Κερατέα: Η αναγέννηση της εμβληματικής «Οικίας Μπία»

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 6 λεπτά ┋

Ένα εμβληματικό κτιριακό συγκρότημα για την Κερατέα, η «Οικία Μπία», θα αναγεννηθεί από τον δήμο Λαυρεωτικής με σκοπό να αποτελέσει ένα μνημείο και πολιτιστικό τοπόσημο για όλη την περιοχή. Οι εργασίες αποκατάστασης που θα γίνουν είναι πολλές και εξειδικευμένες, καθώς πέρα από την αποκατάσταση της στατικής επάρκειας, των αρχιτεκτονικών λεπτομερειών και την ανακατασκευή των εσωτερικών χώρων, η «Οικία Μπία» διέθετε κι έναν εσωτερικό ζωγραφικό διάκοσμο (τοιχογραφίες και οροφογραφίες), ο οποίος επίσης θα αποκατασταθεί, καθώς και όλα τα επί μέρους χαρακτηριστικά σημεία, όπως ο περίτεχνος μαρμάρινος εξώστης, τα διακοσμητικά κονιάματα όψεων, το παραδοσιακό διακοσμητικό δάπεδο πλακιδίων, τα διακοσμητικά στοιχεία πλίνθων γεισωμάτων, το μαρμάρινο πατητήρι παραγωγής κρασιού, η παραδοσιακή εστία (τζάκι) κ.α.

Γι' αυτό τον λόγο άλλωστε το κόστος των εργασιών είναι ιδιαίτερα υψηλό και ανέρχεται στο 1,8 εκατ. ευρώ, με τη χρηματοδότηση της Περιφέρειας Αττικής. Τη σχετική προγραμματική σύμβαση υπέγραψαν προ ημερών ο δήμαρχος Δημήτρης Λουκάς και ο περιφερειάρχης Γιώργος Πατούλης. Με το τέλος των εργασιών και την αναγέννηση του κτιρίου, θα ξεκινήσει εκεί και η δημιουργία ενός Λαογραφικού Μουσείου για ολόκληρη την περιοχή των Μεσογείων.

Τα τρία κτίρια της «Οικίας Μπία»

Η «Οικία Μπία» είχε περάσει πριν από χρόνια στον δήμο και έχει κριθεί διατηρητέο μνημείο, ωστόσο παρουσιάζει όλα τα σημάδια της εγκατάλειψης. Βρίσκεται μέσα στον ιστορικό πυρήνα της Κερατέας κι έχει κτιστεί στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ου αιώνα.

Ουσιαστικά πρόκειται για ένα κτιριακό συγκρότημα, καθώς αποτελείται από τρία ανεξάρτητα θεμελιωμένα κτίρια. Το κτίριο Α είναι το βασικό κτίσμα του συγκροτήματος, με χρήση «αρχοντόσπιτης» κατοικίας χωρίς υπόγειο χώρο. Ο ισόγειος χώρος καλύπτεται κατά 40% από μονόχωρο δωμάτιο, με τζάκι και χώρο υγιεινής. Το υπόλοιπο τμήμα, είναι ελεύθερο. Ο όροφος έχει δύο βασικά δωμάτια, που βλέπουν στη βόρεια και στη δυτική όψη, με περίτεχνο μαρμάρινο εξώστη. Διαθέτει μακρόστενο προθάλαμο, που βλέπει στη νότια πλευρά και λειτουργεί ως χώρος αναψυχής. Στην ίδια πλευρά υπάρχει και ο χώρος υγιεινής. Το κτίριο αυτό χαρακτηρίζεται «αρχοντόσπιτο», λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής και της κατασκευαστικής του αξίας.

Το κτίριο Β είχε χρήση κατοικίας και είναι υπερυψωμένο ισόγειο με ημιυπόγειο χώρο. Ο ημιυπόγειος είναι ενιαίος χώρος χωρίς χωρίσματα, έχει πρόσβαση από τη βόρεια πλευρά με εξωτερική υπαίθρια κλίμακα. Το υπερυψωμένο ισόγειο του κτιρίου Β, έχει δύο βασικά δωμάτια, με εστίες-τζάκια, κουζίνα και χώρο υγιεινής. Η πρόσβαση του κτιρίου Β πραγματοποιείται από την εσωτερική ανατολική πλευρά της αυλής, μέσω υπαίθριας κλίμακας από ολόσωμες μαρμαροβαθμίδες.

