Αστυνομική εισβολή στην ΑΣΟΕΕ: Το πρώτο «ντου» των ΜΑΤ, 24 χρόνια μετά

17 Νοεμβρίου 1995: Εκτεταμένα επεισόδια με αφορμή την επέτειο από την εξέγερση του Πολυτεχνείου είναι σε εξέλιξη. Το βράδυ της ίδιας μέρας, περίπου 700 νεαροί κάνουν κατάληψη στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείου. Επιδίδονται σε βανδαλισμούς στην Πρυτανεία και σε άλλους χώρους του Ιδρύματος.

Οι γνωστοί - άγνωστοι, όπως αποκαλούνται, φτάνουν στο σημείο να κάψουν ακόμη και την ελληνική σημαία. Ο τότε πρύτανης του ΕΜΠ, Νίκος Μαρκάτος, επικοινωνεί με τον τότε υπουργό Δημόσιας Τάξης, Σήφη Βαλυράκη, και του δίνει το «πράσινο φως» για εισβολή. Οι αστυνομικοί μπαίνουν στο Μετσόβιο και συλλαμβάνουν 650 άτομα. 

Ανάμεσα στους πρωταγωνιστές εκείνης της κατάληψης ήταν πρόσωπα που απασχόλησαν τα επόμενα χρόνια τα αστυνομικά δελτία με τη δράση τους: Λάμπρος Φούντας, Πόλα Ρούπα και Νίκος Μαζιώτης. Ο πρώτος έπεσε νεκρός κατά τη διάρκεια συμπλοκής με αστυνομικούς στη Δάφνη το 2010. Η Πόλα Ρούπα και ο σύντροφός της, Νίκος Μαζιώτης, έχουν κατά καιρούς απασχολήσει τις Αρχές. Ομως, και οι τρεις τους κατά τους αστυνομικούς συμμετείχαν στην τρομοκρατική οργάνωση «Επαναστατικός Αγώνας».

11 Νοεμβρίου 2019: 24 χρόνια μετά την προηγούμενη εισβολή, δυνάμεις των ΜΑΤ μπαίνουν το μεσημέρι στην ΑΣΟΕΕ και αποκλείουν τον προαύλιο χώρο του Πανεπιστημίου. Μέσα στο χώρο βρίσκονται περίπου 150 νεαροί, ανάμεσά τους και φοιτητές. Λίγη ώρα νωρίτερα σημειώνονται εκτεταμένα επεισόδια στους γύρω δρόμους ανάμεσα σε νεαρούς και αστυνομικούς. Κατά τη διάρκεια των επεισοδίων, γιατροί καταγγέλλουν ότι υπάρξουν έξι τραυματίες: ένας φοιτητής από χτυπήματα στο κεφάλι και πέντε με αναπνευστικά προβλήματα από τα χημικά. 

Οι απειλές για έφοδο τα 25 τελευταία χρόνια

Στα χρόνια που μεσολάβησαν από το 1995 μέχρι και σήμερα υπήρξαν αρκετές περιπτώσεις όπου οι επιτελείς της ΕΛ.ΑΣ. έφτασαν ένα βήμα πριν από την εισβολή σε πανεπιστημιακούς χώρους, ωστόσο δεν το έκαναν. Και αυτό διότι το «μπαλάκι των ευθυνών» παιζόταν ανάμεσα στην Ελληνική Αστυνομία, τις Πρυτανικές και τις Δικαστικές Αρχές.

Μία εξ αυτών ήταν το 2008 μετά τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από τον ειδικό φρουρό Επαμεινώνδα Κορκονέα. Τότε οι αντιεξουσιαστές χρησιμοποιούσαν ως ορμητήριο το Πολυτεχνείο για τις επιθέσεις τους κατά των αστυνομικών, ενώ παράλληλα υπήρχαν και συνελεύσεις σε χώρους του Πολυτεχνείου. Άλλη μία περίπτωση ήταν το 2013, όταν υπήρχε η πληροφορία πως το τριήμερο των εορτασμών της εξέγερσης του Πολυτεχνείου η ΕΡΤ θα εξέπεμπε από εκεί.

Αλλη μία περίπτωση ήταν το 2016 όταν η Εισαγγελία  Αθηνών κατά πληροφορίες είχε στείλει συγκεκριμένο μήνυμα στις Αρχές που έλεγε ότι εάν διαπιστώσει κακουργηματικές ενέργειές, τότε «να πράξουν τα δέοντα».  

