Προσφυγικό: Το σχέδιο της κυβέρνησης για αποσυμφόρηση των νησιών (infographic)

Σε πλήρη εφαρµογή τίθεται το σχέδιο της κυβέρνησης για την αποσυµφόρηση των «κόκκινων» από τον υπερπληθυσµό νησιών του Βορείου και του Ανατολικού Αιγαίου, µέσω της µεταφοράς συνολικά 20.000 προσφύγων και µεταναστών στην ενδοχώρα. Το «Εθνος της Κυριακής» παρουσιάζει το κυβερνητικό σχέδιο, το οποίο θα ξεδιπλωθεί σε δύο φάσεις. Η πρώτη βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και αφορά τη µετακίνηση 9.000 ατόµων µέχρι το τέλος του έτους. Η δεύτερη φάση προβλέπει τη µεταφορά 11.000 ατόµων στις αρχές Ιανουαρίου του 2020. Για να καταστεί δυνατή η αποσυµφόρηση των νησιών θα κατασκευαστούν συνολικά δέκα νέες ανοιχτές δοµές φιλοξενίας, µε το κύριο βάρος να σηκώνουν η Πελοπόννησος, η Στερεά Ελλάδα, η Θεσσαλία, η ∆υτική Ελλάδα και η Κρήτη.

Το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη έχει στη διάθεσή του τα στοιχεία για το ποσοστό προσφύγων επί του πληθυσµού σε κάθε περιφέρεια και επιχειρεί την όσο το δυνατόν πιο δίκαιη κατανοµή. Η Κρήτη, για παράδειγµα, διατηρεί ένα από τα χαµηλότερα ποσοστά (0,15%), ενώ χαµηλά είναι τα ποσοστά στην Πελοπόννησο (0,24%) αλλά και στη ∆υτική Ελλάδα (0,07%). Οι περιοχές αυτές βρίσκονται πολύ µακριά από άλλες, όπως η Ηπειρος, όπου το ποσοστό προσφύγων επί του πληθυσµού είναι 0,97%. Πληροφορίες αναφέρουν ότι πρόσφυγες θα µεταφερθούν και στην Αττική, όπου το σχετικό ποσοστό είναι 0,53%. Η κυβέρνηση έχει θέσει ως ανώτατο όριο το 1%. Το σχέδιο αποσυµφόρησης των νησιών προέβλεπε τη µετακίνηση 1.000 προσφύγων σε ξενοδοχεία της ενδοχώρας στις 4 Νοεµβρίου, διαδικασία που ολοκληρώθηκε. Το επόµενο βήµα είναι η µεταφορά 2.000 προσφύγων σε ξενοδοχεία έως τις 15 Νοεµβρίου, διαδικασία που είναι σε εξέλιξη. Η επόµενη ηµεροµηνία-«κλειδί» είναι η 20ή Νοεµβρίου, όταν και θα µεταφερθούν ακόµα 2.000 πρόσφυγες σε ξενοδοχεία.

Τρεις εβδοµάδες αργότερα, στις 6 ∆εκεµβρίου, θα αποχωρήσουν από τα νησιά ακόµα 4.000 πρόσφυγες και έτσι θα ολοκληρωθεί η πρώτη φάση της αποσυµφόρησης. Το δεύτερο στάδιο του κυβερνητικού σχεδίου, το οποίο είναι και το πιο φιλόδοξο, θα εκτυλιχθεί στις αρχές Ιανουαρίου και περιλαµβάνει µαζικότερες µεταφορές προσφύγων και µεταναστών προς την ενδοχώρα. Στόχος του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη είναι να µετακινηθούν στις 5 Ιανουαρίου 2019, σε καινούργια καµπ, συνολικά 11.000 άτοµα. Οι δοµές αυτές θα είναι ανοιχτής φιλοξενίας και έχουν ήδη επιλεγεί από τις υπηρεσίες µεταναστευτικής πολιτικής.

