Ελλάδα | 25.06.2019 12:26

Περπατώντας από τα Τζουµέρκα µέχρι τον Γράµµο

Μαρία Ριτζαλέου

Η πυκνή βλάστηση κρύβει πέτρινα µονοπάτια, γεφύρια, παµπάλαια ξωκλήσια και ενδεχοµένως αρχαιολογικές θέσεις ανεκτίµητης αξίας. Πάνω σε εκπλήξεις και… θησαυρούς πέφτουν όσοι ασχολούνται µε το µεγαλύτερο µονοπάτι που σηµατοδοτείται στην Ελλάδα. Αυτό είναι στην Ηπειρο, έχει σε πρώτη φάση 370 χιλιόµετρα και καλύπτει τα Ιωάννινα και µέρος της Αρτας. Στο µέλλον θα εξαπλώνεται και στους τέσσερις νοµούς και το µήκος του θα ξεπερνά τα 1.000 χιλιόµετρα.

Το Epirus Trail είναι ένα φιλόδοξο εγχείρηµα, που υλοποιεί η Περιφέρεια Ηπείρου µε στόχο να αναδείξει τον ορεινό όγκο, µέσα από περιπατητικές διαδροµές και εναλλακτικές δραστηριότητες στα Τζουµέρκα, στα Αθαµανικά Ορη, στα βουνά του Σουλίου, στο Ξηροβούνι. «Στόχος µας είναι µια µεγάλη ορεινή περιπέτεια, που θα διασχίζει την Ηπειρο από τον Γράµµο µέχρι τα Τζουµέρκα.

Το µονοπάτι αυτό θα γίνει ένα βαγόνι ανάπτυξης για τον πολιτισµό και τον αθλητισµό. Πρόκειται ουσιαστικά για την ανάδειξη των παλιών οδικών αρτηριών, µέσω των οποίων οι Ηπειρώτες για αιώνες µετακινούνταν στην ενδοχώρα και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας ή στο εξωτερικό» δηλώνει στο «Εθνος» ο περιφερειάρχης Ηπείρου, Αλέξανδρος Καχριµάνης. Τα µονοπάτι ακολουθεί κυκλική πορεία και το σχήµα του είναι σαν... τηγάνι.

Ο επισκέπτης της Ηπείρου µπορεί να κάνει µε τα πόδια ένα τµήµα της διαδροµής των 370 χιλιοµέτρων ή και ολόκληρη αργότερα -αν θέλει και αντέχει- και να γνωρίσει τοπία απαράµιλλης οµορφιάς. Στελέχη της περιφέρειας και αρκετοί εθελοντές έχουν ήδη καθαρίσει και τοποθετήσει σήµανση σε περισσότερα από 100 χιλιόµετρα της διαδροµής. Σε αρκετές περιπτώσεις, µάλιστα, χρειάστηκε να κόψουν την οργιώδη βλάστηση, να µπουν µέσα σε πυκνά δάση, να αναδείξουν χωµάτινες διαδροµές. Οσοι εργάζονται βρέθηκαν µπροστά σε χαµένα στη λήθη του χρόνου πέτρινα γεφύρια, τα οποία στο απώτερο παρελθόν ήταν οι δρόµοι επικοινωνίας και µετακίνησης των κατοίκων της Ηπείρου. Πάνω από αυτά πέρασαν οι µάστορες της πέτρας, οι γανωµατάδες, αλλά και αγιογράφοι, πολεµιστές και κλέφτες, κτηνοτρόφοι και γεωργοί, καραβάνια γάµου και νέοι που Τουρισµού της Περιφέρειας Ηπείρου.

Αντίστοιχα µονοπάτια υπάρχουν στις Αλπεις (το Tour de Mont Blanc), στην Ιταλία Alta Via, την οποία έχει επισκεφτεί κ. Καχριµάνης και εµπνεύστηκε την ιδέα), στην Ισπανία, στις ΗΠΑ. Για τους εµπνευστές του εγχειρήµατος, η δηµιουργία του µονοπατιού Epirus Trail θα αποτελέσει ένα προστιθέµενης αξίας τουριστικό προϊόν για την περαιτέρω προβολή της περιοχής της Ηπείρου, µέσω του εναλλακτικού τουρισµού. Αναφορικά µε τις εργασίες που έχουν γίνει στο πεδίο µέχρι τώρα, έχει καθαριστεί και σηµατοδοτηθεί το τµήµα Βωβούσα, Βάλια Κάλντα, Φλέγγες, Μαυροβούνι, Λίµνη Πηγών Αώου, Μέτσοβο, Ανθοχώρι, Συρράκο, Αµάραντος, Κόνιτσα. Στα τµήµατα αυτά µπαίνει η ειδική σήµανση Epirus Trail µε το λογότυπο, γίνονται ασφαλή, ενώ αρχειοθετούνται τα σηµαντικά στοιχεία. Αυτά περιλαµβάνουν το σηµείο που βρίσκεται η κοντινότερη πηγή, το πλησιέστερο χωριό, και τα πλησιέστερα σηµεία ενδιαφέροντος.