Η έφοδος στην ΑΣΟΕΕ

Την Κυριακή ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις πραγματοποίησαν έφοδο στην ΑΣΟΕΕ, όπου εντόπισαν σε συγκεκριμένες αίθουσες πληθώρα αντικειμένων που είχαν οι αντιεξουσιαστές για τις επιθέσεις τους εναντίον των αστυνομικών. Οι αστυνομικοί μπήκαν το πρωί της Κυριακής στο πανεπιστήμιο και βρήκαν από κράνη μέχρι και διάφορα άλλα αντικείμενα ενώ διαπίστωσαν ότι οι νεαροί χρησιμοποιούσαν και χώρους του πανεπιστημίου ως βεστιάριο. 

Μητσοτάκης για ΑΣΟΕΕ: Τελειώνουμε με τους μπαχαλάκηδες στα πανεπιστήμια

«Τελειώνουμε με τις γιάφκες και τους μπαχαλάκηδες εντός των πανεπιστημίων και τα πανεπιστήμια παραδίδονται στους φυσικούς τους χρήστες», ανέφερε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σχολιάζοντας την επέμβαση της ΕΛ.ΑΣ. στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο, κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στην πρωινή ενημερωτική εκπομπή του ΣΚΑΪ.

Κεραμέως: Σε συνεννόηση με τις πρυτανικές Αρχές η επιχείρηση

Η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, επεσήμανε ότι η επιχείρηση της ΕΛ.ΑΣ. στην ΑΣΟΕΕ έγινε «προφανώς σε συνεννόηση» με τις πρυτανικές αρχές. «Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη κρίνει πότε και αν είναι κατάλληλο να γίνει μια τέτοια επιχείρηση» δήλωσε ακόμη η κυρία Κεραμέως και σημείωσε ότι υπήρχαν καταγγελίες για συγκεκριμένες έκνομες δραστηριότητες, κάνοντας αναφορά στις αποκαλύψεις φοιτητών ότι εντός του Οικονομικού Πανεπιστημίου παρασκευάζονταν βόμβες μολότοφ.

«Για αυτό περάσαμε τη διάταξη που σκόπευε στην αποκατάσταση του ασύλου στην πραγματική του έννοια. Για να εκφράζονται ελεύθερα φοιτητές και καθηγητές, χωρίς να φοβούνται ότι θα τους επιτεθούν. Στόχος αυτής της επιχείρησης στην ΑΣΟΕΕ αποτελεί να είναι ελεύθερα τα πανεπιστήμια από τέτοιες έκνομες ενέργειες» υπογράμμισε η κυρία Κεραμέως.

Η διάταξη για το Πανεπιστημιακό Άσυλο

Στις 8 Αυγούστου ψηφίστηκε από τη Βουλή των Ελλήνων η ρύθμιση για το πανεπιστημιακό άσυλο. Υπέρ της διάταξης ψήφισαν 162 βουλευτές, κατά 15 και 21 δήλωσαν «παρών». Υπέρ του άρθρου 64 ψήφισαν οι ΚΟ της ΝΔ και της Ελληνικής Λύσης. Το Κίνημα Αλλαγής δήλωσε «παρών», το ΚΚΕ καταψήφισε ενώ ΣΥΡΙΖΑ και ΜέΡΑ25 απείχαν από την διαδικασία. Οι δύο πολιτικοί αρχηγοί, Κυριάκος Μητσοτάκης και Αλέξης Τσίπρας διασταύρωσαν τα ξίφη τους με αφορμή και το πανεπιστημιακό άσυλο.

