Στις ελληνικές καλένδες η μεταφορά του ΕΝΦΙΑ στους δήμους - Δήμαρχος με κάτω από 42%

Για το απώτερο έως απώτατο μέλλον αναβάλλεται η μεταφορά του ΕΝΦΙΑ ως εσόδου για τους δήμους την οποία είχε εξαγγείλει προεκλογικά η κυβέρνηση.

Αντιθέτως, προετοιμάζεται νόμος που δεν θα καταργεί μόνο την απλή αναλογική αλλά θα επιτρέπει την εκλογή δημάρχου από την πρώτη Κυριακή και με ποσοστό ίσως κάτω από το 42% που είχε εφαρμοσθεί το 2006.

Σύμφωνα με πληροφορίες από κυβερνητικές πηγές, το μέτρο της μεταφοράς του ΕΝΦΙΑ για είσπραξη από τους δήμους δεν μπορεί να θεσπιστεί καθώς δεν το επιτρέπει ο εισπρακτικός μηχανισμός τους ενώ υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να προκύψουν σοβαρές απώλειες ειδικά για όσους έχουν χαμηλές αντικειμενικές αξίες.

Η μεταφορά του ΕΝΦΙΑ είχε προκαλέσει ετερόκλητες αντιδράσεις όταν την εξήγγειλε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο του 2018. Πολλοί δήμαρχοι από τον χώρο της Νέας Δημοκρατίας έσπευσαν να την υιοθετήσουν σημειώνοντας ότι αυτό δεν θα οδηγούσε σε κατάργηση των άλλων κρατικών επιδοτήσεων. Το μέτρο χαρακτηρίσθηκε μεταρρυθμιστικό ενώ ανάμεσα στους πιο ένθερμους υποστηρικτές του ήταν ο τότε Δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης που μιλούσε σχετικά από πριν το 2018.

Αλλοι δήμαρχοι όπως και η Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδας παραδέχονταν ότι θα προκαλούσε ανισότητες καθώς άλλοι δήμοι (π.χ. Φιλοθέη-Ψυχικό) θα είχαν σημαντική αύξηση εσόδων και άλλοι ορεινοί ή σε γειτονιές λαϊκές θα έπρεπε να υποστούν τεράστιες απώλειες. Για τον λόγο αυτό πρότειναν μηχανισμούς αναπλήρωσης και διατήρηση της κρατικής χρηματοδότησης.

Μετά την επικράτηση της Νέας Δημοκρατίας στις πρόσφατες εκλογές, ο πρωθυπουργός μίλησε στη Βουλή για εφαρμογή του μέτρου από το 2021 χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες. Αργότερα ο καθ ύλην αρμόδιος Υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος αναφέρθηκε σε μεταφορά του φόρου μέσα στην τετραετία. Φαίνεται όμως πως οι γνώμες άλλαξαν μετά την καταγραφή της πραγματικότητας εκ των έσω.

Αντιθέτως, η κυβέρνηση θα επιμείνει στην κατάργηση της απλής αναλογικής στην Αυτοδιοίκηση, κάτι για το οποίο δεν απαιτείται αυξημένη πλειοψηφία 200 εδρών στη Βουλή. Η αλλαγή του εκλογικού νόμου προς την υπερενισχυμένη αναλογική θα περιλαμβάνεται σε νομοσχέδιο που καταρτίζεται και θα κατατεθεί στις ερχόμενες εβδομάδες. Στόχος είναι να εκλέγονται περισσότεροι δήμαρχοι από τον πρώτο γύρο χωρίς το 50% συν ένα. Δεν έχει όμως ακόμη αποφασισθεί το ποσοστό που θα επιτρέπει την εκλογή αλλά μπορεί να είναι και κάτω από το 42%, βάσει του οποίου πολλοί δήμαρχοι εξασφάλισαν το 60% των δημοτικών συμβούλων το 2006.

Ως αντίβαρο στην «απώλεια» του ΕΝΦΙΑ, η κυβέρνηση σχεδιάζει άλλα νομοθετήματα βάσει των οποίων:

• Θα ενισχύσει την εισπραξιμότητα των δήμων επιτρέποντάς τους πρόσβαση στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
• Θα διασυνδεθούν τα συστήματα δεδομένων των ΟΤΑ (Ληξιαρχεία, Μητρώο Πολιτών, Δημοτολόγια) με τα αντίστοιχα άλλων φορέων του Δημοσίου και θα απλοποιηθούν διοικητικές διαδικασίες
• Θα μεταφερθούν αρμοδιότητες από τα υπουργεία προς τις περιφέρειες και τους δήμους. Αρμοδιότητες που θα παραμείνουν στο κράτος είναι όσες αφορούν την απόδοση ιθαγένειας, την διαχείριση των υδάτων, τα δάση και το χωροταξικό.