Έρευνα MIIR - Ο ρόλος των Δήμων στη δασοπυροπροστασία: Αδιαφάνεια και υποχρηματοδότηση στις δαπάνες πρόληψης των δασικών πυρκαγιών

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 15 λεπτά ┋

Η αντιπυρική περίοδος του 2021 στην Ελλάδα μπορεί να χαρακτηριστεί ως η απόλυτη αποτυχία, καθώς είχαμε διαθέσιμες πολύ μεγαλύτερες δυνάμεις καταστολής σε σχέση με κάθε άλλη χρονιά και, παρ’ όλα αυτά, είχαμε τη μεγαλύτερη στην ιστορία καμένη έκταση γης (περισσότερα από 500 χιλιάδες στρέμματα) σε μία και μόνο πυρκαγιά, αυτή της Βόρειας Εύβοιας. H λήξη της περσινής αντιπυρικής περιόδου βρήκε τη χώρα μας με 1,5 εκατ. στρέμματα δάσους να έχουν γίνει στάχτη. Πρόκειται για τον δεύτερο χειρότερο απολογισμό των είκοσι τελευταίων ετών.

Ένα χρόνο πριν από τις καταστροφικές πυρκαγιές του Αυγούστου 2021 στην Ελλάδα, συνομιλούσαμε με τον δασολόγο με ειδίκευση στις δασικές πυρκαγιές Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλο προσπαθώντας να ξετυλίξουμε το κουβάρι των οικονομικών της δασοπυροπροστασίας. Σε μια αποστροφή του λόγου του μας έλεγε πως ως χώρα βρισκόμαστε πάντα πίσω από το αποτέλεσμα που κυνηγάμε στο συγκεκριμένο πεδίο. Ο ίδιος επισήμαινε τις στρεβλώσεις που διογκώθηκαν με το πέρασμα όλων των αρμοδιοτήτων της δασοπυρόσβεσης από τη Δασική υπηρεσία στην Πυροσβεστική μετά το 1998 και υπογράμμιζε πως είναι λάθος να βασιζόμαστε σε τόσο μεγάλο βαθμό στην καταστολή και ειδικά στα εναέρια μέσα πυρόσβεσης. «Την επόμενη φορά που θα σου ξεφύγουν 2-3 φωτιές δε θα έχεις αρκετά εναέρια μέσα, θα γίνει ό,τι έγινε το 2007. Που έγινε ακριβώς αυτό. Είχες 4-5 μεγάλες φωτιές, πήγαιναν όπου ήθελαν, και μέχρι να αλλάξουν οι συνθήκες οι φωτιές ήταν ανεξέλεγκτες επί της ουσίας και σκότωναν κόσμο, έκαιγαν σπίτια, ό,τι υπήρχε». Ήταν σαν να μας περιέγραφε περίπου τι θα συνέβαινε ένα χρόνο αργότερα στη Βόρεια Εύβοια και στις φωτιές της Αττικής.

Σε συνέχεια της έρευναςπου υλοποιεί το Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR) με το WWF Ελλάς στο πλαίσιο του προγράμματος Activecitizensfund των EEA Grants για την ανάλυση των οικονομικών των δασικών πυρκαγιών, και με δεδομένο πως στη χώρα το κόστος καταστολής είναι υπερπολλαπλάσιο αυτού της πρόληψης (3 με 5 φορές), θελήσαμε να μελετήσουμε λίγο πιο διεξοδικά τον ρόλο και τις ευθύνες των δήμων ως προς το οικονομικό μέρος της πρόληψης των πυρκαγιών.

Το 2009 μετά τις καταστροφικές φωτιές στους Δήμους της χώρας μοιράζονταν περίπου 32 εκατ. ευρώ για τις πυρκαγιές. Διαπιστώσαμε πως 12 χρόνια αργότερα αυτό το ποσό έχει μειωθεί μεσοσταθμικά στα 16-18 εκατ. ευρώ για έργα πρόληψης σε εκτάσεις δασικού χαρακτήρα που βρίσκονται εντός του χώρου ευθύνης των δήμων, στα οποία περιλαμβάνονται και αστικά άλση, πάρκα κλπ. Συγκεκριμένα, για το έτος 2021 έχουμε κατανομή ποσού ύψους 16.910.000,00 € από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους σε Δήμους της Χώρας, για την κάλυψη δράσεων πυροπροστασίας.

