Στα άδυτα του στρατηγείου κατά του κορονοϊού - Η νέα γενιά στην «πρώτη γραμμή»

Στις εγκαταστάσεις της Πυροσβεστικής στο Χαλάνδρι υπάρχει ένα υπόγειο. Ενας χώρος που εδώ και λίγες εβδοµάδες σφύζει από ζωή. Εκεί στήθηκε ένα σύγχρονο «στρατηγείο» κατά του κορονοϊού. Στην «πρώτη γραµµή» βρίσκονται οι 20άρηδες σπουδαστές της Πυροσβεστικής Ακαδηµίας από όλη την Ελλάδα, οι οποίοι δεν «µένουν σπίτι» αλλά δουλεύουν πυρετωδώς στο Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ) του Πυροσβεστικού Σώµατος.

Η νέα γενιά αξιωµατικών του ΠΣ περνάει την εκπαίδευσή της διά πυρός και σιδήρου. «Ανδρώνεται» επαγγελµατικά προσφέροντας «αθόρυβα» τις υπηρεσίες της για την καταπολέµηση του αόρατου εχθρού. Βγήκαν πρόωρα από τη σχολή τους στην Κηφισιά για να «βάλουν πλάτη» και τα κατάφεραν. Περικυκλωµένοι από οθόνες και υπολογιστές, αναλύουν δεδοµένα και επικοινωνούν σε έξι διαφορετικές γλώσσες µε χιλιάδες ταξιδιώτες που έφτασαν στην Ελλάδα από το εξωτερικό, περιορίζοντας την εξάπλωση της πανδηµίας. Το «Εθνος της Κυριακής» παρουσιάζει το άγνωστο «στρατηγείο» κατά του COVID-19, το οποίο εφαρµόζει ένα σύγχρονο µοντέλο διαχείρισης έκτακτων αναγκών που θεωρεί τον πολίτη µέρος της λύσης και σύµµαχο στην αντιµετώπιση της κρίσιµης κατάστασης.

Οταν ξέσπασε η πανδηµία στη χώρα µας, η Πολιτική Προστασία κλήθηκε να δηµιουργήσει σε χρόνο µηδέν ένα κέντρο επιχειρήσεων για την αντιµετώπιση των κρουσµάτων του κορονοϊού που θα έφταναν στη χώρα µας από το εξωτερικό. Ταυτόχρονα δεν θα έπρεπε να επιβαρυνθεί η επιχειρησιακή ετοιµότητα της Πυροσβεστικής, που βρίσκεται στην «εµπροσθοφυλακή» της διαχείρισης της πανδηµίας. Ετσι, προκρίθηκε η λύση να «επιστρατευτούν» 150 δόκιµοι ανθυποπυραγοί από το δεύτερο και το τρίτο έτος της Πυροσβεστικής Ακαδηµίας, ηλικίας από 20 έως 24 ετών, οι οποίοι χειρίζονται άριστα ηλεκτρονικούς υπολογιστές και γνωρίζουν ξένες γλώσσες. Οι δόκιµοι εκπαιδεύτηκαν από επιστήµονες του ΕΟ∆Υ για τον κορονοϊό και για τη διαχείριση κρίσεων δηµόσιας υγείας, όπως και από στελέχη της Πολιτικής Προστασίας για την οργάνωση και τη λειτουργία ενός επιχειρησιακού κέντρου.

Στις βάσεις του «112»

Σε κάθε βάρδια υπάρχει ένας επικεφαλής αξιωµατικός του Κέντρου Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας από την Πυροσβεστική, την Αστυνοµία, το Λιµενικό και τις Ενοπλες ∆υνάµεις. Το «στρατηγείο» στήθηκε πάνω στην τεχνολογική υποδοµή της Υπηρεσίας Επικοινωνιών Εκτάκτου Ανάγκης «112». Ο Γιώργος Καραγιάννης, αναπληρωτής γενικός γραµµατέας Πολιτικής Προστασίας και γενικός συντονιστής του κέντρου, εξηγεί στο «Εθνος της Κυριακής» πώς µια οµάδα 20άρηδων, δόκιµων αξιωµατικών, κατάφερε σε σύντοµο χρονικό διάστηµα να συµβάλει στη µάχη κατά της πανδηµίας: «Η δουλειά µας ξεκίνησε πριν από τις 20 Μαρτίου, όταν και βγήκε η σχετική NOTAM για τη 14ήµερη καραντίνα των αφιχθέντων στην Ελλάδα. Ο ρόλος µας ήταν η ενηµέρωση των επιβατών συγκεκριµένων πτήσεων που θα έφταναν στη χώρα µας από τις ιδιαίτερα πληττόµενες περιοχές, όπως για παράδειγµα η Ιταλία, η Αγγλία, η Ελβετία. Στη φάση αυτή επικοινωνήσαµε µε 4.000 ταξιδιώτες από 32 διαφορετικές πτήσεις. Η τηλεφωνική επικοινωνία έγινε σε έξι γλώσσες: Ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, τουρκικά και γερµανικά».

Τα στελέχη του κέντρου έλεγαν στους ταξιδιώτες: «Ετοιµάζεστε να ταξιδέψετε, χρειαζόµαστε τη βοήθειά σας για να εµποδίσουµε την εξάπλωση του κορονοϊού. Θέλουµε να σας ρωτήσουµε: Είστε καλά στην υγεία σας; Εχετε κάποιο σύµπτωµα, όπως βήχα, πυρετό, δυσκολία στην αναπνοή ή καταρροή;». Συνολικά εντοπίστηκαν πριν από τις 20 Μαρτίου 12 ταξιδιώτες που δήλωσαν ότι έχουν συµπτώµατα αναπνευστικής λοίµωξης. Η επικοινωνία µαζί τους έγινε µία µε δύο ηµέρες πριν ταξιδέψουν για την Ελλάδα. Σε όλους δόθηκαν οδηγίες για να επικοινωνήσουν µε τον ΕΟ∆Υ, τις Αρχές δηµόσιας υγείας της χώρας όπου βρίσκονταν αλλά και µε την τοπική προξενική Αρχή (εάν επρόκειτο για Ελληνες).

