Τα νησιά ξέμειναν από ναυαγοσώστες - To SOS που εκπέμπουν οι δήμαρχοι

Σε τραγικό σημείο βρίσκεται η έλλειψη ναυαγοσωστών στις παραλίες της ελληνικής επικράτειας, καθώς ακόμα και τουριστικά νησιά, όπως η Κέρκυρα και η Ρόδος, με εκατομμύρια επισκέπτες κάθε καλοκαίρι, δε διαθέτουν ούτε ένα ναυαγοσώστη, ενώ σε αρκετά άλλα ο αριθμός τους είναι απειροελάχιστος. 

Το αποτέλεσμα είναι να χάνονται ανθρώπινες ζωές στη θάλασσα, να εκτυλίσσονται τραγωδίες που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. Παράλληλα, είναι καταστροφικές οι συνέπειες και στο τουριστικό προϊόν της χώρας. Ειδικότερα και σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε στο ethnos.gr ο πρόεδρος της Ένωσης Ναυαγοσωστικών Σχολών Ελλάδας, Μάριος Μυρωνάκης, εδώ και τέσσερα χρόνια ένα από τα τουριστικότερα νησιά της χώρας, η Κέρκυρα, δε διαθέτει ούτε ένα ναυαγοσώστη, με εξαίρεση αυτούς που προσλαμβάνουν κάποια ξενοδοχεία. 

Ίδια ακριβώς είναι η εικόνα τα τελευταία δύο χρόνια και στη Ρόδο, ενώ στη Ζάκυνθο, αν και υπάρχει ανάγκη για τουλάχιστον 18 ναυαγοσώστες, προκειμένου να καλυφθούν έστω οι ιδιαίτερα πολυσύχναστες παραλίες του νησιού, υπάρχουν σήμερα μόλις δύο. Παράλληλα, πολύ μικρός και υπερβολικά ανεπαρκής είναι ο αριθμός των ναυαγοσωστών στην Κεφαλλονιά, τη Λευκάδα, αλλά και τη Ραφήνα Αττικής, ενώ τεράστια έλλειψη ναυαγοσωστών υπάρχει και σε νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου, τη Λέσβο και τη Χίο, στα οποία, εκτός από τους εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες, καταφθάνουν στα νησιά και πρόσφυγες και μετανάστες, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη ανάγκη από διασώστες.

Ανεπάρκεια σε ναυαγοσώστες παρατηρείται και στο Ηράκλειο Κρήτης, όπου σύμφωνα με τον κ. Μυρωνάκη, οι υπηρεσίες από τους υπάρχοντες δεν παρέχονται σωστά, με αποτέλεσμα να έχουν καταγραφεί ήδη 61 παραβάσεις. Στον αντίποδα, απολύτως επάρκεια σε ναυαγοσώστες υπάρχει σε άλλες πολύ τουριστικές περιοχές της χώρας, όπως τη Μύκονο, τη Σαντορίνη, τα Χανιά και το Ρέθυμνο.

Τουλάχιστον 281 τα κενά στη χώρα

Όπως υποστηρίζει ο κ. Μυρωνάκης, σήμερα τα κενά σε ναυαγοσώστες στη χώρα είναι 218, με βάση τις θέσεις που έχουν καθορίσει οι κατά τόπους τριμερής επιτροπές (αποτελούνται από εκπροσώπους του Λιμεναρχείου, της Περιφέρειας και του Δήμου). Ωστόσο, στην ουσία τα κενά είναι πολύ περισσότερα, αφού οι επιτροπές δε βλέπουν το ζήτημα στην πραγματική του διάσταση και προσπαθούν να καλύψουν με σχετική επάρκεια μόνο τις ιδιαίτερα πολυσύχναστες παραλίες. 

Άλλωστε, το νομοθετικό πλαίσιο που υπάρχει είναι ξεκάθαρο και ορίζει ότι το όριο ευθύνης για τον κάθε ναυαγοσώστη σε κάθε παραλία είναι 200 μέτρα δεξιά του και άλλα τόσα αριστερά του. Αυτό σημαίνει ότι σε παραλίες χιλιομέτρων θα έπρεπε να υπήρχαν αρκετοί ναυαγοσώστες, ωστόσο, σπάνια ο αριθμός τους ξεπερνάει τον έναν.
Να σημειωθεί ακόμα ότι φέτος ο αριθμός των ναυαγοσωστών στις παραλίες της χώρας έχει αυξηθεί σε 627 από 414 πέρυσι, γεγονός που οφείλεται στην εφαρμογή του νέου και αυστηρότερου νομοθετικού πλαισίου το 2018 για το χώρο επίβλεψης του κάθε ναυαγοσώστη (από τα 600 μέτρα μειώθηκε στα 400 μέτρα).

«Υπάρχουν πολύ τουριστικοί δήμοι, οι οποίοι εδώ και χρόνια, χρησιμοποιώντας διάφορες προφάσεις και προσχήματα, αρνούνται πεισματικά να προσλάβουν ναυαγοσώστες. Χρησιμοποιούν ως πρόσχημα την έλλειψη χρημάτων ή τις γραφειοκρατικές διαδικασίες, με συνέπεια διαγωνισμοί να προκηρύσσονται την τελευταία στιγμή ή εκ των υστέρων και τελικά να μην υπάρχουν ναυαγοσώστες στις παραλίες. Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργείται κακή εικόνα για τη χώρα μας στο εξωτερικό, αλλά και τουρίστες να οδηγούν τους δήμους στα δικαστήρια μετά από πνιγμό δικού τους ανθρώπου και να ζητούν ως αποζημίωση υπέρογκα ποσά. Προσωπικά γνωρίζω τουλάχιστον δέκα τέτοιες περιπτώσεις.», τονίζει ο κ. Μυρωνάκης.

