Στο μαρτυρικό σχολείο του Μπεσλάν η Έδρα Ποντιακών Σπουδών (pics)

Με συναισθήματα θαυμασμού για το δυναμισμό των Ελλήνων του Βορείου Καυκάσου, οι οποίοι εξακολουθούν να δημιουργούν σε μία πολύ δύσκολη περιοχή, συγκίνησης από την επίσκεψη στο μαρτυρικό σχολείο του Μπεσλάν, αλλά και αγανάκτησης για το γεγονός ότι χάθηκαν άδικα σχεδόν 400 αθώες ψυχές, ένα μεγάλο μέρος των οποίων παιδικές, γύρισαν από ολιγοήμερη παραμονή στη Βόρεια Οσετία εκπρόσωποι της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Η επίσκεψη στη συγκεκριμένη ρωσική περιοχή του Βορείου Καυκάσου έγινε στο πλαίσιο 40μελούς ελληνικής και κυπριακής αποστολής (διπλωμάτες, ακαδημαϊκοί, επιχειρηματίες, δημοσιογράφοι), στο πλαίσιο του εορτασμού της συμπλήρωσης τριάντα χρόνων από την ίδρυση του Συνδέσμου Ελλήνων Βόρειας Οσετίας «Ο Προμηθέας». Στο πλαίσιο του εορτασμού ο ελληνικός σύνδεσμος διοργάνωσε τετραήμερες εκδηλώσεις, οι οποίες περιελάμβαναν συναντήσεις με εκπροσώπους της κυβέρνησης και της Βουλής της Βόρειας Οσετίας  στην πρωτεύουσα Βλαδιλαυκάζ, συναντήσεις επιχειρηματιών,  διοργάνωση ημερίδας, αλλά και επίσκεψη στο μαρτυρικό σχολείο της κωμόπολης Μπεσλάν και στο κοιμητήριο για τα θύματα της τραγωδίας, το γνωστό ως «Πόλη των Αγγέλων».

«Είμαστε ακόμα επηρεασμένοι από αυτά που είδαμε, για ό,τι συνέβηκε εκεί. Σημειώθηκαν πόλεμοι και τρομοκρατικά γεγονότα. Σήμερα είναι ήρεμα τα πράγματα, αλλά δεν ξέρεις, τι μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή. Οι Έλληνες στη Βόρεια Οσετία, αν και δεν είναι τόσο πολυπληθείς, όσο σε άλλες περιοχές της Ρωσίας, τυγχάνουν αναγνώρισης και σεβασμού. Ο ελληνικός σύνδεσμος διοργάνωσε τις εκδηλώσεις, για να τονίσει την ιστορία και τον πολιτισμό των Ελλήνων στη Βόρεια Οσετία, αλλά και για να συμβάλλει στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της οικονομίας της περιοχής», αναφέρει στο ethnos.gr ο καθηγητής της έδρας Ποντιακών Σπουδών του ΑΠΘ, Κυριάκος Χατζηκυριακίδης.

Ο ίδιος ήταν ομιλητής στην επιστημονική ημερίδα, η οποία διοργανώθηκε στο Κρατικό Πανεπιστήμιο Οσετίας, όπου ανέπτυξε το θέμα της παρουσίας των Ελλήνων στην περιοχή. «Η Έδρα Ποντιακών Σπουδών βρέθηκε στη Βόρεια Οσετία, διότι ενδιαφέρεται να έχει συνεργασία με ξένα πανεπιστήμια, ενδιαφέρεται να έχει επαφές και να συλλέγει υλικό για τη ζωή και την ιστορία των Ελλήνων της περιοχής, αλλά και για τους στηρίξει στη δύσκολη καθημερινότητά τους», σημειώνει ο κ. Χατζηκυριακίδης.

Στο μαρτυρικό σχολείο του Μπεσλάν

Μία κωμόπολη, σε απόσταση περίπου 25 χιλιομέτρων από το Βλαδικαυκάζ, αποτελεί το Μπεσλάν, στο σχολείο του οποίου εκτυλίχθηκαν τα ασύλληπτα γεγονότα της 1ης Σεπτεμβρίου 2004, όταν για τρεις μέρες Τσετσένοι τρομοκράτες κρατούσαν ομήρους παιδιά και γονείς τους, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 385 άτομα, εκ των οποίων 186 παιδιά.   