Μητσοτάκης: Αποκαθιστούμε την ηρεμία στα Πανεπιστήμια

Ανεβαίνοντας στο βήμα της Βουλής, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφερόμενος ειδικά στο πανεπιστημιακό άσυλο, υπογράμμισε: «Τα πανεπιστήμια ανοίγουν, δεν συμβιβάζονται πλέον με την ασχήμια και τη μετριότητα». Φέρνοντας το παράδειγμα ενός φοιτητή, είπε ότι αυτός θα δει τη γραμματεία να είναι κλειστή γιατί οι υπάλληλοι φοβήθηκαν, το εργαστήριο να έχει βάλει λουκέτο, οι τοίχοι να είναι βρόμικοι και με γκράφιτι και μαθήματα να αναβάλλονται λόγω καταλήψεων αιθουσών από ποικιλώνυμες οργανώσεις και μολότοφ στα υπόγεια. Μπορεί να πάρει πτυχίο, συνέχισε ο πρωθυπουργός, αλλά θα έχει συμβιβαστεί με μια πραγματικότητα. «Αν πάει για μεταπτυχιακό, τότε θα δει ότι όλα λειτουργούν και θα αντιληφθεί ότι ο περιθωριακός είναι εξαίρεση στο εξωτερικό. Η σύγκριση θα είναι συντριπτική γιατί η αταξία του ελληνικού δημόσιου πανεπιστημίου το πήγε τελικά πίσω. Δεν είναι ανάγκη τα παιδιά μας να βιώνουν μια πολυετή αυταπάτη για να διαπιστώνουν πως όλα είναι αλλιώς», είπε.

Στη συνέχεια, διεμήνυσε πως «δεν είναι καταδικασμένα τα ελληνικά πανεπιστήμια και η Ελλάδα μπορεί να σπουδάζει καλύτερα τα παιδιά της. Θέλουμε τα ΑΕΙ να γίνουν κυψέλες προβληματισμού και στέκια δημιουργίας δίχως φόβο» για να προσθέσει ότι «σήμερα πρέπει να μιλάμε για την αποκατάσταση του ασύλου με τη ρύθμιση που προωθεί η κυβέρνηση». «Δεν μπορούν να γίνονται αποδεκτές πρακτικές μαφιόζων και πολιτικών μπράβων», τόνισε από το βήμα της Βουλής ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε:

«Δεν θέλουμε αστυνόμους στα πανεπιστήμια αλλά να διώξουμε τους κουκουλοφόρους που αστυνομεύουν τους φοιτητές. Όσοι φορούν στολή και εθνόσημο είναι όργανα της Δημοκρατίας και λογοδοτούν σε αυτή», είπε απευθυνόμενος στους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και υπογράμμισε πως όσοι φοράνε κουκούλες υπηρετούν σκοτεινά συμφέροντα.

Συνέχισε, δε, επικρίνοντας τον ΣΥΡΙΖΑ για «ανοχή στην παραβατικότητα». «Επί δικών σας ημερών (σ.σ. του ΣΥΡΙΖΑ) παραδόθηκε η δημόσια ζωή σε αυτούς που έκαιγαν» είπε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε πως ο ΣΥΡΙΖΑ «εκπροσωπεί την οπισθοδρόμηση, ενώ εμείς διεκδικούμε με πείσμα την πραγματική πρόοδο».

Τσίπρας: Ιδεολογική εμμονή της ΝΔ για το πανεπιστημιακό άσυλο

Ο Αλέξης Τσίπρας από το βήμα της Βουλής κατηγόρησε την κυβέρνηση για «ιδεολογική εμμονή». «Η ιδεολογική εμμονή σας αφορά το ίδιο το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο και ό,τι αυτό συμβολίζει κοινωνικά, πολιτικά και πολιτισμικά στην πατρίδα μας», τόνισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και πρόσθεσε: «Η εμμονή σας εκκινεί αφενός από την εγγενή αποστροφή σας απέναντι στο δημόσιο και την μεροληψία σας υπέρ των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Και αφετέρου από την αποστροφή σας σε ό,τι διαχρονικά συμβολίζει σε επίπεδο πολιτικό και ιδεολογικό το δημόσιο πανεπιστήμιο στη χώρα μας».

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης επέκρινε, επίσης, την κυβέρνηση για «υπερδεξιά ιδεολογία» και πρόσθεσε ότι οι πιο ακραίοι εκφραστές, ο κ. Βορίδης και ο κ. Γεωργιάδης, έχουν μιλήσει ευθέως για την ανάγκη να σταματήσει η ιδεολογική ηγεμονία της Αριστεράς στον τόπο. Άρα και με ό,τι συμβολίζει ή αναπαράγει διαχρονικά και ιστορικά την ηγεμονία αυτή και κατ' εσάς και με το Δημόσιο πανεπιστήμιο».

