Το προσφυγικό δράμα όπως το βιώνουν οι νέοι σε οκτώ χώρες (pics)

Κάποιες χώρες «παράγουν» προσφυγιά, άλλες υποδέχονται πρόσφυγες και μετανάστες για μόνιμη εγκατάσταση και άλλες αποτελούν ενδιάμεσους σταθμούς και περάσματα, ενώ ορισμένες συνδυάζουν όλα τα παραπάνω.Το προσφυγικό - μεταναστευτικό δράμα είναι οικουμενικό και η ματιά των νέων ανθρώπων βοηθά στην κατανόηση του προβλήματος και στην αναζήτηση φρέσκων λύσεων.

Σαράντα νέοι και νέες από οκτώ χώρες -Ιορδανία, Αλγερία, Ιταλία, Ισπανία, Ουγγαρία, Αζερμπαϊτζάν, Τουρκία και Ελλάδα- βρίσκονται αυτές τις μέρες στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο προγράμματος ERASMUS+ και σε επιστημονική ημερίδα που διοργάνωσε την Πέμπτη στο Δημαρχείο το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Κεντρικής Μακεδονίας παρουσίασαν την κατάσταση που επικρατεί στις πατρίδες τους.

Ο Αhmad Waheed Al-Fahel είναι παλαιστινιακής καταγωγής κάτοικος της Ιορδανίας και γνωρίζει από πρώτο χέρι το προσφυγικό δράμα, καθώς πέρασε τα παιδικά του χρόνια σε καταυλισμό. Σήμερα μιλά για το δράμα της Συρίας και το τεράστιο προσφυγικό κύμα που δέχτηκε η χώρα του από τη γειτονική Συρία. «Δυστυχώς, η κυβέρνηση της Ιορδανίας δεν μπορεί να τους παραχωρήσει άσυλο, μήτε έχει θεσπιστεί νομοθεσία η οποία να προβλέπει την προστασία τους» είπε, ενώ στηλίτευσε φαινόμενα εκμετάλλευσης των Σύρων προσφύγων από συμπατριώτες του.

«Η έλευση των προσφύγων τριπλασίασε τα ενοίκια στις περιοχές των συνόρων, σε μια προσπάθεια των ντόπιων να επωφεληθούν από τη δυστυχία των κατατρεγμένων» τόνισε. Μείζον πρόβλημα αυτή την περίοδο, πρόσθεσε, αποτελεί η πρόωρη εγκατάλειψη της εκπαίδευσης πολλών νεαρών προσφυγόπουλων, καθώς οι οικονομικές ανάγκες της οικογένειας τα ωθούν στην αναζήτηση εργασίας, βάζοντας την εκπαίδευση σε δεύτερη μοίρα.

Οι Houria  Berrabah και Hyat Mahmoud, δύο νεαρές γυναίκες από την Αλγερία, κατέθεσαν τη δική τους ματιά για την κατάσταση στη χώρα τους, η οποία είναι ταυτόχρονα χώρα υποδοχής και «εξαγωγής» προσφύγων. Τα νότια της χώρας δέχονται πρόσφυγες από χώρες της Σαχάρας, είπαν, τονίζοντας πως ορισμένοι εξ αυτών διαταράσσουν τη συνοχή της χώρας τους, διότι δραστηριοποιούνται στη διακίνηση ναρκωτικών. Οι γυναίκες πρόσφυγες είναι, ως επί το πλείστον, ανύπαντρες μητέρες, δίχως σπίτι ή εργασία, και αυτό δημιουργεί το φαινόμενο της επαιτείας στα πεζοδρόμια και τα φανάρια. Τη δεκαετία του '90 η Αλγερία άρχισε να «εξάγει» πρόσφυγες, κυρίως γυναίκες υψηλής μόρφωσης, αλλά και θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης. Σήμερα η χώρα εξακολουθεί να χάνει νεαρούς επιστήμονες που μεταναστεύουν για βιοποριστικούς λόγους.

Στην Ιταλία, μια χώρα από τη φύση της πολυπολιτισμική, με έναν στους δέκα κατοίκους να είναι πρόσφυγας ή μετανάστης, οι αφίξεις προσφύγων κλιμακώθηκαν ως το 2017, όπως και στην Ελλάδα, και τα τελευταία χρόνια έχουν μειωθεί σημαντικά. Όπως είπε η Arnela Pepelar, η χώρα της υποδέχεται κυρίως πρόσφυγες από τη Βόρεια Αφρική, με πολλούς να χάνουν τη ζωή τους σε ναυάγια στη Μεσόγειο. «Η θέσπιση νομοθεσίας για την προστασία των μεταναστών, σε συνδυασμό με τη δράση κοινωνικών οργανώσεων, αποσκοπεί στην προάσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου. Στο πλαίσιο δράσεων ενσωμάτωσης, εξέχουσα θέση έχει το ετήσιο πολυπολιτισμικό πάρτι στους δρόμους της πόλης Μπαρανζάτε με τίτλο “ Ο κόσμος όλος μια γειτονιά”» είπε.