Θεωρητικά οι δήμοι διαθέτουν τις εν λόγω πιστώσεις αποκλειστικά για δράσεις πυροπροστασίας, κατόπιν συνεννόησης με τις πυροσβεστικές και δασικές υπηρεσίες, γνωστοποιώντας άμεσα τα σχετικά έργα στις αρμόδιες Διευθύνσεις των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Για την κατανομή του χρηματικού ποσού ανά Δήμο λαμβάνεται υπόψη η σχετική πρόταση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, η οποία στη θεωρία γνωμοδοτεί για την ετήσια κατανομή βάσει κριτηρίων που συνδέονται με τον κίνδυνο πυρκαγιών, το ποσοστό δασοκάλυψης, δημογραφικά στοιχεία, τις περιοχές δικτύου NATURA 2000 κα. Η διαχείριση κονδυλίων που διατίθενται αποκλειστικά για δασοπυροπροστασία από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους χορηγούνται ετησίως με σχετική απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών από το 2010 ως σήμερα. Το ζήτημα είναι ότι, όπως προκύπτει από την έρευνα, δεν πραγματοποιείται ειδικός έλεγχος για τις παραπάνω κατηγορίες εξόδων ενώ δεν έχουν συσταθεί οι Αυτοτελείς Υπηρεσίες Εποπτείας ΟΤΑ, όπως προβλέπει ο Ν. 3852/2010 και ο Ν. 4555/2018, οι οποίες θα ασκούσαν τον επιβεβλημένο εποπτικό ρόλο.

Εντυπωσιακό είναι και το γεγονός πως τα κριτήρια κατανομής των κονδυλίων στους Δήμους από τον αλγόριθμο της Πολιτικής Προστασίας παραμένουν ακόμα και σήμερα άγνωστα και έτσι δεν υπάρχει επαρκής αιτιολόγηση των αποφάσεων. Καμία σχετική ανάρτηση δεν υπάρχει στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας ΠολιτικήςΠροστασίας ενώ και σε πλήθος δήμων με τους οποίους συνομιλήσαμε δεν υπήρχε σαφής γνώση του τρόπου υπολογισμού του αλγορίθμου. Παράλληλα,η απουσία αντιπυρικών σχεδίων πρόληψης σε τοπικό επίπεδο καθιστά την κατανομή πιστώσεων από διάφορα χρηματοδοτικά εργαλείαλίγο ως πολύ αυθαίρετη. Τέλος, από την έρευνα μας δεν προκύπτει ότι οι Δήμοι ενημερώνουν της Αποκεντρωμένες Διοικήσεις σχετικά με τα έργα που θα υλοποιήσουν με τα συγκεκριμένα κονδύλια, ως όφειλαν καθώς δεν δημοσιοποιούνται τέτοια στοιχεία.

«Τα κριτήρια είναι αδιαφανή και δεν είναι δεμένο το «γιατί» με το «τι». Δηλαδή τι λεφτά θα σου δώσω, γιατί θα στα δώσω, τί θα φτιάξει ο δήμος, πώς θα αποτιμήσουμε αυτό που έφτιαξε. Θα σας δώσω ένα απλό παράδειγμα: δεν υπάρχει καμία στατιστική καταγραφή που να αναφέρει ότι σε όλη την Ελλάδα έγιναν ας πούμε τόσοι καθαρισμοί, καθαρίστηκαν τόσα στρέμματα φέτος, τα οποία είναι σε αυτές και αυτές τις θέσεις, ώστε αν θες να πας να ελέγξεις ότι στο δασαρχείο τάδε ή στο Δήμο τάδε καθαρίστηκαν 50 στρέμματα από εκεί μέχρι εκεί, και όλο αυτό να αποτυπώνεται σε ένα σκαρίφημα, το οποίο να μπορώ να πάω εγώ μετά να το ελέγξω. Κάποιος (Δήμος) μπορεί να κάνει εξαιρετική δουλειά, κάποιος άλλος όχι» εξηγεί στο MIIRo Γ. Ξανθόπουλος. Υπάρχει ένα κλασσικό παράδειγμα, το οποίο έχει συμβεί πολλές φορές, όπως αναφέρει ο συνομιλητής μας. Ένας δημοτικός υπάλληλος ρωτά έναν δήμαρχο «αυτό το έξοδο πού να το βάλουμε; Ε, βάλτο στις πυρκαγιές» είναι η απάντηση. Μετά από λίγο σε αυτόν τον δήμο ένα μηχάνημα γκρέιντερ άνοιξε το δρόμο για το σπίτι ενός ψηφοφόρου και αυτό το κονδύλι καταχωρήθηκε ως ποσό για πυροπροστασία.

