Πολυτεχνείο - Αριστοτέλης Σαρρηκώστας: Συγκλονίζει ο φωτορεπόρτερ που κάλυψε την εξέγερση το 1973

Ο Αριστοτέλης Σαρρηκώστας περιέγραψε τα γεγονότα και τα συναισθήματα που ένιωσε τη 17^η Νοεμβρίου 1973, όταν σε ηλικία 33 ετών ήταν ο μόνος Έλληνας φωτορεπόρτερ που κάλυψε την εξέγερση.

«Δεν έκανα τίποτε παραπάνω από όσα κάνει κάθε ευσυνείδητος φωτορεπόρτερ. Για να βρεθώ εκεί βοήθησε μια σειρά συγκυριών, αφού ξεκινήσαμε με τον διευθυντή μου στο Associated Press να πάμε από την οδό Ακαδημίας στην οδό Πατησίων. Αυτό δεν ήταν εύκολο και δεν το έκανε κανείς, αφού δεν κυκλοφορούσε ούτε μύγα. Φτάσαμε εκεί χάρη στο θράσος μου που μας έσωσε μπροστά από το Πανεπιστήμιο, όταν μας πλησίασε ένα αυτοκίνητο με έναν αστυνομικό. Ήμουν συνοδηγός και από το κατεβασμένο τζάμι με την απειλή περιστρόφου, αφού μας είπε "τσακιστείτε, φύγετε και μερικές βαριές βρισιές". Ο διευθυντής μου τότε μου είπε "Τι κάνουμε Αριστοτέλη;" και του απάντησα "Ηρέμησε"», περιέγραψε ο ίδιος μιλώντας στο OPEN και την εκπομπή «Τώρα Μαζί».

«Παράλληλα έπρεπε να απαντήσω στον αστυνομικό και χωρίς να σκεφτώ πάρα πολύ, βάζω το δάχτυλο κάθετα στα χείλη μου και του έκανα ένα μακρόσυρτο "σσσσ". Σίγουρα τα έπαιξα όλα κορώνα γράμματα, αφού εκείνη την ώρα δεν έδινε λογαριασμό κανείς σε κανέναν και θα ήταν εύκολο να τραβήξει τη σκανδάλη», πρόσθεσε.

«Εκείνος ψάρωσε και άνοιξε ο δρόμος για προχωρήσουμε προς την Πατησίων. Μας βοήθησε πολύ το αυτοκίνητο του διευθυντή μου, το οποίο ήταν μια Jaguar με αγγλικές πινακίδες. Σαν ξένος ανταποκριτής είχε δικαίωμα να φέρει ξένες πινακίδες και σίγουρα νόμιζε πως είμαστε από την CIA».

Τέσσερις ώρες στη γωνία Πατησίων και Στουρνάρη

«Μείναμε τέσσερις ώρες στην οδό Πατησίων και Στουρνάρη, είδα τον αρχηγό της φάλαγγας και τον άκουγα να μιλά στον ασύρματο την ώρα που το τανκ ήταν στην είσοδο του Πολυτεχνείου μπροστά. Το "Μάλιστα, μάλιστα, διατάξτε", που είπε ακόμη το ακούω στα αυτιά μου. Οι στιγμές που έζησα εκείνες τις ώρες εκεί ήταν συγκλονιστικές», λέει ο φωτορεπόρτερ για να προσθέσει:

«Οι φοιτητές από τα παράθυρα άνοιγαν τα παράθυρα και έδειχναν τα στήθη τους, έλεγαν "είμαστε αδέρφια, ελάτε μαζί μας. Είμαστε άοπλοι". Από μέσα ο ραδιοφωνικός σταθμός έπαιζε τραγούδια του Θεοδωράκη και όλο αυτό το κλίμα».

Και υπογραμμίζει: «Για εμένα ήταν εντελώς διαφορετικό γιατί όταν ένας φωτορεπόρτερ φωτογραφίζει στο εξωτερικό έχει εντελώς διαφορετική ευαισθησία και νοοτροπία. Στην πατρίδα σου, όμως, αλλάζουν όλα».

«Από πίσω μου ήταν στρατιώτες, αστυνομικοί, και παρακρατικοί που τους γνώριζα από τις προηγούμενες μέρες, αφού ήταν 1,90 ύψος και 120 κιλά και τους ονομάζαμε "ντουλάπες". Αυτό με έκανε να προσπαθώ να φωτογραφίζω με τα φώτα που είχε ο δρόμος και δεν μπορούσα να χρησιμοποιήσω φλας. Φως έδιναν και οι προβολείς των τανκς που ήταν στραμμένοι πάνω στα κάγκελα», λέει στη συνέχεια.

Οι φωτογραφίες που διέψευσαν τον Παττακό

Ο κ. Σαρρηκώστας δήλωσε έπειτα πως υπάρχει φωτογραφία «που δείχνει το τανκς να είναι μισό μέσα και μισό έξω. Αυτή διέψευσε τον Στυλιανό Παττακό που μας κάλεσε την ίδια ημέρα – στις 17 Νοεμβρίου 1973 – στο γραφείο του στην Πλατεία Κλαυθμώνος και μας έβαλε «άγριο χέρι», λέγοντας μας. «Δεν ντρέπεστε; Τι είναι αυτά που γράφετε; Δε συνέβη τίποτε στο Πολυτεχνείο το βράδυ.  

Την επόμενη ημέρα, όμως, ήρθαν οι φωτογραφίες γεμάτες με φωτογραφίες στα πρωτοσέλιδα που έδειχναν το τανκ μέσα από την πύλη. Διότι πήγε μέσα 15 μέτρα και παρέσυρε ότι βρήκε μπροστά του έλιωσε μια Mercedes ενός Πρύτανη που είχαν βάλει οι φοιτητές πίσω από τα κάγκελα.

