Κοροναϊός: Χώρα «φάντασμα» - Πού μπαίνει λουκέτο, τι αλλάζει στις ζωές μας

Ο κοροναϊός δεν αστειεύεται και τρανό παράδειγμα αποτελεί η γειτονική Ιταλία, που έχει περισσότερους νεκρούς σε ένα 24ωρο κι από εμπόλεμες ζώνες. Γι αυτό το λόγο η ελληνική πολιτεία αποφάσισε να βάλει λουκέτο στις περισσότερες επιχειρήσεις έτσι ώστε να αποφευχθεί ο συνωστισμός και να μην υπάρξει διασπορά του φονικού ιού.

Ποια μαγαζιά θα είναι ανοιχτά, ποια κλειστά και υπό ποιες προϋποθέσεις

Επιτροπή των λοιμοξιωλόγων θέλοντας να προλάβει όσο το δυνατόν ταχύτερα την εξάπλωση του κοροναϊού προχώρησε στη λήψη νέων έκτακτων μέτρων που αφορά και τις επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας Βασίλη Κικίλια τα μέτρα επεκτείνονται για προληπτικούς λόγους και εξήγησε τους λόγους που η επιτροπή αποφάσισε να προχωρήσει σε επέκταση των ήδη αυστηρών μέτρων. Ο στόχος, όπως είπε, είναι να μην έχουμε μεγάλη διασπορά του ιού στην κοινότητα.

Ποιες επιχειρήσεις κλείνουν:

• Εμπορικά κέντρα, πολυκαταστήματα (shops in a shop), εκπτωτικά χωριά – Διευκρινίζεται πως κλείνουν μόνο τα εμπορικά κέντρα και όχι τα εμπορικά καταστήματα.
• Καφετέριες, καφενεία, μπαρ και επιχειρήσεις εστίασης με εξαίρεση τις υπηρεσίες delivery και take-away
• Κέντρα διασκέδασης
• Κινηματογράφοι, θέατρα, αίθουσες θεαμάτων
• Βιβλιοθήκες
• Μουσεία, αρχαιολογικοί και ιστορικοί χώροι
• Πρακτορεία τυχερών παιγνίων, καζίνο, λέσχες παιγνίων με την εξαίρεση τους πλανόδιους πωλητές και τα διαδικτυακά τυχερά παιχνίδια
• Αθλητικές εγκαταστάσεις, αθλητικοί όμιλοι, πολιτιστικοί όμιλοι και σωματεία
• Θεματικά πάρκα (λούνα πάρκ κλπ) / εξαιρούνται οι δημόσιοι ανοιχτοί χώροι αναψυχής.
• Κουρεία, κομμωτήρια, κέντρα αισθητικής-μασάζ, οίκοι ανοχής, κέντρα δερματοστιξίας (τατουάζ) και τρυπήματος δέρματος/σώματος

Την ίδια ώρα οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να εκτελούν διοικητικές ή άλλες εργασίες κεκλεισμένων των θυρών με την τήρηση όλων των κανόνων υγιεινής.

Ανοιχτά παραμένουν:

• Καταστήματα που πωλούν τρόφιμα (εφόσον δεν διαθέτουν τραπεζοκαθίσματα)
• Σούπερ μάρκετ
• Φούρνοι (εφόσον δεν διαθέτουν τραπεζοκαθίσματα)
• Ζαχαροπλαστεία (εφόσον δεν διαθέτουν τραπεζοκαθίσματα)
• Φαρμακεία
• Ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας
• Ψιλικατζίδικα και περίπτερα

Εκτός από αυτά τα μέτρα σήμερα πρόκειται να ανακοινωθούν και νέα μέτρα από το υπουργείο Εσωτερικών και το υπουργείο Εργασίας. Συγκεκριμένα θα κλείσουν τα πάρκα αναψυχής εκτός από τους ζωολογικούς και βοτανικούς κήπους οι οποίοι θα λειτουργούν με συγκεκριμένα μέτρα του ΕΟΔΥ. Μάλιστα από τις 7:30 – έως τις 15:00 θα είναι ανοιχτά τα ΚΕΠ, ενώ θα ανασταλεί η λειτουργία τους το Σάββατο. Τέλος, αναμένεται να ληφθούν ειδικά μέτρα για τους τους δημοσίους υπαλλήλους και ειδικά για εκείνους που πάσχουν από χρόνια προβλήματα υγείας, πχ καρκινοπαθείς και μεταμοσχευμένους.