Τι θα έπρεπε, όμως, να κάνουν οι Δήμοι;

Με τα ανωτέρω ποσά οι Δήμοι οφείλουν κανονικά να χρηματοδοτήσουν βασικές ενέργειες πρόληψης, όπως:

Εκτέλεση προγραμμάτων προληπτικού καθαρισμού της βλάστησης για τη μείωση του κινδύνου, σε περιοχές ιδιαίτερης προστασίας (άλση, πάρκα, κατασκηνώσεις, κλπ) αρμοδιότητάς τους
Απομάκρυνση υπολειμμάτων καθαρισμού της βλάστησης που ενεργείται για τους ίδιους λόγους από ιδιοκτήτες σε περιβάλλοντες χώρους κατοικιών και οικοπεδικές εκτάσεις εντός των διοικητικών τους ορίων
Εκτέλεση έργων και εργασιών προληπτικού καθαρισμού της βλάστησης καθ’ υπόδειξη και συνεργασία με τις κατά τόπους αρμόδιες Δασικές Υπηρεσίες κυρίως στη ζώνη μίξης δασών – πόλεων και οικισμών για λόγους αντιπυρικής προστασίας των πολεοδομικών τους συγκροτημάτων
Συντήρηση και βελτίωση του δασικού οδικού δικτύου, σε συνεργασία με τις κατά τόπους Δασικές Υπηρεσίες
Υλοποίηση προληπτικών μέτρων που αποβλέπουν στην αποφυγή πρόκλησης πυρκαγιών από τη λειτουργία χώρων ανεξέλεγκτης εναπόθεσης απορριμμάτων

Ωστόσο, η κατανομή των πόρων για όλα τα παραπάνω φαίνεται πως γίνεται με βάση στατικά κριτήρια (διαθέσιμοι πόροι) και όχι με βάση τις διαπιστωμένες ανάγκες πρόληψης κάθε Δήμου βάσει συγκεκριμένου αντιπυρικού σχεδίου. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα του Δήμου της Ρόδου, όπου τη δεκαετία του 2000 το συγκεκριμένο ποσό από τους αυτοτελείς πόρους ξεπερνούσε τις 320.000 ευρώ και την τελευταία δεκαετία έχει πέσει στις 258.000 ευρώ, χωρίς να συνδέεται με τις πραγματικές ανάγκες, με αποτέλεσμα να μηνεπαρκεί για τους καθαρισμούς των δασικών δρόμων, των έργων υποδομης κα. Σημαντικό είναι και το ζήτημα της υποστελέχωσης των υπηρεσιών. «Η πολιτική προστασία στο δήμο της Ρόδου, ο οποίος εκτός από τα 1404 τετραγωνικά χλμ που έχει σαν έκταση, εκτός από 43 οικισμούς, τα 130 σχολεία, τα 610 ξενοδοχεία, τα 1800 τουριστικά καταλύματα, διαθέτει επίσης δυναμικό ανθρώπων που μπορεί να βρεθούν σε κίνδυνο κάποια στιγμή είτε από σεισμό, είτε από πλημμύρα ή πυρκαγιά στο μέγεθος μια πολύ μεγάλης πόλης της Ελλάδας, έχει μόλις δύο άτομα στο γραφείο» εξηγεί ο Ηλίας Αργύρης, προϊστάμενος του αυτοτελούς Γραφείου Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Ρόδου.

