Μαραζώνει η Θράκη: Εγκαταλείπουν την καπνοκαλλιέργεια και µεταναστεύουν

Σε µαζική εγκατάλειψη της καπνοκαλλιέργειας και µετανάστευση στο εξωτερικό οδηγούνται εκατοντάδες καλλιεργητές µπασµά στη Θράκη, έπειτα από µια καταστροφική για την περιοχή καλλιεργητική σεζόν, που είχε ως αποτέλεσµα τη µείωση του εισοδήµατός τους κατά 50% σε σχέση µε πέρυσι.

Ο κηλιδωτός µαρασµός της ντοµάτας, που µέσω του εντόµου θρίπας χτύπησε το µεγαλύτερο µέρος της παραγωγής καπνών, αλλά και οι δυσµενείς καιρικές συνθήκες περιόρισαν κατά 53% την παραγωγή (3.920 τόνοι έναντι 8.100 πέρυσι) και τις τιµές στο εµπορεύσιµο προϊόν (4,27 ευρώ το κιλό, έναντι 5,17 πέρυσι).

Οι πληγέντες εισέπραξαν ενίσχυση µέσω του κανονισµού «ήσσονος σηµασίας» (de minimis), ύψους 100 ευρώ ανά στρέµµα, έναντι 250 ευρώ που ζητούσαν. Η πρόσφατη συνάντηση εκπροσώπων τους µε τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Σταύρο Αραχωβίτη, για την αύξηση του ποσού, απέβη άκαρπη και έτσι µεγάλο µέρος των καπνοπαραγωγών αντιµετωπίζει το φάσµα του οικονοµικού µαρασµού, σύµφωνα µε τον πρόεδρο του Συνεταιρισµού Καπνοπαραγωγών Θράκης, Εσάτ Χουσεΐν.

«Οι νέοι φεύγουν»

«Σχεδόν 800 οικογένειες καπνοπαραγωγών στη Ροδόπη και στον Έβρο έχουν εγκαταλείψει την καλλιέργεια και έχουν φύγει για την Ολλανδία και τη Γαλλία ώστε να δουλέψουν ως εργάτες. Οι νέοι φεύγουν από τον καπνό» σηµειώνει στο «Εθνος» ο κ. Χουσεΐν, ο οποίος είδε τη δύναµη του Συνεταιρισµού να µειώνεται σηµαντικά από 6.196 σε 5.400 µέλη. Στη συντριπτική πλειονότητά τους είναι οικογένειες της µουσουλµανικής µειονότητας που έχουν ως µοναδική πηγή εισοδήµατος την καλλιέργεια µπασµά. Η γη που µένει πίσω είτε εγκαταλείπεται είτε την αναλαµβάνουν οι γονείς των νέων που µετανάστευσαν, αλλάζοντας ωστόσο καλλιέργεια.

Οι καπνοκαλλιεργητές σε Ροδόπη και Εβρο, που παρέδωσαν πριν από µερικές ηµέρες και τις τελευταίες ποσότητες καπνών στον Συνεταιρισµό, ετοιµάζονται να σπείρουν για τη νέα σεζόν µετά τις 20 Μαΐου και, σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις, τα καλλιεργούµενα στρέµµατα θα είναι µειωµένα κατά 7.000-8.000 στρέµµατα, στα 48.000-49.000 στρέµµατα από 57.000 την περασµένη χρονιά.

«Πέρυσι εισπράξαµε ως συνεταιρισµός συνολικά 41,7 εκατ. ευρώ από την πώληση του καπνού. Φέτος πήραµε µόλις 17 εκατ. ευρώ, συν τα 4,5 εκατ. ευρώ του de minimis. Ο µέσος παραγωγός, που είχε ζηµιά κατά µέσο όρο 60%, έκλεισε τη σεζόν µε το µισό εισόδηµα από πέρυσι» αναφέρει ο πρόεδρος του Συνεταιρισµού, ο οποίος έδωσε σαφείς οδηγίες στους καλλιεργητές για σωστούς και συντονισµένους ψεκασµούς κατά τη νέα καλλιεργητική περίοδο, ώστε να µην υπάρξει φέτος προσβολή από την ασθένεια. Οι οδηγίες δόθηκαν έπειτα από συνεργασία µε τρία πανεπιστηµιακά ιδρύµατα, µε τον Συνεταιρισµό να καλεί τους παραγωγούς να τις ακολουθήσουν πιστά.

Το έντοµο θρίπας (trips tabaci) επιβίωσε σε µεγάλους πληθυσµούς στα καπνοχώραφα της Θράκης και της Ανατολικής Μακεδονίας λόγω των καιρικών συνθηκών και µετέδωσε στην καπνοκαλλιέργεια τον ιό του κηλιδωτού µαρασµού της ντοµάτας TSWV (Tomato Spotted Wilt Virus). Ιδιαίτερα στην Περιφερειακή Ενότητα Ροδόπης ο ιός εµφάνισε χαρακτηριστικά επιδηµίας, καθώς έπληξε το 100% των χωραφιών, προκαλώντας ζηµιές και απώλεια παραγωγής που ξεκινούν από το 30% και φτάνουν έως το 90%.

Τον περασµένο ∆εκέµβριο το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ανακοίνωσε το µέτρο-ανάσα της αποζηµίωσης των πληγέντων µέσω του ευρωπαϊκού κανονισµού ενισχύσεων ήσσονος σηµασίας, µε το συνολικό ποσό των 8,2 εκατ. ευρώ για τους Νοµούς Εβρου, Ροδόπης, Ξάνθης και Καβάλας, µε ποσοστό ζηµιάς άνω του 55%.

Σύµφωνα µε τον Συνεταιρισµό Καπνοπαραγωγών Θράκης, το ποσό που αντιστοιχεί σε κάθε παραγωγό περιορίζεται σε 100 ευρώ ανά στρέµµα. «Αν υπολογίσει κανείς ότι ο µέσος όρος εκµετάλλευσης είναι 9,5 στρέµµατα, µιλάµε για µια αποζηµίωση κάτω από 1.000 ευρώ. Με αυτά πρέπει να ζήσει την οικογένειά του και να σπείρει για την επόµενη σεζόν» λέει ο κ. Χουσεΐν.

Την περασµένη εβδοµάδα ο τελευταίος, συνοδευόµενος από άλλα µέλη της διοίκησης του Συνεταιρισµού, αλλά και τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Ροδόπης, Μουσταφά Μουσταφά, είχε συνάντηση στην Αθήνα µε τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Σταύρο Αραχωβίτη, µε αίτηµα την αύξηση της ενίσχυσης de minimis στα 250 ευρώ ανά στρέµµα (δηλαδή 2,5 φορές πάνω από την τιµή που έχουν ήδη εισπράξει οι παραγωγοί). «Ο υπουργός έδειξε καλή πρόθεση, αλλά µας εξήγησε πως δεν υπάρχουν άλλα χρήµατα για αποζηµιώσεις de minimis» είπε στην ενηµέρωση που έκανε προς τα µέλη του Συνεταιρισµού, επιστρέφοντας από την Αθήνα.

Μοναδική ελπίδα, πλέον, είναι η ένταξη των πληγέντων σε διαδικασία αποζηµίωσης µέσω ΠΣΕΑ (Πολιτικός Σχεδιασµός Εκτάκτων Αναγκών), η οποία ωστόσο είναι χρονοβόρα και το αποτέλεσµα αµφίβολο.