Υπουργείο Υγείας: Νέα «συνταγή» φαρµάκων για ασθενείς και εταιρείες

Πιο εύκολα θα µπορούν να βρουν τα φάρµακά τους, ενίοτε και µε µικρότερη συµµετοχή, οι Ελληνες ασθενείς, εάν εφαρµοστούν πλήρως τα νέα µέτρα στο φάρµακο που επιχειρεί να προωθήσει η ηγεσία του υπουργείου Υγείας. Με µια βασική δέσµη µέτρων που θα αλλάζει τον τρόπο τιµολόγησης των φαρµάκων, αλλά και τη διάθεσή τους στην αγορά, επιδιώκεται σε βάθος χρόνου να ευνοηθούν οι ασθενείς. Ταυτόχρονα επιχειρείται να δηµιουργηθεί πρόσφορο έδαφος για τη δραστηριοποίηση των φαρµακευτικών επιχειρήσεων στη χώρα µας.

Ήδη έχει ετοιµαστεί ένα «πακέτο» αλλαγών που σχετίζεται µε την τιµολόγηση των φαρµάκων, αλλά και τις εκπτώσεις που είναι υποχρεωµένες να κάνουν οι φαρµακευτικές εταιρείες. Μάλιστα, ο υπουργός Υγείας αναµένεται να δηµοσιοποιήσει τις τελικές θέσεις του στην επιτροπή που έχει συσταθεί µε τη συµµετοχή όλων των εµπλεκόµενων φορέων για την παρακολούθηση της φαρµακευτικής δαπάνης.

Βέβαια, οι διαπραγµατεύσεις µεταξύ της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας και των εκπροσώπων των φαρµακοβιοµηχανιών συνεχίζονται, ενώ θεωρείται δύσκολο να βρεθεί η «χρυσή τοµή», ώστε να διευκολυνθούν τόσο οι ελληνικές φαρµακευτικές εταιρείες και τα γενόσηµα που παράγουν, όσο και οι πολυεθνικές που διαθέτουν καινοτόµα φάρµακα.

Οι ισορροπίες αυτές, βέβαια, θα πρέπει να έχουν ως αποδέκτη τον ασθενή, αφού η κυβέρνηση έχει δεσµευτεί ότι θα µειώσει τη συµµετοχή των ασθενών στην αγορά φαρµάκου. Παράλληλα, οι ελαφρύνσεις που έχουν θεσµοθετηθεί για όποιον λαµβάνει γενόσηµα φάρµακα δεν φαίνεται να «απαλύνουν» τις τσέπες των πασχόντων, γι’ αυτό το επόµενο διάστηµα µελετάται η µείωση στις συµµετοχές και στα πρωτότυπα ακριβότερα φάρµακα.

Ενίσχυση των νοσοκομείων

Μέχρι στιγµής το µόνο βέβαιο είναι ότι για το ­2019 το υπουργείο Υγείας έχει δηλώσει ότι θα ενισχύσει µε 40 εκατ. ευρώ τον προϋπολογισµό για τα νοσοκοµειακά φάρµακα που σήµερα κινείται περίπου στα 530 εκατ. ευρώ, ώστε να µειωθεί το ποσό που είναι υποχρεωµένες να επιστρέφουν οι φαρµακευτικές εταιρείες στο σύστηµα όταν αυτός ο προϋπολογισµός ξεπερνιέται. Κατά τ’ άλλα, ένα άλλο µέτρο που προωθεί η ηγεσία του υπουργείου Υγείας είναι η ανατιµολόγηση των φαρµάκων µία φορά τον χρόνο και η έκδοση ενός δελτίου τιµών, και όχι δύο, όπως προέβλεπε µέχρι σήµερα ο νόµος.

Πρόκειται για µια ρύθµιση που στο παρελθόν είχε προκαλέσει την έντονη διαµάχη µεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, καθώς η Ν∆ κατηγορούσε τον ΣΥΡΙΖΑ και το υπουργείο Υγείας ότι το 2015 δεν εξέδωσε δύο δελτία τιµών, αλλά µόνο ένα. Η συγκεκριµένη αλλαγή, πάντως, βρίσκει σύµφωνες όλες τις φαρµακευτικές. Αλλαγές θα υπάρξουν το ­2019 και στον τρόπο µε τον οποίο θα τιµολογούνται στο εξής τα φάρµακα. Σήµερα η τιµή ενός σκευάσµατος καθορίζεται µε βάση τον µέσο όρο των τριών χαµηλότερων τιµών της Ευρώπης.