Σημείωσε, επίσης, ότι αποκρύπτεται πως στο νόμο που ισχύει σήμερα «προβλέπεται ρητά ότι η Αστυνομία επεμβαίνει όταν διαπράττεται κακούργημα ή πράξεις κατά της ζωής μέσα στους πανεπιστημιακούς χώρους» και τόνισε: «Μέσα από αυτή την ιδεολογική εμμονή σας ενέχει ο κίνδυνος να μετατραπούν μεγάλες πανεπιστημιακές σχολές σε εστίες έντασης».

Στη συνέχεια, ο κ. Τσίπρας κατηγόρησε τη ΝΔ ότι διατηρεί την ίδια στάση απέναντι στην παιδεία διαχρονικά που στοχεύει στη «σταδιακή ιδιωτικοποίηση των λειτουργιών του δημοσίου πανεπιστημίου, υποβάθμιση της μέριμνας, απαξίωση της έρευνας, αύξηση του κόστους φοίτησης, κατάργηση του άρθρου 16 και φυσικά κατάργηση του ασύλου. Αυτό είναι το μεγάλο σας όραμα για την τριτοβάθμια εκπαίδευση». Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης αναφέρθηκε και στην απόφαση της κατάργησης της ίδρυσης της Νομικής Σχολής της Πάτρας που ελήφθη από το υπουργείο Παιδείας, αναρωτήθηκε αν η απόφαση είναι πολιτική και σημείωσε ότι «θα οδηγήσει κι άλλους νέους μας στο εξωτερικό». Κατηγόρησε ακόμη την κυβέρνηση ότι δεν έχει σχέδιο σε ό,τι αφορά την έρευνα και πρόσθεσε ότι η μεταφορά της έρευνας από το Υπουργείο Παιδείας στο Υπουργείο Ανάπτυξης την «ακρωτηριάζει» και την «αποδυναμώνει».

Η διάταξη για το άσυλο αντικαθιστά την ισχύουσα από τον «νόμο Γαβρόγλου»

«Ακαδημαϊκές ελευθερίες – Αναβάθμιση της ποιότητας του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος

1. Στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.) κατοχυρώνεται και προστατεύεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και τη διδασκαλία, η οποία αποτελεί θεσμική εγγύηση της αδέσμευτης και απαραβίαστης επιστημονικής σκέψης, έρευνας και διδασκαλίας.

2. Η ακαδημαϊκή ελευθερία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών, προστατεύονται σε όλους τους χώρους των Α.Ε.Ι., έναντι οποιουδήποτε προσπαθεί να τις καταλύσει ή περιορίσει.

3. Εντός των χώρων των Α.Ε.Ι. οι αρμόδιες αρχές ασκούν όλες τις κατά νόμο αρμοδιότητές τους συμπεριλαμβανομένης της επέμβασης λόγω τέλεσης αξιόποινων πράξεων».

Η ρύθμιση του 4485/2017, που ψηφίστηκε επί υπουργίας Γαβρόγλου, όριζε:

1. Στα ΑΕΙ κατοχυρώνεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και στη διδασκαλία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών. Το ακαδημαϊκό άσυλο αναγνωρίζεται για την κατοχύρωση των δημοκρατικών αξιών, των ακαδημαϊκών ελευθεριών στην έρευνα και στη διδασκαλία, στην ελεύθερη διακίνηση των ιδεών, στην προστασία του δικαιώματος στη γνώση και στη μάθηση έναντι οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει.

2. Επέμβαση δημόσιας δύναμης σε χώρους των ΑΕΙ λαμβάνει χώρα σε περιπτώσεις κακουργημάτων και εγκλημάτων κατά της ζωής αυτεπαγγέλτως και σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, έπειτα από απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου. Οι ως άνω περιορισμοί δεν ισχύουν για το Πυροσβεστικό Σώμα.

Η νέα ρύθμιση κινείται στη φιλοσοφία του νόμου 4009/2011, που ψηφίστηκε επί υπουργίας Αννας Διαμαντοπούλου. Συγκεκριμένα, το άρθρο 3 του νόμου 4009 ορίζει τα εξής:

1. Στα ΑΕΙ κατοχυρώνεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και στη διδασκαλία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών.

2. Σε αξιόποινες πράξεις που τελούνται εντός των χώρων των ΑΕΙ εφαρμόζεται η κοινή νομοθεσία.