Η λίστα με τις 18 επιχειρηματικές δραστηριότητες που αναστέλλονται

Στην ανακοίνωση αναφέρονται όλες οι επιχειρηματικές δραστηριότητες που αναστέλλονται σε όλη τη χώρα. Μάλιστα αναγράφεται αναλυτικά ο σχετικός Κωδικός Αριθμός Δραστηριότητας (ΚΑΔ) για την αποφυγή παρερμηνειών.

Αναλυτικά οι 18 επιχειρηματικές δραστηριότητες που αναστέλλονται:

1.  Δραστηριότητες κάθε είδους υπηρεσιών εστιατορίων και κινητών μονάδων εστίασης (ΚΑΔ 5610), με εξαίρεση τις δραστηριότητες που αφορούν διανομή προϊόντων (delivery, room service κτλ.) και παροχή προϊόντων σε πακέτο από το κατάστημα (take-away) στις οποίες δεν επιτρέπεται η χρήση τραπεζοκαθισμάτων και το σερβίρισμα σε αυτά.

2.   Δραστηριότητες υπηρεσιών τροφοδοσίας για εκδηλώσεις (catering) (ΚΑΔ 5621).

3. Δραστηριότητες κάθε είδους παροχής ποτών (χορευτικά κέντρα, αναψυκτήρια, καφέ μπαρ, καφενεία, καφετέριες, κέντρα διασκέδασης κτλ.)  (ΚΑΔ 5630), με εξαίρεση τις δραστηριότητες που αφορούν διανομή προϊόντων (delivery, room service κτλ.) και παροχή προϊόντων σε πακέτο από το κατάστημα (take-away) στις οποίες δεν επιτρέπεται η χρήση τραπεζοκαθισμάτων και το σερβίρισμα σε αυτά.

4.   Δραστηριότητες προβολής κινηματογραφικών ταινιών (ΚΑΔ 5914).

5.   Εκμετάλλευση αιθουσών θεαμάτων και συναφείς δραστηριότητες (ΚΑΔ 9004).

6.  Δραστηριότητες βιβλιοθηκών και αρχειοφυλακείων (ΚΑΔ 9101).

7.   Δραστηριότητες μουσείων (ΚΑΔ 9102).

8.  Λειτουργία ιστορικών χώρων και κτιρίων και παρόμοιων πόλων έλξης επισκεπτών (ΚΑΔ 9103).

9.  Τυχερά παιχνίδια και στοιχήματα (συμπεριλαμβανομένων καζίνο, χαρτοπαιχτικών λεσχών κτλ.) (ΚΑΔ 9200), εξαιρουμένων των δραστηριοτήτων  πλανόδιου πωλητή, υπηρεσιών τυχερών παιχνιδιών σε απ ευθείας (on-line) σύνδεση και  υπηρεσιών στοιχημάτων σε απ ευθείας (on-line) σύνδεση.

10.  Εκμετάλλευση αθλητικών εγκαταστάσεων (ΚΑΔ 9311).

11.  Δραστηριότητες αθλητικών ομίλων (ΚΑΔ 9312), με εξαίρεση αθλητών και ομάδων που είναι σε στάδιο προετοιμασίας για τους ολυμπιακούς αγώνες.

12.  Εγκαταστάσεις γυμναστικής (ΚΑΔ 9313).

13.  Δραστηριότητες πάρκων αναψυχής και άλλων θεματικών πάρκων (πάρκα ψυχαγωγίας, λούνα παρκ, πανηγύρια, εκθέσεις εμπορικού χαρακτήρα κτλ.) (ΚΑΔ 9321).

14.  Οι ακόλουθες άλλες δραστηριότητες διασκέδασης και ψυχαγωγίας: Υπηρεσίες ντισκοτέκ (χωρίς προσφορά ποτού ή φαγητού) (ΚΑΔ 93.29.19.04), Υπηρεσίες παιδότοπου (ΚΑΔ 93.29.19.05), Υπηρεσίες σφαιριστηρίου και συναφών ψυχαγωγικών παιχνιδιών (ποδοσφαιράκια κλπ) (ΚΑΔ 93.29.19.06), Άλλες υπηρεσίες θεάματος (ΚΑΔ 93.29.2).

15. Δραστηριότητες κομμωτηρίων, κουρείων και κέντρων αισθητικής (ΚΑΔ 9602).

16.  Δραστηριότητες σχετικές με τη φυσική ευεξία  (ΚΑΔ 9604).

