Πυροβολισμοί, ξύλο και σκυλιά κατά μεταναστών στις βαλκανικές διαδρομές (pics)

Ο «νόμος των συνόρων» επικρατεί όταν πέφτει η νύχτα στα μεθοριακά περάσματα των βαλκανικών μεταναστευτικών διαδρομών. Όσοι συλλαμβάνονται να περνούν κρυφά από ένα κράτος σε άλλο γνωρίζουν ότι μπορεί να επιστραφούν με ανοιγμένα κεφάλια, σπασμένα άκρα και δάχτυλα, σκισμένες σάρκες από τα δόντια αστυνομικών σκύλων, ακόμα και τραύματα από πυροβολισμούς. Ότι μπορεί να χάσουν τα λιγοστά τους χρήματα, τα ρούχα και τα κινητά τους τηλέφωνα.

Εκατοντάδες κρούσματα ακραίας βίας σε ένα «ντόμινο» παράνομων επαναπροωθήσεων κατά μήκος των -κλειστών κατά τα άλλα- βαλκανικών μεταναστευτικών οδών καταγράφει το Δίκτυο Παρακολούθησης της Διασυνοριακής Βίας (Border Violence Monitoring Network) στην ετήσια έκθεσή του για το 2019.

Τα «σκήπτρα» της βίας κρατούν οι κροατικές Αρχές, που χρησιμοποιούν κατά κόρον τα όπλα κατά μεταναστών, πυροβολώντας ακόμη και στο «ψαχνό», ενώ ακολουθούν αυτές της Ουγγαρίας, της Σλοβενίας και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Τουλάχιστον επτά κρούσματα βίαιων pushbacks έχουν καταγραφεί την περασμένη χρονιά από τη Βόρεια Μακεδονία στην Ελλάδα, ενώ από τον χάρτη δεν λείπει και η χώρα μας, με τρεις αναφορές για επαναπροωθήσεις στην Τουρκία από μασκοφόρους στον Έβρο.
Οι μαρτυρίες των θυμάτων σοκάρουν.

Οι «πιστολέρο» Κροάτες αστυνομικοί

Το Σάββατο, 16 Νοεμβρίου στην μεθοριακή περιοχή του όρους Tuhobic, κοντά στα σύνορα Κροατίας – Σλοβενίας, Κροάτες αστυνομικοί άνοιξαν πυρ εναντίον ομάδας προσφύγων. Ένας άνδρας τραυματίστηκε σοβαρά στο στήθος και στο στομάχι και μεταφέρθηκε σε σοβαρή κατάσταση στο νοσοκομείο στη Ριέκα, όπως και ένας ακόμη, με διαμπερές τραύμα στον ώμο. Το υπουργείο Εσωτερικών της Κροατίας έκανε λόγο για ατύχημα, αλλά δεν ήταν η πρώτη φορά που συνέβη κάτι παρόμοιο. Το Μάιο του 2018 είχαν τραυματιστεί δύο 12χρονα παιδιά από το Ιράκ και το Αφγανιστάν, από πυρά της αστυνομίας σε ένα φορτηγάκι που τους μετέφερε, στη διάρκεια καταδίωξης.

Το Border Violence Monitoring Network -ένα δίκτυο οργανώσεων αρωγής και πολιτών σε όλες τις χώρες της διαδρομής- κατηγορεί τις κροατικές Αρχές ότι χρησιμοποίησαν όπλα στο 19% των συνολικά 770 καταγεγραμμένων επαναπροωθήσεων προς τις γειτονικές της χώρες κατά τους πρώτους 10 μήνες του 2019. Σε πολλές περιπτώσεις αστυνομικοί άνοιξαν πυρ (κυρίως στον αέρα για εκφοβισμό), ενώ σε άλλες χρησιμοποίησαν τα όπλα για να απειλήσουν μετανάστες.

Η χώρα – μέλος της Ε.Ε. διαθέτει συνοριογραμμή συνολικού μήκους 1.300 χιλιομέτρων με χώρες μη μέλη όπως η Βοσνία Ερζεγοβίνη, η Σερβία και το Μαυροβούνιο, και βρίσκεται σε κομβικό σημείο των μεταναστευτικών διαδρομών προς τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης.