Κατά τον ίδιο οι Έλληνες ναυαγοσώστες είναι άρτια εκπαιδευμένοι και από τους κορυφαίους στον κόσμο, αφού είναι οι μοναδικοί που εκτελούν κατ’ επάγγελμα τα καθήκοντά τους. «Γι’ αυτό έχουμε στη χώρα μας τους λιγότερους πνιγμούς στην Ευρώπη. Στα σημεία που επιβλέπουν ναυαγοσώστες, σημειώνονται λιγότεροι από δέκα πνιγμοί κάθε καλοκαίρι, όταν σε ολόκληρη τη χώρα πέρυσι συνολικά 88 άτομα έχασαν τη ζωή τους στη θάλασσα από πνιγμό ή από άλλα αίτια. Φάνηκε στην πράξη ότι ο καινούργιος νόμος κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, αφού έχει σχεδόν μηδενίσει τους πνιγμούς σε σημεία που υπάρχουν ναυαγοσώστες. Άλλοι πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους», σημειώνει ο Μυρωνάκης.

Δήμαρχοι: «Δεν υπάρχει ενδιαφέρον»

Από την πλευρά τους δήμαρχοι υποστηρίζουν ότι η ανεπάρκεια ή ο πολύ μικρός αριθμός ναυαγοσωστών στις περιοχές τους οφείλεται στο πολύ μικρό έως ανύπαρκτο ενδιαφέρον από εξειδικευμένους διασώστες να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους. Αναφέρουν ακόμα ότι τα οικονομικά τους δεδομένα δεν τους επιτρέπουν να προσλάβουν ναυαγοσωστικές εταιρίες, οι οποίες να αναλάβουν ως υπεργολάβοι την προστασία των λουομένων, αφού οι τελευταίες ζητούν υπέρογκα ποσά για τις υπηρεσίες τους.

«Πέρυσι ο διαγωνισμός που προκηρύξαμε για ναυαγοσώστες απέβη άγονος, αφού δεν υπήρξε ενδιαφέρον, ενώ φέτος κάνουμε προσπάθεια να έχει αποτέλεσμα ακόμα και μέσα στον Ιούλιο. Χρειαζόμαστε 23 ναυαγοσώστες και σήμερα δεν έχουμε ούτε έναν. Με βάση τα χρήματα που μπορούμε να διαθέσουμε, δεν υπάρχει ενδιαφέρον από ναυαγοσώστες», αναφέρει στο ethnos.gr ο αντιδήμαρχος Κέρκυρας, Ανδρέας Γουλής. Να σημειωθεί ότι η έλλειψη ναυαγοσωστών στην Κέρκυρα προκάλεσε πριν από δύο χρόνια και εισαγγελική παρέμβαση.

Ο δήμαρχος Ζακύνθου, Παύλος Κολοκοτσάς, υποστηρίζει ότι το πρόβλημα με την έλλειψη ναυαγοσωστών στο νησί υπάρχει εδώ και είκοσι χρόνια. «Έχουμε κάνει φέτος τρεις ανακοινώσεις για ναυαγοσώστες, αλλά δεν υπάρχει ενδιαφέρον. Το αποτέλεσμα είναι να έχουμε σήμερα δύο αντί για 18 και το Λιμεναρχείο να μας επιβάλλει πρόστιμα. Ναυαγοσώστες δεν έρχονται να δουλέψουν για τέσσερις μήνες. Πρέπει να δώσει κίνητρα η Πολιτεία, ώστε η δουλειά τους να είναι εξάμηνη ή να αναλάβει την πρόσληψη και διαχείρισή τους το Λιμεναρχείο. Πού να βρω χρήματα, για να συνεργαστώ με επαγγελματικές εταιρείες;», λέει ο κ. Κολοκότσας.

«Υπάρχει πρόβλημα. Χρειαζόμαστε εφτά ναυαγοσώστες, αλλά φέτος έχουμε μόνο τρεις. Το θεσμικό πλαίσιο δημιουργεί πρόβλημα, αφού προϋποθέτει ο ναυαγοσώστης να διαθέτει και άδεια για ταχύπλοο, η οποία κοστίζει 700 ευρώ. Έτσι, ναυαγοσώστες, που δεν τη διαθέτουν, αποκλείονται. Η πρόσκλησή μας είναι ανοιχτή για πρόσληψη ναυαγοσωστών και όποιος δείξει ενδιαφέρον, θα τον πάρουμε ακόμα και σήμερα. Οι ναυαγοσωστικές εταιρείες για συνεργασία ζητούν ποσά υπέρογκα. Θα μας κόστιζε τουλάχιστον 2.500-2.800 ευρώ ο κάθε ναυαγοσώστης, αν συνεργαζόμασταν με κάποια εταιρεία», υποστηρίζει ο αντιδήμαρχος Λέσβου, Νίκος Καρασάββας.