ΕΝΦΙΑ: Πόσα εκατομμύρια ευρώ γλιτώνουν οι Κρητικοί;

Οι μισοί και πλέον Κρητικοί θα κληθούν και φέτος να πληρώσουν ΕΝΦΙΑ, όμως με βάση το φορολογικό νομοσχέδιο που έχει ψηφιστεί αναμένεται μεσοσταθμικά να δουν τις εισφορές τους μειωμένες ως και 20%!

Βεβαίως θα υπάρχουν περιπτώσεις που το περυσινό ποσό του ΕΝΦΙΑ δε θα διαφέρει από το φετινό παρά ελάχιστα, καθώς οι μεγάλες περιουσίες παρέμειναν μεγάλες... όμως σε κάποιες ειδικές περιπτώσεις οι συνολικές μειώσεις μπορούν να φτάσουν και το 50-60%, αν ληφθούν υπόψη οι φοροελαφρύνσεις και η οριζόντια περικοπή του φόρου κατά 20%.

Ωστόσο και πάλι η Κρήτη αναμένεται να αναδειχτεί πρωταθλήτρια και να εισφέρει μέσω του ΕΝΦΙΑ πάνω από 120-130 εκατ. ευρώ, όπως εκτιμούν κύκλοι της αγοράς. Χαρακτηριστικά ο φοροτεχνικός Παύλος Μπαριτάκης εκτιμά ότι μεσοσταθμικά η μείωση αναμένεται γύρω στο 18-20%, δηλαδή ο φετινός ΕΝΦΙΑ για την Κρήτη θα είναι 134 εκατ. ευρώ, σαφώς μειωμένος βεβαίως σε σχέση με το ποσό των 167 εκατ. ευρώ που πλήρωσε το νησί στην εκκαθάριση του 2017, αλλά και την εκκαθάριση του 2018, που ήταν αντίστοιχο το ποσό.

Στο ίδιο μήκος κύματος και οι εκτιμήσεις του προέδρου της Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων Ν. Ηρακλείου Κώστας Αράπογλου. Πάντως, με σιγουριά κανείς δε γνωρίζει πόσο θα μειωθεί ο ΕΝΦΙΑ αν πρώτα δε γίνει η εκκαθάριση και δεν εκδοθούν τα “μπιλιετάκια”, καθώς θα εξαρτηθεί από την αξία της περιουσίας. Δηλαδή αν αποδειχτεί ότι η Κρήτη έχει πολλές μικρές περιουσίες, τότε ο ΕΝΦΙΑ θα πέσει, αν όμως είναι μεγάλες, τότε θα συγκρατηθεί σε υψηλά επίπεδα.

Όπως χαρακτηριστικά ανάφερε ο φοροτεχνικός Παύλος Μπαριτάκης, όσο πιο μικρές περιουσίες, τόσο μεγαλύτερη έκπτωση, ενώ θα ήταν ακόμη καλύτερα αν είχαν αναπροσαρμοστεί και οι αντικειμενικές αξίες φυσικά προς τα κάτω. Ωστόσο, όπως αναφέρει το NeaKriti.gr, τα δεδομένα είναι ότι πέρυσι η Κρήτη πλήρωσε 167 εκατ. ευρώ και υπόχρεοι ήταν 362.023 ιδιοκτήτες, επί συνόλου 6,3 εκατομμυρίων φορολογουμένων.

Η εφημερίδα «Νέα Κρήτη» παρουσιάζει παραδείγματα για το πώς θα κυμανθεί ο ΕΝΦΙΑ σε διαμερίσματα 80 τ.μ., παλαιότητας 15 ετών, σε όλες τις ζώνες και αξίες που προβλέπει ο νόμος. Πάντως, τα «ραβασάκια» αναμένεται να φτάσουν στις 31 Αυγούστου.

Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) ετοιμάζεται να διεκδικήσει από τους παραλήπτες των σημειωμάτων συνολικά απ’ όλη τη χώρα πάνω από 2,7 δισ. ευρώ σε πέντε μηνιαίες δόσεις, από τον Σεπτέμβριο του 2019 έως και τον Ιανουάριο του 2020. Η πρώτη δόση πρέπει να καταβληθεί έως τις 30 Σεπτεμβρίου, η δεύτερη μέχρι τις 31 Οκτωβρίου, η τρίτη μέχρι τις 29 Νοεμβρίου, η τέταρτη μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου και η πέμπτη μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2020. Το θετικό πάντως στην όλη κατάσταση είναι ότι, σύμφωνα με τις πληροφορίες, τα ποσά του ΕΝΦΙΑ που θα αναγράφουν τα εκκαθαριστικά θα είναι μειωμένα κατά 10%-30% σε σύγκριση με τα ποσά του ΕΝΦΙΑ του έτους 2018, με τις μειώσεις να υπολογίζονται ανάλογα με τη συνολική αντικειμενική αξία των ακινήτων κάθε φορολογουμένου.

