Kινδυνεύουν να χάσουν το ακίνητό τους 4 στους 5 ιδιοκτήτες στην Αθήνα

Στον αέρα βρίσκεται η ημερομηνία έναρξης της διαδικασίας ανάρτησης των κτηματολογικών διαγραμμάτων για τον Δήμο Αθηναίων, καθώς ήδη το σήμα εκκίνησης έχει μετατεθεί στα... προσεχώς αρκετές φορές έως τώρα, έχοντας πλέον φτάσει στα μέσα Απριλίου, παρά το γεγονός ότι η πρώτη ημερομηνία που είχε ανακοινωθεί ήταν η 10η Φεβρουαρίου και χωρίς να μπορεί να πει κανείς με βεβαιότητα αν και το νέο χρονοδιάγραμμα θα τηρηθεί.

Κι αυτό γιατί ο μεγαλύτερος δήμος της χώρας θα λειτουργήσει ως περιοχή-«πιλότος» για τη νέα διαδικασία εξέτασης των ενστάσεων, χωρίς ωστόσο ακόμα να έχουν αποσαφηνιστεί όλες οι λεπτομέρειες της αλλαγής της διαδικασίας, την οποία φέρνει η κατάργηση των ενστάσεων και η αντικατάστασή τους με τη διεκπεραίωση των απλούστερων εξ αυτών από τα γραφεία κτηματογράφησης, δηλαδή τους αναδόχους, οι οποίοι έχουν αναλάβει κάθε περιοχή.

Η πλήρης διαδικασία αναμένεται να περιγράφεται με σαφήνεια στη σχετική απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Κτηματολογίου, η οποία θα δημοσιευτεί και στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αλλά έως τώρα δεν έχει βγει.

Την ίδια στιγμή ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της διαδικασίας προανάρτησης για την Αθήνα, η οποία αφορά περίπου 800.000 ακίνητα και έχει ολοκληρωθεί εδώ και αρκετούς μήνες, η συμμετοχή των ιδιοκτητών ήταν μάλλον περιορισμένη. Σύμφωνα με πηγές του Εθνικού Κτηματολογίου, μόλις ο ένας στους πέντε ιδιοκτήτες μπήκε στο σύστημα για να ελέγξει την ορθότητα των στοιχείων που αφορούν τα ακίνητά του.

Το γεγονός αυτό θα μπορούσε να φέρει προ δυσάρεστων εκπλήξεων τους ιδιοκτήτες κατά τη διάρκεια της ανάρτησης, η οποία θα ακολουθήσει και θα αποκαλύψει τυχόν λανθασμένες εγγραφές. Γι' αυτό το λόγο ο φορέας έχει ήδη αποφασίσει να δώσει μία δεύτερη ευκαιρία στους ιδιοκτήτες να επικαιροποιήσουν τα στοιχεία τους τόσο πριν τη διαδικασία της ανάρτησης όσο και κατά τη διάρκειά της μέσω μίας νέας φόρμας, για την οποία θα ειδοποιηθούν.

Αυτό που αλλάζει ριζικά πλέον είναι η διαδικασία εξέτασης των ενστάσεων. Εως τώρα τόσο οι περιπτώσεις ενστάσεων των ιδιωτών όσο και του Δημοσίου οδηγούνταν στις τριμελείς Επιτροπές Ενστάσεων, οι οποίες απαρτίζονταν από έναν δικηγόρο, έναν τοπογράφο και έναν δικαστικό. Ωστόσο η αδυναμία συγκρότησής τους και οι αργοί ρυθμοί της εξέτασης απειλούσαν με μόνιμη εμπλοκή τη διαδικασία ολοκλήρωσης του κτηματολογίου δεδομένου ότι από την τρέχουσα φάση κτηματογράφησης εκτιμάται ότι θα συγκεντρώνονταν πάνω από ένα εκατομμύριο ενστάσεις.

Πλέον, με τη νέα μέθοδο που θα ξεκινήσει από την ανάρτηση της Αθήνας και θα εφαρμοστεί στις πόλεις της Λαμίας και της Λιβαδειάς, αλλά και στο σύνολο των περιοχών που περιλαμβάνονταν στο τελευταίο μεγάλο κύμα κτηματογράφησης που περιλαμβάνει περίπου 16.500.000 δικαιώματα (δηλαδή το 43% των συνολικών δικαιωμάτων της χώρας), ο όρος «ένσταση» απαλείφεται και την εξέταση για πολλές περιπτώσεις αναλαμβάνουν τα γραφεία κτηματογράφησης, δηλαδή οι ανάδοχοι προκειμένου να κερδηθεί η άνιση μάχη με το χρόνο.