Η άλλη μεσογειακή χώρα υποδοχής, η Ισπανία, δέχεται πρόσφυγες και μετανάστες τόσο από τη Μέση Ανατολή όσο και από τη Βόρεια Αφρική, αλλά και από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπως είπε η Sheila Baluja  Mallo. «Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι το 2019 στην Ισπανία καταγράφηκαν οι πρώτοι πρόσφυγες που εγκατέλειψαν την πατρίδα τους λόγω του σεξουαλικού τους προσανατολισμού και του κοινωνικού αποκλεισμού που βίωναν εξαιτίας αυτού» πρόσθεσε.

Στην περίκλειστη Ουγγαρία του Βίκτορ Όρμπαν, που έχει υψώσει τείχη κατά των προσφύγων, ο Bence Terek χαρακτήρισε τη χώρα του απούσα σε ό,τι αφορά τις πολιτικές ενσωμάτωσής τους. Έτσι, όπως είπε, οι όποιες προσπάθειες γίνονται από φορείς και οργανώσεις, με χρηματοδότηση από την ΕΕ και από διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΟΗΕ. «Στην Ουγγαρία έχει καταγραφεί μικρός αριθμός μεταναστών, αλλά ακόμη κι αυτό το περιορισμένο ποσοστό έχει τετραπλασιαστεί μέσα σε μόλις ένα χρόνο (από το 2014 ως το 2015)» είπε, προσθέτοντας πως η χώρα του αποτελεί κατά βάση ενδιάμεσο σταθμό, και όχι μεταναστευτικό προορισμό.

Το Αζερμπαϊτζάν αποτελεί χώρα υποδοχής προσφύγων, αλλά και χώρα εσωτερικής μετανάστευσης, λόγω της πολυετούς σύγκρουσης με την Αρμενία για τη διαφιλονικούμενη περιοχή του Ναγκόρνο Καραμπάχ. Όπως ανέφερε ο Kamran  Yasinzade, η πολυετής διαμάχη μεταξύ των δύο χωρών κατέστησε την περιοχή αυτή ακατάλληλη για διαβίωση. Προκειμένου να αποκατασταθεί η τάξη, η κυβέρνηση επιδίωξε την υποστήριξη και τη συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς.

Δίχτυ ασφαλείας για τις γυναίκες

Οι 40 νέοι και νέες από τις οκτώ χώρες συμμετείχαν σε επιστημονική ημερίδα που διοργανώθηκε την Πέμπτη στη Θεσσαλονίκη, με θέμα «Χτίζοντας ένα δίχτυ ασφαλείας για γυναίκες πρόσφυγες και μετανάστριες».

«Η Ελλάδα, εδώ και δεκαετίες πλέον χώρα υποδοχής μεταναστών και προσφύγων καλείται να διαχειριστεί την κλιμάκωση των ροών τα τελευταία έτη, αλλά και να καταστρώσει και να εφαρμόσει ένα σχέδιο κοινωνικής τους ένταξης σε πολλά επίπεδα -εκπαιδευτικό, εργασιακό, πολιτισμικό», επεσήμανε στον χαιρετισμό που απέστειλε η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Δόμνα Μιχαηλίδου. Αναφέρθηκε στις βαριές ευθύνες που φέρουν μέσα σε αυτό το πλαίσιο τα νεαρά κορίτσια και οι γυναίκες, ως σύζυγοι, μητέρες, αδελφές και γιαγιάδες, για αρκετά μέλη των οικογενειών τους, έχοντας υποστεί σε μεγάλο βαθμό διακρίσεις στις χώρες προέλευσής τους, όντας συχνά θύματα σεξουαλικής κακοποίησης, ενώ τόνισε πως αποτελεί μεγάλη πρόκληση η αναζήτηση των βέλτιστων λύσεων.

«Το προσφυγικό ως πρόβλημα δεν περιορίζεται μόνο στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, αλλά έχει παγκόσμιες διαστάσεις και έτσι θα πρέπει να αντιμετωπίζεται», τόνισε από την πλευρά της η πρόεδρος του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας Κεντρικής Μακεδονίας, Συλβάνα Καρασαββίδου, προσθέτοντας πως οι γυναίκες, που αποτελούν πολύ μεγάλο κομμάτι των προσφυγικών ροών, είναι περισσότερο εκτεθειμένες σε μεγαλύτερους κινδύνους, που σχετίζονται με το φύλο και τη θέση τους στην κοινωνία.