. πτώση κορμών δένδρων) ιδιαίτερα σέ δύσβατες περιοχές όπως αυτή της Σφενδάλης, και
• ότι πάρα ταύτα ο ΟΣΕ έχει σέ εξέλιξη εργολαβία της «Σιδηροδρομικά Έργα ΑΤΕ» για το ετος 2024 για την κοπή εκείνων των δένδρων στην ευρύτερη περιοχή της Σφενδάλης που παρουσιάζουν μεγαλύτερη επικινδυνότητα λόγω απόστασης μικρότερης των 10 μέτρων από τις σιδηροδρομικές γραμμές.

Επειδή δε πρόκειται για κοπή χιλιάδων δένδρων η εργολαβία βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη. Τέλος, επειδή τα δένδρα αυτά είναι καμένα δεν χρειάσθηκε ο ΟΣΕ να ζητήσει την άδεια της οικείας δασικής υπηρεσίας», αναφέρει σε ανακοίνωσή του.

Σε δήλωσή του ο πρόεδρος του Οργανισμού, κ. Γιάννος Γραμματίδης ανακοινώνει μάλιστα ότι ο Οργανισμός έχει σχεδιάσει και θα προτείνει τη θεσμοθέτηση ανεξάρτητου και υπερισχύοντoς δικαιώματος του ΟΣΕ για κοπή δένδρων τόσο εντός των απαλλοτριωμένων σιδηροδρομικών διαδρόμων εκατέρωθεν των γραμμών όσο και εκτός αυτών, δηλαδή και σε εκτάσεις ανεξαρτήτως δημόσιας ή ιδιωτικής χρήσης ή δασικών περιορισμών και πάντα κατά μήκος του ενεργού, υπό αναστολή και καταργημένου δικτύου του, για λόγους μη παρακώλησης των δημοσίων συγκοινωνιών, ασφάλειας του επιβατικού κοινού, αποφυγής πυρκαγιών και μόλυνσης του περιβάλλοντος.

Στην ανακοίνωσή του ο Οργανισμός παραθέτει επίσης την ισχύουσα νομοθεσία, η οποία τον υποχρεώνει σε καθαρισμό ζώνης 10 μέτρων εκατέρωθεν των γραμμών επισημαινοντας ότι το ισχύον πλαίσιο αναφέρει ότι οι σιδηροδρομικές υπηρεσίες πρέπει «να συμμορφώνονται οπωσδήποτε εις τας υποδείξεις της δασικής υπηρεσίας».

«Η συνεργασία του ΟΣΕ με τις Δασικές Υπηρεσίες επιβάλλεται από τον νόμο»

Σε δήλωσή του ο Πρόεδρος του ΟΣΕ κ. Γιάννος Γραμματίδης επιχειρεί να δικαιολογήσει προηγούμενες δηλώσεις του με τις οποίες είχε αφήσει αιχμές για καθυστερήσεις εγκρίσεων εκ μέρους των Δασικών Υπηρεσιών: «Καθίσταται, πλέον, σαφές, ότι η συνεργασία του ΟΣΕ με τις Δασικές Υπηρεσίες και τις Υπηρεσίες Πολεοδομίας για το συγκεκριμένο θέμα επιβάλλεται από τον νόμο και αυτό εξηγεί και την αναφορά μου ότι ουδέποτε θα διακινδύνευα να καταλήξει το προσωπικό του ΟΣΕ στο αυτόφωρο, στέλνοντάς το στο πεδίο χωρίς άδεια της Δασικής Υπηρεσίας».