Χαμηλή απορρόφηση

Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG για την Πολιτική Προστασία), στο παλαιότερο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2007-2013 για δασαρχεία και Δήμους από τα 87.000.000 ευρώ που προορίζονταν για πρόληψη δασικών πυρκαγιών, μόνο το 15% απορροφήθηκε από την Ελλάδα, ενώ στις άλλες Μεσογειακές χώρες το ποσοστό άγγιξε το 80% επί των αντίστοιχων ποσών. Στο τρέχον Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020 για Δασαρχεία και Δήμους αποδόθηκαν πρόσφατα συνολικά 79,365 εκατ. ευρώ από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την υλοποίηση δράσεων πρόληψης και αποκατάστασης ζημιών σε δάση από πυρκαγιές, φυσικές καταστροφές και καταστροφικά συμβάντα, με σχετικές αποφάσεις που υπέγραψε η πολιτική ηγεσία. Από αυτό το συνολικό ποσό, για δασικές πυρκαγιές προγραμματίστηκαν 76 πράξεις (έργα) ύψους 32.137.000 ευρώ, δηλαδή το ποσοστό απορρόφησης έφτασε στο επίσης χαμηλό 40,5%.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στο νέο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» που διαθέτει περίπου 130 εκατ. ευρώ για σκοπούς πολιτικής προστασίας, ελάχιστοι δήμοι έχουν υποβάλει προτάσεις και όσοι έχουν υποβάλλει αιτούνται αυτόματα τεχνολογικά συστήματα διαχείρισης πυρκαγιών χωρίς να τεκμηριώνουν την ανάγκη. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό παράδειγμα παντελούς έλλειψης κεντρικού σχεδιασμού και διερεύνησης της σκοπιμότητας για την αξιοποίηση κονδυλίων σε εφαρμογές τεχνολογίας όσον αφορά (κυρίως) την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών, αποτελεί η χρηματοδότησητην περίοδο 2009-2013, (μετά δηλαδή τις φονικές πυρκαγιές του 2007), με δεκάδες εκατομμύρια ευρώ πολυάριθμων έργων πληροφορικής από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) με φορέα υλοποίησης την Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε. (ΚτΠ). Η απρογραμμάτιστη, ασυντόνιστη και κατακερματισμένη αυτή απόπειρα (που επιδεινώθηκε από τον αποκεντρωμένο χαρακτήρα της Διοίκησης) για να υλοποιηθούν χωρίς σχεδιασμό, τεκμηριωμένη ανάλυση των αναγκών και κεντρικό συντονισμό μία σειρά από ασύνδετα, ασύμβατα, ανομοιογενή και μη διαλειτουργικά συστήματα είχε σαν αποτέλεσμα να μη, βρίσκεται σήμερα κανένα σχεδόν από τα δεκάδες έργα που υλοποιήθηκαν σε επιχειρησιακή λειτουργία. Δυστυχώς βλέπουμε αυτή την πρακτική να συνεχίζεται…

Ερωτήματα και παραδείγματα

Οι Δήμοι παρότι με τον νέο νόμο 4662/2020 υποχρεούνται να μεριμνούν για τη δημιουργία αυτοτελών τμημάτων πολιτικής προστασίας, αμελούν να το πράξουν ή αδρανούν, για διαφόρους λόγους είτε γιατί είναι υποστελεχωμένοι, είτε αντιμετωπίζουν διάφορες ελλείψεις. Το ΜΙIR στο πλαίσιο της έρευνας για τα οικονομικά της δασοπυροπροστασίας απέστειλε στους 4 δήμους που επλήγησαν περισσότερο από τις καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2021 (Λίμνης-Μαντουδίου, Ιστιαίας-Αιδηψού, Αχαρνών και Μάνδρας-Ειδυλλίας) δημοσιογραφικά ερωτήματα. Ζητήσαμε να μάθουμε αν είχαν καταρτίσει ειδικό αντιπυρικό σχέδιο, πώς αξιοποιήθηκαν τα προϋπολογισμένα ποσά για την πυροπροστασία και ποιο ποσό τούς διανεμήθηκε από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους μετά από την απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Εσωτερικών για διάθεση 16,91 εκατ. Ευρώ τον Μάιο του 2021, όπως και αν έχουν δημιουργήσει αυτοτελές τμήμα πολιτικής προστασίας. Σημειώνεται πως οι Δήμοι Μάνδρας-Ειδυλλίας και Ιστιαίας-Αιδηψού δεν απάντησαν, παρά την επαναλαμβανόμενη αποστολή των ερωτημάτων μας και την παρέλευση εύλογου χρονικού διαστήματος.