Ιδιοκτήτες ακινήτων αλλά και όσοι εμπλέκονται με την κτηματαγορά και την οικοδομή περίμεναν πώς και πώς τη μείωση αυτή, καθώς σε συνδυασμό με την κατάργηση του ΦΠΑ στις νεόδμητες οικοδομές αναμένεται να επανεκκινήσει η οικοδομική δραστηριότητα, με ό,τι θετικό αυτό συνεπάγεται για την ελληνική οικονομία.

Σε τοπικό επίπεδο μάλιστα, όπως τόνισε ο πρόεδρος της Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων Ν. Ηρακλείου-δικηγόρος Κώστας Αράπογλου, ο μέσος όρος της μείωσης στον ΕΝΦΙΑ αναμένεται να κυμανθεί γύρω στο 20%, «πράγμα αρκετά σημαντικό», όπως επισημαίνει, «καθώς ήδη η εξαγγελία αυτή έχει δώσει ώθηση στις αγοραπωλησίες ακινήτων και στην οικοδομική δραστηριότητα». Ο κ. Αράπογλου, υπογραμμίζοντας πως «η αγορά κινείται πάντα βάσει ψυχολογίας», σημειώνει πως, «σύμφωνα με τα δεδομένα αυτά, τα ακίνητα αναμένεται να έχουν μικρότερη φορολογία, με αποτέλεσμα επειδή προσδοκάμε και άλλη μείωση αργότερα, σε συνδυασμό με την κατάργηση του ΦΠΑ στις νεόδμητες οικοδομές, να ξαναδούμε τους εργολάβους να πιάνουν δουλειά. Πράγμα που θα δώσει ώθηση και σε πολλές ακόμα κατηγορίες επαγγελμάτων που συνδέονται με την οικοδομική δραστηριότητα, με το κράτος τελικά να εισπράττει περισσότερα χρήματα με αυτή τη σοφή κίνηση».

Τι θα πληρώσουν οι Κρητικοί για διαμέρισμα 80 τ.μ.

Οι μειώσεις

Ειδικότερα, ο ΕΝΦΙΑ που θα αναγράφουν τα νέα εκκαθαριστικά θα είναι μειωμένος ως εξής, σε σύγκριση με τον ΕΝΦΙΑ του έτους 2018:

α) για κάθε φορολογούμενο με ακίνητη περιουσία συνολικής αξίας μέχρι 60.000 ευρώ, κατά ποσοστό 30%,

β) για κάθε φορολογούμενο με ακίνητη περιουσία αξίας από 60.001 μέχρι 70.000 ευρώ, κατά ποσοστό 27%,

γ) για κάθε φορολογούμενο με ακίνητη περιουσία αξίας από 70.001 μέχρι 80.000 ευρώ, κατά ποσοστό 25%,

δ) για κάθε φορολογούμενο με ακίνητη περιουσία αξίας από 80.001 μέχρι 1.000.000 ευρώ, κατά ποσοστό 20% και

ε) για κάθε φορολογούμενο με ακίνητη περιουσία αξίας άνω του 1.000.000 ευρώ, κατά ποσοστό 10%.

Σε κάθε περίπτωση, στη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας που θα ληφθεί υπόψη για τον καθορισμό του ποσοστού της μείωσης του φόρου δε θα συνυπολογίζεται η αξία των δικαιωμάτων επί των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού.

Σημειώνεται ότι οι ισχύουσες από το 2014 διατάξεις για την επιβολή του ΕΝΦΙΑ προβλέπουν πάγιες μειώσεις για περισσότερους από 1.000.000 οικονομικά αδύναμους φορολογούμενους. Συγκεκριμένα, ο ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται μειωμένος κατά 50% σε κάθε φορολογούμενο που πληροί τις εξής προϋποθέσεις:

α) Το «συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα» του προηγούμενου έτους δεν έχει υπερβεί τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και για κάθε εξαρτώμενο μέλος της οικογένειας.

β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων τα οποία κατέχει ο φορολογούμενος και τα λοιπά μέλη της οικογένειάς του δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.

