«Η Δικαιοσύνη θα έρθει, ακόμα κι αν δεν το θέλουν»: Γιατί οι πολίτες διαδηλώνουν για τα Τέμπη; Μπορεί να αλλάξει το πολιτικό σκηνικό;

Έχουν περάσει εβδομάδες από τα μεγαλειώδη συλλαλητήρια για το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, ωστόσο, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας εμφανίζονται νέα καλέσματα

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 7 λεπτά ┋

ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΔΥΣΤΥΧΗΜΑ ΤΩΝ ΤΕΜΠΩΝ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ (ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ/EUROKINISSI)

Το απόγευμα συγκεντρώνονται μπροστά από τη Βουλή. Ανάβουν κεριά στη μνήμη των 57 θυμάτων. Μόλις το ρολόι δείξει 23:21, ώρα που συνέβη πριν από δύο χρόνια η σύγκρουση, λένε τα ονόματά τους. Έχουν περάσει εβδομάδες από τα μεγαλειώδη συλλαλητήρια για το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, ωστόσο, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας εμφανίζονται νέα καλέσματα. Συναυλίες σε προαύλια σχολείων, φοιτητικές πορείες, αγώνες δρόμου. Κινητοποιήσεις, που επαναφέρουν επιτακτικά το αίτημα για Δικαιοσύνη και συνάμα λειτουργούν σαν επιμνημόσυνη δέηση, μέσα από την οποία γίνεται ενθύμηση των «παιδιών», που σκοτώθηκαν στα τρένα και όλων των κενών και των παραλείψεων που επέτρεψαν, αν όχι οδήγησαν στον θάνατό τους.

«Βρέθηκα σε αυτόν τον αγώνα, διότι μία πολύ καλή παιδική φίλη ήταν μέσα σε αυτό το τρένο και χάθηκε σε αυτό το συμβάν. Προσπάθησα τα τελευταία δύο χρόνια να βρω τρόπους να είμαι ενεργός. Δεν κατάφερα πολλά μέχρι και την τελευταία επέτειο της 28ης Φεβρουαρίου, που βρήκα κάποια παιδιά, τα οποία δημιούργησαν αυτό που κάνουμε στο Σύνταγμα. Ήταν μία κίνηση που ξεκίνησε από 2-3 άτομα, τα οποία πήραν την πρωτοβουλία να δημιουργήσουν το μνημείο και να το προσέχουν. Διαδόθηκε από στόμα σε στόμα και πλέον είμαστε πάρα πολλοί», λέει στο ethnos.gr. o 21χρονος Έκο, ο οποίος είναι ένας από τους πολίτες που συγκεντρώνονται κάθε απόγευμα στο άτυπο μνημείο που έχει στηθεί στη μνήμη των θυμάτων του σιδηροδρομικού δυστυχήματος μπροστά από τη Βουλή.

«Η ώρα των ονομάτων είναι πολύ σημαντική για όλους μας. Το κάνουμε για να δείξουμε ότι δεν τους ξεχνάμε», σχολιάζει η 21χρονη Λυδία, που συμμετέχει στο ίδιο εγχείρημα.

Οργή, αγανάκτηση, μουσική: Συγκλονιστικές στιγμές στο Σύνταγμα - Πάγιο αίτημα η δικαίωση για τα Τέμπη

Το ηχητικό ντοκουμέντο, στο οποίο ακούγεται η 20χρονη Φραντσέσκα Μπέζα λίγα λεπτά πριν ξεψυχήσει δίπλα στην κολλητή της Μάρθη να λέει «έχω ελάχιστο οξυγόνο», στάθηκε αφορμή, ώστε η 17χρονη Σταυριάννα να συμμετάσχει στις κινητοποιήσεις. «Με παρακίνησε κι έψαξα πιο πολύ την υπόθεση. Έμαθα τυχαία σε ένα live ότι καθόμαστε το βράδυ στο Σύνταγμα και έτσι άρχισα να ασχολούμαι περισσότερο. Θα μπορούσε να είναι ο καθένας μας στο τρένο. Εγώ, οι συγγενείς μου, οποιοσδήποτε. Αν δεν κάνουμε κάτι μπορεί να ξανασυμβεί αύριο, σε δέκα χρόνια, οποτεδήποτε».