Στη Βαρυπόμπη το επιτελικό Κράτος απέτυχε παταγωδώς. Το μεσημέρι της Τρίτης 3 Αυγούστου, μία μικρή εστία φωτιάς δημιουργήθηκε στα όρια των βασιλικών κτημάτων του Τατοΐου. Εκείνη την ώρα, κανείς δεν πίστευε ότι θα μπορούσε να καεί ο οικισμός. Όμως, η κατάσταση ξέφυγε από κάθε έλεγχο για τις επόμενες τέσσερις μέρες χωρίς να υπάρχουν ιδιαίτερα ισχυροί άνεμοι. Η φωτιά μπήκε δύο φορές στη Βαρυμπόμπη, επεκτάθηκε σε ολόκληρο το βόρειο τμήμα της Αττικής, πέρασε την εθνική οδό και κατέληξε στη λίμνη του Μαραθώνα. Δύο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Δεκάδες σπίτια, καταστήματα και αυτοκίνητα καταστράφηκαν -κάηκαν συνολικά 83.700 στρέμματα.

Φωτιά Εύβοια

Κι όμως ο Δήμος Αχαρνών είναι από τους πρωτοπόρους δήμους της Ελλάδας που έχει οργανωμένο αυτοτελές τμήμα Πολιτικής Προστασίας από το 2010 ενώ διέθετε και ειδικό εγκεκριμένο αντιπυρικό σχέδιο. Στην απάντησή του προς το ΜΙIR, μας γνωστοποιεί πως για το 2021 είχαν προϋπολογισθεί και εγκριθεί 63.000 ευρώ από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους για την κάλυψη δράσεων πυροπροστασίας. «Με τα χρήματα, αυτά, αγοράστηκαν μηχανήματα αποψίλωσης και προσλήφθηκαν εργάτες πυροπροστασίας και οδηγοί υδροφόρων για την αντιπυρική περίοδο. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν καθαρισμοί και αποψιλώσεις πυροπροστασίας καθώς και οι διανοίξεις δασικών και περιαστικών δρόμων (μερικών μάλιστα για πρώτη φορά) για τη διέλευση των οχημάτων που αποτελούν μέρος της καθημερινότητας των Υπηρεσιών Πολιτικής Προστασίας, Πρασίνου και Καθαριότητας του Δήμου μας, με στόχο την αποτελεσματική πρόληψη ενάντια στον κίνδυνο ενδεχόμενης πυρκαγιάς. Το 2021 ο δήμος Αχαρνών έδωσε 120 χιλιάδες ευρώ από ίδιους πόρους για την περισυλλογή κλαδιών.». Ωστόσο ο Δήμος υπογραμμίζει εμφατικά πως «όσον αφορά στην δασοπροστασία είναι καθήκον του Δασαρχείου και της Πυροσβεστικής, όχι των Δήμων . Η Πάρνηθα είναι εθνικός δρυμός και δεν εμπλέκεται ο Δήμος πουθενά. Φυσικά και γνωρίζει το Δασαρχείο και η Πυροσβεστική για τους καθαρισμούς και επίσης η Πυροσβεστική είναι συνεχώς ενήμερη για την διαθεσιμότητα των υδροφόρων οχημάτων». Την 3η Αυγούστου 2021, στην περιοχή της Δημοτικής Ενότητας Δάφνης του Δήμου Λίμνης, εκδηλώθηκε μια πυρκαγιά, η οποία έμελλε να είναι η μεγαλύτερη που έχει συμβεί στο σύγχρονο Ελληνικό Κράτος. Στον πυρόπληκτο Δήμο Λίμνης-Μαντουδίου της Εύβοιας επίσης λειτουργεί Τμήμα Περιβάλλοντος και Πολιτικής Προστασίας από το 2011, ενώ ο Δήμος εφαρμόζει το σχέδιο Ιόλαος σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας. Για το 2021 ο συγκεκριμένος Δήμος επιχορηγήθηκε με ποσό 73.000 ευρώ για δράσεις πυροπροστασίας. Από αυτά, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το ΜΙIR, 40 χιλιάδες κατευθύνθηκαν σε συντηρήσεις οδικού δικτύου με χρήση ιδιωτικών μηχανημάτων στα πλαίσια πυροπροστασίας, 10 χιλιάδες απορροφήθηκαν για καθαρισμούς και προληπτικά μέτρα αποτροπής πρόκλησης πυρκαγιών από χώρους ανεξέλεγκτης απόθεσης απορριμμάτων, 20 χιλιάδες πήγαν σε προμήθεια εξοπλισμού εθελοντικών οργανώσεων πολιτικής προστασίας και τέλος 3 χιλιάδες σε προμήθεια αναλώσιμων για συντήρηση υποδομής (βάνες, αντλίες, σωληνώσεις, ανταλλακτικά, κλπ) πυροπροστασίας.

