Όπου υπάρχει θέλω υπάρχει και μπορώ

* του Νάσου Καραγεωργιάδη

Σε πολλά δύσκολα ζητήματα είναι εύκολο να υπεραπλουστεύσουμε τη λύση τους λέγοντας απλά: «δεν γίνεται». Μια τέτοια απάντηση κρύβει πολλές πιθανές αιτίες, από αμφιβολία στις ικανότητες, φόβο για μια ενδεχόμενη αποτυχία της λύσης ή ακόμα και μια ενδόμυχη αδυναμία να δεχτούμε πως τα πράγματα πρέπει με κάποιο τρόπο να αλλάξουν.

Στα 45 μου χρόνια βρέθηκα στο Λουξεμβούργο, οικονομικός μετανάστης. Έχω την τύχη να είμαι Έλληνας και επομένως Ευρωπαίος πολίτη. Έτσι η μετοίκιση μου ήταν εφικτή. Δεν ήταν όμως εύκολη.

Για όλους εμάς που αφήσαμε πίσω μας μια γεμάτη (από ιστορίες, ανθρώπους, συναισθήματα) ζωή, ανεξαρτήτως καταγωγής ή παρελθόντος, το βήμα της νέας πραγματικότητας ήταν πρωτίστως μετέωρο. Τί θα βρίσκαμε στο νέο τόπο; Θα μπορούσαμε να εγκλιματιστούμε στο νέο περιβάλλον; Ήταν δυνατό να ενσωματωθούμε στην καινούργια κοινωνία που θα μας φιλοξενούσε; Θα τα καταφέρναμε να «χτίσουμε» μια ζωή χωρίς να είμαστε ανεπιθύμητοι;

Στο μικρό Λουξεμβούργο το ζήτημα της ενσωμάτωσης των αλλοδαπών κατοίκων στη χώρα αποτελεί κομβικό σημείο προβληματισμού και στρατηγικής του κράτους, ανεξαρτήτως του ποιος το κυβερνά, εδώ και 40 χρόνια. Από τη στιγμή που αποφάσισαν να βασίσουν την ανάπτυξη τους στην εισαγωγή ανθρώπινου κεφαλαίου κατανόησαν την ανάγκη να επενδύσουν και να δημιουργήσουν, συστηματικά και ολοκληρωμένα, όχι μόνο τις τυπικές υποδομές αλλά και τις ουσιαστικές συνθήκες ώστε όσοι επέλεγαν να συνεχίσουν τη ζωή τους στη χώρα να μπορούσαν και να νοιώσουν κομμάτι της.

Δεν θα αναφερθώ στα δημόσια διεθνή σχολεία που έχει δημιουργήσει η χώρα, σχολεία χωρίς δίδακτρα που ακολουθούν εκπαιδευτικά προγράμματα τρίτων χωρών όπως η Αγγλία, η Γαλλία και η Γερμανία, με εκπαιδευτικούς που έχουν προηγούμενη εμπειρία σε αυτά τα συστήματα και έχουν επιλεγεί αναλόγως. Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες για το θεσμό του διαπολιτισμικού διαμεσολαβητή, ενός προσώπου που γνωρίζει τη μητρική γλώσσα των αλλοδαπών γονέων και του μαθητή και μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί που ήρθε ξαφνικά στο λουξεμβουργιανό σχολικό σύστημα, με σποραδική ή συνεχή εκπαιδευτική υποστήριξη μέσα και έξω από την τάξη, με έξοδα του κράτους. Δεν θα αναφερθώ εκτενώς στο Γραφείο για την Υποδοχή και την Ενσωμάτωση (Office Luxembourgeois de l’Accueil et de l’Intégration) που υποστηρίζει τους αλλοδαπούς που έρχονται στη χώρα να ενσωματωθούν σε αυτή προσφέροντάς τους τη δυνατότητα να μάθουν για τη χώρα, την ιστορία και τα συστήματά της, να διδαχθούν τις γλώσσες της και να νοιώσουν ευπρόσδεκτοι.