Η Λυδία είναι αισιόδοξη ότι θα τιμωρηθούν οι υπεύθυνοι. «Πιστεύω ότι αυτός ο ξεσηκωμός θα φέρει τη δικαιοσύνη. Ακόμα κι αν κάποιοι δεν το θέλουν». Για τον Έκο σημείο καμπής αποτέλεσε το συλλαλητήριο της 28ης Φεβρουαρίου. «Πίστευα ότι δεν θα αλλάξει κάτι. Όταν έφτασα εκεί και διέχυσα την ουρά που είχε δημιουργηθεί για να φτάσω στο σημείο όπου θα καθόμουν, συνειδητοποίησα ότι υπήρχαν χιλιάδες άνθρωποι όλων των ηλικιών. Είδα από παιδιά 5 -10 χρονών μέχρι και ηλικιωμένους, πολλά σχολεία, πολλές οργανώσεις, πολλούς φορείς και ένιωσα μία σπίθα ελπίδας ότι ”ok, υπάρχουμε, θα ακουστούμε και είμαστε όλοι ενωμένοι σε αυτό”».

Το τέλος της συναίνεσης

Με 1,5 εκατ. κόσμο να διαδηλώνει μόνο σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, τα συλλαλητήρια που πραγματοποιήθηκαν στις 28 Φεβρουαρίου, αποτελούν το μεγαλύτερο πλήγμα, που έχει δεχθεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη στα 6 χρόνια της διακυβέρνησης της. Όπως εξηγεί ο επιστημονικός διευθυντής της Prorata, Άγγελος Σεριάτος παρά τον όγκο των διαδηλωτών δεν βέβαιο ότι επίκειται η κατάρρευση της κυβέρνησης. «Νομίζω ότι στην πραγματικότητα είναι το οριστικό τέλος της συναίνεσης γύρω από το μη χείρον βέλτιστον.Ο κοινωνικός παράγοντας έχει δηλώσει παρών και δεν μπορεί κανείς να μην το λαμβάνει υπόψη. Κανείς δεν μπορεί πλέον να θεωρεί ότι η πολιτική είναι αποκλειστικά επικοινωνία. Η πολιτική είναι κυρίως πολιτική αποτελεσματικότητα».

Με μουσική, φωνή και χορό όλοι ζήτησαν Δικαιοσύνη: Η μεγάλη συναυλία για τα Τέμπη στο Σύνταγμα

Οι θεσμοί στην Ελλάδα διαχρονικά συγκέντρωναν τη δυσπιστία των πολιτών, ωστόσο στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις το κράτος δικαίου αναδεικνύεται σε δεύτερο πιο σημαντικό πρόβλημα του ελληνικού κράτους, πίσω μόνο από την ακρίβεια. «Στο τακτικό βαρόμετρο της Prorata, στο οποίο καταγράφουμε την εμπιστοσύνη στους θεσμούς, αυτός που σημειώνει τη μεγαλύτερη υποχώρηση συγκριτικά με οποιονδήποτε άλλον τον τελευταίο 1 - 1,5 χρόνο είναι σαφώς ο θεσμός δικαιοσύνης. Οι πολίτες θεωρούν πως συχνά δεν αποδίδεται δικαιοσύνη κι ότι όταν αυτό συμβαίνει γίνεται με καθυστέρηση. Ένας άλλος λόγος για τον οποίο φαίνεται ότι κλονίζεται η εμπιστοσύνη στον θεσμό της δικαιοσύνης είναι ότι σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχει η αίσθηση πως ο τελευταίος με έναν τρόπο "διαπλέκεται" με την πολιτική διαδικασία».