Η ώρα ήταν 2:55 το πρωί, μετά από ένα «Μάλιστα, μάλιστα» που άκουγα από τον λοχία, είδα το τανκ να γυρίζει το κανόνι προς την άλλη πλευρά για να μη βρει η κάνη του στα σίδερα του Πολυτεχνείου και έκανε όπισθεν και πήγε στο απέναντι πεζοδρόμιο, κάτω από το τότε ξενοδοχείο Ακροπόλ. Έκανα το σταυρό μου και σκέφτηκα πως μάλλον πήρε εντολή να αποχωρήσει και τελείωσε η ιστορία εδώ. Γελάστηκα, έβαλε γκάζι και έβγαλε μεγάλο σύννεφο καπνού. Στη συνέχεια με όση ισχύ είχε πήγε προς τα κάγκελα της εισόδου. Ήταν μεγάλο ψέμα αυτό που είπε αργότερα σε συνεντεύξεις ο λοχίας, πως πήγε σιγά για να προλάβουν να φύγουν οι φοιτητές».

Οι φοιτητές έπεφταν σαν γινωμένα πορτοκάλια

«Έπεσε πάνω στην κεντρική είσοδο και ταρακούνησε τις κολόνες που στήριζαν την πόρτα και έπεσαν οι φοιτητές στο πεζοδρόμιο, αλλά και μέσα. Ήταν σαν να ταρακούνησες μια πορτοκαλιά με γινωμένα πορτοκάλια και να έπεφταν κάτω. Παρέσυρε με όση δύναμη είχε τη σιδερένια πόρτα και πήγε 15 μέτρα μέσα. Εκείνη τη στιγμή σάστισα, αλλά συνήλθα αμέσως και προκειμένου να έχω μια καλύτερη οπτική γωνία έφυγα από τη συμβολή των οδών Πατησίων και Στουρνάρη και πήγα στο κέντρο της Πατησίων», περιγράφει ο ίδιος.

Και συμπληρώνει: «Όταν το τανκ έσπασε στην πόρτα όρμησαν οι αστυνομικοί μέσα. Ήταν πιο αγριεμένοι, ο στρατός πήγαινε πιο μαλακά και πολλές στιγμές είδα στρατιώτες να ανοίγουν χώρο για να φύγουν οι φοιτητές. Άκουσα εκατοντάδες πυροβολισμούς και βογγητά. Πολλοί με ρώτησαν αν είδα νεκρούς. Δεν μπορώ να πω ψέματα, δεν είδα νεκρό, αλλά δεν ξέρω αν οι πυροβολισμοί ήταν στον αέρα, ή ήταν χαμηλά».

Είδα το περίστροφο να βγαίνει και έτρεξα 

«Αφού τράβηξα μερικά καρέ, ήρθαν δύο αστυνομικοί επάνω μου και σήκωσαν δύο δοκάρια ξύλινα και με σημάδεψαν στο κεφάλι. Επειδή έπαιζα μποξ εκείνο τον καιρό κατάφερα να κάνω έναν ελιγμό και να το αποφύγω, αλλά χτύπησε δίπλα στον ώμο μου και πήρε την τσάντα μου. Έκανα μεταβολή και είδα τον έναν να προσπαθήσει να τραβήξει το περίστροφο και τότε άρχισα να τρέχω κάνοντας ζικ ζακ για την περίπτωση που με πυροβολούσε.

Έφτασα γρήγορα στα γραφεία του φωτογραφικού πρακτορείου και μετέφερα τα όσα είχαν γίνει στους δημοσιογράφους που τα μετέφεραν στο εξωτερικό».

Η Ελευθερία δεν χαρίζεται

Τέλος, στέλνει το εξής μήνυμα, συγκλονίζοντας: «Αυτό που πρέπει να γνωρίζουν όλοι και να πάρουν ως μάθημα από τη βραδιά του Πολυτεχνείου. Η Ελευθερία δε χαρίζεται, η Ελευθερία κατακτιέται.

Τα τανκς ήταν 12, μικρά και μεγάλα, τα οποία τα είχε αποκτήσει ο λαός για να προστατευθεί. Για να νιώθει ασφάλεια για την ελευθερία του και αυτά τα τανκς στράφηκαν εναντίον του.

Είμαι σίγουρος πως αν συμβεί οτιδήποτε, πάλι η νεολαία θα βγει μπροστά. Ακόμη και αυτή η γενιά που λέμε πως είναι κρυμμένη πίσω από τις οθόνες των κινητών και στους καναπέδες. Πρέπει να ξέρεις πως χρειάζεται να αναπνέεις ελεύθερα και είναι δώρο. Δεν μπορείς να φανταστείς πως ήταν η χούντα και πόσο επίπονο είναι να φοβάσαι να μιλήσεις γιατί κάποιος θα σε καταδώσει».

Διαβάστε ακόμη

Τα παιδιά ζωγραφίζουν τον «κακό Παπαδόπουλο» και φωνάζουν «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία» - Εικόνες συγκίνησης στο Πολυτεχνείο

Ο Βασίλης Μαντζουράνης από το συγκρότημα Δυτικές Συνοικίες ο νεκρός του τροχαίου στη Θεσσαλονίκη

«Με σημάδεψαν στο κεφάλι»: Συγκλονίζει ο φωτορεπόρτερ που κάλυψε την εξέγερση του Πολυτεχνείου

«Ανοίγουν» οι λαϊκές αγορές για τους αγρότες: Τι συζητείται και το ενδεχόμενο για απογευματινό ωράριο