γ) Η συνολική αντικειμενική αξία των κτισμάτων και των εντός σχεδίων πόλεων οικοπέδων που κατέχει ο φορολογούμενος ή η οικογένειά του δεν υπερβαίνει τα 85.000 ευρώ αν πρόκειται για άγαμο, τα 150.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο χωρίς παιδιά και τα 200.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο με ένα ή δύο εξαρτώμενα τέκνα.

Η απαλλαγή από το 50% του ΕΝΦΙΑ την οποία ήδη προβλέπει ο σχετικός νόμος θα χορηγηθεί φέτος σε κάθε φορολογούμενο που πληροί τις παραπάνω προϋποθέσεις, πριν τον υπολογισμό των γενικευμένων μειώσεων οι οποίες προβλέπονται ειδικά για φέτος. Στη συνέχεια, επί του μειωμένου κατά 50% ποσού ΕΝΦΙΑ θα υπολογίζεται η γενικευμένη μείωση ανάλογα με τη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας του φορολογουμένου, η οποία για τους δικαιούχους της συγκεκριμένης περίπτωσης θα κυμαίνεται από 20% έως 30%. Δηλαδή, οι οικονομικά αδύναμοι φορολογούμενοι που πληρούν τις παραπάνω τρεις προϋποθέσεις δικαιούνται φέτος μειώσεων στον ΕΝΦΙΑ που φτάνουν σωρευτικά τα επίπεδα του 60%-65%.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, με βάση τις ήδη ισχύουσες από το 2014 διατάξεις για την επιβολή του ΕΝΦΙΑ, οι οικογένειες που είναι τρίτεκνες ή πολύτεκνες ή περιλαμβάνουν ανάπηρα άτομα κατά ποσοστά 80% και άνω απαλλάσσονται πλήρως από τον φόρο αυτό, υπό προϋποθέσεις.

Διορθωτικές δηλώσεις

Όσοι διαπιστώσουν ότι οι παραλείψεις ή τα λάθη έχουν γίνει σε δηλώσεις Ε9 προηγούμενων ετών, με αποτέλεσμα η εικόνα της περιουσιακής κατάστασης της 1ης/1/2019 να μην αποτυπώνεται ορθά, θα χρειαστεί να υποβάλουν διορθωτικές δηλώσεις και για τα παλαιότερα έτη. Έτσι θα εξαλείψουν τις άδικες υπερχρεώσεις στα ήδη εκδοθέντα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ των ετών 2014-2018, ενώ ταυτόχρονα θα γλιτώσουν από τις άδικες επιβαρύνσεις και στα εκκαθαριστικά ΕΝΦΙΑ του 2019. Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η υποβολή των διορθωτικών αυτών δηλώσεων δε συνεπάγεται την επιβάρυνσή τους με το αυτοτελές πρόστιμο εκπρόθεσμης υποβολής των 100 ευρώ, τουλάχιστον μέχρι να ολοκληρωθεί η ένταξη των περιοχών των ακινήτων τους στο Κτηματολόγιο.

Η υποβολή διορθωτικών δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (Ε9) είναι δυνατή μέσω της εφαρμογής «Ε9 Περιουσιολόγιο», που βρίσκεται στον λογαριασμό κάθε φορολογούμενου στο σύστημα TAXISnet (στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.aade.gr).

Σε κάθε περίπτωση, μετά την ηλεκτρονική υποβολή διορθωτικής δήλωσης με σκοπό τη μείωση του αρχικώς βεβαιωθέντος ΕΝΦΙΑ, για ένα ή περισσότερα από τα έτη 2014-2019, θα εκδοθεί νέο εκκαθαριστικό ΕΝΦΙΑ μόνο για κάθε έτος για το οποίο προκύπτει μείωση του φόρου μέχρι 300 ευρώ.

Αν από την υποβολή της διορθωτικής δήλωσης προκύψει μείωση του αρχικώς βεβαιωθέντος ΕΝΦΙΑ πάνω από 300 ευρώ, τότε ο φορολογούμενος θα κληθεί με ηλεκτρονικό μήνυμα μέσω του TAXISnet να προσέλθει στην αρμόδια ΔΟΥ, προσκομίζοντας όλα τα δικαιολογητικά που επιβεβαιώνουν τον λόγο υποβολής της διορθωτικής δήλωσης, προκειμένου να γίνει έλεγχος και να οριστικοποιηθεί το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης.