Πρακτικά οι ανάδοχοι αναλαμβάνουν έναν ρόλο «διαμεσολαβητή», τον οποίο ωστόσο οι ίδιοι δεν αποδέχονται απολύτως καθώς η διαδικάσία δεν περιλαμβάνει στην ουσία καμία διαμεσολάβηση αλλά μόνο ανταλλαγή εγγράφων και ανάρτηση της έκθεσης αποδοχής ή απόρριψης του αναδόχου για την υπόθεση εντός προθεσμίας τριάντα ημερών στον ιστότοπο του Κτηματολογίου. Μετά την υποβολή της αίτησης και την πληρωμή παραβόλου ύψους 5 ευρώ από τον ενιστάμενο υπάρχουν τρία ενδεχόμενα:

• Η αίτηση να γίνει αποδεκτή με την έκθεση του αναδόχου και να υπάρχει συναίνεση τόσο του ενιστάμενου όσο και του θιγόμενου. Στην περίπτωση αυτή τα στοιχεία της ανάρτησης θα αλλάζουν χωρίς να παραπέμπεται η υπόθεση σε επιτροπή εξέτασης υποθέσεων κτηματογράφησης. οι οποίες ωστόσο πλέον ορίζεται ότι θα συστήνονται μόνο στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη και όχι σε όλη την Ελλάδα, όπως συνέβαινε μέχρι τώρα.

• Η αίτηση να γίνει αποδεκτή αλλά να μην υπάρχει συναίνεση στην έκθεση από τα εμπλεκόμενα μέρη ή τα σφάλματα να είναι εκτεταμένα. Στην περίπτωση αυτή ο ανάδοχος θα παραπέμπει την υπόθεση σε Επιτροπή, η οποία για την Αθήνα θα έχει έδρα στα Ολυμπιακά Ακίνητα Γαλατσίου, σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά έως τώρα.

• Η αίτηση του ενδιαφερομενου να μη γίνεται αποδεκτή στο σύνολό της ή εν μέρει από τον ανάδοχο/γραφείο κτηματογράφησης. Αυτές οι περιπτώσεις δεν προβλέπεται πλέον να οδηγούνται σε επιτροπές και επί της ουσίας οι εγγραφές θα παραμένουν ως έχουν και δε θα αλλάζουν. Μοναδική αλλά ακριβότερη και πιο χρονοβόρα εναλλακτική λύση που θα απομένει πλέον στον ενιστάμενο θα είναι η δικαστική οδός.

Στόχος είναι ο προεκτιμώμενος αριθμός του ενός εκατομμυρίου ενστάσεων να μειωθεί στο μισό.

Πρακτικά, βάσει της νέας διαδικασίας, όσοι ιδιοκτήτες εντοπίζουν κατά την ανάρτηση σφάλματα στην καταγραφή της ιδιοκτησίας τους, δηλαδή γεωμετρικές αποκλίσεις, λάθη σε τίλους, κλπ θα καταθέτουν μία αίτηση διόρθωσης στο γραφείο κτηματογράφησης. Το γραφείο θα συντάσσει έκθεση αποδοχής ή απόρριψης της αίτησης, στην οποία θα έχουν πρόσβαση οι ενδιαφερόμενοι μέσω της ιστοσελίδας του Κτηματολογίου με τη χρήση των κωδικών taxisnet. Όλα αυτά προβλέπονται σε σχετικό νόμο που έχει ψηφιστεί πέρυσι, αλλά έως τώρα δεν έχει εφαρμοστεί.

Ζήτημα δημιουργείται, πάντως, και από το γεγονός ότι οι συμβάσεις των αναδόχων είχαν υπογραφεί πολύ πριν την ψήφιση του νόμου, με αποτέλεσμα να υπάρχει προβληματισμός ως προς το αν γενιούνται πλέον νέες υποχρεώσεις, οι οποίες ενδεχομένως θα πρέπει να συμπεριληφθούν σε νέες συμπληρωματικές συμβάσεις, όπως επισημαίνουν. Πηγές του φορέα τονίζουν, πάντως, ότι στη διαδικασία της ανάρτησης δεν αλλάζει κάτι, καθώς οι τροποποιήσεις αφορούν μεταγενέστερη φάση, αυτή των ενστάσεων.

Να σημειωθεί επίσης ότι τα κτηματολογικά διαγράμματα θα αποσταλούν στους δικαιούχους ταχυδρομικά. Πρόκειται ουσιαστικά για περίπου 400.000 ιδιοκτήτες και διπλάσιες ιδιοκτησίες.