Οικογενειακός Γιατρός: Μυστικά και παγίδες - Τι αλλάζει με τον νέο χρόνο

Σύγχυση εξακολουθεί να επικρατεί µεταξύ των ασφαλισµένων σχετικά µε τον οικογενειακό γιατρό, για το κατά πόσον η εγγραφή είναι υποχρεωτική αλλά και το τι µέλλει γενέσθαι µετά την 1η Ιανουαρίου 2019.

Τα «ήξεις αφήξεις» του υπουργείου Υγείας, το οποίο από τη µία καλεί τους πολίτες να έχουν εγγραφεί στον νέο θεσµό και από την άλλη δεν διαθέτει τους απαραίτητους γιατρούς να τον υποστηρίξουν, έχει προκαλέσει αναστάτωση στους ασθενείς. ∆εν είναι τυχαίο ότι η ηγεσία του υπουργείου επεξεργάζεται αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του θεσµού αλλά και στις αµοιβές των γιατρών, ώστε να προσελκύσει περισσότερους.

Παρά τις προσπάθειες για αύξηση του αριθµού των συµβεβληµένων γιατρών, ολόκληρη η χώρα παραµένει ακάλυπτη υγειονοµικά, αφού το σύνολο των διαθέσιµων στις ΤΟΜΥ αλλά και στον ΕΟΠΥΥ για την Πρωτοβάθµια Φροντίδα Υγείας είναι µόλις 1.117. Αριθµός που στην πράξη καθιστά µη... υποχρεωτική την εγγραφή των πολιτών στον θεσµό.

Σε ποιες περιοχές δεν υπάρχουν συµβεβληµένοι γιατροί

Αξιοσηµείωτο είναι ότι τον τελευταίο µήνα παρατηρείται µικρή αύξηση στον αριθµό των γιατρών που έχουν συµβληθεί µε τον ΕΟΠΥΥ, κυρίως σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Ενδεικτικά στην Αθήνα, µέχρι τον Οκτώβριο υπήρχαν 190 οικογενειακοί γιατροί (παθολόγοι και γενικοί γιατροί), ενώ σήµερα ο αριθµός έχει ανέβει στους 
250. Επίσης, οι οικογενειακοί παιδίατροι από 32 έφτασαν σήµερα τους 47.

Αντίστοιχα, µικρή αύξηση παρατηρείται και στους διαθέσιµους οικογενειακούς γιατρούς του ΕΟΠΥΥ στη Θεσσαλονίκη, όπου από 50(παθολόγοι - γενικοί γιατροί) αυξήθηκαν στους 61, ενώ οι οικογενειακοί παιδίατροι από 20 έγιναν 21.

Στον αντίποδα, Αρκαδία, Βόρειο Αιγαίο, ∆ωδεκάνησα, Κεφαλονιά, Κοζάνη, νησιά Αργοσαρωνικού, Πιερία, Πρέβεζα, Ρέθυµνο, Ροδόπη, Σάµος και Φλώρινα δεν διαθέτουν οικογενειακό γιατρό ούτε για τους ενηλίκους ούτε για τα παιδιά. Επίσης, οι περιοχές που δεν διαθέτουν οικογενειακό παιδίατρο είναι οι εξής: Αιτωλοακαρνανία, Αρκαδία, Αρτα, Βοιωτία, Βόρειο Αιγαίο, ∆ωδεκάνησα, Γρεβενά, Ευρυτανία, Ηλεία, Ηµαθία, Θεσπρωτία, Καρδίτσα, Καστοριά, Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Κοζάνη, Κυκλάδες, Λασίθι, Λέσβος, Λευκάδα, νησιά Αργοσαρωνικού, Ξάνθη, Πέλλα, Πιερία, Πρέβεζα, Ρέθυµνο, Ροδόπη, Σάµος, Φλώρινα.

Συνεχίζουν χωρίς παραπεµπτικό

Έστω κι αν µέχρι στιγµής δεν µπορεί να θεωρηθεί υποχρεωτικός ο θεσµός, εκτιµάται ότι σε λίγους µήνες, εφόσον αυξηθεί ο αριθµός των διαθέσιµων γιατρών, οι πολίτες θα πρέπει να εγγραφούν.

Και πάλι όµως θα υπάρχουν εξαιρέσεις στους ασφαλισµένους οι οποίοι θα µπορούν να επισκέπτονται ειδικούς γιατρούς (καρδιολόγοι, ορθοπεδικοί κ.ά.) χωρίς να διαθέτουν παραπεµπτικό από οικογενειακό γιατρό.

