Ελλάδα|25.11.2019 20:54

Ψήφος αποδήμων: Τι θα ισχύσει για τους Ελληνες εξωτερικού - Πώς θα ψηφίζουν

Άρης Χατζηγεωργίου

Ανοιξε ο δρόμος για ψήφιση του νόμου που θα διευκολύνει τους Ελληνες κατοίκους εξωτερικού να ψηφίζουν σε εκλογές και δημοψηφίσματα χωρίς να έρχονται στην Ελλάδα.

Μετά την υπερψήφιση σήμερα της αναθεώρησης του άρθρου 54 στο Σύνταγμα, απομένει πλέον η ψήφιση του νομοσχεδίου που έχει ήδη ετοιμάσει το Υπουργείο Εσωτερικών. Το νομοσχέδιο για την ψήφο των αποδήμων είναι προϊόν διαπραγματεύσεων και συμβιβασμών με τα υπόλοιπα κόμματα καθώς για να τεθει σε ισχύ χρειάζονται τουλάχιστον 200 ψήφοι – αλλιώς δεν εφαρμόζεται καθόλου. Στη διάρκεια εκείνων των διαπραγματεύσεων είχε διαφανεί μια συναίνεση με την συντριπτική πλειονότητα των κομμάτων πλην του ΜεΡΑ25. Θεωρητικά, ο αριθμός των 200 βουλευτών είναι δυνατόν να ξεπεραστεί ακόμη και αν ο ΣΥΡΙΖΑ αποφασίσει τελικώς να καταψηφίσει. Η πραγματικότητα θα φανεί τελικώς όταν έρθει η ώρα της ψήφισης στη Βουλή η οποία όμως πήρε παράταση και δεν αναμένεται αυτή την εβδομάδα.

Βάσει των αρχικών ανακοινώσεων του Υπουργείου Εσωτερικών στις 21/11, το νομοσχέδιο για την ψήφο των αποδήμων θα ερχόταν προς συζήτηση στη Βουλή αύριο Τρίτη 26/11. Ομως, αποφασίστηκε να έρθει λίγο αργότερα προκειμένου να προηγηθεί η κατάθεση και ψήφιση του άλλου νομοσχεδίου που ετοίμασε το ίδιο Υπουργείο με αντικείμενο τον εκσυγχρονισμό και την απλούστευση της εκλογικής νομοθεσίας.

Μια από τις βασικές προβλέψεις του νομοσχεδίου για τον εκσυγχρονισμό της εκλογικής νομοθεσίας είναι η αύξηση των Βουλευτών Επικρατείας από 12 σε 15. Οι ψήφοι των αποδήμων θα αφορούν την εκλογή μόνον αυτών των Βουλευτών και δεν θα ψηφίζουν από το εξωτερικό για τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας στην οποία είναι γραμμένοι (π.χ. Α Αθηνών). Για τον λόγο αυτό αποφασίστηκε η αύξηση των υποψηφίων από 12 σε 15 ώστε τα κόμματα να μπορούν να τοποθετούν εκεί πρόσωπα που δραστηριοποιούνται εκτός Ελλάδας. Στο τελικό κείμενο αναμένεται μια αλλαγή που θα επιτρέπει να καταθέτουν ψηφοδέλτιο Επικρατείας και μικρότερα κόμματα τα οποία θα έχουν υποψηφίους όχι στο 100% των εκλογικών περιφερειών αλλά τουλάχιστον στο 75%. Μόλις ψηφισθεί αυτό το νομοσχέδιο θα έρθει και εκείνο για την ψήφο των αποδήμων που μεταξύ άλλων προβλέπει ότι:

  1. Η ψηφοφορία θα διεξάγεται με αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα σε εκλογικά τμήματα που θα συσταθούν σε πρεσβείες, προξενεία, χώρους οργανώσεων απόδημων ή άλλους κατάλληλους χώρους. Ο ελάχιστος αριθμός για να συγκροτηθεί εκλογικό τμήμα είναι οι 40 εκλογείς.
  2. Η ψήφος των εκλογέων που ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στα ανωτέρω εκλογικά τμήματα θα μετράει ισότιμα στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα και, επομένως, για τη συνολική κατανομή των εδρών.
  3. Οι εκλογείς στα τμήματα του εξωτερικού θα επιλέγουν (δίχως να θέτουν σταυρό προτίμησης) το ψηφοδέλτιο επικρατείας του κόμματος που επιθυμούν. Εναπόκειται στα κόμματα αν θα επιλέξουν έναν ή περισσότερους υποψηφίους στο ψηφοδέλτιο επικρατείας που θα προέρχονται από τον Ελληνισμό της διασποράς.
  4. Πρώτη προϋπόθεση για να εγγραφεί κάτοικος εξωτερικού στους ειδικούς καταλόγους είναι να είναι ήδη γραμμένος στους κοινούς εκλογικούς καταλόγους. Από εκεί και πέρα θα μπορούν να καταθέτουν ηλεκτρονικά αίτηση εγγραφής όσοι πληρούν σωρευτικά τα παρακάτω κριτήρια: Τα τελευταία 35 χρόνια έχουν ζήσει 2 έτη στην Ελλάδα, έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση (Ε1 ή Ε2 ή Ε3 ή Ε9) είτε το τρέχον είτε το προηγούμενο φορολογικό έτος, η αίτηση του εκλογέα θα γίνεται ηλεκτρονικά σε ειδική πύλη η οποία αναμένεται να λειτουργήσει εντός δύο μηνών από τη ψήφιση του νόμου. Οσα στοιχεία είναι διαθέσιμα σε βάσεις δεδομένων του Δημοσίου θα αντλούνται αυτεπάγγελτα και αμέσως εφόσον συναινεί ο εκλογέας.

Η πιστοποίηση των κριτηρίων διαμονής για τα 2 έτη γίνεται με δημόσια έγγραφα και ιδίως:

  • Βεβαίωση φοίτησης από σχολείο πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, μεταδευτεροβάθμιας, τεχνικής ή επαγγεμπατικής εκπαίδευσης ή από ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
  • Βεβαίωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (ένσημα) της ημεδαπής 
  • Βεβαίωση εκπλήρωσης της στρατιωτικής θητείας για όσο διάστημα διαρκεί αυτή

Δεν απαιτείται υποβολή φορολογικής δήλωσης εφόσον ο εκλογέας δεν έχει συμπληρώσει τα 30 χρόνια  ζωής και έχει υποβάλει φορολογική δήλωση συγγενής α’ βαθμού κατά το τρέχον ή το προηγούμενο φορολογικό έτος.

ψήφος αποδήμωνΑναθεώρηση του Συντάγματοςυπουργείο Εσωτερικών