Μετά τον κοροναϊό, «κινέζικο σκαθάρι» σκοτώνει τις μουριές στην Αθήνα

Δεν απειλούνται μόνον οι άνθρωποι από επιδημίες. Δεκάδες χιλιάδες μουριές από εκείνες που χαρίζουν τον ίσκιο τους σε πεζοδρόμια και πλατείες, κινδυνεύουν από το έντομο «ξυλότριχο» που εντοπίστηκε στην Αθήνα το περασμένο φθινόπωρο και έχει ήδη οδηγήσει στην ξήρανση περίπου 300 δέντρα.

Η απειλή του ξυλότριχου (Χylotrechus chinensis) θυμίζει αρκετά την υπόθεση με το κόκκινο σκαθάρι που εμφανίστηκε τη δεκαετία του '90 και έχει οδηγήσει σε θάνατο πολλούς φοίνικες. Οπως δείχνει όμως το δεύτερο συνθετικό του ονόματός του, το έντομο θεωρείται ότι έχει προέλευση την Κίνα και άλλες χώρες της Απω Ανατολής.

Πρωτοεντοπίστηκε στην Ευρώπη το 2013 στην Καταλονία της Ισπανίας και το 2017 στο Ηράκλειο Κρήτης, οπότε εικάζεται ότι έφθασε έως εδώ μαζί με εμπορεύματα που ξεφορτώθηκαν από κάποιο καράβι.

Οταν ένα τέτοιο σκαθάρι γεννήσει τα αβγά του πάνω σε μια μουριά, αυτά μεγαλώνουν μέσα στον κορμό ανοίγοντας στοές που καταστρέφουν σταδιακά το δίκτυο μεταφοράς των χυμών που τρέφουν το δέντρο. Οι νύμφες τρυπούν τον κορμό για να βγουν στον αέρα και να γεννήσουν νέα αβγά είτε στο ίδιο δέντρο είτε στα διπλανά. Η διαδικασία επαναλαμβάνεται από χιλιάδες έντομα και τα δέντρα που έχουν προσβληθεί εμφανίζονται σαν να έχουν ξεραθεί τοπικά ενώ ο κορμός γεμίζει τρύπες.

Το πρόβλημα εντοπίστηκε από τους αρμόδιους στον Δήμο Αθηναίων το περασμένο φθινόπωρο. Ζήτησαν να μελετηθεί το πρόβλημα από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο που κατέληξε σε γνωμάτευση σύμφωνα με την οποία πρέπει πρώτον, οι περίπου 300 βαριά άρρωστες μουριές να ξεριζωθούν και δεύτερον όλες οι υπόλοιπες (περίπου 25.000 μόνο στον Δήμο Αθηναίων) να κλαδευτούν με ειδικό τρόπο ώστε να αποφευχθεί η μετάδοση του εντόμου.

Το πρόβλημα είναι ότι πλησιάζει η άνοιξη, εποχή στην οποία αφενός οι μουριές πετούν τα καινούρια κλαδιά τους, αφετέρου οι νύμφες έχουν μετατραπεί σε κανονικά έντομα και βγαίνουν από το εσωτερικό των κορμών.

Για τον λόγο αυτό, η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου Αθηναίων αποφάσισε στη συνεδρίαση της Δευτέρας 3 Φεβρουαρίου 2020 να γίνει διαγωνισμός με προϋπολογισμό 412.824,52 ευρώ και εξαιρετικά κατεπείγουσες διαδικασίες. Στόχος είναι να βρεθεί άμεσα ο ανάδοχος, ο οποίος θα πρέπει έως τις 15 Απριλίου αφενός να ξεριζώσει τα ξεραμένα δέντρα, αφετέρου να κλαδέψει όλα τα υπόλοιπα. Ταυτόχρονα, θα πρέπει όλα τα κλαδέματα να μετατραπούν σε πριονίδι από σπαστήρες και όλο το υλικό που μπορεί να έχει μέσα του τα επικίνδυνα έντομα να οδηγηθεί απευθείας για θάψιμο σε χωματερή.

Οι χρονικές προθεσμίες είναι εξαιρετικά ασφυκτικές και αυτό δημιουργεί μεγάλο προβληματισμό. Ακόμη μεγαλύτερη είναι όμως η ανησυχία για τις μουριές που βρίσκονται σε άλλους δήμους οι οποίοι θα είναι δύσκολο να λάβουν αντίστοιχα μέτρα οπότε είναι πιθανό να ζητηθεί η παρέμβαση της Περιφέρειας Αττικής. Κατά πληροφορίες, μουριές που έχουν προσβληθεί από το ξυλότριχο έχουν εντοπισθεί στον Ταύρο και άλλες περιοχές κοντά στην θάλασσα του Σαρωνικού.

Το θέμα έχουν αναλάβει να παρακολουθήσουν και να μελετήσουν για την ερχόμενη τριετία το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο μαζί με το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και το Ινστιτούτο Μεσογειακών και Δασικών Οικοσυστημάτων.