17. Οι ακόλουθες άλλες δραστηριότητες παροχής προσωπικών υπηρεσιών:  Υπηρεσίες δερματοστιξίας (τατουάζ) (ΚΑΔ 96.09.19.09), υπηρεσίες ιερόδουλου (ΚΑΔ 96.09.19.12), υπηρεσίες τρυπήματος δέρματος του σώματος (piercing) (ΚΑΔ 96.09.19.17).

18. Η δραστηριότητα όλων των καταστημάτων λιανικού εμπορίου που λειτουργούν με συμφωνίες συνεργασίας τύπου «κατάστημα εντός καταστήματος» (shops−in−a−shop), βρίσκονται σε εκπτωτικά καταστήματα (outlet), εμπορικά κέντρα και εκπτωτικά χωριά, με εξαίρεση τα υπερκαταστήματα τροφίμων σούπερ μάρκετ.

Γενική οδηγία: Σε όλα τα σημεία εξυπηρέτησης κοινού δίνεται η γενική οδηγία τα καταστήματα να λάβουν κάθε πρόσφορο μέτρο προφύλαξης ώστε να μην δημιουργούνται ουρές άνω των πέντε (5) ατόμων.

Τι αναφέρει ο ΕΦΕΤ για τρόφιμα και επιχειρήσεις τροφίμων

Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων, στο πλαίσιο των προληπτικών μέτρων που έχει λάβει η κυβέρνηση για τη αποφυγή της διάδοσης του νέου κοροναϊού στη χώρα, ενημερώνει τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις τροφίμων για τα ακόλουθα:

Α. Μη ύπαρξη ενδείξεων μετάδοσης του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 μέσω των τροφίμων

Επιστήμονες και Αρχές σε όλο τον κόσμο παρακολουθούν την εξάπλωση του κορωνοϊού SARS-CoV-2 και δεν έχουν υπάρξει έως σήμερα αναφορές μετάδοσης μέσω των τροφίμων.

Σύμφωνα με την δημοσίευση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) τα επιστημονικά δεδομένα που αφορούν σε προηγούμενες εστίες λοιμώξεων από παρόμοιους κορωνοϊούς (SARS-CoV, MERS-CoV), δείχνουν ότι δεν σημειώθηκε μετάδοση μέσω κατανάλωσης τροφίμων. Προς το παρόν, δεν υπάρχουν στοιχεία βάσει των οποίων να αποδεικνύεται ότι ο νέος κορωνοϊός είναι διαφορετικός από τους προηγούμενους όσον αφορά τη μετάδοσή του μέσω της κατανάλωσης τροφίμων. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) δήλωσε ότι ο ιός εξαπλώνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, κυρίως μέσω της αναπνευστικής οδού με σταγονίδια από μολυσμένα άτομα που φτερνίζονται, βήχουν ή εκπνέουν.

Επιπλέον, σύμφωνα με τον Οργανισμό Αξιολόγησης Επικινδυνότητας της Γερμανίας (BfR), επί του παρόντος δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι έχουν μολυνθεί άνθρωποι με τον νέο τύπο κορωνοϊού μέσω της κατανάλωσης τροφίμων. Δεν υπάρχουν, επίσης, γνωστές αναφορές σχετικά με λοιμώξεις από άλλους κορωνοϊούς που οφείλονται σε κατανάλωση τροφίμων ή σε επαφή με ξηρές επιφάνειες. Η μετάδοση μέσω επιφανειών που έχουν πρόσφατα μολυνθεί από ιούς είναι, παρόλα αυτά, δυνατή μέσω μολύνσεων από τις αποχρέμψεις. Ωστόσο, αυτό είναι πιθανό να συμβεί μόνο σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά τη μόλυνση, λόγω της σχετικά χαμηλής σταθερότητας των κορωνοϊών στο περιβάλλον.

Σύμφωνα με την Eθνική Αρχή για την Υγιεινή και την Ασφάλεια των Τροφίμων, το Περιβάλλον και την Εργασία της Γαλλίας (ΑΝSES), με την έως σήμερα γνώση, αποκλείεται η άμεση μετάδοση του ιού SARS-CoV-2 μέσω της πεπτικής οδού. Κατ' αναλογία με άλλους γνωστούς κορωνοϊούς, αυτός ο ιός είναι ευαίσθητος στις θερμοκρασίες μαγειρέματος. Έτσι, η θερμική επεξεργασία στους 63°C για 4 λεπτά μειώνει τη μόλυνση ενός προϊόντος διατροφής.