Στους ταξιδιώτες που δεν είχαν συµπτώµατα παρέχονταν συµβουλές για το πώς θα έπρεπε να λειτουργήσουν προληπτικά για να προστατεύσουν τους εαυτούς τους και τους γύρω τους, µετά την άφιξή τους στη χώρα µας. Ο ρόλος του κέντρου χαρακτηρίζεται κρίσιµος σε εκείνη τη φάση εξέλιξης της πανδηµίας, καθώς δεν υπήρχε ακόµα το µέτρο της 14ήµερης καραντίνας για τους αφιχθέντες. Τα στελέχη του πρόλαβαν δύσκολες καταστάσεις, καθώς στις συγκεκριµένες πτήσεις πιθανότατα υπήρχαν φορείς του ιού.

Η δεύτερη φάση

Μετά τις 20 Μαρτίου ξεκίνησε η δεύτερη φάση της δουλειάς του «στρατηγείου». Το κέντρο άρχισε να λαµβάνει από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας όλες τις φόρµες που συµπληρώνονταν από τους ταξιδιώτες που έφταναν στην Ελλάδα και έπρεπε υποχρεωτικά να µπουν σε 14ήµερη καραντίνα.

«Αρχικά γίνεται επεξεργασία των δεδοµένων και στη συνέχεια δειγµατοληπτική τηλεφωνική επικοινωνία µε τους αφιχθέντες. Πρώτος στόχος µας είναι να τους ενηµερώσουµε για τα µέτρα πρόληψης που πρέπει να λάβουν και δεύτερος στόχος να διαπιστώσουµε εάν εφαρµόζεται η καραντίνα. Εχουµε στην κατοχή µας τα τηλέφωνά τους και τους καλούµε. Εάν κάποιος δεν σηκώσει το τηλέφωνο, τότε καλούµε ξανά σε δεύτερο χρόνο. Μπορεί για διάφορους λόγους κάποιος να µην µπορεί να απαντήσει στο τηλέφωνο. Εάν δούµε, ωστόσο, ότι κάποιος δεν απαντήσει ποτέ, τότε ενηµερώνουµε το αρµόδιο κέντρο της Γενικής Αστυνοµικής ∆ιεύθυνσης Αττικής για τα περαιτέρω. Παράλληλα, ρωτάµε τον κόσµο εάν είναι καλά στην υγεία του και εάν χρειάζεται κάποια βοήθεια» εξηγεί ο Γιώργος Καραγιάννης, ο οποίος ξηµεροβραδιάζεται εδώ και εβδοµάδες στο ΕΣΚΕ για να παρακολουθεί την εξέλιξη των ελέγχων.

Μέχρι σήµερα το κέντρο έχει καταχωρίσει τα στοιχεία περίπου 13.000 επιβατών από 200 διαφορετικές πτήσεις. Κλήσεις έχουν γίνει σε 2.500 από αυτούς, εκ των οποίων περίπου το 90% (2.250 πολίτες) έχει απαντήσει. Ανάµεσα στους επιβάτες που βρίσκονται στις σχετικές λίστες είναι και Ελληνες του εξωτερικού, που ζήτησαν τον επαναπατρισµό τους λόγω των έκτακτων συνθηκών. Ενα πρόβληµα που παρατηρείται είναι ότι σε πολλές φόρµες τα στοιχεία των ταξιδιωτών είτε δεν είναι ευανάγνωστα είτε δεν έχουν συµπληρωθεί σωστά. Ετσι, χρειάζεται επιπλέον χρόνος για να διασταυρωθούν και να προχωρήσει η διαδικασία.

Μέτρα προστασίας

Οι δόκιµοι ανθυποπυραγοί λαµβάνουν παράλληλα αυστηρά µέτρα προστασίας, προκειµένου να µην εκτεθούν και οι ίδιοι στον ιό. Αφήνουν µία κενή θέση ανάµεσα στα γραφεία τους για να τηρούνται οι αποστάσεις ασφαλείας, περιορίζουν στο ελάχιστο τις µετακινήσεις τους εκτός υπηρεσίας και φροντίζουν για την υγεία τους. Αρχικά υπήρχε µια ανησυχία για την εκδοχή ο κορονοϊός να µεταδίδεται από τον αέρα, αλλά τα στελέχη του ΕΟ∆Υ διαβεβαίωσαν τα στελέχη του κέντρου ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει και έτσι η τήρηση των αποστάσεων είναι αρκετή για να διαφυλαχθεί η υγεία τους.

Πολλοί από τους δόκιµους δεν κατάγονται από την Αθήνα και έτσι έχουν την έγνοια για τις οικογένειές του που είναι µακριά. Το βέβαιο είναι, όπως επισηµαίνει ο επικεφαλής του κέντρου, Γιώργος Καραγιάννης, ότι εν µέσω της κρίσης που διανύουµε «γεννιέται» η πιο «µάχιµη» και «µπαρουτοκαπνισµένη» γενιά αξιωµατικών του Πυροσβεστικού Σώµατος, πάνω σε θέµατα διαχείρισης κρίσεων δηµόσιας υγείας και εν γένει έκτακτων αναγκών.