Γιατί χάνονται ζωές ποδηλατών στην άσφαλτο - Χωρίς υποδομές η Ελλάδα

Απανωτά είναι τις τελευταίες μέρες τα τροχαία δυστυχήματα με θύματα ποδηλάτες. Αθλητές ποδηλασίας που κάνουν την προπόνησή τους, άτομα που χρησιμοποιούν το ποδήλατο για να πάνε στο σπίτι τους ή στη δουλειά τους, αλλά και κάποιοι που απλώς απολαμβάνουν τη βόλτα τους με ποδήλατο, αφήνουν την τελευταία τους πνοή στην άσφαλτο, αφού παρασυρθούν ή χτυπηθούν από κάποιο διερχόμενο όχημα σε μια στιγμή απροσεξίας.

Νωπές είναι ακόμα οι μνήμες από το τραγικό δυστύχημα λίγο έξω από την Πτολεμαΐδα, όπου δύο αθλητές ποδηλασίας έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια προπόνησης και άλλοι τέσσερις τραυματίστηκαν, όταν διερχόμενο όχημα ξέφυγε από την πορεία του και τους χτύπησε. Επίσης, το βράδυ της Τετάρτης στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης, στο δρόμο Πενταλόφου – Νεοχωρούδας, σκοτώθηκε 60χρονος ποδηλάτης, όταν τον χτύπησε αυτοκίνητο.

Επιστήμονες και εκπρόσωποι των ποδηλατών υποστηρίζουν στο ethnos.gr ότι τα τροχαία δυστυχήματα με θύματα ποδηλάτες προκαλούνται από διάφορους παράγοντες. Σημειώνουν, ωστόσο, ότι οι βασικότεροι λόγοι είναι η κακή οδηγική συμπεριφορά και οι παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας από οδηγούς αυτοκινήτων, μοτοσικλετών, αλλά και από τους ίδιους τους ποδηλάτες, καθώς και η μεγάλη ανεπάρκεια σε ασφαλείς ποδηλατόδρομους μέσα στις πόλεις.

«Δεν υπάρχουν πουθενά ουσιαστικές υποδομές για το ποδήλατο στην Ελλάδα. Θα μπορούσα να μιλήσω με τα χειρότερα λόγια γι’ αυτή την κατάσταση. Στην Ελλάδα είμαστε στο σημείο μηδέν, όταν όλη η υπόλοιπη Ευρώπη… εκτοξεύεται στο συγκεκριμένο θέμα. Υποτίθεται ότι είμαστε και τουριστική χώρα. Εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες θα ήθελαν να κάνουν ποδήλατο στην Ελλάδα, αλλά το αποφεύγουν, γιατί θα σκοτωθούν», τονίζει στο ethnos.gr ο συγκοινωνιολόγος – πολεοδόμος, καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Θάνος Βλαστός.

Χαμηλότερες ταχύτητες και περισσότερη αστυνόμευση

Κατά τον ίδιο, τα τροχαία δυστυχήματα με θύματα ποδηλάτες σε μεγάλο βαθμό οφείλονται στην ανεπάρκεια των ποδηλατοδρόμων στις πόλεις, στις δύσκολες συνθήκες κυκλοφορίας στους δρόμους, αλλά και στην κακή οδηγική συμπεριφορά από την πλευρά των οδηγών των οχημάτων.

«Τα πολεοδομικά σχέδια για την κατασκευή των πόλεων εφαρμόστηκαν υπό μεγάλη πίεση, αφού οι ιδιοκτήτες των ακινήτων, έκαναν ό,τι μπορούσαν, για να παραχωρήσουν όσο το δυνατόν λιγότερη έκταση. Έχει παραδοθεί όλος ο δημόσιος χώρος στα αυτοκίνητα. Οι οδηγοί των αυτοκινήτων κινούνται όπως θέλουν και παρκάρουν, όπου να’ ναι. Οι ποδηλατόδρομοι στις πόλεις είναι λίγοι και δεν παρέχουν την ασφάλεια που απαιτείται, για να κινηθεί ένας ποδηλάτης. Δεν είναι φυσικά δυνατόν να κάνουμε παντού ποδηλατοδρόμους, ωστόσο, μπορούμε να μειώσουμε με νόμο τις ανώτατες ταχύτητες των αυτοκινήτων εντός των οικιστικών περιοχών και να υπάρχει καλύτερη αστυνόμευση», αναφέρει ο κ. Θάνος.