«Κουράστηκαν να μας χτυπούν κι έκαναν διάλειμμα»

Εννέα Αφγανοί που πέρασαν στις 6 Ιουνίου από τη Σερβία στην Κροατία βίωσαν στο πετσί τους την αστυνομική βία και αυθαιρεσία. Όπως ανέφεραν χαρακτηριστικά, οι αστυνομικοί τους χτυπούσαν με ρόπαλα, με γροθιές και με κλωτσιές, συνεχόμενα επί δύο ώρες, από τις 4 ως τις 6 το απόγευμα, με ένα μικρό διάλειμμα για …ξεκούραση. 
«Μας χτυπούσαν τόσο πολλή ώρα που κουράστηκαν κι αυτοί. Έτσι, έκαναν ένα διάλειμμα 2 λεπτών και μετά άρχισαν να μας χτυπούν και πάλι», είπαν χαρακτηριστικά.
Μετά τους οδήγησαν στα σύνορα και τους «έσπρωξαν» στην Σερβία, με την εντολή να μην τολμήσουν να επιστρέψουν στην Κροατία. «Παρόλο που πήρα τη συνέντευξη 16 ολόκληρες μέρες μετά το περιστατικό, ο άνθρωπος ένιωθε ακόμη έντονο πόνο όταν σήκωνε οποιοδήποτε βάρος, ενώ ένα άλλο μέλος της ομάδας συνέχισε να παίρνει παυσίπονα», σημειώνει ο εθελοντής που κατέγραψε την αναφορά.

Σε άλλη περίπτωση, Αλγερινός, μέλος ομάδας 7 ατόμων ανέφερε πως οι αστυνομικοί τους χτύπησαν στο πρόσωπο, τους λήστεψαν αρπάζοντας συνολικά 1.100 ευρώ, ενώ τους έσπασαν τα κινητά τηλέφωνα πριν τους τα βάλουν πίσω στις τσέπες τους. Στο νοσοκομείο, όπου μεταφέρθηκαν οι τραυματίες, ένας γιατρός αρνήθηκε να τους περιθάλψει, ενώ ένας δεύτερος προσφέρθηκε να το κάνει υπό τον όρο της …εμπιστευτικότητας.

Στην Ουγγαρία, έξι νεαροί Αφγανοί που επιχείρησαν να περάσουν από τη Σερβία κρυμμένοι σε φορτηγό εντοπίστηκαν με ηλεκτρονικό σκάνερ στα σύνορα. Οι Ούγγροι αστυνομικοί τους αποκάλεσαν «Ταλιμπάν» και άρχισαν να τους χτυπούν αλύπητα με ρόπαλα στα πόδια, στα χέρια, στην πλάτη και στο κεφάλι. «Μου έσπασαν το κεφάλι και τα μαλλιά έγιναν κόκκινα από το αίμα. Τους είπα να σταματήσουν γιατί αιμορραγώ και με αποκάλεσαν ‘π@@ς γιο’. Ήμουν πολύ τρομοκρατημένος», τονίζει ένα από τα θύματα της επίθεσης.

Β. Μακεδονία: Οι αστυνομικοί με τις... σαγιονάρες και η επίθεση με τα σκυλιά

Δύο Μαροκινοί, 21 και 23 ετών, κρύφτηκαν σε τρένο που αναχώρησε από τη Θεσσαλονίκη τον περασμένο Σεπτέμβριο και πέρασαν τα σύνορα της Βόρειας Μακεδονίας, αλλά εντοπίστηκαν μετά τη Γευγελή, από αστυνομικούς με ασυνήθιστη αμφίεση και παρουσιαστικό. «Φορούσαν σορτς και σαγιονάρες, κάπνιζαν, ενώ ένας απ’  αυτούς ήταν μεθυσμένος», λένε στην αναφορά τους. Τους μετέφεραν στο αστυνομικό τμήμα, όπου τους πήραν αποτυπώματα, τους φωτογράφησαν και τους οδήγησαν σε άγνωστο σημείο, όπου τους χτύπησαν με γροθιές και τους άφησαν. Μετά από λίγο εμφανίστηκε ένα άλλο όχημα, από το οποίο κατέβηκαν αστυνομικοί με μπλε στολές και απελευθέρωσαν τέσσερα σκυλιά. Ένα απ΄ αυτά άρπαξε τον έναν μετανάστη από τον μηρό. Ο δεύτερος δέχτηκε την επίθεση του τετράποδου όταν το χτύπησε με ένα ξύλο για να σώσει τον φίλο του από τα δόντια του. «Ένιωσα σαν να μπαίνουν μαχαίρια στο πόδι μου, όσο οι κυνόδοντες έσχιζαν τη σάρκα. Το πιο παράξενο που είδα ήταν πως αυτός που είχε το σκυλί απλά το παρακολουθούσε να με δαγκώνει, σαν να ήταν ένα απολαυστικό θέαμα», ανέφερε το θύμα της επίθεσης. Μετά τα σκυλιά «μίλησαν» και τα γκλοπς των αστυνομικών. Τους χτύπησαν αλύπητα, τους επιβίβασαν σε βαν και τους οδήγησαν τραυματισμένους στα σύνορα με την εντολή να ακολουθήσουν το δρόμο μέχρι τη Θεσσαλονίκη.

