Τα παράλογα του 68χρονου Ποινικού Κώδικα

Εξήντα οκτώ έτη µετρά ο Ποινικός Κώδικας της χώρας, ο οποίος προϊόντος του χρόνου έχει γίνει… αγνώριστος από τις εκατοντάδες τροποποιήσεις. Στον νέο Ποινικό Κώδικα εύκολα διαπιστώνει κάποιος εκατοντάδες άρθρα τα οποία καταργούνται ή έχουν καταργηθεί και παραπέµπουν σε άλλες εποχές ή δεν βρίσκουν πεδίο εφαρµογής στο σήµερα. Ωστόσο, για πρακτικούς λόγους, που απαιτούν η αρίθµηση των άρθρων να µείνει σταθερή, θα εξακολουθούµε να τα βλέπουµε ως καταργηµένα εντός του νέου Κώδικα.

«Ο δικαστής ήτανε γκάνγκστερ» φώναζε ο Ανδρέας Μπάρκουλης στην Τζένη Καρέζη στην ελληνική ταινία «Τζένη - Τζένη», αλλά το άρθρο 355 του ΠΚ «απάτη σχετική µε γάµο» καταργείται ως παρωχηµένο, µε το σκεπτικό ότι, ακόµη και αν κατ’ εξαίρεση στη σηµερινή εποχή πραγµατωνόταν αυτή η πράξη, η απαξία της συµπεριφοράς µπορεί να αντιµετωπιστεί µε τις διατάξεις του αστικού δικαίου. Πρόβληµα θα αντιµετώπιζε και η Μάρω Κοντού στην ταινία «Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα», καθώς δεν θα µπορούσε να καταθέσει µήνυση για εξύβριση κατά της σπιτονοικοκυράς που την είπε «παστρικιά», αφού το αδίκηµα είναι πταίσµα και όλα τα πταίσµατα καταργούνται.

Προς κατάργηση είναι και το «έγκληµα απατηλής επίτευξης συνουσίας» (341 ΠΚ), το οποίο είχε διαµορφωθεί στο πλαίσιο των κοινωνικών αναγκών του 19ου αιώνα, όταν οι σύζυγοι γνωρίζονταν ελάχιστα και οι άνδρες έλειπαν για µεγάλα χρονικά διαστήµατα, ώστε να δικαιολογείται η πιθανότητα πλάνης της συζύγου και η µέσω αυτής απατηλή επίτευξη συνουσίας.

Μπορεί η κατάργηση της δουλείας να µετρά πολλές δεκαετίες, όµως ο ελληνικός Ποινικός Κώδικας περιέχει αδίκηµα για το «εµπόριο δούλων»! Μάλιστα, το άρθρο 323, το οποίο τιµωρούσε µε κάθειρξη όποιον ενεργούσε εµπόριο δούλων, καταργείται στη χώρα µας το 2019, αφού υπάρχει η διάταξη για εµπορία ανθρώπων. Σε άλλη εποχή αναφέρεται και το έγκληµα της κιβδηλείας, δηλαδή η κοπή, το τρύπηµα, το ρίνισµα ή η µε άλλον τρόπο ελάττωση της εσωτερικής αξίας του µεταλλικού νοµίσµατος, µε σκοπό να τεθεί σε κυκλοφορία σαν να είχε πλήρη την εσωτερική του αξία, και κατά συνέπεια καταργείται.

Δίωξη λόγω... ανεργίας

«Πλήρωσε µε δίωξη την ανεργία του» έγραφε ο αθηναϊκός ηµερήσιος Τύπος τον Νοέµβριο του 1985, όταν ο εισαγγελέας άσκησε δίωξη σε νεαρό ο οποίος συνελήφθη στον περίβολο νοσοκοµείου να περιφέρεται άσκοπα, να ζητά µικροποσά και να κοιµάται στα παγκάκια. Το αδίκηµα το οποίο αντιµετώπισε ήταν αυτό της «αλητείας» (408 ΠΚ), που τιµωρούσε τη στέρηση των βασικών µέσων συντήρησης ενός ανθρώπου εξαιτίας της ροπής του στην άτακτη ζωή ή της φυγοπονίας του. Το συγκεκριµένο άρθρο καταργήθηκε το 1994, ενώ µε τον σηµερινό Κώδικα προτείνεται η κατάργησή και της «επαιτείας» (407 ΠΚ), αλλά και της «παραµέλησης αποτροπής» από τα δύο αυτά αδικήµατα (409 ΠΚ), που µέχρι σήµερα τιµωρούνται µε φυλάκιση έως έξι µηνών.