Τα... 6+1 συχνότερα λάθη και πώς θα τα διορθώσετε

1) Μη ορθή συμπλήρωση στοιχείων για ημιτελή κτίσματα:

Οι φορολογούμενοι που έχουν στην κατοχή τους κενά ημιτελή κτίσματα, τα οποία δεν έχουν ακόμη πλειοδοτηθεί ή ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ρεύμα, δικαιούνται έκπτωσης 60% στον ΕΝΦΙΑ που αναλογεί στα συγκεκριμένα κτίσματα. Σύμφωνα με τις οδηγίες της ΑΑΔΕ, προκειμένου να υπολογιστεί η έκπτωση του 60% στον ΕΝΦΙΑ που αναλογεί σε κενό ημιτελές κτίσμα, το οποίο δεν έχει ποτέ ηλεκτροδοτηθεί ή ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα, ο φορολογούμενος πρέπει, κατά την αναγραφή των στοιχείων του συγκεκριμένου κτίσματος στον πίνακα 1 του Ε9, να έχει συμπληρώσει οπωσδήποτε και τις ακόλουθες ενδείξεις:

- Στην στήλη 10 του πίνακα 1 θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό αριθμό 99, που σημαίνει «ημιτελές κτίσμα».

- Στη στήλη 30 του πίνακα 1 πρέπει να έχει συμπληρώσει την ένδειξη ΟΧΙ εάν το ημιτελές κτίσμα είναι «μη ηλεκτροδοτούμενο» ή την ένδειξη ΝΑΙ εάν το ημιτελές κτίσμα ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα. Στην περίπτωση συμπλήρωσης της ένδειξης ΝΑΙ στη στήλη 30 θα πρέπει να έχει αναγραφεί και ο αριθμός της εργοταξιακής παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στη στήλη 31 του πίνακα 1.

- Στη στήλη 32 «ειδική κατηγορία» του πίνακα 1 θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό 8, που σημαίνει ότι το δηλούμενο κτίσμα είναι «κενό».

Εάν στο Ε9 που απεικονίζει την εικόνα της ακίνητης περιουσίας την 1η/01/2019 δεν εμφανίζεται συμπληρωμένη έστω και μία από τις τρεις αυτές ενδείξεις, τότε η προβλεπόμενη από τον νόμο έκπτωση 60% στον αναλογούντα ΕΝΦΙΑ δε θα έχει υπολογιστεί στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ του έτους 2019.

Για να κερδίσει την έκπτωση ο φορολογούμενος, εκ των υστέρων μετά την έκδοση του εκκαθαριστικού, θα πρέπει να υποβάλει τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9, στην οποία οφείλει να αναγράψει ξανά όλα τα στοιχεία του ημιτελούς κτίσματος και ταυτόχρονα να συμπληρώσει και τις παραπάνω στήλες του πίνακα 1 (στήλες 10, 30 και 32, αν πρόκειται για μη ηλεκτροδοτούμενο, ή 10, 30, 31 και 32, εάν πρόκειται για ηλεκτροδοτούμενο με εργοταξιακό ρεύμα).

2) Παραλείψεις στη συμπλήρωση των στοιχείων για τα εμπράγματα δικαιώματα:

Υπάρχουν περιπτώσεις φορολογουμένων που έχουν την ψιλή κυριότητα ή την επικαρπία επί ακινήτων και αναμένεται να χρεωθούν με επιπλέον ΕΝΦΙΑ επειδή στο Ε9 δε δήλωσαν ψιλή κυριότητα ή επικαρπία αλλά πλήρη κυριότητα, αναγράφοντας τον κωδικό 1 αντί των κωδικών 2 ή 3 στις σχετικές στήλες του Ε9, ή παραλείποντας να αναγράψουν κάποιον κωδικό στις συγκεκριμένες στήλες.

Σε κάθε τέτοια περίπτωση, κατά την εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ δεν υπολογίζεται η έκπτωση επί της φορολογητέας αξίας του ακινήτου, η οποία προβλέπεται σε περίπτωση ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας ανάλογα με την ηλικία του επικαρπωτή, καθώς θεωρείται αυτόματα ότι το ακίνητο ανήκει στον δηλούντα κατά πλήρη κυριότητα.

Το λάθος αυτό μπορεί να εντοπιστεί και να εξαλειφθεί με έναν απλό έλεγχο στον κωδικό που αναγράφεται στη στήλη 15 ή στη στήλη 19 του πίνακα 1 του Ε9 του 2019, αν πρόκειται για κτίσμα ή οικόπεδο εντός σχεδίου ή στη στήλη 18 του πίνακα 2 του Ε9, αν πρόκειται για αγροτεμάχιο.

Αν όντως εντοπιστεί κάποιο λάθος στη συμπλήρωση των στοιχείων σε μια από τις στήλες, θα πρέπει να υποβληθεί τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9 και να ξαναδηλωθούν τα στοιχεία του ακινήτου, με ορθή συμπλήρωση της στήλης που αφορά στο εμπράγματο δικαίωμα.