Από το μεταναστευτικό μέχρι τις υποκλοπές τα τελευταία χρόνια οι χειρισμοί των λειτουργών τις Δικαιοσύνης, έχουν βρεθεί επανειλημμένα στο μικροσκόπιο. Το δυστύχημα, όμως των Τεμπών, φαίνεται ότι λειτούργησε ως ένα εύφορο πεδίο στο οποίο μπορούσε να κινητοποιηθεί το κοινωνικό φαντασιακό. «Για τον κόσμο νομίζω ότι το ζήτημα των υποκλοπών ήταν ένα πρόβλημα των ελίτ. Δεν ήταν πρόβλημα με το οποίο μπορούσε εύκολα κανείς να ταυτιστεί. Ήταν κάτι που αφορούσε αντιπαραθέσεις μεταξύ των ελίτ. Στην υπόθεση των Τεμπών ο κόσμος θεώρησε ότι κάλλιστα θα μπορούσε να είναι στη θέση των θυμάτων του δυστυχήματος. Υπό αυτή την έννοια εμπεδώθηκε η αντίληψη ότι ουσιαστικά από τύχη «δεν ήμουν εγώ» ή «κάποιος συγγενής μου» στη θέση τους», τονίζει ο Άγγελος Σεριάτος.

Μπορούν, τα Τέμπη να φέρουν ανακατατάξεις στο πολιτικό σκηνικό κατά τα πρότυπα των Αγανακτισμένων το 2012; «Σε επίπεδο κομματικού ανταγωνισμού υπάρχουν δύο ευνοημένοι: η Ελληνική Λύση και η Πλεύση Ελευθερίας. Η Πλεύση Ελευθερίας καταπιάνεται σχεδόν με μονοθεματικό τρόπο με το ζήτημα τον Τεμπών και δεν εφάπτεται με την ευρύτερη συνθήκη αλλά με την ιδιαίτερη ελληνική», παρατηρεί ο επιστημονικός διευθυντής της Prorata.

Ένα νέο πολιτικό σκηνικό

«Η Ελληνική Λύση έχει πάρει ανοδική τροχιά εδώ και μεγάλο διάστημα, αρκετά πριν από τις εξελίξεις στην υπόθεση των Τεμπών. Έχουμε μια διακριτή πολιτική έκφραση της άκρας δεξιάς, η οποία θα μας συντροφεύει το επόμενο διάστημα. Εκτιμώ ότι δεν είναι επικαιρικό προϊόν για μια σειρά από λόγους που αφορούν και τις διεθνείς πολιτικές εξελίξεις. Το γεγονός, μάλιστα πως οι νεοναζί είναι στη φυλακή απενοχοποιεί ως ένα βαθμό τον πειραματισμό με όμορες δυνάμεις, καθώς αυτές δείχνουν πλέον πιο αγνά πατριωτικές. Παράλληλα στην Ελλάδα έχει επικρατήσει η αντίληψη ότι δοκιμάστηκαν άλλες λύσεις με αριστερό προσανατολισμό και απέτυχαν. Άρα νομίζω ότι υπάρχει ένα τεράστιο παράθυρο ευκαιρίας για άνοδο τέτοιων δυνάμεων την επόμενη περίοδο», συμπληρώνει.

Τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ στις δημοσκοπήσεις τέσσερις μήνες μετά την ανάδειξη του σε αξιωματική αντιπολίτευσης φαίνονται να παγιώνονται. Η στρατηγική κοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης, που έχει ακολουθήσει στην υπόθεση των Τεμπών φαίνεται να μην επιβραβεύεται. «Δείχνει μία σημαντική αδυναμία να δεξιωθεί την αντικυβερνητική δυσαρέσκεια. Μιλάω, έτσι για μία νέα εντελώς πολιτική συνθήκη, που αναιρεί βασικές παραδοχές της πολιτικής - εκλογικής ιστορίας της χώρας: τη στιγμή που αποδυναμώνεται το πρώτο κόμμα, η δυσαρέσκεια δεν διοχετεύεται απευθείας στο δεύτερο κόμμα, που τουλάχιστον μέχρι πρότινος ήταν με βεβαιότητα το ΠΑΣΟΚ. Αυτό αποτελεί τεκμήριο της κρίσης εκπροσώπησης και προάγγελος ενός νέου, εντελώς διαφορετικού πολιτικού τοπίου που διαμορφώνεται ήδη μπροστά μα», καταλήγει ο Άγγελος Σεριάτος.

Διαβάστε ακόμη