Μιλώνας στο ethnos.gr ο Γενικός Γραμματέας Δασών, κ. Στάθης Σταθόπουλος επανέλαβε ότι η δασική υπηρεσία ουδέποτε έχει προβάλλει αντίρρηση, ενώ τόσο το Δασαρχείο Καπανδριτίου όσο και αυτο της Χαλκίδας δεν έλαβαν κάποιο σχετικό αίτημα στο ηλεκτρονικό τους πρωτόκολλο. «Ο ΟΣΕ καθάρισε την περιοχή και το 2023 και τους πρωτους μήνες του 2024 χωρίς να έχει αποστείλει κάποιο αίτημα. Απλή ενημέρωση ζητούν οι υπηρεσίες για τη ζώνη ευθύνης του ΟΣΕ. Η επικινδυνότητα του εν λόγω δέντρου που συγκρούστηκε με το τρένο και βρισκόταν στα 7 μέτρα από τις γραμμές μπορεί να μην εκτιμήθηκε σωστά. Αυτό είναι κάτι που μπορεί να συμβεί. Ωστόσο θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι για τον τελευταίο 1,5 χρόνο που έχω τη συγκεκριμένη αρμοδιότητα δεν υπήρξε κρούσμα μη άμεσης ανταπόκρισης ή άρνησης παροχής άδειας εκ μέρους των υπηρεσιών, ενώ αναλυτική εγκύκλιος είχε αποσταλεί από τον περασμένο Απρίλιο», επεσήμανε.

Σε ό,τι αφορά την κοπή δένδρων πού θέτουν σε κίνδυνο τη σιδηροδρομική λειτουργία, ο ΟΣΕ τονίζει ότι παρά την για καιρό έλλειψη πόρων, μόνο για το έτος 2023 ανέθεσε 12 εργολαβίες σέ κρίσιμα σημεία τού δικτύου συνολικής αξίας 685.966,37 Ευρώ. Για το 2024, στο πλαίσιο κρατικής επιχορήγησης ύψους 45.000.000 Ευρώ, ανέθεσε 20 εργολαβίες συνολικής αξίας 1.157.838,29 Ευρώ ενώ είναι σέ αναμονή κατακυρώσεις δύο ανοικτών διεθνών διαγωνισμών για την εκχόρτωση και την κοπή δένδρων πλησίον των σιδηροδρομικών γραμμών συνολικής αξίας 4.958.475,03 Ευρώ για τη διετία 2025-2026.

«Σε ένα δίκτυο 2.500 χλμ, η βλάστηση δεν είναι δυνατό ελεγχθεί στο σύνολό της»

Από την πλευρά του ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ, κ. Παναγιωτης Τερεζάκης ερωτηθείς σχετικά στο 7ο συνέδριο Υποδομών και Μεταφορών, απέδωσε τα προβλήματα της βλάστησης στην υποχρηματοδότηση του Οργανισμού τα προηγούμενα χρόνια και στη δραματική μείωση του προσωπικού: «Σε ένα δίκτυο 2.500 χλμ, η βλάστηση που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία 14 - 15 χρόνια δεν είναι δυνατό σε 2 - 3 χρόνια αύξησης της χρηματοδότησης να ελεγχθεί στο σύνολό της». Προσέθεσε ότι ο ΟΣΕ βγάζει εργολαβίες ύψους 600.000 ευρώ το 2023 και 580.000 έως τώρα το 2024. Συνολικά πρόκειται για 23 μικρές εργολαβίες γιατί η νομοθεσία για μεγαλύτερες απαιτεί πρακτικά περιθώριο ενός έτους.

Ως προς τα καμένα, σύμφωνα με τον κ. Τερεζάκη, από το Μενίδι έως την Οινόη «μαρκαρίστηκαν 2.300 δέντρα εκ των οποίων έχουν κοπεί ως τώρα τα 1.600: «Δεν είναι εύκολη δουλειά. Είναι δέντρα με ύψος 20 και 30 μέτρα και σε απόσταση αναπνοής από τις εγκαταστάσεις του σιδηροδρομικού δικτύου. Για να γίνει κοπή πρέπει τουλάχιστον μια από τις δύο γραμμές να κλείσει. Εχουμε τέτοιους περιορισμούς, αλλά έχει γίνει δουλειά και σε συντομο χρονικό διάστημα τα αποτελέσματα θα είναι τελείως ορατά, όπως είπε.

Παράλληλα προχωρά στη σύσταση μιας νέας Διεύθυνσης Πρασίνου και Περιβάλλοντος που αντικείμενό της θα είναι ο σχεδιασμός, οι διαδικασίες και η υλοποίηση των έργων καθαρισμού τής αυτοφυούς βλάστησης και τής κοπής των δένδρων κατά μήκος όλου τού σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας, όπως επίσης και η μείωση τού περιβαλλοντικού αποτυπώματος τού Οργανισμού.