3) Παραλείψεις και λάθη στα στοιχεία για τα ποσοστά συνιδιοκτησίας:

Σε περίπτωση μη αναγραφής ποσοστού συνιδιοκτησίας ή αναγραφής λανθασμένου ποσοστού συνιδιοκτησίας, το μηχανογραφικό σύστημα της ΑΑΔΕ υπολογίζει τον ΕΝΦΙΑ θεωρώντας ότι το ποσοστό συνιδιοκτησίας είναι 100%, δηλαδή ότι όλο το ακίνητο ανήκει στον φορολογούμενο, οπότε καταλογίζει στον ίδιο φορολογούμενο ολόκληρο τον ΕΝΦΙΑ του ακινήτου.

Για να διορθωθεί μια τέτοια υπερχρέωση στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ θα πρέπει ο φορολογούμενος να ανατρέξει στο Ε9 που αποτυπώνει την περιουσιακή κατάσταση την 1η/01/2019 και να ελέγξει εάν έχει παραλείψει εντελώς να αναγράψει το ποσοστό συνιδιοκτησίας ή εάν έχει αναγράψει λάθος το ποσοστό. Σε περίπτωση εντοπισμού παράλειψης ή λάθους, πρέπει να υποβάλει τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9.

4) Λανθασμένη αναγραφή των στοιχείων για τις επιφάνειες των κύριων και των βοηθητικών χώρων του ακινήτου:

Στις περιπτώσεις αυτές χρεώνεται κανονικός φόρος ανά τετραγωνικό μέτρο και όχι ο μειωμένος κατά 90% σε σχέση με τον φόρο που αναλογεί σε χώρο κύριας χρήσης.

Συχνά επίσης έχει παρατηρηθεί η δήλωση των υπόγειων επιφανειών ακινήτων ως χώρων κύριας χρήσης ή του παταριού που επικοινωνεί με εσωτερική κλίμακα με τους κύριους χώρους του ακινήτου. Επίσης έχουν παρατηρηθεί λάθη που αφορούν στην αναγραφή περισσότερων τετραγωνικών μέτρων για τις επιφάνειες των κύριων ή και των βοηθητικών χώρων. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις είναι αναγκαία η υποβολή της τροποποιητικής δήλωσης Ε9 για την αποκατάσταση των λαθών.

5) Λοιπά λάθη ή παραλείψεις στη δήλωση των ακινήτων Ε9, εξαιτίας των οποίων μπορεί να «φουσκώσει» το εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ:

Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να ελέγξουν εάν υπάγονται σε μία ή περισσότερες από τις περιπτώσεις αυτές, που είναι οι παρακάτω:

- Σε περίπτωση που έχει δηλωθεί ψιλή κυριότητα ή επικαρπία, αλλά στη στήλη όπου έπρεπε να έχει δηλωθεί το έτος γέννησης επικαρπωτή για το συγκεκριμένο δικαίωμα δεν έχει συμπληρωθεί τίποτε, τότε το ακίνητο θεωρείται ότι ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στον φορολογούμενο και ο φόρος υπολογίζεται χωρίς καμία έκπτωση.

- Σε περίπτωση μη συμπλήρωσης του αριθμού ορόφου ή συμπλήρωσης ορόφου ακινήτου ως δώμα, για τον υπολογισμό του φόρου λαμβάνεται ο συντελεστής που αντιστοιχεί στον 6ο όροφο, οπότε ο φόρος υπολογίζεται με προσαύξηση λόγω υψηλού ορόφου.

- Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου έτους γέννησης επικαρπωτή, με εξαίρεση την προηγούμενη περίπτωση, λαμβάνεται υπόψη το δυσμενέστερο για τον φορολογούμενο έτος.

6) Προσοχή στα λάθη από το παρελθόν:

Σημειώνεται ότι σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, αν τα λάθη ξεκινούν από δηλώσεις Ε9 παρελθόντων ετών (2014-2018), τότε θα πρέπει οι διορθώσεις να ξεκινήσουν από το πρώτο εκ των ετών αυτών, ώστε ο ΕΝΦΙΑ να μειωθεί αναδρομικά για τα συγκεκριμένα έτη.

Ο κ. Αράπογλου μάλιστα τονίζει πως «ο κάθε φορολογούμενος πρέπει να συμπληρώσει σωστά το Ε9, καθότι όποιο λάθος κάνει θα το βρει μπροστά του στην περίπτωση μεταβίβασης».

Πηγή: NeaKriti.gr