Σε άλλη περίπτωση, λίγες μέρες νωρίτερα, ομάδα 6 μεταναστών κατήγγειλε πως οι αστυνομικοί της γειτονικής χώρας τους έκλεψαν τηλέφωνα, χρήματα, ρούχα, φαγητά και τσιγάρα πριν ανοίξουν την πόρτα στον φράχτη και τους «σπρώξουν» πίσω στην Ελλάδα. Τον Ιούνιο, άλλη ομάδα ανέφερε πως πιάστηκε και επαναπροωθήθηκε από «πολυεθνική» δύναμη συνοριοφυλάκων, που φορούσαν στολές με ραμμένες τις σημαίες της Σερβίας, της Κροατίας και της Ιταλίας. Συνολικά στην έκθεση αναφέρονται 7 κρούσματα βίαιων επαναπροωθήσεων από τη Β.Μακεδονία στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του 2019.

Στον Έβρο

Τουλάχιστον τρεις αναφορές περιγράφουν κρούσματα βίας στον ποταμό Έβρο και επαναπροωθήσεις στην Τουρκία, από Έλληνες αστυνομικούς, σε συνεργασία με «άλλες ομάδες» ανδρών που φορούν στρατιωτικές στολές και μάσκες.
«Έλεγξαν τον καθένα μας και πήραν εκτός από τα τηλέφωνα και τις τσάντες, τα ρούχα και τα παπούτσια μας. Στο τέλος μας έδωσαν πίσω τα έγγραφα, τα διαβατήρια και τα χρήματα, αλλά πέταξαν τα τηλέφωνα και τις τσάντες στο ποτάμι. Παρακαλούσα να μας δώσουν ρούχα για τον γιο μου, γιατί τα δικά του ήταν υγρά και κρύωνε. Πήγαμε στην τουρκική ακτή χωρίς να φοράμε ούτε τα παπούτσια μας», αναφέρει κάποιος, ενώ ένας άλλος περιγράφει περιστατικά κακομεταχείρισης στο κέντρο κράτησης: «Όταν ζητήσαμε νερό -ορκίζομαι στο Θεό- μας είπαν ‘πιείτε το νερό της τουαλέτας’»

Το τελευταίο κρούσμα καταγράφηκε το Νοέμβριο στην Ορεστιάδα, με τον μάρτυρα να αναφέρει πως ήταν η τρίτη φορά που συλλαμβάνεται, σε ισάριθμα περάσματα στην Ελλάδα. Και τις τρεις φορές επαναπροωθήθηκε, όπως υποστηρίζει.

Τον περασμένο Ιούνιο, ένας 47χρονος από την Αλγερία πέρασε στην Ελλάδα από τα χερσαία σύνορα μαζί με άλλους τρεις, σκαρφαλώνοντας πάνω από τον φράχτη, στην περιοχή των Καστανιών. Στο ελληνικό έδαφος συνελήφθησαν και μεταφέρθηκαν σε κάποιο κλειστό κέντρο όπου υπήρχαν άλλα 40 άτομα, και αφού κρατήθηκαν για μερικές ώρες, τους επιβίβασαν όλους σε ένα βαν που τους οδήγησε στο ποτάμι. Άνδρες με full face κουκούλες και στρατιωτικές στολές τους επιβίβασαν ανά 10 σε βάρκες και τους έστειλαν στην Τουρκία.

Σε παρόμοιο περιστατικό, το Μάιο, στη Μάνδρα Διδυμοτείχου, ο μάρτυρας υποστηρίζει πως οι άνδρες με τις μάσκες του έκλεψαν 400 ευρώ πριν τον επιβιβάσουν στη βάρκα. Ο ίδιος είδε έναν Αιγύπτιο της ίδιας ομάδας να πέφτει αιμόφυρτος στο έδαφος μετά από δυνατό χτύπημα με γκλοπ στο κεφάλι.