Σε µια διαγώνια ανάγνωση των άρθρων του Ποινικού Κώδικα το µάτι σταµατά συχνά σε άρθρα που φέρουν τη σηµείωση «καταργήθηκε». Ωστόσο, ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί ο χρόνος κατάργησης, αφού µόλις το 2010 καταργήθηκε το άρθρο 316 του ΠΚ, το οποίο περιγράφει το αδίκηµα της «πρόκλησης σε µονοµαχία», όταν η τελευταία φέρεται να έλαβε χώρα στην Ελλάδα το 1904, οπότε ο υπουργός Σπυρίδων Στάης κάλεσε σε µονοµαχία τον βουλευτή Τρικάλων Κωνσταντίνο Χατζηπέτρο, έπειτα από φραστική επίθεση που εξαπέλυσε εναντίον του στη Βουλή.

Το ρουσφέτι, ο… παπάς και η βλασφηµία

Ανάµεσα στα «διαµάντια» του Ποινικού Κώδικα βρίσκεται το άκρως επίκαιρο εκλογικό «ρουσφέτι» του άρθρου 165 ΠΚ, το οποίο αφορά στο αδίκηµα της «δωροδοκίας κατά τις εκλογές». Μάλιστα, επιχειρείται διεύρυνση του αξιόποινου, αφού τιµωρείται η προσφορά δώρων στον εκλογέα και η αποδοχή τους από αυτόν, αλλά και πράξεις που απευθύνονται σε αόριστο αριθµό εκλογέων. Ειδικότερα, πλέον θα τιµωρείται όποιος «από την προκήρυξη κάποιας από τις εκλογές ή τα δηµοψηφίσµατα και έως το τέλος της ψηφοφορίας υπόσχεται ή κάνει δωρεά για φιλανθρωπικό σκοπό ή για την εκτέλεση έργου σε φιλανθρωπική περιφέρεια, δήµο, εκκλησία, ως αντάλλαγµα για να υπερψηφιστεί, καταψηφιστεί ή προτιµηθεί συγκεκριµένος υποψήφιος».

Γνωρίζατε ότι, αν ντυθείτε αστυνοµικός ή παπάς, θα µπορούσατε να καταδικαστείτε σε φυλάκιση µέχρι έξι µηνών ή χρηµατική ποινή; Πλέον το άρθρο 176 ΠΚ, το οποίο προέβλεπε ότι «όποιος δηµόσια και χωρίς δικαίωµα φορεί στολή ή άλλο διακριτικό σηµείο δηµοσίου, δηµοτικού, κοινοτικού ή θρησκευτικού λειτουργού ή παράσηµο ή τίτλο που δεν δικαιούται να φέρει νόµιµα τιµωρείται µε φυλάκιση µέχρι έξι µηνών ή µε χρηµατική ποινή», καταργείται, αφού «µόνη η πράξη του φέρειν στολή ή διακριτικό ή παράσηµο δεν περιέχει άδικο ώστε να τιµωρείται ποινικά». Παράλληλα, µε την κατάργηση των 198-199 του ΠΚ θα µπορείτε πλέον να βρίζετε ελεύθερα, αφού η κακόβουλη βλασφηµία και η καθύβριση θρησκευµάτων», σύµφωνα µε την αιτιολογική έκθεση, «δεν προσβάλλουν κανένα υπαρκτό κοινωνικό µέγεθος και δεν συνιστούν αξιόποινες πράξεις. Aντίθετα, µέχρι σήµερα ο «δράστης» απειλούνταν µε φυλάκιση έως δύο ετών ή χρηµατική ποινή σε κάποιες περιπτώσεις.