«Την ξενάγησή μας ανέλαβε μία δασκάλα, η οποία ήταν όμηρος και βίωσε επί τρεις ημέρες τα γεγονότα. Μας περιέγραψε ακριβώς αυτό που βίωσαν γονείς και μαθητές. Ήταν μία ημέρα γιορτής για το σχολείο, όταν ξαφνικά γονείς και μαθητές, που βρίσκονταν στο προαύλιο, βρέθηκαν περικυκλωμένοι από κάνες αυτόματων όπλων», λέει ο κ. Χατζηκυριακίδης. Οι τρομοκράτες έκλεισαν τους ομήρους στο γυμναστήριο, όπου τους κρατούσαν χωρίς νερό για τρεις ημέρες και όσοι διαμαρτυρήθηκαν, τους σκότωσαν επί τόπου για παραδειγματισμό. Μετά από τρεις ημέρες έγινε το μακελειό, όταν σημειώθηκε μία έκρηξη, έσπασαν τζάμια και οι όμηροι βρέθηκαν ανάμεσα σε δύο πυρά, των τρομοκρατών και των αντρών των ρωσικών ειδικών δυνάμεων. Οι σφαίρες «χόρευαν» ανάμεσα σε παιδάκια και τα χτυπούσαν στο ψαχνό, όταν έσκυβαν να πιουν νερό από τις βρύσες του σχολείου…

«Ανάμεσα στα θύματα ήταν και ο ποντιακής καταγωγής Έλληνας, Ιβάν Κανίδης. Ήταν παλιός γυμναστής του σχολείου και βρέθηκε στο χώρο για τη γιορτή. Αγκάλιαζε και έσωσε πολλά παιδιά. Η Ελληνική Δημοκρατία έχτισε αθλητικό σχολείο προς τιμήν του στην περιοχή, στο οποίο δίνεται βάση κυρίως στο ποδόσφαιρο. Μόνο όταν πας εκεί, μπορείς να καταλάβεις τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, όσοι ζουν στην περιοχή», τονίζει ο καθηγητής της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του ΑΠΘ.

Σύμφωνα με τον ίδιο, ιδιαιτέρως συγκινητική ήταν η επίσκεψη στην «Πόλη των Αγγέλων», σε ένα κοιμητήριο που δημιουργήθηκε για τα θύματα του Μπεσλάν. Περιλαμβάνει δύο μνημεία, ένα για τους άντρες των ειδικών ρωσικών δυνάμεων κι ένα για τα υπόλοιπα θύματα της τραγωδίας. «Τόσο στο κοιμητήριο, όσο και στο γυμναστήριο που βρίσκονταν οι όμηροι, έβλεπες παντού, εκτός από κουκλάκια, μπουκαλάκια με νερό. Οι τρομοκράτες για τρεις ημέρες δεν έδιναν στους ομήρους νερό. Όταν γινόταν το μακελειό, παιδιά έπιναν νερό από τις βρύσες του σχολείου και τα πυροβολούσαν στο ψαχνό», υπογραμμίζει ο κ. Χατζηκυριακίδης.

Από το 19ο αιώνα Έλληνες στη Β. Οσετία

Όπως αναφέρει στο ethnos.gr ο καθηγητής της Έδρας Ποντιακών Σπουδών, ποντιακής καταγωγής Έλληνες έφτασαν στην περιοχή στα μέσα του 19ου αιώνα, προκειμένου να δουλέψουν στην κατασκευή των σιδηροδρομικών έργων, Μαζί τους έφτασαν και έμποροι, οι οποίοι ανέπτυξαν διάφορες δραστηριότητες, που είχαν ανάγκη οι εργαζόμενοι. Επίσης, στην περιοχή υπήρχαν μεγάλες εκτάσεις, που προσφέρονταν για καλλιέργεια καπνού, με αποτέλεσμα να εγκατασταθούν και αρκετοί Πόντιοι καπνοφυτευτές.

«Έτσι δημιουργήθηκαν οι πρώτοι ελληνικοί πληθυσμοί στην περιοχή, στο Βλαδικαυκάζ και στο Πιατιγκόρσκ και αλλού. Άνοιξαν σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα. Αυτό έκλεισε με τις διώξεις του Στάλιν και άνοιξε πάλι την εποχή της Περεστρόικα. Σήμερα στο Βλαδικαυκάζ υπάρχει ένα ολόκληρο τετράγωνο, το οποίο αποτελεί περιουσία των Ελλήνων. Εκεί βρίσκονται το σχολείο, εκκλησάκι, χώρος για χορό, τα γραφεία του ελληνικού συνδέσμου κτλ.», αναφέρει ο κ. Χατζηκυριακίδης.

Δείτε φωτογραφίες από την ελληνική κοινότητα-σύνδεσμο και το πανεπιστήμιο...