Ειδική εφαρµογή

Στο µέλλον οι επισκέπτες θα κατεβάζουν την ειδική εφαρµογή στο κινητό τους τηλέφωνο και θα µπορούν να επιλέγουν το τµήµα της διαδροµής που τους φαίνεται πιο ενδιαφέρον. Η πιστοποίηση αποτελεί ένα εργαλείο διαφάνειας για τη βέλτιστη υποδοµή των µονοπατιών. Ουσιαστικά σηµαίνει ότι ικανοποιούνται συγκεκριµένα κριτήρια, που στοχεύουν στη βιωσιµότητα, στην προστασία και στη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος. Παράλληλα, η δηµιουργία του µονοπατιού θα βοηθήσει και στην ενίσχυση των αγώνων ορεινού τρεξίµατος. Στην Ηπειρο γίνονται κάθε χρόνο δύο µεγάλες διοργανώσεις και αρκετές µικρότερες.

Στο Μέτσοβο το Ursa Trail, κάθε τέλος Μαΐου µε 40 χιλιόµετρα και κάθε τέλος Αυγούστου ο αγώνας 100 χιλιοµέτρων στα «Χνάρια της καφέ αρκούδας» και στο Ζαγόρι το Mountain Trail των 10, 21 και 44 χιλιοµέτρων. Σε ένα µικρό µέρος -γύρω στα 4 χιλιόµετρα- του Epirus Trail έγινε την περασµένη Κυριακή το 3ο Syrrako Trail Run, ένας αγώνας ορεινού τρεξίµατος από το Συρράκο ως τους Καλαρρύτες, µήκους 11 χιλιοµέτρων, µε υψοµετρική διαφορά 700 µέτρων.

Οικοδέσποινα ήταν η χρυσή Ολυµπιονίκης του 2004 στο βάδην Αθανασία Τζουµελέκα.

Πεζοπορία

«Οι αγώνες ορεινού τρεξίµατος είναι γνωστοί στην Ελλάδα και διοργανώνονται σε πολλές περιοχές. Ετσι ο κόσµος µπαίνει µέσα στο βουνό, καιρός είναι να γνωρίσει και την πεζοπορία. Ηδη εµείς που ασχολούµαστε µε τον καθαρισµό των µονοπατιών και παρότι γνωρίζουµε την περιοχή, έχουµε βρεθεί µπροστά σε πολλές µικρές και µεγάλες εκπλήξεις. Βρήκαµε γεφύρια ξεχασµένα από πολλά χρόνια, σε µονοπάτια που τα είχε... καταπιεί η βλάστηση, καλντερίµια που ακόµη και σήµερα εντυπωσιάζουν µε την τεχνογνωσία τους» λέει στο «Εθνος» ο Νίκος Καλοφύρης, υπεύθυνος του Μέτσοβο Ursa Trail και από τους εµπνευστές του εγχειρήµατος Epirus Trail ειδικπήραν τον δρόµο της ξενιτιάς.

«Αυτό το µονοπάτι, το µεγαλύτερο και το µοναδικό του είδους στην Ελλάδα, δεν θα έχει να ζηλέψει τίποτα από αντίστοιχες διαδροµές του εξωτερικού. Θα είναι ένας δρόµος που θα πατά στα χνάρια της ιστορίας, του πολιτισµού και των θρύλων και θα τονίζει τη σηµασία της κάθε περιοχής, µαζί µε τα προϊόντα και τις παραδόσεις της» λέει ο Ηλίας Γκαρτζονίκας από το τµήµα Τουρισµού της Περιφέρειας Ηπείρου. Αντίστοιχα µονοπάτια υπάρχουν στις Αλπεις (το Tour de Mont Blanc), στην Ιταλία (η Alta Via, την οποία έχει επισκεφτεί κ. Καχριµάνης και εµπνεύστηκε την ιδέα), στην Ισπανία, στις ΗΠΑ. Για τους εµπνευστές του εγχειρήµατος, η δηµιουργία του µονοπατιού Epirus Trail θα αποτελέσει ένα προστιθέµενης αξίας τουριστικό προϊόν για την περαιτέρω προβολή της περιοχής της Ηπείρου, µέσω του εναλλακτικού τουρισµού.