Είναι προφανές πως το κύριο βάρος της δασοπυροπροστασίας δεν μπορεί να πέφτει μόνο πάνω στους δήμους, αλλά όλες οι ενέργειες πρέπει να γίνονται σε συνεργασία με τις δασικές υπηρεσίες και το Πυροσβεστικό Σώμα. Δεδομένο είναι και πως η δημιουργία οικιστικών περιοχών σε επαφή ή και μίξη με δασική βλάστηση, οι οποίες διεθνώς αποκαλούνται «ζώνες μίξης δασών-οικισμών» [wildland-urbaninterfaceareas (WUI)] αναγνωρίζεται διεθνώς ως ένας από τους κύριους λόγους της χειροτέρευσης του προβλήματος των δασικών πυρκαγιών, ιδιαίτερα όσον αφορά τις απαιτήσεις δασοπυρόσβεσης αλλά και το μέγεθος των προκαλούμενων καταστροφών. Επομένως απαιτείται η σύμπραξη όλων των παραπάνω φορέων.

Ωστόσο από την ανάλυση του ΜΙΙR και του WWF Ελλάς προκύπτει πως και στον κρίσιμο τομέα των οικονομικών της δασοπυροπροστασίας για τους δήμους υπάρχει μεγάλη αδιαφάνεια, έλλειψη δημοσίευσης των κριτηρίων χρηματοδότησης, έλλειψη λογοδοσίας. Η αναγκαιότητα όλων των παραπάνω αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία από το γεγονός ότι εντός του 2021 η Πολιτική Προστασία θεωρητικά αναβαθμίστηκε χάρη σε ένα νέο πρόγραμμα χρηματοδότησης ύψους 595 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα με στόχο την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση όχι μόνο του COVID-19, αλλά και τον περιορισμό απωλειών εξαιτίας φυσικών καταστροφών. Επτά μόλις μήνες μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2021 και ένα μόλις μήνα πριν την έναρξη της φετινής αντιπυρικής περιόδου, το εθνικό σύστημα δασοπυρόσβεσης φαίνεται πως εξακολουθεί να έχει έναν αμιγώς κατασταλτικό χαρακτήρα, μιας και δεν έχει σημειωθεί καμία γενναία στροφή προς την πρόληψη, ούτε σε οικονομικό επίπεδο/ επίπεδο διαθέσιμων πόρων, ούτε σε στρατηγικό επίπεδο. Τα περιθώρια στενεύουν και η πολιτεία οφείλει να πάρει γενναίες αποφάσεις άμεσα.

Διαβάστε ακόμη