Σύµφωνα µε τον σχεδιασµό του υπουργείου Υγείας, από τη διαδικασία θα εξαιρούνται έκτακτα και επείγοντα περιστατικά, καθώς και οι χρονίως πάσχοντες που εµπίπτουν στα σχετικά θεραπευτικά πρωτόκολλα. ∆ηλαδή όσοι πάσχουν από χρόνια νοσήµατα, όπως ασθενείς µε καρδιολογικά προβλήµατα, διαβητικοί, ανοσοκατεσταλµένοι, ογκολογικοί ασθενείς κ.λπ., θα µπορούν να συνεχίζουν να επισκέπτονται κανονικά τους ειδικούς γιατρούς.

Παράλληλα, από τις παραποµπές εξαιρούνται οι οφθαλµίατροι, οι γυναικολόγοι και οι οδοντίατροι, τους οποίους οι πολίτες µπορούν να επισκέπτονται όποτε το κρίνουν απαραίτητο.

Τέλος οι δωρεάν επισκέψεις

Το πρόβληµα που έχει προκληθεί µετά τη διακοπή των συµβάσεων των παθολόγων, των γενικών γιατρών και των παιδιάτρων µε τον ΕΟΠΥΥ, προκειµένου να υπογράψουν νέες ως οικογενειακοί γιατροί, έχει αναγκάσει τους ασφαλισµένους να πληρώνουν από την τσέπη τους τις επισκέψεις από τον περασµένο Αύγουστο. Εκτός βέβαια κι αν εντοπίσουν κάποιον γιατρό που να έχει συµβληθεί µε τον ΕΟΠΥΥ ή εάν επισκεφθούν κάποια Τοπική Μονάδα Υγείας (ΤΟΜΥ), µόνο τότε δεν θα καταβάλουν την αµοιβή της επίσκεψης.

Και στις ΤΟΜΥ όµως οι συνθήκες δεν είναι οι καλύτερες, καθώς στις 101 µονάδες που υπάρχουν εργάζονται περίπου 500 οικογενειακοί γιατροί. 

Η διαδικασία εγγραφής

Αν αυξηθεί η δεξαµενή των διαθέσιµων γιατρών, οι πολίτες θα µπορούν να επιλέξουν ως οικογενειακό γιατρό είτε από τις ΤΟΜΥ είτε από τα Κέντρα Υγείας, ή ακόµη και συµβεβληµένο γιατρό του ΕΟΠΥΥ. Ωστόσο, στα Κέντρα Υγείας οι γιατροί έχουν αρνηθεί να αναλάβουν τον ρόλο του οικογενειακού γιατρού και έχουν προσφύγει µάλιστα και στη ∆ικαιοσύνη.

Πάντως ο πληθυσµός ευθύνης για κάθε οικογενειακό γιατρό είναι 2.250 εγγεγραµµένοι, ενώ για κάθε παιδίατρο 1.500 παιδιά.

Αυτό που έχει ορίσει το υπουργείο Υγείας στην πλήρη εφαρµογή του νέου συστήµατος είναι ότι ο οικογενειακός γιατρός «αποτελεί το πρώτο σηµείο επαφής του πολίτη µε το δηµόσιο σύστηµα υγείας και παρέχει ολοκληρωµένη και συνεχή φροντίδα στο άτοµο, µε σκοπό την πρόληψη της νόσου και την προαγωγή της υγείας».

Κατά τα άλλα, για να εγγραφεί κανείς στην ΤΟΜΥ της περιοχής του θα χρειαστεί ταυτότητα και ΑΜΚΑ. Ο πληθυσµός εγγράφεται, στο πρώτο στάδιο εφαρµογής, στον οικογενειακό γιατρό o οποίος τον καλύπτει εντός των ορίων του δήµου στον οποίο διαµένει.

Η εγγραφή στον οικογενειακό γιατρό γίνεται κατόπιν αίτησης - υπεύθυνης δήλωσης του ενδιαφεροµένου. Στην αίτηση - υπεύθυνη δήλωση συµπληρώνονται στοιχεία ταυτότητας, ΑΜΚΑ και στοιχεία επικοινωνίας.