Βιομηχανικές εγκαταστάσεις

Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για πρώην βιοµηχανικές εγκαταστάσεις, που θα ανακατασκευαστούν. ∆ιαθέσιµα στρατόπεδα του υπουργείου Εθνικής Αµυνας βρέθηκαν µόνο στη Βόρεια Ελλάδα. Η παραδοχή ότι το Μεταναστευτικό θα απασχολεί την Ελλάδα για πολλά χρόνια ακόµα αναγκάζει τις αρµόδιες Αρχές να χαράσσουν µακροπρόθεσµη στρατηγική για τη διαχείρισή του, ιδιαίτερα σε σχέση µε την κατανοµή των προσφύγων ανά τη χώρα.

Σύµφωνα µε ασφαλείς πληροφορίες του «Εθνους της Κυριακής», κυβερνητικοί παράγοντες έχουν δώσει εντολή για τη δηµιουργία αλγορίθµου, που θα βασίζεται στο γερµανικό πρότυπο κατανοµής προσφύγων και µεταναστών. Ο αλγόριθµος αυτός θα ορίζει το ποσοστό µεταναστών -και κατ’ επέκταση και τον απόλυτο αριθµό ατόµων- που θα πρέπει να έχει ο κάθε νοµός της Ελλάδας. Υπόψη του θα λαµβάνει τρεις βασικούς παράγοντες: τον πληθυσµό κάθε νοµού, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του (θρησκευτικά, πολιτισµικά στοιχεία) και τα οικονοµικά δεδοµένα του. Για παράδειγµα, περιοχές όπως η Ξάνθη και η Κοµοτηνή, όπου ζουν χιλιάδες µουσουλµάνοι, δεν θα επιβαρυνθούν το ίδιο µε άλλες πόλεις.

Αντίστοιχος αλγόριθµος λειτουργεί στο υπουργείο Εσωτερικών της Γερµανίας. Οπως λένε αρµόδιες πηγές, η κυβέρνηση λαµβάνει εν γένει υπόψη της στο θέµα της προσφυγικής κρίσης το παράδειγµα της Γερµανίας, η οποία κλήθηκε το 2015 να διαχειριστεί περίπου ένα εκατοµµύριο πρόσφυγες και µετανάστες.

«Ήπια διαχείριση»

Η πολιτική προσέγγιση της κυβέρνησης προκρίνει την «ήπια διαχείριση» του Μεταναστευτικού, σε πρώτη φάση, και την πιο «σκληρή» σε δεύτερη φάση, εάν αυτό κριθεί αναγκαίο. Αυτό πρακτικά σηµαίνει ότι αρχικά οι νέες δοµές που θα κατασκευαστούν θα είναι ανοιχτού τύπου, ενώ τα σχέδια για κλειστά κέντρα (ΠΡΟΚΕΚΑ) περνούν σε δεύτερο πλάνο. Το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και τα στελέχη που ασχολούνται µε το Μεταναστευτικό θα εξαντλήσουν τις δυνατότητες φιλοξενίας µεταναστών σε ξενοδοχεία και σε ανοιχτά κέντρα. Ήδη ζουν σε ξενοδοχεία 7.000 άτοµα και ετοιµάζονται να εγκατασταθούν ακόµα 2.500. Ολα θα εξαρτηθούν, όπως εξηγούν αρµόδιες πηγές, από τη διαπραγµάτευση της κυβέρνησης µε τους τοπικούς παράγοντες:

«Οι κλειστές δοµές κοστίζουν περισσότερο στην κατασκευή τους, δεν έχουν το ίδιο οικονοµικό αποτύπωµα στις τοπικές κοινωνίες και µπορεί να δηµιουργήσουν περιστατικά βίας. Επίσης, λαµβάνεται υπόψη ότι η ήπια διαχείριση του θέµατος έχει ως αποτέλεσµα η Ελλάδα να µην µπαίνει στο στόχαστρο της διεθνούς τροµοκρατίας. Ολα αυτά βέβαια θα αλλάξουν εάν οι τοπικοί παράγοντες δεν βοηθήσουν την κατάσταση.