Το κτίριο Γ είχε χρήση εργαστηρίου παραγωγής κρασιού με «πατητήρι». Είναι υπερυψωμένο ισόγειο και χωρίζεται σε δύο μεγάλα δωμάτια. Το ένα δωμάτιο ήταν το πατητήρι σταφυλιών, με το περίφημο μαρμάρινο σύστημα παραγωγής κρασιού. Το εργαστήριο χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα από τις υγιεινές κατασκευές του, με το μαρμάρινο δάπεδο, τις ορθομαρμαρώσεις, με μαρμάρινα δοχεία μούστου, μαρμάρινους πάγκους, με τις χοές, τις κάνουλες κ.λ.π. Το άλλο δωμάτιο, μεγαλύτερο σε διαστάσεις, ήταν χώρος αποθήκης και παραμονής των υποτακτικών. Χαρακτηρίζεται από το παραδοσιακό απορροφητικό δάπεδο, πατητού κονιάματος, με ανάμειξη αδρανών υλικών, χώματος και συνθετικής ύλης. Επίσης ο χώρος χαρακτηρίζεται για το τζάκι λαϊκού τύπου, που διαθέτει.

Δήμαρχος Λαυρεωτικής: «Ανάδειξη της ίδιας την ιστορίας της περιοχής»

Αντιλαμβάνεται εύκολα λοιπόν κανείς, τόσο την υψηλή αρχιτεκτονική αισθητική του συγκροτήματος, όσο και την πολιτιστική αξία του. Και αυτό ακριβώς αναφέρει ο δήμαρχος Λαυρεωτικής Δημήτρης Λουκάς στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Λέει συγκεκριμένα:

«Είναι ένα από τα πιο σημαντικά έργα, γιατί έχει στοιχεία της ιστορίας του τόπου. Είναι ένα παλιό αρχοντικό του περασμένου αιώνα μέσα στον αστικό ιστό της Κερατέας. Με παλιό αλλά πλούσιο διάκοσμο, με πηγάδι, με χαγιάτι, με πατητήρι, με μαρμάρινο εξώστη, με οροφογραφίες στο εσωτερικό, που θα αποκατασταθούν. Είναι διατηρητέο, αλλά όλα αυτά τα χρόνια ήταν εγκαταλελειμμένο. Θα γίνει αναπαλαίωση και αναστήλωση, ώστε να αναδειχθεί ως ιστορικό κτίριο και στη συνέχεια να στεγάσει το Λαογραφικό Μουσείων όλων των Μεσογείων».

Ως προς τη δημιουργία του μουσείου, ο κ. Λουκάς εξηγεί: «Η Κερατέα και γενικότερα η Λαυρεωτική, έχουν τοπικούς και πολιτιστικούς συλλόγους, που διαθέτουν ένα πλούσιο υλικό από αντικείμενα σπιτιού, από αντικείμενα που χρησιμοποιούσαν στη γεωργία και την κτηνοτροφία, από ενδυμασίες και τόσα άλλα. Όλα αυτά λοιπόν χρειάζονται μια στέγη, γιατί αξίζει να εκτεθούν. Ήδη οι σύλλογοι, αλλά και κάτοικοι, έχουν συμφωνήσει να τα προσφέρουν κι εμείς θα δημιουργήσουμε τον πλέον κατάλληλο χώρο στην Οικία Μπία. Θα είναι ένα Λαογραφικό Μουσείο, που δεν υπάρχει στην ευρύτερη περιοχή κι έτσι το κτιριακό συγκρότημα θα αναδειχθεί και πολιτιστικά. Θα αυξήσει φυσικά την επισκεψιμότητα, αλλά θα αναδείξει ιστορικά και τον τόπο».

Και στο σημείο αυτό συμπληρώνει: «Είναι λοιπόν ένα σημαντικότατο έργο, γιατί δεν είναι απλώς η αναστήλωση ενός κτιρίου, αλλά η ίδια η ιστορία της περιοχής, αφού πρόκειται για ένα εμβληματικό κομμάτι της».

Στο τέλος, ο δήμαρχος Λαυρεωτικής αναφέρεται στη συμβολή της Περιφέρειας Αττικής, λέγοντας: «Είναι πολύ σημαντική η συνδρομή της, αφού χωρίς τη χρηματοδότηση δεν θα ήταν δυνατή η υλοποίηση αυτού του έργου».