Μαθήματα στους οδηγούς

Από την πλευρά του ο επίκουρος καθηγητής του τμήματος Μηχανικών, Χωροταξίας και Πολεοδομίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Απόστολος Παπαγιαννάκης, υποστηρίζει ότι ιδίως τώρα που μπήκαν στη ζωή των πόλεων και τα πατίνια θα πρέπει να ενταχθούν στο πλαίσιο απόκτησης άδειας κυκλοφορίας για τους οδηγούς οχημάτων και μαθήματα, για το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται, όταν συναντούν στους δρόμους ποδηλάτες και οδηγούς πατινιών. Ο ίδιος σημειώνει ακόμα ότι θα πρέπει να αναβαθμιστεί και το δίκτυο ποδηλατοδρόμων, ώστε να προασπίζει την ασφάλεια των ποδηλατών.

«Δύο είναι οι βασικοί παράγοντες, που οδηγούν στο να έχουμε τροχαία δυστυχήματα με θύματα ποδηλάτες σε αστικές και ημιαστικές περιοχές. Οι ελλιπείς υποδομές, σε ό,τι αφορά την ασφάλεια στην κίνηση των ποδηλατών και η έλλειψη σωστής συμπεριφοράς από την πλευρά των οδηγών. Ωστόσο και οι ίδιοι οι ποδηλάτες δεν έχουν σωστή συμπεριφορά, όσον αφορά την κίνηση με το ποδήλατο», αναφέρει ο κ. Παπαγιαννάκης.

«Κινούμαστε και τρέμουμε»

Για απόλυτη αναρχία στους ελληνικούς δρόμους από την πλευρά των οδηγών, των ποδηλατών, αλλά και των πεζών έκανε λόγο η Ελένη Ψαρουδάκη, εκπρόσωπος της παλαιότερης ποδηλατικής ομάδας στη χώρα «Φίλοι του Ποδήλατου». Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, η κατάσταση ελάχιστα έχει αλλάξει τα τελευταία είκοσι χρόνια και σημείωσε ότι πολλές φορές οι ποδηλάτες τρέμουν, όταν κινούνται στους δρόμους, αφού βλέπουν να γίνονται… εγκλήματα από την πλευρά των οδηγών των οχημάτων, σε ό,τι αφορά παραβάσεις του ΚΟΚ. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ανέφερε αστικό λεωφορείο στην Αθήνα, ο οδηγός του οποίου -προφανώς αφού τελείωσε το ωράριο εργασίας του- πέρασε με ιλιγγιώδη ταχύτητα κόκκινο σηματοδότη.   

«Ο καθένας κάνει, ό,τι θέλει, πάει, όπου θέλει και παρκάρει, όπου θέλει. Οι παραβάσεις του ΚΟΚ είναι πολύ συχνές, δυστυχώς, χωρίς να υπάρχουν κυρώσεις, αφού η Πολιτεία είναι άφαντη. Οι ποδηλάτες είναι η πιο ευαίσθητη ομάδα στο δρόμο, αφού ένα απλό χτύπημα από αυτοκίνητο μπορεί να τους σκοτώσει. Σε όσους δεν οδηγούν σωστά, θα πρέπει να πέφτουν αυστηρές ποινές, αλλιώς θα έχουμε ολοένα και περισσότερα δυστυχήματα. Στις πόλεις υπάρχουν ποδηλατόδρομοι, αλλά σε μεγάλο μέρος τους δεν είναι ασφαλείς, αφού, για παράδειγμα, δε χωρίζονται με τίποτα από τον υπόλοιπο δρόμο, είναι κατασκευασμένοι με προχειρότητα και υπάρχουν πολλά εμπόδια σε αυτούς. Επίσης, σε πολλούς δρόμους δεν είναι επαρκής ο φωτισμός», τονίζει η κ. Ψαρουδάκη.

Η ίδια δεν παραλείπει να ρίξει ευθύνες και σε ποδηλάτες, αφού δε φροντίζουν να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας. «Κάποιοι γονείς αδιαφορούν, όταν τα παιδιά τους κάνουν ποδήλατο. Βλέπω μικρά παιδιά να οδηγούν ποδήλατο χωρίς μπροστινό φως και χωρίς να διαθέτουν φωτάκι που να αναβοσβήνει πίσω. Οι ποδηλάτες θα πρέπει να φορούν ανοιχτόχρωμα ή φωσφοριζέ ρούχα, πάντοτε κράνος, αλλά και γάντια, που θα τους προστατεύσουν σε περίπτωση πτώσης. Έχει αυξηθεί το ποσοστό των ποδηλατών, που λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας, αλλά είμαστε ακόμα πολύ πίσω.», σημειώνει η κ. Ψαρουδάκη.