Σε περίπτωση που δεν ευδοκιµήσει η φάση του σχεδίου που προωθούµε, τότε θα περάσουµε σε σκλήρυνση της στάσης µας και στη δηµιουργία κλειστών δοµών. Εκεί δεν θα υπάρχει διαπραγµάτευση µε τους περιφερειάρχες και τους δηµάρχους. Θα ανακοινώσουµε πού θα εγκατασταθούν τα κέντρα, τα οποία θα είναι χωρητικότητας περίπου 2.000 ατόµων το καθένα».

Θερµικές κάµερες, 40 νέα σκάφη και κανόνας «ένας προς ένα» στα σύνορα

Το βάρος της επιτήρησης των θαλασσίων συνόρων και της «αναχαίτισης» των διακινητών καλείται να σηκώσει το Λιµενικό Σώµα. Η ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίας έχει µεριµνήσει προκειµένου σχεδόν το 70% των σκαφών του Σώµατος να βρίσκεται στο Βόρειο και το Ανατολικό Αιγαίο. Τα πλωτά και ο εξοπλισµός, ωστόσο, δεν αρκούν για την κάλυψη των αναγκών και έτσι έχουν ήδη παραγγελθεί 40 νέα σκάφη και περίπου 20 θερµικές κάµερες. Στο σύνολό τους θα διατεθούν για τη φύλαξη των θαλασσίων συνόρων µε την Τουρκία. Η ελληνική πλευρά έχει αλλάξει στρατηγική στο Αιγαίο, αξιοποιώντας τον κανόνα του «ένας προς ένα».

Δηλαδή, όταν οι ελληνικές Αρχές βγάζουν ένα σκάφος στα θαλάσσια σύνορα, τότε ένα σκάφος βγάζει από την απέναντι πλευρά και η Τουρκία. Το Λιµενικό, ωστόσο, έχει πολλαπλασιάσει το τελευταίο διάστηµα την παρουσία των πλωτών του, µε αποτέλεσµα να είναι πιο έντονη και η παρουσία σκαφών της τουρκικής ακτοφυλακής. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα να τουρκικά σκάφη να είναι πιο «δραστήρια» απέναντι στις λέµβους µε τους µετανάστες. Τα ελληνικά σκάφη ειδοποιούν τα τουρκικά όταν βλέπουν στα ραντάρ τους φορτωµένες λέµβους να κατευθύνονται προς τις ελληνικές ακτές και σε πολλές περιπτώσεις οι Τούρκοι τις σταµατούν.

Η τουρκική ανταπόκριση

Πληροφορίες αναφέρουν ότι τον Οκτώβριο το ποσοστό ανταπόκρισης της τουρκικής ακτοφυλακής σε κλήσεις Ελλήνων λιµενικών ήταν 80%, σε σχέση µε το 30% που ήταν τους προηγούµενους µήνες. Το γεγονός ότι δεν υπήρχαν πολλά τουρκικά σκάφη είχε ως συνέπεια οι Τούρκοι να προφασίζονται ότι µέχρι να φτάσουν τα σκάφη τους στο σηµείο που τους υπεδείκνυε η ελληνική πλευρά, οι λέµβοι είχαν ήδη περάσει στα ελληνικά ύδατα.

Τα πράγµατα είναι πιο σύνθετα σε σχέση µε τη δράση δουλεµπόρων στις ακτές της Τουρκίας, όπου τα κυκλώµατα δουλεµπόρων δρουν τελείως ανεξέλεγκτα. Η ΕΛ.ΑΣ. διαβιβάζει συχνά πληροφορίες της στη γειτονική χώρα, οι οποίες σχεδόν ποτέ δεν αξιοποιούνται για την εξάρθρωση εγκληµατικών οργανώσεων. Τα σχετικά έγγραφα κοινοποιούνται στη Europol, που έχει γνώση της τουρκικής αδράνειας.