Αναφορικά µε τις εργασίες που έχουν γίνει στο πεδίο µέχρι τώρα, έχει καθαριστεί και σηµατοδοτηθεί το τµήµα Βωβούσα, Βάλια Κάλντα, Φλέγγες, Μαυροβούνι, Λίµνη Πηγών Αώου, Μέτσοβο, Ανθοχώρι, Συρράκο, Αµάραντος, Κόνιτσα. Στα τµήµατα αυτά µπαίνει η ειδική σήµανση Epirus Trail µε το λογότυπο, γίνονται ασφαλή, ενώ αρχειοθετούνται τα σηµαντικά στοιχεία. Αυτά περιλαµβάνουν το σηµείο που βρίσκεται η κοντινότερη πηγή, το πλησιέστερο χωριό, και τα πλησιέστερα σηµεία ενδιαφέροντος. Ειδική εφαρµογή Στο µέλλον οι επισκέπτες θα κατεβάζουν την ειδική εφαρµογή στο κινητό τους τηλέφωνο και θα µπορούν να επιλέγουν το τµήµα της διαδροµής που τους φαίνεται πιο ενδιαφέρον.

Η πιστοποίηση αποτελεί ένα εργαλείο διαφάνειας για τη βέλτιστη υποδοµή των µονοπατιών. Ουσιαστικά σηµαίνει ότι ικανοποιούνται συγκεκριµένα κριτήρια, που στοχεύουν στη βιωσιµότητα, στην προστασία και στη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος. Παράλληλα, η δηµιουργία του µονοπατιού θα βοηθήσει και στην ενίσχυση των αγώνων ορεινού τρεξίµατος. Στην Ηπειρο γίνονται κάθε χρόνο δύο µεγάλες διοργανώσεις και αρκετές µικρότερες. Στο Μέτσοβο το Ursa Trail, κάθε τέλος Μαΐου µε 40 χιλιόµετρα και κάθε τέλος Αυγούστου ο αγώνας 100 χιλιοµέτρων στα «Χνάρια της καφέ αρκούδας» και στο Ζαγόρι το Mountain Trail των 10, 21 και 44 χιλιοµέτρων. Σε ένα µικρό µέρος -γύρω στα 4 χιλιόµετρα- του Epirus Trail έγινε την περασµένη Κυριακή το 3ο Syrrako Trail Run, ένας αγώνας ορεινού τρεξίµατος από το Συρράκο ως τους Καλαρρύτες, µήκους 11 χιλιοµέτρων, µε υψοµετρική διαφορά 700 µέτρων. Οικοδέσποινα ήταν η χρυσή Ολυµπιονίκης του 2004 στο βάδην Αθανασία Τζουµελέκα.

Πεζοπορία

«Οι αγώνες ορεινού τρεξίµατος είναι γνωστοί στην Ελλάδα και διοργανώνονται σε πολλές περιοχές. Ετσι ο κόσµος µπαίνει µέσα στο βουνό, καιρός είναι να γνωρίσει και την πεζοπορία. Ηδη εµείς που ασχολούµαστε µε τον καθαρισµό των µονοπατιών και παρότι γνωρίζουµε την περιοχή, έχουµε βρεθεί µπροστά σε πολλές µικρές και µεγάλες εκπλήξεις. Βρήκαµε γεφύρια ξεχασµένα από πολλά χρόνια, σε µονοπάτια που τα είχε… καταπιεί η βλάστηση, καλντερίµια που ακόµη και σήµερα εντυπωσιάζουν µε την τεχνογνωσία τους» λέει στο «Εθνος» ο Νίκος Καλοφύρης, υπεύθυνος του Μέτσοβο Ursa Trail και από τους εµπνευστές του εγχειρήµατος Epirus Trail.

πεζοπορίαΓράμμοςορειβασία