Μελέτη για το παρόν και το μέλλον της τηλεόρασης

Παγκόσμια ημέρα τηλεόρασης η σημερινή και το Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ δημοσιεύει μια ενδιαφέρουσα μελέτη με θέμα «Η δημόσια και ιδιωτική τηλεόραση στον 21ο αιώνα: Παρελθόν, υφιστάμενη κατάσταση & προοπτικές» την οποία υπογράφουν ο Οικονομολόγος, ειδικός σε θέματα υπηρεσιών και οργανισμών κοινής ωφέλειας Γιάννης Ευσταθόπουλος και ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Επιστημών Πληροφορίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου της Τουλούζης Νίκος Σμυρναίος.

Κατά τη διάρκεια της κρίσης, η τηλεόραση, τόσο η δημόσια όσο και η ιδιωτική, βρέθηκε επανειλημμένα στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης. Το θέμα έχει προκαλέσει έντονες αντιπαραθέσεις για το ρόλο και τη λειτουργία τόσο των δημόσιων όσο και των ιδιωτικών καναλιών. Την ίδια στιγμή, ο χώρος των ΜΜΕ εν γένει και της τηλεόρασης ειδικότερα, υφίσταται, σε διεθνές επίπεδο, ραγδαίους και ριζικούς τεχνολογικούς και οικονομικούς μετασχηματισμούς, που επηρεάζουν καταλυτικά το εσωτερικό και εξωτερικό της περιβάλλον.

Οι ευρείες εξελίξεις στην πολιτική οικονομία των ΜΜΕ αναδεικνύουν ευκαιρίες, αλλά επιφυλάσσουν και κινδύνους, γεγονός που επιτάσσει την προσαρμογή των δημόσιων πολιτικών και των αντίστοιχων εργαλείων στον ραδιοτηλεοπτικό τομέα με στόχο την έγκαιρη ολοκλήρωση των αναγκαίων προσαρμογών τόσο του ρυθμιστικού πλαισίου όσο και των ίδιων των τηλεοπτικών επιχειρήσεων, στα νέα δεδομένα. Παρά τη δυναμική και το βάθος των συντελούμενων αλλαγών, ο δημόσιος προβληματισμός σχετικά με το ρόλο, τις προοπτικές και τις προκλήσεις της τηλεόρασης και των ΜΜΕ στον 21ο αιώνα, δεν έχει αναπτυχθεί στην Ελλάδα στον επιθυμητό βαθμό.

Στο πλαίσιο αυτό η συγκεκριμένη μελέτη επιχειρεί να συμβάλει στο δημόσιο διάλογο εξετάζοντας τον τομέα της ραδιοτηλεόρασης σε συνάφεια με την έννοια του γενικού συμφέροντος. Ιδωμένη υπό αυτό το πρίσμα, η ραδιοτηλεόραση, και ιδιαίτερα η δημόσια εκδοχή της, καλείται να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην ενίσχυση της ιδιότητας του πολίτη και στην αναβάθμιση της δημόσιας σφαίρας, στην πληρέστερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος, την προαγωγή των εκπαιδευτικών και πολιτιστικών αγαθών, καθώς και την κατά το δυνατόν αντιπροσωπευτικότερη διασφάλιση της εκπροσώπησης του κοινωνικού συνόλου.

Τα βασικά ερωτήματα που εξετάζονται είναι: Πώς διαμορφώθηκε ιστορικά ο κλάδος της τηλεόρασης και ποια ήταν η μέχρι σήμερα εξέλιξή του στις αναπτυγμένες χώρες; Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής ραδιοτηλεόρασης; Ποιες είναι οι αδυναμίες των δύο μοντέλων και η κριτική που τους ασκείται; Με ποιον τρόπο επηρεάζει η ραδιοτηλεόραση ευρύτερους τομείς που άπτονται του γενικού συμφέροντος; Ποιες είναι οι καλές διεθνείς πρακτικές για τον εκσυγχρονισμό των δημόσιων καναλιών και συνολικότερα για τη ρύθμιση του ραδιοτηλεοπτικού πεδίου; Ποια διδάγματα μπορούμε να αντλήσουμε από την περίπτωση της ραδιοτηλεόρασης για άλλους κλάδους και τομείς της οικονομίας με συναφή χαρακτηριστικά; Σε όλα τα παραπάνω οι συντάκτες της εν λόγω μελέτης επιχειρούν να δώσουν κατατοπιστικές απαντήσεις.