Η νέα πρόταση του υπουργού Υγείας είναι, όπως αναφέρουν πληροφορίες του «Έθνους της Κυριακής», να χρησιµοποιείται ο µέσος όρος των δύο χαµηλότερων τιµών στην Ευρωζώνη. Στην περίπτωση αυτή θα υπάρξουν µειώσεις στις τιµές των φαρµάκων, αλλά και κάποιες µικρές αυξήσεις, ενώ σε όσα φάρµακα µειωθεί η τιµή η συµµετοχή των ασθενών θα είναι µικρότερη.

Από την άλλη, φαίνεται ότι έρχεται αλλαγή στις επιβαρύνσεις που είχαν επιβληθεί για την εισαγωγή ενός νέου φαρµάκου στη χώρα µας. Πριν από λίγο καιρό η ηγεσία του υπουργείου Υγείας επέβαλε υποχρεωτική έκπτωση ­25% σε κάθε νέο φάρµακο που εισάγεται στη χώρα µας. Οι φαρµακευτικές έκριναν ότι πρόκειται για ένα από τα µεγαλύτερα χαράτσια που έχουν επιβληθεί, ενώ έχουν προειδοποιήσει αλλεπάλληλες φορές ότι το συγκεκριµένο µέτρο θα είναι αποτρεπτικό για να εισαχθούν νέες θεραπείες στη χώρα.

Η νέα πρόταση του υπουργείου φαίνεται ότι τροποποιεί την επιβολή της συγκεκριµένης υποχρεωτικής έκπτωσης (rebate), αφού, όπως τονίζουν πηγές, θα υπάρξει µείωση και τον πρώτο χρόνο θα επιβάλλεται έκπτωση 5%, ώστε τα επόµενα πέντε χρόνια να µειώνεται σταδιακά έως το 1%.

Άλλωστε, όλες οι φαρµακευτικές εταιρείες, είτε ελληνικές είτε πολυεθνικές, διαµαρτύρονται για τις υπέρογκες εκπτώσεις και επιστροφές που είναι υποχρεωµένες να κάνουν στο σύστηµα, γεγονός που απειλεί τη βιωσιµότητά τους. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο κλάδος υπολογίζει ότι για το ­2018 θα υποχρεωθεί να καταβάλει κοντά στο 1,4 δισ. ευρώ για rebate και clawback, που είναι οι δύο θεσµοθετηµένοι µηχανισµοί εκπτώσεων και επιστροφών µε την υπέρβαση της δαπάνης. Συχνά πυκνά πολλές εταιρείες -κυρίως πολυεθνικές- προειδοποιούν το υπουργείο Υγείας ότι αυτές οι επιβαρύνσεις θα υποχρεώσουν τον κλάδο να πάψει να εισάγει νέα φάρµακα, κάτι το οποίο θα κοστίσει στους Ελληνες ασθενείς, καθώς δεν θα έχουν στη διάθεσή τους νέες θεραπείες.

Ως αποτέλεσµα επικρατεί ανησυχία στους συλλόγους ασθενών, οι οποίοι ζητούν να βρεθεί µια λύση ώστε να προστατευθούν τα δικαιώµατά τους. Εξάλλου, αθόρυβα αποσύρονται από την ελληνική αγορά κάποιες θεραπείες, οι οποίες µέχρι στιγµής αντικαθίστανται µε άλλες ανάλογα αποτελεσµατικές. Ο κίνδυνος στις περιπτώσεις αυτές είναι οι µητρικές εταιρείες να θεωρήσουν µη συµφέρουσα την ελληνική αγορά και να αποτρέπουν τη διάθεση νέων σκευασµάτων.

Οι όποιες αλλαγές, πάντως, στη φαρµακευτική πολιτική θα έρθουν µε το νέο έτος, εάν και εφόσον η ηγεσία του υπουργείου Υγείας ολοκληρώσει τις διαπραγµατεύσεις µε τη φαρµακοβιοµηχανία και καταλήξει στις τελικές ρυθµίσεις. Αµέσως µετά θα προωθήσει σχετικές υπουργικές αποφάσεις αλλά και νόµο που να τροποποιεί την πολιτική του φαρµάκου.