Η σωτηρία του πλανήτη περνά από το στοµάχι - Οργανική η τροφή του μέλλοντος

Στις βασικές προτεραιότητές του θέτει ο Οργανισµός Ηνωµένων Εθνών το αγροδιατροφικό ζήτηµα, καθώς εντείνεται η αστικοποίηση και οι εκτιµήσεις αναφέρουν ότι ο πληθυσµός της Γης θα φτάσει στα 9,8 δισεκατοµµύρια το 2050 – το 2010 ήταν κοντά στα 7 δισεκατοµµύρια, ενώ µέχρι το 2030 περίπου 3 δισεκατοµµύρια άτοµα θα προαχθούν στη µεσαία τάξη, γεγονός που θα δηµιουργήσει αυξηµένες ανάγκες για κατανάλωση σε κρέας και λαχανικά.

Στην πρόσφατη έρευνα που εκπόνησαν στελέχη του ΟΗΕ και της Παγκόσµιας Τράπεζας, µε τίτλο «∆ηµιουργώντας ένα βιώσιµο διατροφικό µέλλον», ο βασικός προβληµατισµός εστιάζει στις επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής που µειώνουν τον αριθµό των καλλιεργούµενων στρεµµάτων, ενώ παράλληλα οι ανάγκες του πληθυσµού αυξάνονται.

Και όλα αυτά ενώ 820 εκατοµµύρια άνθρωποι µαστίζονται από την πείνα ή τον υποσιτισµό και αυτοί χρειάζονται πάνω από το 50% του εισοδήµατός τους για σίτιση – στην Υποσαχάρια Αφρική το κόστος σίτισης εκτοξεύεται στο 70% του οικογενειακού εισοδήµατος και υπολογίζεται ότι ο αριθµός των υποσιτιζόµενων παιδιών έως την ηλικία των 5 χρόνων θα αυξηθεί κατά 20% µέχρι το 2050.

Οπως δείχνει η έκθεση, για να καλυφθούν οι διατροφικές ανάγκες θα απαιτηθεί αύξηση της παραγωγής κατά 50% συγκριτικά µε το 2010, που σηµαίνει ότι πρέπει να καλλιεργηθούν επιπλέον 593 εκατοµµύρια εκτάρια γης, δηλαδή µια εύφορη έκταση περίπου όσο δύο φορές το µέγεθος της Ινδίας.

Η κλιµατική αλλαγή ωστόσο δηµιουργεί πρόβληµα και σε αυτό το ζήτηµα, καθώς οι εκτιµήσεις αναφέρουν πως ειδικά στην Υποσαχάρια Αφρική η καλλιεργήσιµη έκταση αλλά και η καλλιεργητική περίοδος θα µειωθούν έως και 20% µέχρι το 2100, και αυτό θα παρασύρει προς τα πάνω τις τιµές των τροφίµων.

Στροφή στην χορτοφαγία

Με δεδοµένο ότι η ανάγκη για ακόµη περισσότερες καλλιέργειες και κτηνοτροφικές µονάδες απαιτεί υψηλό κόστος παραγωγής για τα µηρυκαστικά ζώα, οι ερευνητές προτείνουν στροφή στη χορτοφαγική διατροφή και υποκατάσταση του κρέατος και του γάλακτος µε σιτηρά, λαχανικά, φρούτα και όσπρια.

Στην Ελλάδα το ποσοστό των καταναλωτών που επιλέγουν τη χορτοφαγική διατροφή εξακολουθεί να είναι σε εξαιρετικά χαµηλά επίπεδα και σύµφωνα µε την τελευταία έρευνα του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεµπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), είναι µόλις στο 3%, όταν σε άλλες χώρες, όπως για παράδειγµα στη Σουηδία, υπερβαίνει το 15% και στην Ινδία το 35%. Στην ίδια έρευνα το 62% των καταναλωτών απαντά ότι έχει αυξήσει την αγορά φρούτων και λαχανικών µε στόχο να προστατεύσει την υγεία του αλλά και το περιβάλλον.

Με αφορµή την Παγκόσµια Ηµέρα ∆ιατροφής που έχει οριστεί η 16η Οκτωβρίου, ο Οργανισµός Τροφίµων και Γεωργίας των Ηνωµένων Εθνών (FAO), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερειών, αφού επισήµαναν πως η πείνα απειλεί περισσότερα από 800 εκατοµµύρια ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη, κάλεσαν τις επιχειρήσεις και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών να συζητήσουν τον ρόλο της διατροφής, εστιάζοντας στις αλλαγές που έρχονται (παχυσαρκία, κλίµα, ακραία καιρικά φαινόµενα, αστυφιλία κ.ά.) σε τοπικό, εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσµιο επίπεδο. Τόνισαν επίσης πως πρέπει να δοθεί έµφαση στην υγιεινή διατροφή κυρίως των ευπαθών οµάδων, έτσι ώστε ο στόχος της «µηδενικής πείνας» (Zero Hunger) να έχει επιτευχθεί µέχρι το 2030.

Τα τελευταία χρόνια κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος τα οργανικά τρόφιµα, δηλαδή αυτά που παράγονται από καλλιέργειες ή µονάδες χωρίς τη χρήση τεχνητών χηµικών, αντιβιοτικών ή γενετικά τροποποιηµένων οργανισµών. Οι αγρότες χρησιµοποιούν φυσικά λιπάσµατα ή παρασιτοκτόνα και οι κτηνοτρόφοι δεν χορηγούν στα ζώα που εκτρέφουν αντιβιοτικά ή ορµόνες. Ετσι αυτές οι τροφές, κυρίως τα φρούτα και τα λαχανικά, έχουν µεγαλύτερο αντιοξειδωτικό αποτέλεσµα στον οργανισµό, ενώ το οργανικό γάλα και κρέας µπορεί να περιέχει έως και 50% περισσότερα Ω-3 λιπαρά οξέα. Επίσης είναι νοστιµότερα, καθώς προέρχονται αποκλειστικά και µόνο από τη φύση, ενώ νεότερες έρευνες -που όµως δεν έχουν ακόµη ολοκληρωθεί- υποστηρίζουν πως δεν αποκλείεται να βοηθούν στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήµατος των καταναλωτών. Τα οργανικά τρόφιµα διατηρούν την ισορροπία του οικοσυστήµατος, αφού δεν περιέχουν χηµικά, παρασιτοκτόνα και τοξικά λιπάσµατα, που όπως είναι γνωστό µολύνουν το περιβάλλον.