Β. Ενημέρωση για τις επιχειρήσεις τροφίμων και τους χειριστές τροφίμων

Ο ΕΦΕΤ, σε συνέχεια των μέτρων που πήρε η πολιτεία μέσω των αρμοδίων αρχών, συνιστά στις επιχειρήσεις τροφίμων αυξημένη επαγρύπνηση και λήψη πρόσθετων μέτρων για τη διασφάλιση υψηλού επιπέδου λειτουργικής υγιεινής και ασφαλούς παραγωγής και διάθεσης/έκθεσης των τροφίμων.

Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερο βάρος σε θέματα όπως:

- Εφαρμογής σχολαστικού προγράμματος καθαρισμού/απολύμανσης των χώρων παρασκευής, αποθήκευσης και διάθεσης τροφίμων, των χώρων υγιεινής και του εξοπλισμού της επιχείρησης, με κατάλληλα καθαριστικά και απολυμαντικά.

- Έγκαιρης αποκομιδής απορριμμάτων.

- Ορθής εφαρμογής προγράμματος μυοκτονίας /απεντόμωσης.

Επιπλέον, για θέματα που αφορούν το χειρισμό των τροφίμων έχει ιδιαίτερη σημασία η τήρηση των κανόνων ατομικής υγιεινής του προσωπικού που πρέπει να εφαρμοστεί απαρέγκλιτα. Συγκεκριμένα, πρέπει :

- Να εφαρμόζεται πολιτική απαγόρευσης χειρισμού τροφίμων από ασθενείς εργαζόμενους με επίπτωση στα τρόφιμα.

- Το προσωπικό που σχετίζεται με το χώρο παραγωγής ή έρχεται σε επαφή με τα τρόφιμα πρέπει να διαθέτει πιστοποιητικά υγείας σε ισχύ.

- Να υπάρχει κατάλληλος και καθαρός ιματισμός για το προσωπικό.

Όσον αφορά τις οδηγίες για την ατομική υγιεινή, ισχύουν τα όσα αναφέρονται στις διευκρινιστικές εγκυκλίους του Υπουργείου Υγείας και αφορούν:

Πλύσιμο των χεριών

- Πριν την έναρξη της εργασίας του προσωπικού.

- Πριν το χειρισμό έτοιμου προς κατανάλωση τροφίμου.

- Πριν και μετά την χρήση γαντιών (τα γάντια θα πρέπει να είναι μίας χρήσεως και να αντικαθίστανται όταν λερωθούν ή σχιστούν ή σε τακτά χρονικά διαστήματα).

- Μετά την επαφή με μαλλιά, μύτη, πρόσωπο ή στόμα.

- Μετά από χειρισμό ή προετοιμασία ωμού τροφίμου.

- Μετά από χειρισμό απορριμμάτων.

- Μετά από εφαρμογή καθαρισμών.

- Μετά από χρήση της τουαλέτας.

- Μετά από φύσημα της μύτης, φτέρνισμα ή βήχα.

- Μετά από το φαγητό, το ποτό ή το κάπνισμα.

- Μετά από χειρισμό χρημάτων

Στέγνωμα των χεριών με χαρτί μιας χρήσης.

Απολύμανση των χεριών με κατάλληλο απολυμαντικό.

Γ. Ενημέρωση για τους καταναλωτές

Παρόλο που δεν υπάρχουν ενδείξεις για τη μετάδοση του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 μέσω των τροφίμων ή/και εισαγόμενων προϊόντων, υπενθυμίζεται στους καταναλωτές η αυστηρή τήρηση των γενικών κανόνων καθημερινής υγιεινής, όπως το σχολαστικό πλύσιμο των χεριών, καθώς επίσης και η αυστηρή τήρηση των κανόνων ορθής υγιεινής πρακτικής κατά την παρασκευή και το χειρισμό των τροφίμων. Επισημαίνεται ότι ένα μολυσμένο άτομο μπορεί να μολύνει τα τρόφιμα κατά την προετοιμασία τους ή το χειρισμό τους με βρώμικα χέρια ή εκθέτοντάς τα σε μολυσματικά σταγονίδια όταν βήχει ή/και φτερνίζεται. Η σωστή εφαρμογή των καλών πρακτικών υγιεινής είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος πρόληψης της μόλυνσης των τροφίμων με τον κορωνοϊού SARS-CoV-2.

Ο ΕΦΕΤ καλεί τους καταναλωτές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί κατά τις αγορές ή/και την κατανάλωση τροφίμων.