Θέλω να μιλήσω για ένα θεσμό που, όντας ο πρώτος Έλληνας στην εικοσαετή ιστορία του, έχω την τιμή να υπηρετώ, εδώ και ενάμιση έτος: το Εθνικό Συμβούλιο Αλλοδαπών (Conseil national pour étrangers)! Όσο κι αν ακουστεί περίεργο, στα «δημοκρατικά» αυτιά μας, το Συμβούλιο είναι ένα κυβερνητικό σώμα που στελεχώνεται κατά το 65% από μη Λουξεμβουργιανούς και έχει την ευθύνη να συμβουλεύει την Κυβέρνηση και το Βουλευτικό Σώμα της χώρας για κάθε θέμα που αφορά τους αλλοδαπούς και την ενσωμάτωσή τους σε αυτή. Η σύνθεση των μελών του Συμβουλίου είναι αναλογική της πληθυσμιακής κατανομής των εθνικοτήτων στη χώρα και η εκλογή τους γίνεται σήμερα μέσω μιας διαδικασίας που θέτει ως εκλέκτορες τους εκπροσώπους όλων των διαφόρων κοινοτήτων που δραστηριοποιούνται στη χώρα. Η θητεία είναι εθελοντική, ωστόσο το κράτος φροντίζει ώστε το Συμβούλιο να έχει τα μέσα και τους πόρους να υλοποιεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το έργο του. Κάθε χρόνο, το Συμβούλιο γνωμοδοτεί σε κάθε νομοθέτημα που επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα τη ζωή των μη Λουξεμβούργιων πολιτών της χώρας και προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει την Κυβέρνηση για όσα ζητήματα απασχολούν τους αλλοδαπούς, αναφορικά με τη σχέση τους με το κράτος και τους μηχανισμούς του.

Εύλογα κάποιος θα ρωτούσε: Είναι τόσο καλό ώστε να είναι αληθινό; Όπως κάθε σύστημα, και το Συμβούλιο αντιμετωπίζει προβλήματα και δυσκολίες. Ωστόσο, αυτό που έχει σημασία είναι πως το ίδιο το καθεστώς και οι κανόνες λειτουργίας του αξιολογούνται, αναθεωρούνται και προσαρμόζονται συστηματικά ώστε ο τελικός στόχος να επιτυγχάνεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Σήμερα, ένα από τα βασικά ζητήματα που μας έχει τεθεί είναι να προτείνουμε, εμείς οι ίδιοι, το πως θα πρέπει να μετεξελιχθεί το Συμβούλιο ώστε να αυξηθεί η αποτελεσματικότητά του και η επιρροή του. Οι προτάσεις μας θα αποτελέσουν την εισήγηση της Κυβέρνησης απέναντι στο Νομοθετικό Σώμα της χώρας για τον καινούργιο νόμο που θα διέπει τη λειτουργία του Συμβουλίου τα επόμενα χρόνια.

Ο στόχος της αναφοράς μου δεν είναι να παινέψουμε ένα άλλο κράτος για τους μηχανισμούς και τη λογική του. Ο στόχος μου είναι να θυμίσω πως ένα από τα μεγαλύτερα ευεργετήματα της ενιαίας Ευρώπης είναι η δυνατότητα που μας δίνει να μπορούμε να μαθαίνουμε ο ένας από τον άλλο, να ανταλλάσσουμε ιδέες, πρακτικές και προσπάθειες, να συνεργαζόμαστε για να δημιουργούμε καλύτερες συνθήκες.

Πριν τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, η χώρα μας αποτέλεσε σανίδα σωτηρίας για πάρα πολλούς αλλοδαπούς που αναζήτησαν σε αυτή ευκαιρίες ζωής. Τους ανθρώπους αυτούς, που έζησαν για χρόνια στην Ελλάδα και που σήμερα τα παιδιά τους αποτελούν ενεργά κομμάτια της κοινωνίας μας, η χώρα μας τους αντιμετώπισε με φοβία και ενίοτε με χλευασμό. Δεν προσπάθησε, μάλλον αδιαφόρησε, για να τους εντάξει στους κόλπους της,

Σήμερα η πατρίδα μας εξακολουθεί να ταλαιπωρείται από τη μεταναστευτική κρίση βιώνοντας ένα απαράμιλλο ανθρωπιστικό ζήτημα. Υπάρχουν τρόποι να λύσουμε δια παντός το πρόβλημα; Δυστυχώς δεν είναι στα χέρια της χώρας μας να λύσει από μόνη της αυτή την τραγωδία. Είναι όμως εφικτό, μέσα από την Ευρωπαϊκή οικογένεια να αναζητήσουμε πιθανούς τρόπους να περιορίσουμε τα κακώς κείμενα, συνεργαζόμενοι και μαθαίνοντας. Η Ευρώπη δεν είναι μόνο ένα βολικό πορτοφόλι. Είναι και μια τεράστια δεξαμενή γνώσης και εμπειριών. Δεν είναι καιρός να την εκμεταλλευτούμε;

Ο Νάσος Καραγεωργιάδης είναι υποψήφιος ευρωβουλευτής με το Ποτάμι