Για την ολοκλήρωση της εγγραφής απαιτούνται ταυτοποίηση των προσωπικών στοιχείων µε δηµόσια έγγραφα και καταγραφή σύντοµου ιατρικού ιστορικού.
Στην περίπτωση που ο λήπτης υπηρεσιών υγείας είναι ανήλικος, οι ενέργειες πραγµατοποιούνται από γονέα ή πρόσωπο που έχει την επιµέλειά του. Στην περίπτωση που ο λήπτης υπηρεσιών υγείας τελεί υπό δικαστική συµπαράσταση, οι απαραίτητες ενέργειες πραγµατοποιούνται από τον δικαστικό συµπαραστάτη του.

Φάκελος για κάθε ασθενή

Στο µεταξύ, µε υπουργική απόφαση η οποία αναµένεται να εκδοθεί εντός των ηµερών θα βγει επισήµως στον «αέρα» ο ατοµικός φάκελος του ασθενούς. Ειδικότερα, τις επόµενες ηµέρες έχει σχεδιαστεί να δηµοσιοποιηθεί η υπουργική απόφαση που θα δίνει όλες τις λεπτοµέρειες για την εφαρµογή και τη λειτουργία του ατοµικού φακέλου, που θα πρέπει να διαθέτει κάθε ασφαλισµένος.

Η ηλεκτρονική πλατφόρµα είναι ήδη έτοιµη εδώ και καιρό από την Η∆ΙΚΑ, ενώ αναµένονται οι ακριβείς λεπτοµέρειες σχετικά µε το ποιος θα χειρίζεται τον φάκελο και ποιοι θα µπορούν να έχουν πρόσβαση από την υπουργική απόφαση. Εχει µάλιστα «τεσταριστεί» σε πραγµατικές συνθήκες.

Πάντως ο ατοµικός φάκελος ασθενούς θα είναι υποχρεωτικός για όλους τους ασφαλισµένους όταν τεθεί σε πλήρη εφαρµογή το νέο σύστηµα της Πρωτοβάθµιας Φροντίδας Υγείας και ο οικογενειακός γιατρός.

Με βάση τους σχεδιασµούς του υπουργείου Υγείας, τους κωδικούς πρόσβασης θα έχει ο ίδιος ο ασφαλισµένος αλλά και ο οικογενειακός γιατρός του, ενώ µέχρι στιγµής δεν έχει αποσαφηνισθεί εάν θα έχουν πρόσβαση και ιδιώτες γιατροί οι οποίοι δεν θα είναι συµβεβληµένοι µε τον ΕΟΠΥΥ, αλλά θα παρακολουθούν ιατρικά τους ασθενείς.

Με βάση το σχέδιο, οι οικογενειακοί γιατροί θα πρέπει να συµπληρώνουν όλα τα στοιχεία των ασθενών, το ιστορικό τους, τα οικογενειακά νοσήµατα που υπάρχουν, την πρόληψη που έχουν κάνει, καθώς και τα φάρµακα και τις νοσηλείες τους.

Αξίζει να σηµειωθεί ότι αυτή η διαδικασία θα πρέπει να τηρείται συστηµατικά, καθώς ο ηλεκτρονικός φάκελος του ασθενούς θα τον συνδέει σε κάθε ιατρικό βήµα του.

Πέραν των τυπικών στοιχείων που πρέπει να αναγράφονται στο σύστηµα (ΑΜΚΑ, ονοµατεπώνυµο και πιθανώς διαγνωσµένες παθήσεις) και στον ηλεκτρονικό φάκελο, θα είναι εµφανές σε ποιους γιατρούς έχει απευθυνθεί ο ασφαλισµένος, τι πράξεις έχουν συνταγογραφηθεί και ποιες έχουν γίνει και πότε, τα αποτελέσµατά τους κ.λπ.

Σηµαντικό σηµείο, µάλιστα, αποτελεί η συγκατάθεση του ασθενούς για την πρόσβαση του γιατρού στα στοιχεία του φακέλου υγείας του. Η συγκατάθεση δίνεται ηλεκτρονικά και θα επιβεβαιώνεται από το σύστηµα.

Αντιδράσεις από γιατρούς

Από την άλλη, ο ιατρικός κόσµος συνεχίζει να είναι απρόθυµος να συµµετάσχει στον νέο θεσµό και οι περισσότεροι Ιατρικοί Σύλλογοι ζητούν να ακυρωθεί η εφαρµογή του αλλά και να βελτιωθούν οι συνθήκες. ∆ιευκρινίζεται, πάντως, ότι συνταγές φαρµάκων αλλά και παραπεµπτικά για εξετάσεις µπορούν να εκδίδουν όλοι οι γιατροί, ανεξάρτητα εάν είναι συµβεβληµένοι ως οικογενειακοί γιατροί του ΕΟΠΥΥ ή όχι.